Alþýðublaðið - 13.02.1968, Blaðsíða 6

OECÐ-SKÝRSIA UM ISLAND
FRUMVARPIÐ um tollalækkanf
ir liiíur nú verið lagt fyrir A1
'þingí. í greinargerð þess segir
svo:
Viff afgreiðslu fjárlaga var því
lýst yfir að það fé, er ríkissjóð
ur hefði til ráðstöfunar tim-
fram’ fjárlagaútgjöld á árinu
1968; yrði notað til að létta al-
menningi kjaraskerðingu af
völdum gengisbreytingarinnar,
og yrði í því sambandi fyrst
og fremst stefnt að lækkun.
tolla. Frumvarp það, sem hér
er lágt fram hefur verið sam-
iff 1 beinu framhaldi af þessari
ákvörðun. Hafa að vísu síðustu
vikurnar lagzt stórfelldar nýj-
ar kvaðir á rikissjóð, svo að
ekkj 'er lengur um neinn tekju-
afgang að ræða til aff mæta
tollaíækkunum. Ríkisstjórnin
telur hins vegar íollalækkanir
svo mikilvægar, að hún telur
engu að síður rétt að beita sér
fyrir tollalækkunum þeimt er
felast í frv. þessu; þótt gera
þurfi' sérstakar tekjuöflunarráð
stafanir til að mæta þeim.
Tollskrárnefnd hefur haft
umsjón með undirbúningi frum
varpsins. í henni eiga sæti full
trúar frá samtökum verzlunar
og iðnaðar auk embættismanna
frá þeim ráðuneytum og tollyf
irvöldum, sem hér eiga hlut að
máli. Þá tók fulltrúj Alþýðu-
sambands íslands þátt í umræð
um nefndarinnar, auk þess sem
Stétíarsamband bænda átti á-
heymarfulltrúa við undirbún-
ing að frumvarpinu.
Samkvæmt stefnuákvörðun
ríkisstjórnarinnar I upphafi
undirbúnings að þessari tolla-
lækkun, miðar frumvarp
iff affallcga að þvf að lækká
tolla á ýmsum almennum neyzlu
vöruir^ sem nú eru hátt tollað
ar, til að vega á móti þeirri
verffhækkun, sem verður á inn-
fluttum vörum við gengisbreyt
inguna. Þessf meginstefna leið-
ir til samsvarandi tollalækkun
ar á ýmsum efnivörum til inn
iendrar framleiðslu sams konar
vara og tollur er lækkaður á
fullunnum. Á fyrri stigum und
irbúnings að þessu frumvarpi
var steínt að tollalækkunum,
sem yrðu nokkru meiri en hér
er gert ráð fyrir. Tollalækkun-
um þessum er því beint að brýn
ustu nauðsynjum og liðum, sem
breyta þarf til samræmis slík
um breytingum.
Tollalækkanir, sem frumvarp
ið gerir ráð fyrir, eru þessar í
stórum dráttum:
1. Tollalækkanir í því skyni
að vega á móti verðhækkun
um á erlendri vöru ejns og
gefið var hér að framan.
2. Tollalækkanir á hráefnum.
ti! íslenzks iðnaðar, sem
leiðir af lækkun tolla á full
unnnm vörum skv. 1. fölulið
hér að framan.
3. Almennar lækkanir hæstu
te!!a í 100% <úr 125%).
4 ToIIalækkanir á ýmsum vör
um, sem tíðkazt hefur að
ferðamenn, farmenn og flug
áhafnir kaupi erlendis og
flytji til landsin9 án toll-
greiðslna, svo og vörur, sem
ætla má að brögð sé að
smygl iá
5. Tollalækkanir, sem leiðir af
aðild íslands að Hinu al-
menna samkomulagi um
tolla og viðskipti (GATT).
6. Ýmsar tollabreytingar, eink
um þær, sem hafa beðið end
urskoðunax follskrárlaga.
Verður hér á eftir gerð stutt-
lega grein fyrir þessum flokkum
lækkana; sem frumvarpið ráð-
gerir.
Um tölulið 1.
Lækkun tolla á algengum
neyzluvörum
Eins og getið var hér að fram
an miðar frumvarpið í aðal-
dráttum að lækkun tolla á al-
gengum neyzluvörum almenn
ings, til að vega gegn verð-
hækkun á innfluttri vöru. Er
miðað við, að hinn nýi vísitölu
grundvöllur gefi góða vísbend
ingu um neyzluvenjur almenn
ings og því helzt gert ráð fyrir
lækkun tolla á vörum, sem vega
þar hlutfallslega þungt.
í eftirfarandi töflu er yfirlit
um helztu tegundir vara, sem
lagt ej- til að Iækka tolla á skv.
þessari meginstefnu.
Vörutegimdir
Ýmsar matvörur..............
Fatnaður ...................
Ýmis vara úr vefnaði .......
Skófatnaður o.fl.
Hreinlætisvörur ............
Sjónv,- og útvarpstæki o.fl. ..
