Dagur - 14.04.1944, Blaðsíða 5

Föstudagur 14. apríl 1944
D AQUR
5
Þorsteinn Þorstei nsson
frá Lóni
Á Skírdagsmorgun blöktu
fánar í hálfa stöng yfir bænum
og bærðust varla í hlýjum,
sunnan andvara. Hinn fagri,
mildi norðlenzki vormorgun,
sem boðaði hækkandi sól og
vaxandi yl og gróður, vakti
söknuð í brjósti. Því að einn
þeirra, sem héldu merki vors og
sólar hæst á lofti í þessu bæjar-
félagi um langan aldur, var dá-
inn, horfinn.
Þorsteinn Þorsteinsson frá
Lóni lézt í Landspítalanum í
Reykjavík á Skírdagsmorgun.
Hann hafði skömmu áður flogið
suður um fjöll til þess að leita
sér lækninga við sjúkleika, er
ásótt'i hann æ meir. En hann
átti ekki afturkvæmt til heim-
kynnanna, nema á leið til grafar.
Þorsteinn var fæddur að
Skipalóni 16. dag júnímánaðar
árið 1887 og var því 57 ára
gamall. Foreldrar hans voru
Þorsteinn Daníelsson og kona
hans, Gunnlaug Gunnlaugsdótt-
ir, er þar bjuggu lengi. Þor-
steinn yngri ólst upp að Skipa-
lóni og á Möðruvöllum, þar sem
faðir hans annaðist bú fyrir Jón
Hjaltalín um tveggja ára skeið,
meðan Möðruvellir voru enn
höfuð menntasetur norðanlands.
Ungur kom Þorsteinn hingað til
Akureyrar til trésmíðanáms hjá
Sigtryggi Jónssyni, bygginga-
meistara, þeim haga og hyggna
manni. Lauk Þorsteinn því
námi og stundaði síðan bygg-
ingameistaraiðn hér í bænum
til æviloka. Hafði hann umsjón
með byggingu fjölmargra stór-
bygginga hér í bænum, svo sem
Akureyrarkirkju, íþróttahússins
og nú síðast hins nýja stórhýsis
pósts og síma, sem honum entist
ekki aldur til að sjá fullgert.
En þótt Þorsteinn hafi þann-
ig reist sér virðulegan minnis-
varða úr grjóti og steypu á
„brekkum báðum“ og í Bót, þá
eru það ekki þeir, sem reynast
munu óbrotgjarnastir þá tímar
líða og ekki þeirra vegna aðal-
lega, sem samborgarar hans
minnast hans með söknuði og
trega. Því að áhugi Þorsteins
var jafnvel ennþá meiri á öðr-
um sviðum. Eins og svo margir
' landar hans átti hann þess eng-
an kost að sinna þeim áhuga-
málum sínum, nema í frístund-
um frá erfiðu dagsverki. Og þar
var það, sem mannkostir hans
og fágætt skaplyndi nutu sín
allra bezt. Það mun ekki of-
mælt, að enginn mun hafa tek-
ið jafnmikinn þátt í félags- og
skemmtanalífi þessa bæjar sem
Þorsteinn frá Lóni, þau 40 ár,
sem hann var búsettur hér. Það
mun fljótlegra upp að telja þau
menningar- og skemmtifyrir-
tæki þessa bæjar, sem hann var
ekki viðriðinn um áðurnefnt
árabil, en hin, sem hann veitti
þátttöku sína, og stóð þar venju-
lega í fylkingu, er mest á mæddi,
Honum var margt til lista
lagt. Hann var ágætur skák-
maður og á tímabili einn hinn
fremsti í þessum bæ. Hann
reyndist í þeim félagsskap eins
og ævinlega annars staðar hinn
ágætasti félagi. Um líkt leyti
hóf hann fyrst þátttöku í söng-
félagsskap. „Geysir“ var stofn-
aður í desember 1922 og var
Þorsteinn einn stofnenda. Hann
var þá strax kjörinn í stjórn
hins nýja félags og í stjórn
„Geysis“ var hann til æviloka
og formaður kórsins síðastliðin
10 ár.
Og fyrir þau störf er hann
kunnastur orðinn og þeim unni
hann mest. „Geysir“ og Þor-
steinn frá Lóni voru tengdir
böndum, sem enginn gat rofið,
nema dauðinn. Hann unni fé-
lagi sínu, helgaði því hverja frí-
stund, gladdist yfir sigrum þess
og bar sorg í hjarta, þá miður
gekk. Hann blés eldi áhuga í
brjóst samstarfsmanna sinna
með ósérhlífni sinni, ást sinni á
söngnum og góðum félagsskap.
Hann var stoltur af félaginu og
latti ekki, þegar stórræði bar á
góma. Samband hans við félaga
sína og samstarfsmenn var ham-
ingjusamt, því að eins og hon-
um þótti vænt um kórinn þótti
Borgar sig að stofna
sjúkrasamlag?
