Alþýðublaðið - 30.08.1968, Page 5

ÁTTRÆÐ:
Ingibjörg Gissurardóttir
Ingibjörg er fædd að Reykj-
um í Ölfiisi 30. ágúsit 1888.
Foreldrar Ihennair voru hjónin
Margrét Jómína Hinriksdóttir
Helgasonai- frá Læk í Ölfusi og
Gissur Guðmundseon Gissurar-
somar bónda í Saurbæ í sömu
sveit.
Foreldrar Ingibjargar hófu
búskap að Gljúfurholti í Ölfusi
og þar ólst hún upp. Þeim hjón-
iim fæddust 17 börn og komust
14'þeirra til fullorðins ára. Ingi-
björg war elzt Iþeirra systkina.
Gljúfurholt lá í þjóðbraut
Sunnl^ndinga, nálægt löngum
og erfiðum fjall vegi og mun oft
hafa borið að garði hrakta
ferða'langa, sem þörfnuðust miarg
víslegrar fyrirgreiðslu og að-
hlynningar. Raunar þurfti
ekki hrabta ferðtalanga til,
gestrisni þeirha hjóna, hjóilp-
semi og myndarskap var við
brugðið og gcsumauð eðlilega
mjög mikil. Viart rnunu hinar
yngri kynslóðir skilja til hlítar
IhvaB í þessu fólst af fómar-
lund og höfðingsskap.
Gljúfurholt var kostrýr jörð
imiðtað við tæfcni þeirra tímla.
EinyrfciTm þurftii því víða að
fara til fanga við þessar aðstæð-
ur, enda mun Gissur faðir Ingi-
tojargai- hafa farið í verið á
vertíðum öll isín búskaparár og
réri hann bæði í Þorlátosböfn
og á ÁJÆtanesi. Var hann hirnn
mesíti dugnaðai'- og eljumaður
og þau hjónin samihentt. Má það
raunar furðu sæta hvemig tak-
ast mátiti, við þessar aðstæður
að ala önn fyrir öllum þessum
toamahóp og það mjög sóma-
samlega, eftir Jþrwí slem þá tíðk-
aðist og standast jafnframt þá
gestanauð, sem þar var um að
ræða og varta var á notokium
mann leggjandi.
Það lætur að líkum að elzta
barn hjónanna í Gljúfurholti
þurfiti eikki að ganiga á þá -vinnu-
skóia, sem effiilegir þykja í
inútímaþjóðfélagi. Hin harða lífs
harátia hefuir vissUléga kaUað
jafnóðum og istarfskraftar leyfðu
og kom sér ra.unar vel að eplið
ffóll efcki laingt ffrá eikinni um
dugnað og vinrtiugleði.
Hijnn, kunni rithöfundur og
mannvimu' Vilbjálmur S. Vil-
hjálmsson skyldi vel og mat
að verðleikum aðild hinna
óbreyttu liðsmannia þeirrar kyn-
slóðar, sem lyfti Grettistökum,
og gerði íslenzkit þjófftfélag að
nútíma þjóðfélagi hvað snerti
liífskjör og félaigslegan þroska
með svo skjótum hætti að kaliá
mætti byltingu. Árið 1962 tók
hann sér fyrir hendur að skrifa
'bók ler hanin nefndi ,„Fimm
konur” og byggist á frá’sögn
fimm feveinnia er hann valdi til
iþess að bi'egða upp mynd úr
þjóðlífi þessarar kynslóðar.
í formála þeirrar bókar segir
Vilhjáknur mia.: „Vona ég að
í Iþessum fimrn frásögnum spegl
isit. líf íslenzkra kvenna á þess-
ari öld. Þá miá einnig sjó, hve
örmjótt er bilið milli fyrri tima
og þess, sem nú er, milli alls-
leysis og allsnægta, örbirgðar,
sem áður var við dymar, og
þeirrar þjóðfélagslegu samhjálp-
ar, sem nú bjargar frá hugar-
kvöl.
Ég vil 'taka 'það fram, að ég
leitaði ekki efitir því að fá frá-
sagnir kvenna fyrii’ það eitt að
konurnar væru kunnar. Ég lagði
lalla óherzlu á það að fá tæki-
færi til að tolusfca á sögur þeirra,
sem ég vissi að höfðu sitaðið í
stríðum straumum og barizt
þrotlaust, sem vildu isegja frá
uppfitsdjarfar og hreinskilnar,
voru stoltar og djarfmæltar, en
um leið hlýjar og ríkar af sam-
úð tii alls ög ailra.“
Við þessa tilvitnun í formáls-
orð Vilhjáhns þartf í nauninni
litlu að bæta öðru en því, að
affmælisbamið Ingibjörg Gissur-
ardóttir var ein þeirra fimrn
kvenna, sem hann valdi til þess
að bi'egða upp þessari þjóðlifs-
myind. Þátturinn um Ingibjörgu
í bók Vilhjólms ber fyrireögin-
ina: „Hver diagur í starfi —
'Sigurdagur.“
Hún byrjaði snemma að vinna
'sigrana í Gljúfurholti eins og
■áður er að vikið. Þegair faðir
hennar var í verinu, var hiin
næsit móður sinni elzti og bezti
starfskrafturinn. Hún vann búi
foreldra sirma. sinnti ekki lífi
sjálfrax' sin fyrr ©n fullnaðar-
sigur var unninn í þeirri lífs-
'baráttu, sem þar var háð við
erfiðar aðstæður, — aS koma
upp 14 börnum.