Áætluð tekju Vísitöluáhrif
rýrnun ríkissj. til lækkunar
m. kr. stiff
27 0.38
33 0.51
8 0.03
10 0.20
4 0.07
4 0.17
Samtals 86 1.36
Breytingar á hinum ýmsu
tollprósentum þessara vara eru
mjög mismunandi og vísast í
því efni til frumvarpsins, sem
lagt er til að lögfesta, þar sem
núgildandi tollpriósenta er
prentuð með hverrj tillögu um
nýjan toll. Lækkun matvara
er 30—50 prósentustig, fatnað
ur 25 prósentustig (úr 90% í
65%) hreinlætisvara úr 110%
varpstækja tir 100% í 75%
100% í 65%, sjónvarps- og út
í 80%, skófatnaður úr 80% og
o.s.frv.
Um tölulið 2.
Lækkun tolla á ýmsum
hráefnum
Lækkun þá, sem hér er gert
ráð fyrir, lá ýmsum hráefnum
til iðnaðar leiðir beinlínis af
lækkun skv. 1. íölulið hér að
framan á ýmsum fullunnum
neyzluvörum, einkum fatnaði.
Hér er um að ræða almenna
tollalækkun á efni til hvers
kyns fatnaðar úr 65% í 40% og
samsvarandi lækkun á garnj til
dúkagerðar, og leðri til skó-
gerðar o.fl. Jafnframt er gert
ráð fyrir lækkun tolla af vél
um til fatagerðar, dúkagerðar
og leðuriðju úr 25% í 10%,
nema saumavélar í 20%. í um-
ræðum í tollskrámefnd um
tollalækkanir á fatnaði kom
írany að æskilegt hefði verið
að lækka þá tolla meir en í 65%
t.d. í 50%. Var talið, að með
þeim hætti mundi draga úr inn
kaupum, sem ferðamenn, far-
menn og flugáhafnir gera er-
lendis á þessum vörum og flytja
inn í landið án þess að til toll
greiðslu komi. Markaður innan
lands fyrir fatnað mundi þannig
aukast til hagsbóta fyrir verzl-
un og fatagerð. Þetta var að
sjiálfsögðu háð þeirri forsendu,
að tollur á innfluttum efnum
í föt lækkaði nægilega til að
vega upp á móti lækkuðu verð
lagi á innfluttum fatnaði.
Nú er í landinu talsverð dúká
framleiðsla, sem keppir við inn
flutt efni. Tollalækkun á faín
aðarefni kallar þannig eftir
lækkun tolla á innfluttu efni
í dúka og annan vefnað, þ.é.
hvers konar garni.
í landinu er rtil veruleg fram
leiðsla á garni, sem hefur not-
ið tollvemdar. Innlend ub er
aðalhráefni til þessarar fram-
leiðslu. Var talið, að tollalækk
un á garni umfram það. sem
frumvarpið gerir ráð fyrir,
mundi að óbreyttum aðstæðum
stofna þessum iðnaði í hættu.
Með þessum hætti varð nið-
urstaða nefndarinnar, að inn
byrðis aðstaða hinna ýmsu stiga
þessa iðnaðar, garnframleiðsiu,
dúkagerðar og fatagerðar, leyfði
að svo stöddu ekki frekari tolla
lækkanir á fatnaði, on frum-
varpið gerir ráð fyrir, þótt frek
arj lækkun sé æskileg af ýms
um lástæðum, m.a. verðlagsá-
stæðum. Við ákvarðanir um
tollflokkun vara á þessum mis
munandi vinnslustigum er gert
upp í milli andstæðra bags-
muna ýmissa greir.a þessa iðn-
aðar. Má fara nærri um, að nið
urstaðan verður aldrei svo að
öllum líki.
Þessi lækkun hráefnatolla
miðast við, að samkeppniað-
staða iðnaðarframleiðslu í land
inu gagnvart innfluttum iðnað
arvörum sé ekki lakari en hún
var fyrir gengisbreytingu. Sýni
Framhald á 15. síffu.
SENDIBREF TIL HELGA SÆM.
ÞAÐ mun hafa verið hinn 17.
nóvember sl. sem Alþbl. flutti
eitt af þínum ágætu sendibréf
um til „séra Jóns“. Já, séra
Jóns, sem gárungarnir segja, að
sé getinn og fæddur í þínum
eigin hugarheimi. En það skipt
ir engu máli frá mínum sión
arhól. Séra Jón, og bréfin þín,
til hans eru jafngóð fyrir því,
bæði fróðleg og skemmtileg
venjulega, þótí þau séu ofur
lítið misjöfn eins og gerist og
gengur. En umrætt bréf þitt
frá 17. 11. vax nokkuð sérstakt,
að því leyti, að það var aðal
lega svar við nokkrum línum,
sem ég skrifaði ykkur séra Joni
nokkrum dögum áður. Ber mér
að þakka þann heiður, virða
hann og meta, því að ég er
einn af þeim mönnum, sem
stend í allra lægstu tröppu okk
ar samfélags á landi hér, þar
sem ég er heilsulaus öreigi og á
engra kosta völ í þessum heimi.
nema bíða eftir síðustu ferð
inni, sem áreiðanlega vepður
farin áður en langt um líður.
