Dagur - 24.09.1947, Blaðsíða 1

XXX. árg. Akureyri, miðvikudaginn 24. september 1947 37. tbl.
Nýja fjórðungssjúkrahúsið verður komið undir þak í haust
Byggingunni hefur miðað vel áfram, þrátt fyrir
hindranir gjaldeyrisyfirvaldanna
Smíði nýja fjórðungssjúkrahússins, sem er að.rísa upp á Eyrar-
landstúninu hér sunnan og ofan við bæinn, miðar vel áfram. Er nú
verið að ljúka við að slá upp fyrir fjói'ðu hæðinni ogær ætllunin að
húsið verði komið undir þak í haust. Þetta er mesta stórhýsi, sem
hér hefir verið reist og bllasir það nú við þarna á brekkubrúninni
og setur svip á bæinn. Dagur hefir rætt við Gunnar Jónsson, fram-
kvæmdastjóra nýbyggingairinnar og skoðað húsið undir leiðsögu
hans. Honum sagðist m. a. svo £rá:
I Lítill áhugi fyrir
j boðskap kommúnista 1
j Fundur þeirra hér var i
illa sóttui
[ Einn þátturinn í herferð |
= kommúnista gegn bjöTgunar- \
I starfsemi ríkisstjórnarinnar, er [
\ fundahöld þeirra víðs vegar i
í um landið að undanfömu. — |
i Eftir fundinn hér á Akureyri i
\ er þó svo að sjá, að frekari |
í fundahöld hafi verið látin i
i niður falla um skeið. Hefir i
I tekið fyrir útvarpasuglýsingar i
i um þessi fyrirbrigði. Þeim, i
\ sem komu á Akureyrarfund- i
í inn, mun ekki koma þetta i
i undarlega fyrir sjónir. Þar i
i ráku kommúriistaforsprakk- i
i arnir sig áþreifanlega á það, i
| að llítill áhugi er fyrir boðskap \
i þeirra um allknægtir fyrir [
i þjóðina og takmarkalausa i
[ markaði í Austur-Evrópu hvað =
[ sem verðlagi íslenzkrar fram- [
í leiðslu líður. Þrátt fyrir mikla [
Í auglýsingastarfsemi og fólks- i
[ flutninga í bílum á fundar- [
Í staðinn, tókst þeim ekki að \
[ hóa saman nema hálfu húsi [
Í hér. — Þar fluttu þeir Sig- i
j fús, Einar og Þóroddur boð- [
Í skapinn, sem allir þekkja nú [
i orðið fyrir löngu. Enginn i
[ fundarmanna tók til máls að [
.= framsöguræðunum loknum og \
j enginn þáði boð þremenning- [
Í anna um fyrirspurnir. Sam- [
j koman bar öll merkii þess, að [
[ fundargestir væru lítt trúaðir [
i á málflutning þremenning-1
j anna. Eftir þesSa útreið flýtur j
Í Verkamaðurinn lesendum sín- [
j um þá fregn, að fundiírimn j
Í hafi verið „glæsilegur“ og und- [
Í irtektir fundarmanna hinar i
Í ,„ákjósanlegustu“. Sér er nú [
j hver nákvæmnin í fréttafilutn- [
[ ingnuml
hl lllllllillllllllllllllllMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIII*
Brezkir listamenn opna
málverkasýningu
Tveir brezkir listamenn, sem
hér eru staddir, Mr. Brazier og
Mr. Kennedy, opna í dag sýp-
ingu á um 40 vatnslitamynd'um,
er þeir hafa .málað hér á landi, þ.
á. ,m. allmargar myndir frá A'kur-
ieyri og nágrenni og úr Mývatns-
sveit. Sýningin er í Rotarysal
KEA og verður opnuð kl. 3 e. h.
í dag og verður opin til sunnu-
dagskvölds kl. 10—10 daglega.
Sigurður skólameistari
fær lausn frá störfum
Menntamálaráðuneytið hefir
veitt Sigurði Guðmundssyni
skólameistara hér lausn frá störf-
um frá 1. desember n.k. að telja.