Samkvæmt núgildandi lögum
á, á þessu ári, að fara fram at-
kvæðagreiðsla í öllum þeim
sveitafélögum þessa lands, þar
sem ekki eru þegar stofnuð
sjúkrasamlög, um það hvort
stofna skuli sjúkrasamlög eða
ekki.
Það ber sízt að lasta, að það
skuli á þenna hátt lagt á vald al-
mennings í landinu, livort lög
koma til framkvæmda. Gæti eg
trúað, að margir vildu gjarna
eiga atkvæði um ýms þau lög,
sem hið háa Alþingi setur án
þess að spyrja um vilja kjósend-
félögunum vænt um hann.
Hann var einn þeirra fágætu
manna, sem ganga að starfi af
fögnuði og gleði, án þess að gera
sér nokkra von um aðra umbun
:yrir en eigin, innri gleði.
Þorsteinn frá Lóni var rösk-
ur meðalmaður á hæð, þéttvax-
inn, og mun verið hafa vel að
manni. íþróttir stundaði hann
á yngri árum, og var þar, sem
annars staðar, hinn skeleggasti.
Reglumaður var hann hinn
mesti um alla hluti. Áfengi
Dragðaði hann ekki fyrr en
lann var nálægt þrítugu, neytti
^ess jafnan í hófi, og var þó
manna veitulastur á það, sem
annað. Var hann höfðingi heim
að sækja, enda var oft gest-
cvæmt hjá honum. Hann var
hinn mesti gleðimaður í þess
orðs beztu merkingu, vinmarg-
ur og trölltryggur, bóngóður og
greiðvikinn með afbrigðum. —
Hann unni mjög foreldraheimili
sínu, sem hann kenndi sig við,
og dvaldi þar venjulega um há-
tíðir. Var hann sannnefndur
augasteinn ástvina sinna.
Þorsteinn var ókvæntur og
átti enga afkomendur. Naut
hann þó hinna mestu vinsælda
hjá kvenþjóðinni, eigi síður en
körlum, en hann umgekkst
konur með þeirri háttprýði og
virðingu, sem dæmafá mun
vera.
Að öllu samanlögðu var Þor-
steinn frá Lóni sérstæður mað-
ur. Hann fyrnist seint þeim,
sem af honum höfðu nokkur
kynni, og þessi bær breytir um
svip við brotthvarf hans.
Blessuð sé hans minning.
V i n u r.
anna.
Eitt frumskilyrði, sent jafnan
þarf þó að vera til staðar, til þess
að atkvæðagreiðsla eins og þessi
fyrirhugaða nái tilgangi sinum,
virðist mér lítt hafi verið hugsað
um af hendi löggjafans^ en það
er að gera einhverjar ráðstafanir
til þess, að kjósendurnir viti eitt-
hvað meira um málið en rétt
hvað það heitir.
Enda þótt menn hafi heyrt
sjúkrasamlag nefnt, þá vita
menn yfirleitt næsta lítið hvaða
hlunnindi þau veita og hvað
þessi hlunnindi kosta, hvaða
réttindi og skyldur menn hafa
hér um að velja. 1 Vil eg því
beina þeirri áskorun til héraðs
læknis okkar, að hann gegnum
blöðin á Akureyri fræði þá, sem
hann þann veg nær til, um þetta
þarfa mál. Til ritstjórnar „Dags“
beini eg þeirri ósk, að hún lofi
lesendum blaðsins að heyra
hvernig þeim líkar að vera í
sjúkrasamlagi, sem þegar liafa
reynt það í nokkur ár.
Vona eg að slíkar upplýsing
ar geti hjálpað bæði mér og
fleirum til þess að greiða at-
kvæði um stofnun sjúkrasamlags
meira af þekkingu en trú.
G, H.
AUGLÝSINGIIM HÁMARKSVERÐ
Með tilliti til árstíðarsveiflna á verði eggja, hefir Við-
skiptaráðið ákveðið eftirfarandi hámarksverð á eggjum frá
og með 1. apríl 1944:
í heildsölu ..... kr. 13.40,
í smásölu........ kr. 16.00
Með auglýsingu þessari er úr gildi fallin auglýsing Við-
skiptaráðsins um hámarksverð á eggjum, dags. 24. sept.
1943.
Reykjavík, 29. marz 1944.
Verðlagsstjórinn.
Kristján Kristjánsson
75 ára.
Kristján Kristjánsson, fyrrum
bóndi að Eyrarhúsum við
Tálknafjörð, en nú til heimilis
hjá dætrum sínum og tengda-
sonum að Reykhúsum II. í
Eyjafirði, varð 75 ára 8. apríl
sl. Foreldrar Kristjáns voru
Kristján Ingjaldsson og kona
hans, Helga Stefánsdóttir, og
bjuggu á Mýri í Bárðardal og
þar er Kristján fæddur 1869.