Áx-ið 1919, þrítug að aldri,
gitftist hún Símoni Símonai'syni
tfxJá Bjamastöðum í Ölfusi, hin-
um mesfca myndar og dugnaðar
manni. Þau seíttusit í fyristu að
á Eyrarbakka, ©n Símon stund-
aði þá útgerð og fiskverkun í
Herdísarvík.
Fiskimið árabáta gengu mjög
til þurrðar um þessar mundir
viegna ásótenar stæm skipa og
togara. Leiðin lá til Reykjaviík-
ur og Símon gerðist togarasjó-
■maður og stundaði |þá atvixmu til
ánsins 1929, þó vitað væri að
heilsufar hans þyldi ekki þann
þrældóm og þann, 'aðbúnað, sem
þá var á togurunum. Hann
leggst veikur, börnin ieru 5 í
ómegð og heimilið bjargarlaust.
Við þessar heimilisástæður fer
Ingibjörg að vinna við fLskverk-
un og stundar þá atvinnu í 10 ár.
Símon nær þó fljótt nokkurri
heilsu, kaupir sér vömbíl og
gei'ist einn atf brautryðjendun-
ium í félagsmálum vörubifreiða-
stjóra. Síðar breytir hann þó
til af heilsufarsásitæðum, fer að
aka fólksbifreið og gerist einn
Ingibjörg Gissurardóttir
af stofnendum Borgarbílstöðvar-
innar.
Eftir hina smáu en mörgu
daglegu sigra vinnunnaii' er
'Unnin fullnaðarsigur í Iífsbar-
álfctu þeirra hjóna, — fimm
mannvænleg böm voru komin
upp og efnáhiaigur öruggur.
Börn þeirra 'hjóna eru: Gissur
hxisiasmíðameistari í Reykjavík,
Tngunn húsffreyja í Hafnarfirði,
Kristíin húsfreyja I Reykjavík og
Sírnon Þóroddur vélstjóri.
Ekki kann ég tölu á bama-
börnum þeirra hjóna, en að svo
miklu leyti, sem ég þekki
'til eru þau mörg og mannvæn-
leg.
•Þegar Ingibjörg fór að. vinna
úiti á hiinum erfiðu búskapai'-
árum, vegna íheilsubrests manns
ins síns, igerðist toún félagi í
Verkakvennafélaginu Framsókn.
Hún hefur verið þar góður og
traustur félagi alla tíð síðan og
ótrauð stutt og starfað að ýms-
um þáttum í sfcarfi þpss félaigs-
skapar, sem miða oð samhjálp
og affsíoð við þá, srm harðast
vierða úti á lifisbaróttunni. Má
í því samtoandi nefnia fjáröflun
og sjálfboðaliffirirtörf við eflingu
styrktarsjóðs félagskvenna og
stofuun og rekstur baxmahÆimil-
isins Vorboðans.
Ingibjörg betfur einnig unnið
'gofit og heilladrjúgt starf í Al-
(þýðuflokknum. Hxin er að eð'lis-
fari einlægur stuðningsmaður
„'þeirrar þjóðfélagslegu sam-
ihjálptar, sem nú bjargar frá
hugarkvöl,” eins og Vilhjálmur
komst að orði í formála bókar
sinnar.
Ingibjörg er enin óboginn og
hressileg og efeki líikleg til þess
að láta hlut sinn fyrr en í fulla
hnefana og gæti 'vei sigrað
nokkra vinnudaga enn, ef því
væri að skipta.
Margir mega hugsa hlýtt til
þín á þessum merkisdegi í lífi
þínu Ingibjörg mán.
Lifðu lengi jog lifðu heil.
Sigurður Ingimundarsson.
Um nokkurt skeið hafa staðið yfir raixnsóknir á möguleikum
á s.ióefnavinnslu hérlendis. í því skyni hófust fyrir skömmu á veg
um Orkumálastofnunarinnar, boranir eftir gufu á Reykjanesi.
