Dagur - 24.02.1944, Síða 1

---------A—---------
ANNALL
DAGS
Bréf úr Árskógshreppi 14. fe-
brúar 1944.
„Almenn ánægja er hér ríkj-
andi yfir vexti og viðgangi Dags
og telja menn breytingu hans
mjög til bóta.
★
Tíðin hefir verið óstillt liér í
vetur sem víðar. Snjólítið er nú
og vegasamgöngur góðar.
★
Fólk mun nú með fæsta móti
á mörgum heimilum. Unga fólk-
ið fer margt með farfuglunum á
haustin fyrst og fremst í skólana
og sumt í atvinnu í bæjum og
sjóþorpum. Kaupstaðimirkeppa
mjög um að fá sveitastúlkur til
veturvistar og á þessari gull- eða
seðlaöld er ekki sparað að bjóða
hátt í þær. En hvað gera ungu
stúlkurnar í bæjunum, em þær
ekkert til létta v'ið húshaldið
eða ganga þær allar menntaveg-
inn?
★
Þrátt fyrir þó margt af unga
fólkinu dvelji nú utan sveitar-
innar, er nokkuð eftir heima og
virðist það vel vakandi. Hefir
það í frístundum æft sjónleik og
leikið nokkm msinnum. Þá hef -
ir U. M. F. Reynir gengizt fyrir
íþróttakennslu. Kennari varÓsk-
ar Ágústsson, frá íþróttasam-
bandi íslands. Að afstöðnu
námskeiðinu fór fram leikfimi-
sýning í íþróttasal bamaskólans.
Sýndu þar fjórir flokkar. í eldri
flokkunum vom átján piltar og
tíu stúlkur en í hinum tveim,
vom 26 telpur og drengir úr
barnaskólanum. Má þetta teljast
mjög góð þátttaka.
Áhorfendur vom margir og
gerðu þeir góðan róm að sýn-
ingunni.
★
Unglingaskóli starfar hér í
vetur, á vegum ungmennafélags-
ins. Nemendur eru 12.
★
Þess má einnig geta, að eldra
fólkið er heldur ekki dautt úr
öllum æðum, því nú nýlega hélt
það hjónasamkomu, þar sem
flest hjón sveitarinnar vom
mætt. Hófst hún með sameigin-
legu borðhaldi. Skemmt var með
söng og ræður fluttar. Síðan var
stiginn dans af miklu fjöri“.
★
Ungmennafélagið „Þorsteinn
Svörfuður" í Svarfaðardal hefir
að undanförnu haft sýningar á
sjónleiknum „Tárin“ eftir Pál f.
Árdal. Sýningar þessar hafa ver-
ið mjög vel sóttar og þótt takast
ágætlega, enda leikritið frá höf-
undarins hendi skínandi. — Fé-
lagið hyggst sýna í síðasta sinn
laugardagskvöldið 26. þ. m.
★
Innbrot var framið í símastöð-
ina í Dalvík aðfaranótt sl. mánu-
dags. Stolið var lítilli peninga-
upphæð. Ekki hefir enn tekist
að hafa upp á sökudólgnum.
Samkomulagið um skilnaðarmálið á Alþingi:
ÞJÖÐARATKVÆÐIGRBDSLA FER VÆNTANLEGA FRAM 20. MAÍ N.K.
Gildistökudagur lýðveldisstjórnarskrár-
innar ákveðinn á sérstökum þingfundi
15. júní næstkomandi
gAMKVÆMT fregnum frá Reykjavík, er nú talið víst, að endan-
legt samkomulag verði milli þingflokkanna um lausn skilnað-
ar- og lýðveldismálsins á sama grundvelli og lauslega var frá greint
í síðasta blaði.
