Dagur - 09.05.1946, Blaðsíða 2

2
DAGUR
Tt
Fimmtudagur 9. maí 1946
Grjótkast í glerhöll
Hitler og nazistar hans hofðu
þann sið að bregða öðrum um
tilhneigingu til yfirgangs og of-
beldis, þegar þeir sjálfir bjuggu
yfir heimsyfirráðastefnu sinni.
Þegar sem mestur stríðshugur
var í nazistum Þýzkalands,
brugðu þeir Bretum um stríðs-
æsingabug. Þetta vav sjónhverf-
ingabragð, til þess gert að leiða
liuga manna frá eigin áformum
nazista.
Rússar hafa fært sér kostgæfi-
lega í nyt þenna skollaleik naz-
ista. Þarf ekki annað en benda á,
að þegar einræðisvaldhafar Rúss-
lands hafa ríkt í huga að sölsa
undir sín yfirráð lönd og lýð, til
J^ess að svala landvinningaþorsta
sínum, svo að heimsfriðinum
stafar hætta af, þá brigzla þeir
Churchill um stríðsæsingar, af
því að hann varar við hinni
frekjulegu landvinningastefnu
Rússa, sem brýtur alveg i bága
við þá yfirlýsingu, er kommún-
istar gáfu eitt sinn, að Jreir á-
girntust ekki ,,einn þumlung
lands“ frá öðrum þjóðum.
Þetta herbragð einvaldanna,
að brigzla öðrum um miður góð-
ar hvatir, sem þeir sjálfir búa
yfir, virðist hafa gagntekið æðstu
„höfðingjana“ í Sjálfstæðisfl. Ól-
afur Thors og málgagn hans,
Morgunblaðið, hafa það jafnan
á spöðunum, að stjórnarandstað-
an á íslandi byggist eingöngu á
sjúklegri valdagirni * þeirra Ey-
steins J ónssonar og Hermanns
Jónassonar, sem báðir séu altekn-
ir af „ráðherrapest", eins og Ól-
afur Thors orðaði það í útvarps-
umræðunum um vantraustið á
stjórnina. Þetta var helzta og
beittasta vopnið, sem hann þótt-
ist geta borið á Framsóknarfl. í
vörn sinni fyrir rökvísum ádeil-
um Framsóknarmanna, að þeir
miðuðu aldrei stjórnarandstöðu
sína við nein þjóðfélagsmálefni,
heldur væri hún aðeins sprottin
af óviðráðanlegri valdafíkn
þeirra Eysteins og Hermanns.
Það er sjálfsagt einfaldast og
öruggast að láta staðreyndirnar
svara þessu gaspri Ólafs Thors
og Mbl., og skal það nú gert.
Fyrir og um kosningarnar
1942 létust kommúnistar hal'a
lagt fyrir ró,ða allan byltinga- og
ofbeldishug og þóttust vilja
vinna með umbótaöflunum í
landinu. Til þess að sannprófa
hvort hugur fylgdi hér máli,
hófu Framsóknar- og Alþýðu-
flokksmenn samningatilraunir
við kommúnista um stjórnarsam-
vinnu þessara flokka, eða hvort
finnanlegur væri grundvöllur
fyrir henni, miðaður við um-
bótasinnaða framfarastefnu. Við
J^essar samningatilraunir varð
Framsóknarmönnum fyllilega
ljóst, að umbótayfirlýsingar
kommúnista voru ekki annað en
kosningabeita, en innræti Jreirra
var hið sama og áður. Þegar hér
var komið sögu, slitu Framsókn-
armenn öllum samningaumleit-
unum við kommúnista, J>ví að
}>eir mátu J>að meira að svíkja
ekki þjóð sína, en að setjast að
völdum með þjónum erlends
stórveldis, þar sem einræði
kommúnista er ríkjandi.^
Hið sama gerðu Al]>ýðuflokks-
menn í það sinn.
Þannig talar J>essi 'staðreynd
um valdagræðgi Framsóknar-
manna, sem Ólafur Tliors og
Mbl. segir að sitji í fyrirrúmi
allra þjóðmála hjá Eysteini Jóns-
syni og Hermanni Jónassyni.