Þótt þú leiðir hjá þér, að svara
ýmsum spurningum, sem ég
beindi til ykkar séra Jóns, þá
er ekkert við það að athuga,
enda ætlaðist ég frekar til þess,
að þeim væri beint til prests
ins, en skáldsins og bókmennta
gagnrýnandans. En þar sem
prestufinn hefur ekkert láfið
til sín heyra, svo að mér sé
kunnugt, ætla ég að senda þér
fáeinar línur.
Þótt þú sért varkár í dómum
og ályktunum, svo sem vera ber,
þá skilst mér þó, að þú sért
ekki fjarri því að fallast á sumt
sem ég segi. Ber mér að þaltka
það og virða. En er kemur að
okri læknanna, þá kemur ar.nað
hljóð í strokkinn þinn. Eftir
inngangsorðin um það mál, seg
ir þú: „Hneykslan hans á fé
girni lækna virðist sprottin af
erfiðum skapsmunum“.
Ungum var mér kennt þetta
spakmæli: „Eigi skaltu nefna
snöru í hengds manns húsi“. Þú
hefðir ekki átt að minnast á
þetta með skapsmunina. Mér
er tjáð, að þú sjálfur sért gríð
arlega mikill skapmaður. En ég
er ekki að lasta þetta. Það eru
helvííis dauðýfli.sem ekki renn
ur í skap, þegar þeir horfa upp
á það, að hátékjumenn og okr
arar féfletta blásnauða vesa
linga og öreiga. Kannske ert
þú orðinn hátekjumaður og ef
svo er, þá er þess engin von,
að hafir hina mjnnstu samúð
með öreigunum. Ég ætla ekki
að ræða meira um okur lækn
anna, því að bersýnilegt er, að
þar getum við aldrei orði sam
mála. Það er alveg vonlaust. En
ég vil í alvöru og gamni leggja
fyrir þig aðra spúrningu, þar
sem vikið er að tímabæru máli.
Erfu með effa á móti verkföll
um? — Það eru til menn, sem
eru gjörsamlega á móti verk
föllum og vilja banna þau með
lögum, Þeir halda því ákaft fram
að verkföll borgi sig aldrei, og
hafi aldrei borgað sig hér á
landi síðan árið 1916, (Sjó
mannaverkfallið mikla). Ég er
á annarri skoðun. Það væi’i
skerðing á frelsjnu, að banna
verkföll. En það er annað ráð
til sem mundi reynast prýði
iega. Það á að banna með lög
um alla verkfallsverði. Og ef
þeir láta á sér kræla á meðan
á verkfallinu stendur, mætti
skjóta þeim inn í Síðumúla, þar
til verkfallinu er lokið. Með
þessu móti geta allir sem viija
vinna stundað sín störf í róleg
beitum, án afskipta annarra.
Það á að vera heilagur réttur
hvers manns, að flá að vinna án
afskipta óviðkomandi manna, ef
hann á annað borð vill vinna.
Lofum hinum að gera verkfall
sem það endilega vilja. Það má
víst segja um verkföllin, að þau
„éta börnin. sín“ eins og það
er kallað. Árangur af verkföll
um er venjulega hækkað kaup,
sem verðbólgan étur svo upp
jafnóðum á stuttum tima. Því
finnst mér verkalýðs- og vinnu
deilupólitíkin hér á landi, vera
talsvert öfugsnúin. Ef menn eru
óánægðir með kjör sín, bá er
tafarlaust heimtað bara hærra
kaup. Væri ekki Skynsamlegra,
að krefjast þess, að slegið verði
á verðbólguna. Þetta var að
vísu erfitt á meðan verklýð-
urinn þurfti að semja við at-
vinnurekendur. En nú er þetta
gjörbreytt. Nú er fyrst og
fremst samið við Ríkisstjórn-
ina, og það er hún sem hefur í
hendi sinni að slá á verðbólg
una með margvíslegum ráðstöf
unum. Þá fengi ver'kalýðurjnn
bætt kjör sín með lægra vöru-
verði, lægri tollum, viðráðan-
legrj sköttum og útsvörum,
lægri póstgjöldum, lægri síma-
gjöldum, lægra verði á benzíni,
svo að eifthvað sé nefnt. Ríkis
valdið þarf bara að ganga á
undan með góðu efíirdæmi, og
þá kemur öll þjóðin á effir. Ég
trúj á þjóðina. Og trúi því að
hún rasi ekkj fyrir ráð fram.
Ég hefi hugsað að leggja fyrjr
þig annað mál í næsta bréfi.
Þinn einl. Hreggviður Hregg-
viðsson.
E.S. Ég kímdj er ég síá að þú
þóttist ekki vita hver ég er.
Ég er þó búinn að sítrifa 22
bækur, og þar af 3 undir gerfi-
nafni mínu.
H.H.
13. febrúar 1967 - ALÞÝÐUBLAÐIÐ