Samkomulagið er í aðalatrið-
um. 1. Þjóðaratkvæðagreiðsla fari
fram 20. maí n.k., en þá eru þrjú
ár liðin síðan sambandslagasátt-
málanum var sagt upp af hálfu
íslendinga. 2. Gildistökudagur
17. júní verði tekinn út úr nú-
verandi stjórnarskrárfrunrvarpi
og öðlist stjórnarskráin gildi
þegar Alþingi ákveður. — Sósíal-
istaflokkurinn er ekki aðili að
þessti samkomulagi við Alþýðu-
flokkinn, en þó er ætlað að
flokkurinn samþykki þessar
breytingar á fyrirætlun flokk-
anna í lýðveldismálinu. Ætlunin
er síðan að þing komi sanran 15.
júní n. k. og þá verði gildistöku-
dagur stjórnarskrárinnar ákveð-
inn 17. júní, enda þótt sam-
konrulag hafi verið unr að fella
þá ákvörðun út úr st jórnarskrár-
frunrvarpinu.
Þá mun samkomulag þing-
flokkanna einnig hafa náð til af-
greiðslu tillögu um skip-
un hátíðarundirbúningsnefndar.
Var Jrar gert ráð fvrir skipun
fimnr manna nefndar til þess að
undirbúa hátíðahöld á Þingvöll-
um 17. júní n. k. Á þingfundi sl.
nránudag var samþykkt að vísa
málinu til stjórnarinnar og mun
stjórnin sanrkvæmt því annast
Aðalfundur Hesta-
mannafél. „Léttis44
Hestmannafélagið „Léttir",
Akureyri, lrélt aðalfund sinn j
sunnudaginn 13. þ. m. Á síðast-
liðnu ári lrefir félagið komið á
einum kappreiðum, þar senr
reyndir voru 18 hestarog 1250.00
krónur veittar í verðlaun. Unn-
ið var að byggingu skeiðvallar,
skammt frá bænum og haft
happdrætti um reiðhest. Á næsta.
sumri hyggst félagið að koma á
minnst einum kappreiðum,
vinna að byggingu skeiðvallarins
og ljúka lrenni, útvega leyfi til
að starfrækja veðbanka við
kappreiðarnar, koma upp
myndasafni og skrá um ættir
hesta, sem á einhvern hátt skara
franr úr.
Stjórn félagsins var endurkos-
in, en hana skipa Jón Geirsson,
Ragnar Ólason og Jóhannes Jón-
asson,
Jrennan undirbúning. Er nrikið
fagnaðarefni, að þingflokkarnir
skuli hafa konrizt að samkomu-
lagi unr málið og væntanlega
sameinast menn nu unr málið
allt og láta deilur niður falla.
Sýslufundur Eyjafjarðarsýslu:
Ábyrgð vegna hafn-
arbóta í Ólafsfirði
synjað
Sýslufundur konr saman sl.
fimnrtudag og stendur enn yfir.
Ástæða til fundarkvaðningar
fyrr en ven julega var sú, að bor-
izt hafði beiðni frá hreppsnefnd
Ólafsf jarðar unr ábyrgð sýslu-
sjóðs á láni til hafnarbóta í Ól-
afsfirði. Var þetta aðalmál fund-
arins. Talið er að hafnarmann
virki þau, er hér um ræðir.
nrundu kosta fullgerð um 5
millj. króna, en ábyrgð sú, er far-
ið var fram á, var Jró aðeins til
Jress að lrefja framkvæmdir á
komandi sumri, nokkur lrundr-
uð þúsund kr.
Á fundi sl. þriðjudag synjaði
sýslunefnd ábyrgðarbeiðninni,
en nánar verður greint frá störf
um fundarins í næsta tbl.
Athugasemd
í grein í Degi frá 6. janúar.
eftir Jónas Jónsson, er ber nafn-
ið: Áramótahugleiðingar, eru
gerðar að umtalsefni viðræður
þær um myndun róttækrar urn-
bótastjórnar, sem fram fóru vet-
urinn 1942—1943.
Þar segir m. a.:
„Sumarið 1942 buðu komm-
únistar Framsóknarmönnum
samstjórn með sér og Alþýðu-
flokknum og gáfu hinni ófæddu
sameiningu heitið „vinstri
stjórn““.
Ennfremur segir' „Meiri hluti
Jringsflokks og miðstjórnar
Framsóknarmanna tóku þessu
boði kommúnista vel, en allir
reyndustu samvinnumennirnir í
þeim hóp tóku sömu afstöðu til
(Framhald á 8, síðu.
