Alþýðublaðið - 08.09.1968, Page 2

Ritstjórar: Kristján Bersl Ólafsson (áb.) og BenediKt Gröndal. Simar: 14900 —
14903. — Auglýsingasími: 14906. — Aðsetur: AlþýBuhúsið við Hverfisgötu,
Reykjavík. — Prentsmiðja Alþýðublaðsins. Síml 14905. — Áskriftargjald kr.
120,00. — í lausasölu kr. 7,00 eintakið. — Útgefandi: Nýja útgáfufélagið bf.
30 ÁRA UPPGJÖR
Höfuðeinkienni íslenzkra stjórn
mála síðustu þrjá áratugi hefur
verið klofnlingur og sundrung
vinstriflokkanna. Héfur átt sér
stað hörð barátta milli iýðræðis-
jaifnaðarimainnla og kommúnista
með þeirri aflieiðingu, að yfirleitt
hefur hái'fur styrkur állþýðuhreyf
ingarinnar fariið til einískis.
Kommúniilstar kiufu sig út úr
Afþýðufldkknum 1930 og mynd
uðu sinn eigin fldkk. Var það að
sjálfsögðu óhjákvæmilegt, enda
hreinar línur í stefnumálium.
Nokkrum árum isíðar tóku komm
únistar aftur að kljúlfa Alþýðu-
flokkinn og ná sambandi við Héð
in Valdimars'son og stuðnings-
menn hans. Þá hiefði verið hægt
að sameina íslénzka alþýðuhreyf
ihagu, ef kommúnistar hefðu ekki
krafizt þess, áð hlilnn samieinaði
fiokkur sýnidli Sovétrússum fulla
tiyggð og hefði við þá vináttu-
sámband.
Það er fróðliegt að rifja þetta
upp eftir atburðina í Tékkóisllóvak
íu. Nú sajmþýkkja þessir söoruu
menn vítur á Sovétríkin fyrir að
farir þeirra og þykjast allir vera
sannir lýðræðissHnnar. Ef þeir
hefðu sjálffir skillið þetta fyrir
þrem áratugum og breytt eftir
skoðun sinni, hefði saga íslenzkra
stjórnmála ef til ivill orðið önn-
ur.
Ef rifjuð er upp deila jafnaðar
manna við kommúnista á íslandi
síðustu árátugi kernur í ljós-að
jafnaðarmenn hafa í ölllum meixi
háttar atriðum háft rétt fyrir
sér. Hiniiir moskvutryggu feomm-
úni'star við Þjóðviljann 'hafa áft-
ur og áftur orðið að játa, að þeir
befðu ranigt fyrir sér, allt frá
Stálinsárunum tjll Tékkóslóvak-
íu. Með iþví að styðja lýðræðis-
'sósíal'ismla Duhceks háfa íslenzk
ir kommúnistar í raun réttri
' snúlð haki við 'þeirri' stefnu/'sem
þeir hafa hariizt fyrir í 30-40 ár.
Þeir hafa viðurkennt, að þeirra
eigih stefna Káfi verið íiöng, en>
stefna AllþýðufflokksinS hafi ver
ið rétt. :
Þetta meg'lnatriði fér að sjálf
sögðu ekki frámhjá hugsandi
fólki. Á næstu miss'erum mun
verða tekið éftir- því, hvort komm
únistar stanida við þá stefnu, að
þeir Séu lýðræðissinnaðir sósíal
listar, eða snúa aftur til sovét-
stefnunár strax og tækifæri gefst.
Fylgi þeirra með þjóðinni fer að
sjálfsögðu mjög eftir því, hve
heilir þeir reynaist.
Margir, sem tóku þátt í klofn
ingi Alþýðuflokfcsins 1938 eða
1956 hafa síðan látið í Ijós efa-
semdir um, að rétt hafi verið af
þeim að yfirgéfai fllokkinn. Þeir
sjá nú, að klofnihgurinn skapiaði
aðeinls sundrungu og gerði sam
eiginlegum andstæðinigum gagn.
Þeir sjá, að Alþýðuflokksmenn
hafa háft rétt ’fyrir sér í flestum
deiluim við kommúnista um grund
ivallarmál ílbkfcanna. Þeir sjá, að
Alþýðuflokkurinn hefur náð
miklum ártanigri, en Sósíalista-
flokkurinn eða Alþýðuhandalagið
hafa háft lítil varanleg áhrSf á
rnótun íslenzlks þjóðfólags.
IÞrjár af myndunum sem FrejTnóður Jóhannsson sýnir.
Freymóður sýnir
í Bogasalnum
í dag opnar Freymóður
Jóhanjisson málverlcasýningu
í Bogasal Þjóðminjasafinsins.
Um liehningur málvcrkanna er
málaður á síðustu tveimur ár
uim, en þau elztu eru u.þ.b.
10 ára.
Freymóður veliir sér fyrir
ítpyndir að málverkum sínum úr
ríki náttúrunnar, og málar natúr
a'listískt. „En“, sagði hann, „það
er fjarstæða að ég kópíeri nátt
újruna. Ég færi myndirnar í.
það mótív sem mér finnst
Ihenta bezt”.
„Hefurðu lalla fíð málað mik
ið af lands'lagsmyndum? ’’
,,í fyrstu, einkum, ar ég
dvaldi erlendís, málaði ég mik
ið af mannamyndum, en fékk
.nóg aí því. Einnig verður erfið
ara að mála mannamyndir, svo
vel sé, þegar sjónin fer að
breytast með aidrinum. Síð'ari
árin ihef ég svo til eingöngu
m’álað .landslagsmyndir. Það er
mitt svið, og því næ ég þar
beztum árangri."
„Segðu mér, Freymóður, hvem
ig vinnurðu myndimar þínar?"
„Ég geri vatnslitaskissur að
þeim úti á mínum ferðailögum,
en vinn þær í vinnustofu minni.
Ég gerði t.d. skissur iað einni
>mynd ihér árið 1922, en tók mig
svo til fyrir tveirour árum og
V vann úr henni.”-
Freymóður gerir fleira en að
mála. Hann er mikill áhugá-
2 8: isept 1968 — ALÞÝÐUBLAÐIÐ,
maður um tó,nli!st og ihefur s-am
ið fjölda laga, sem náð hafa
miklum vinsæld-um, en sem
lagasmiður katlar ihann siig 12.
september.
Freymóður Ihiefur nú á
prjónunum söngleik, sem
hann ætlar sjálfur að semja
megnið af textanum við.
Einnig stanfar hann að því
að gera skrá yfir öll ættarnöfn
á ísiandi frá aildamótnm, svo
að 'synd -væri að segja annað
en -han-n hefði mörg jám í eld
inum.
Sýniiing Shans í Bogasailnum
verður opin til sunnudagsins 15.
september dagLega frá kl. 2—10.
Tvær konur
sýna í
Casa Nova
Á laugardag kl. 3 opna þær
Anna Sigríður Bjórnsd. og Ragn
heiður Jónsdóttir málverkasýn
ingu í kjallara nýbyggingar
M.R.
Þær sýna þama u.þ.b. 30 mál
verk (hvor, allt olíumálverk.
Málverkin eiru öll nýleg, mál
uð á 3 — 4 síðuistu ámm. , ,
Anna Sigríður Lauk buntfarar
Framald á 15. síðu.
)
VAUX
BEDFORD
umbodsmeriná
jslandi