Þeir eiga að vísu ekkert lof skilið
fyrir þetta, J>ví að J>eir gerðu
ekki annað en skyldu sína við
málstað }>jóðarinnar, sem hver
heiðvirður stjórnmálamaður á
jafnan að gera, en því aðeins er
staðreyndin dregin hér fram, að
hún sannar, að munnfleipur Ól-
afs Thors er rakalaust.
En lengi eftir að Framsóknar-
menn neituðu að ganga að
stjórnarsamvinnu á kommúnist-
iskum grundvelli, sem ]>eir vit-
anlega áttu kost á, spöruðu
broddar Sjálfstæðisflokksins og
Jónas Jónsson ekki að brigzla
Framsóknarmönnum um.komm-
únistadekur í sambandi við álas,
um valdagræðg þeirra Eysteins
og Hermanns. Brígzlyrði yfir-
manna Sjálfstæðisflokksins og
J.J. voru tengd við þá skelfilegu
hugrenningarsynd Framsóknar-
manna að láta sér nokkurn tíma
detta í hug að prófa, hvort hinir
andstyggilegu Rússaþjónar væru
hæfir til stjórnarsamvinnu.
Er J>etta meira en broslegt,
þegar litið er til þeirra örlaga, er
síðar biðu meirlhluta Sjálfstæð-
isflokksins undir stjórn Ólafs
Thors.
Er þá komið að síðari stað-
reyndinni . um valdagræðgi og
ráðherrapest þeirra Eysteins og
Hermanns og raunar alls Fram-
sóknarflokksins, eftir því sem
Ólafi Thors og Mbl. segist frá.
Talar hún énnþá skýrar máli en
hin fyrnefnda.
Það er öllum kunnugt, sem
komnir eru til vits og ára og
nokkuð fylgjast með málum, að
Ólafur Thors og Mbl., og meira
að segja öll stjórnarhersingin,
hafa margsinnis harðlega ámælt
Eysteini og Hermanni fyrir að
vilja ekki taka þátt í stjórninni
1944 og jafnvel viljað dæm'a ]>að
valdalystarleysi til landráða.
Nú hefir Mbl. 17. febr. s. 1.
skýrt frá því, af hvaða ástæðum
Framsóknarflokkurinn hafi ekki
viljað taka þátt í stjórnarmynd-
uninni 1944. Blaðið segir, að
ríkisstjórnin og stuðningsflokkar
hennar hafi talið, „að ekki væri
forsvaranlegt að láta stjórnar-
myndunina stranda á dýrtíðar-
málununr." Síðan bætir blaðið
við: „En J>etta varð til þess, að
Frantsókn skarst úr leik. Hún
neitaði allri samvinnu í ríkis-
stjörn, ef ekki yrði byrjað á því
að leysa dýrtíðarmálirl."
Þarna hefir maður vitnisburð
Mbl. um það, að stjórnarand-
staðan var og er málefnaleg.
Hún er barátta gegn „fjár-
glæfra-“ og dýrtíðarstefnu ríkis-
stjórnarinnar og stuðningsflokka
hennar, sem nú er að koma at-
vinnulífinu á kné og þrýsta nið-
ur verðgildi kaupgjalds og launa.
Stjórnarstefnan er að leiða til
ihruns. Um ]>að geta nú allir tek-
ið undir „með inum merka og
vel virta fjármálaráðherra, Pétri
Magnússyni" (síðasti „íslending-
ur“), sem spáði þessu hruni fyrir
meira en ári síðan að óbreyttri
fjármálastefnu.
Á framangreindan hátt hefir
Mbl. afsannað J>au glannalegu
ummæli Ólafs Thors og blekk-
ingartilraun, að stjórnarandstað-
an sé bara valdastreita Fram-
sóknarmanna. Þessi afsönnun
kemur raunar úr hörðustu átt.
Ölafur T.hors segir, að það
hafi einungis verið klaufaháttur
forustumanna Framsóknarfl., er
varð ]>ess valdandi, að flokkur-
inn lenti „utangátta“ við síðustu
stjórnarmyndun, og J>essu sama
hefir J. J. lengi haldið fram.
Þessir tveir vinir kalla það
klaufahátt að geta ekki gengið á
móti sannfæringu sinni, þegar
valdastólarnir séu annars vegar.