Sigur á Kyrrahafi
Landgönguliðar ameríska flotans dragti
fána að hún eftir töku Tarawa í Gilberts-
eyjaklasanum fyrir skemmstu. Þar var háð
blóðugasta orrusta Kyrrahafsstyrjaldarinn-
ar til Jiessa. Framganga amerísku land-
gönguliðanna var mjög rómuð. Þama
féllu nær 6000 Japanar, en manntjón
Bandaríkjanna var einnig tilfinnanlegt.
í fréttatilkynningu frá utan-
íkisráðuneytinu segir:
Á síðastliðnu sumri barst rík
isstjórninni boð brezku stjórnar-
innar, um að senda íslenzka full-
trúa á ráðstefnu, er halda skyldi
í London þá um haustið, til þess
að undirbúa Jrar samkomulag
Jrjóða á milli um eftirlit með
fiskveiðum í Norður-Atlantshafi
og Norður-íshafi, svo og um
vernd á ungfiski.
íslenzka ríkisstiórnin tók þessu
boði og valdi fulltrúa af sinni
hálfu til þess að sækja ráðstefn-
una, þá Stefán Jóh. Stefánsson
aljnn. og hæstaréttarmálafl.m.,
er var formaður nefndarinnar,
Árna Friðriksson fiskifræðing og
Loft Bjarnason útgerðarmann.
Ráðstefna þessi var haldin i
London 12.—22. okt. sl„ að báð-
um dögum meðtöldum, og
mætti þar einnig, sem skrifari
Álit stjórnarskrár-
nefndar Alþingis
væntanlegt í þessari
viku
Mesta breyfingartillaga:
Forseti verði þjóðkjör-
inn, — Jjingið kjósi hann
þó í fyrsta sinn.
Álit stjórnarskrárnefndar Al-
þingis mun væntanlegt í þessari
viku, en nefndin fjallaði svo sem
kunnugt er um stjórnarskrár-
frumvarp milliþinganefndar í
lýðveldismálinu, er ríkisstjórn
lagði fyrir Alþingi 10. janúar sl.
Allmiklar breytingar eru ráð-
gerðar í áliti nefndarinnar og er
sú mest, að forseti skuli þjóð'
kjörinn, en ekki þingkjörinn,
eins og ráðgert er í frumvarp-
inu, — en þó með Jjeirri undan-
tekningu, að forseti verði þing-
kjörinn til eins árs í fyrsta sinn.
Er það borið fram til réttlæting-
ar þessari ákvörðurr, að ekki
verði við komið þjóðkjöri í tæka
tíð. Mun }>essi breyting-
artillaga nefndarinnar þykja
orka nokkurs tvímælis meðal
kjósenda, senr áreiðanlega fylgja
skilyrðislausu Jrjóðkjöri forseta
að stórkostlegum meirihluta.
Verður nánar vikið að þessu at-
riði síðar.
íslenzku sendinefndarinnar, Ei-
ríkur Benedikz, 2. sendiráðsritari
við sendiráð íslands í London.
Ráðstefnuna sóttu fulltrúar
15 ríkja, eða frá íslandi, Belgíu,
Kanada, Danmörku, Frakklandi,
I-Iollandi, írlandi, Nýfundna-
landi, Noregi, Póllandi, Portú-
gal, Spáni, Svíþjóð, Bretlaiidi og
Bandaríkjunum.
Aðalverkefni ráðstefnunnar
var að undirbúa nýjar og víðtæk-
ar reglur um eftiríit það, er að
framan greinir, og ráðstafanir í
samræmi við það, er framkvæmt
væri af öllum Jjeim þjóðum, er
gerðust aðilar að reglum þessum.
Á ráðstefnunni náðist sam-
komulag um frumvarp að ítar-
legri reglugerð um þessi efni, og
mæltu allir fulltrúar með því,
við ríkisstjórnir sínar, að reglu-
gjörð þessi yrði endanlega sam-
(Framhald á 8. síðu.
Friðun Faxaflóa og breyting á fiskveiða-
landhelgislínu íslands til umræðu á fisk-
veiðaþinginu í London