Móður sína missti hann fjögra
ára gamall. Árið 1879 flutti
faðir hans búferlum að Hall-
gilsstöðum í Fnjóskadal og þar
ólst Kristján upp til 19 ára ald-
urs, en þá fór hann til Her-
manns Jónassonar skólastjóra á
Hólum. Hann gekk í búnaðar-
skólann þar árin 1889—1891,
en hvarf þá aftur heim til föður
síns að Hallgilsstöðum. Stund-
aði jarðabætur í Fnjóskadal og
Bárðardal næsta ár, en 1892
réðist hann til jarðabótastarfa
vestur í Ketildalahrepp í Arn-
arfirði. Hann fór að heiman frá
Hallgilsstöðum 22. maí um vor-
ið; þá var síðgróið og hafís fyrir
Norðurlandi. Hann gisti að Mel-
um í Hrútafirði á uppstigning
ardagsnótt, daginn eftir fyllti
Miðfjörð af hafís. Vestur að
Selárdal kom hann föstudaginn
í fardögum, og hafði þá séð
Uppsögn samninga
Samkvæmt lundarsamþykkt 2. aprfl sl. lætur Verkamanna-
félag Akureyrarkaupstaðar fara fram allsherjaratkvæða-
greiðslu um það, livort segja skuli upp launakjarasamningi
félagsins við atvinnurekendur. — Atkvæðagreiðslan fer fram í
Verklýðshúsinu fimmtudaginn, föstudaginn og laugardaginn
20.-22. apríl næstk. og stendur þá daga kl.^5-7 og 8-10 e. h.
Fastlega er skorað á alla félagsmenn að greiða atkvæði, svo
vilji félagsins komi sem gleggst fram.
FÉLAGSSTJÓRNIN.
UPPBOD
Slægjulönd kaupstaðarins —: hólmarnir — verða seld á
leigu til tveggja ára á opinberu uppboði, sem haldið verður
í bæjarstjórnarsalnum miðvikudaginn 19. apríl n.k. og hefst
kl. 2 e. h.
Uppboðsskilmálar verða birtir á uppboðsstaðnum.
Bæjarstjórinn á Akureyri, 11. apríl 1944.
STEINN STEINSEN.
votta fyrir gróðri í hlaðvörpum
á tveimur bæjum í allri ferð-
inni. í Selárdal var þá prestur
Lárus Benediktsson, Þórðarson-
ar frá Kjarna í Eyjafirði, hjá
honum átti Kristján heimili í
tvö ár, stundaði jarðabætur á
sumrum en barnakennslu á
vetrum. Vorið 1894 fluttist
Kristján að Sveinseyri við
Tálknafjörð, og kvæntist næsta
ár Þórunni Jóhannesdóttur Þor-
grímssonar dbr.m. á Sveinseyri.
1899 reistu þau Kristján og
Þórunn bú að Eyrarhúsum, en
sú jörð er í næsta nágrenni
Sveinseyrar.
Eftir að Kristján hóf búskap
sinn í Eyrarhúsum, varð hann
að sinna fleiri störfum en þeim
er beinlínis tilheyrðu búskapn-
um. Alla þá tíð er hann bjó
vestra, hafði hann á hendi
margháttuð trúnaðarstörf í
þágu sveitarinnar; var varafull-
trúi í sýslunefnd, og sat á öllum
sýslunefndarfundum. Hrepp-
stjóri í Tálknafjarðarhreppi frá
1902 til 1923. Símastjóri frá
1909 til 1923 og annaðist bréf-
hirðingu og póstafgreiðslu frá
1908 til 1923, og sáttanefndar-
maður um langt skeið.
Skömmu eftir komu Krist-
jáns vestur í Tálknafjörð, var
stofnað þar pöntunarfélag, en
1912 var því breytt í kaupfélag,
var Kristján einn af aðalstofn-
endum þess, og stjómarformað-
ur, unz hann fluttist þaðan úr
hreppnum. Þegar þess er gætt,
að þetta voru allt aukastörf er
bættust ofan á aðra búsýslu,
og sjávarútveg, er rekinn var
haust og vor, er auðsætt að sá er
fékk þessu afkastað, hefir verið
meira en meðalmaður að dugn-
aði og forsjá.
Árið 1923 fluttust þau Krist-
ján og Þórunn kona hans úr
Tálknafirði að Vöglum í
Fnjóskadal. Þar hafði þá búið
um allmörg ár bróðir Kristjáns,
Stefán Kristjánsson skógar-
vörður, en hafði þá misst konu
sína. Þau Kristján og Þórunn
voru hjá Stefáni, unz hann and-
aðist 1928, en þá var Kristján
settur skógarvörður og gegndi
því starfi til ársins 1936, en þá
fluttust þau hjónin til Akureyr-
ar og ráku þar greiðasölu um
nokkur ár.
Þau Kristján og Þórunn eign-
uðust 12 börn, 10 eru á lífi, flest
búsett á Akureyri og nágrenni.
Kristjáni Kristjánssyni hefir
verið gefið mikið andlegt og
líkamlegt þrek.
Hann er enn gildur á velli og
kann vel að segja frá atburðum
liðins tíma, en er laus við allt
karlaraup.
Friðgeir H. Ber£.