Kenning þeirra virðist því vera
þessi: Völdin eiga að sitja í fyrir-
rúmi fyrir velferðarmálum þjóð-
arinnar. Framsóknarmenn geta
ekki fallizt á J>essi skoðun. Þess
vegna var þeim fjarri skapi að
taka þátt í þeirri stjórn, sem hef-
ir dýrtíðina og „fjárglæfrana" að
leiðarstjörnu, til j^ess að þóknast
kommúnistum. Framsóknar-
menn vildu ekki bregðast J>jóð-
inni með því að leiða hana inn
á hrunstefnuna, sem Pétur
Magnússon f jármálaráðherra
hefir varað við, þó að hann hafi
síðan reynzt ]>að smámenni að
láta kúga sig til að vinna undir
merkjum hennar og verja hana.
Það er auðséð, að Ólafur
Tliors telur það eitthvert sárasta
böl, sem fyrir nokkurn flokksfor-
ingja getur komið, að verða „ut-
angátta" við stjórnarmyndun og
að slíkan „klaufahátt“ beri að
forðast, livað sem öllu öðru líð-
ur. Þessa skoðun hefir hann inn-
siglað með verkum sínum.
Hann vann það til valdanna
1944 að brytja niður sannfær-
ingu sína og stórorðar yfirlýs-
ingar um bölvun dýrtíðarinnar
og'þá menn, er ekki vildu taka
þátt í baráttu gegn henni. Uðdir
árslok 1942 sagði hann:
„Sjálfstæðisflokkurinn hefir
frá.öndverðu skilið böl vax&ndi
dýrtíðar. Hann hefir séð og sagt
fyrir hvert stefndi, ef ekki yrði
að hafzt."
Hið sama áf sagði liann:
„Sá, sem berst fyiýr dýrtíðinni,
er ekki aðeins fjandmðaur spari-
fjáreigenda, gamalmenna, ekkna
og múnaðarleysingja og annara,
er afkomu#onir hafa byggt á
peningaeign og peningakröfum.
Nei, hann er einnig böðuJl fram-
leiðenda og launamanna og
raunar al[>jó()’ar. — Við okkur,
Íslendingum4>lasir bölvun fram-
tíðarinnar óvenju skýr og ótví-
ræð, sé verðbólgan látin óhindr-
uð.“
Þá sagði sami Ólafur Thors
um afstöðu kommúnista og krata
til dýrtíðarinnar, að þeir legðust
á sveif hvor með öðrum „í bar-
•/
áttu gegn bagsmunum launa-
stéttanna, gegn hagsmunum
gamalla og munaðarlausra i bar-
áttu fyrir öngþveiti í }>jóðfélag-
inu.“ »
Ól. Thors bætti }>ví við, að í
örvinglan hafi }>essi flokkar kast-
að „öllu fyrir borð, eigin fortíð
í málinu, skoðun sinni, velferð
umbjóðenda sinna og hagsmun-
um alþjóðar, allt í J>ví skyni að
reyna að afla sér kjörfylgis á
kostnað alj>jóðar. Silfurpening-
arnir urðu að vísu nokkrir. Júd-
asarlaunin einhver."
Ólafur Thors lagði það á -sig
vegna valdanna haustið 1944 að
eta öll ]>essi hreystiyrði um bölv-
un dýrtíðarinnar ofan í sig í
einni svipan og hefja stjórnar-
samvinnu með „böðlum fram-
leiðenda og launamanna og
raunar al]>)óðar.“-Skoðun sinni í
dýrtíðarmálinu, velferð iunbjóð-
enda sinna og hagsmunum al-
]>jóðar kastaði hann fyrir borð,
allt í því skyni að komast til
valda, verða forustumaður í dýr-
tíðarstjórn.
Og þessi innihaldslausi orða-
belgúr þykist þess umkomin að
brigzla öðrum um valdagræðgi!
Það eru gömul sannmæli, að
þeim, sem býr í glerhöll, henti
ekki að kasta grjóti. Það getur
orðið til }>ess, að glerhöllin
hrynji og eigandinn grafist und-
ir brotunum.
En hvað verða silfurpening-
arnir margir og Júdasarlaunin
há til handa Ólafi Thors og
flokki hans í næstu kosningum?
Því svara kjósendur á kjör-
degi.
y
Silkisokkar
í iniklu úrvali
Kaupfélag Eyfirðinga.
Vefnaðarvörudeild.