Fyrir nokkrum dögum fékk hugmyndin byr undir báða vængi, því
hægt var að' fá holu til aff gjósa, eftir að búið var aff bora niðxnr'
á 300 rnetra dýpi. Viff efnagreiningu gufunnar kom í ljós að líklega.
mætti vinna úr gufunni um 30 þús. tonn af salti á ári.
Baldur Líndal, efnaiverkffi'æð
ingur, fliefur um nokkurt skeið
unnið að HanTiisóknum þe&sum
og ixláði tollaðið samhandi við
hann í gær. Baldur kvað árang
urhm af bonmunum vera mjög
Þriðjudaginn 20. ágúst voru i
opnuð tilboð í byggingu fyrsta
áfanga nýs skyldunámsskóla í
Hafnarfirði.
Tilboðin voru opnuð á skrif-
stofu bæjarverkfræðings að við-
stöddu fræðsluráði og fulltrúum
þeiri'a bjóðenda, sem þess
óskuöu.
Tilboð bárust frá fimm aðilum.
Lægsta tilboð var frá Sigur-
birni Ágústssyni, byggingameist-
ara í Hafnai'fii'ði, kr. 20.500.ooo.
Hæsta tilboð var kr. 26.370.ooo.
Tilboðin voru lögð fram á
fundl bæjarráðs Hafnarfjarðar
hinn 22. þ.m., og er fyrhhugað
að hefja framkvæmdir eins
fljótt og tök eru á.
Jarðvinnu vegna skólabygg-
ingarinnar er að mestu lokið,
en það verk var boðið út sér-
staklega.
Fyrsti áfangi fyrirhugaðrar
skóflabyggingar er 7238) :,rún]|-
metrar og vei'ða í honum 12
almennar kennslustofur og 4
sérkennslustofur.
Skólinn verður reistur skammt
frá Víðistöðum og er staðsettur
þar m.a. til að taka við nem-
endum úr nýju hverfi, sem þar
er fyrirhugað að byggist á
næstu árum.
Ai'kitektarnir Sigurjón Sveins-
son og Þorvaldur Ki'istmunds-
son teiknuðu skólahúsið og önn-
uðustl ásamt verkfræðingum
undirbúning útboðs undír um-
sjón bæjarverkfræðings og
fræðslustjói-a.
(Fréttatilkynning)
góðan, og samkvæmt þeim von
um sem gerðar voru. Taldi liann
að sfcaður sá er borað var á,
þ.e. skammt austur af Reykja-
pessvita, gæti vol komið til
greina varðanidi efnaivinnslu.
Samkvæmt ágizkunum sínum
ætti gos það, >er þarna tókst að
framkiaflflái, að svarta til 30 þús.
tonna af salti á ári, ien salt
vinnslan gæti orðið undirstaða
undir kemískan iðnað. Baldur
kvað áfonm þeissi að öllu á rann
sóknarstigi, en sem komið væri
og vildi hann ekki 'segja til um
Ihvað greini iðnaðar gæti kom
ið til með að verða starfrækt
á Reykjanesinu.
Holan var fóðruð mcð 6
tommu röri áður en gosið var
framkallað, en næsta stig er
að dýpka holuna og bora fleiri.
Er áætlað að flytja stóra bor
inn til Reykjaness í lok næsta
mánaðar.
ísleifur Jónsson hjá Orku-
málastofnunni, sem stjórnað hef
ur verkinu, tjáði blaðinu í gær
að verkið hefði hafizt tfyrir tveim
ur mánuðum og hefðu 3 menn
istarfað við borunina. ísleifur
taldi gosið vera öflugt miðað
við vídd bolunnar og gizkaði
hann á að í kringum 20-30 tonn
£f gufu slreymdu upp iim hol
una á klst., Sem svaraði til 25-
rr':úndulíírum af vatni, sem
r‘r"'’-"du í holuna.
Jón Jónsson, jái’ðfræðingur,
sem fylgzt hefur með borunun-
um tjáðiblaðinu 1 gær að gufu
gosið væri mjög öfilugt og tölu-
vert öfilugra en gosið úr holunni í
Krísuvík, sem gýs í sifellu. Jón
sagði að holan væri um 15 - 20
metra yfir sjó og sialtið í
gufunni væri vegna þess að und
ir hrauninu á Reykjanesi væri
ennþá sjór, sem mengaði vatn
ið.
BÚKAREST:
Forsætisnefnd rúmanska
konimúnistaflokksins krafðisf:
þess í gær að allt erlent her
lið hyrfí strax úr TékkósVwvzi
kíu eins fljótt og unnt væni
og að þjóðir Tékkóslovakín
fengju strax að ráða málum
sínurn án íhlutunar.
30. ágúst 1968 - ALÞÝÐUBLAÐIÐ 5