Þegar Sig'urður skólameistari
varð 65 ára bárust honum óskir
alþingismanna um að halda
áfram störfum meðan hann
treysti sér til. Varð skólameistari
við þeim óskum, en nú hefir
hann kosið að hætta störfum.
Hann mun þó setja skóla nú í
haust og stýra honum til 1. des-
ember. Embættið hefir ennþá
ekki verið auglýst laust til um-
sóknar.
Hörmulegar slysfarir:
Gamall maður brennur
inni
Láust eftir hádegi sl. laugardag
varð þess vart hér í bænum, að
kviknað hafði í gamla bænum á
Kotá hér ofan við kaupstaðinn.
Er menn bar þar að var magnað-
ur eldur í húsinu, en auðséð var.
að Þorlákur Einarsson, gamall
maður, er bjó þarna einn, hafði
liafizt handa um að bjarga inn-
anstokksmunum sínuim. Sjálfur
sást hann þó hvergi. Slökkvilið-
inu hér tókst brátt að kæfa eld-
inn og komast inn í rústirnar.
Fanns't þá lík Þorláks inni í hús-
inu. Er ætlað að hann hafi verið
að reyna að bjarga meiru af búi
sínu, en ekki tekist að komast út
aftur. Þorlákur Einarsson var 81
árs. Hafði liann dvalið lengi á
Kotá og rak þar lítilsháttar bú-
skap. Undi hanp sér hvergi nema
þar.
Alþingi 1. október
Reglulegt Alþingi hefir verið
kva'tt saman hinn 1. október n.k.
Fimmti ársfundur norðlenzkra
presta og kennara var lialdinn á
Akureyri dagana 20. og 21. sept.
sl. Á íundinum mættu 9 prestar,
19 kennarar og 7 fundarmenn
aðrir, eða alls 35 manns.
Fundur þessi hafði verið 'und-
irbúinn af þingeyskum prestum
og kennurum, en formaður und-
irbúningsnefndar var séra Björn
O. Björnsson, Hálsi. Forseti
fundarins var Friðrik J. Rafnar,
vígslubiskup, en auk hans voru
fundarstjórar: Séra Þorvarður
Þormar og Hannes J. Magnús-
son. Ritarar voru Egill Þórláks-
son og Eiríkur Sigurðsson.
Aðalumræðuefni fundarins var
þegnholllusta. — Framsöguerindi
flutti Þorsteinn M. Jónsson og
séra Björn O. Björnsson. Miklar
umræður urðu um þetta mál, svo
og nokkur önnur mál, sem rædd
voru. Á fundinum flutti Jón H.
Þorbergsson erindi um heimilis-
guðrækni, en séra Pétur Sigur-
geirsson sýndi kvikmynd úr ís-
lendingabyggðum í Ameríku, og
fluitti stutt erindi um kristilega
æs'kulýðsstarfsemi. Fundarmenn
hlýddu á messu í Akureyrar-
kirkju síðari fundardaginn, þar
Vill aukaþing í haust
Harold Stassen, eirtn ai helztu íorvíg-
ismörmum Repúblikana í Bandaríkj-
unum og eitt líklegasta forsetaeíni
þeirra, hefir látið í ljósi það álit sitt,
að æskilegt væri að forsetirm kallaði
þjóðþingið sanjan til aukafundar í
haust til þess að taka ákvörðun um
framkvæmd Marshall-áætlunarinnar.
Fulltrúar hinna 16 Evrópuríkja, sem
eru fús að taka upp samvinnu við
Bandaríkin um efnahagslega endur-
reisn, hafa nýlega lokið við að semja
skýrslu um ástandið og senda Banda-
ríkjastjórn. Telja þeir þjóðirnar þurfa
24,500 millj. dollara lán á næstu 4 ár-
sem séra Sigurður Guðmunds-
son, Gren jaðarstað prédikaði, en
séra Ingólfur Þorvaldsson í Ólafs-
firði þjónaði fýrir altari. Pétur
Sigurðsson, ritstjóri úr Reykja-
vík, mætti á fundinum. í undir-
búningsnefnd fyrir næsta fund
voru kosnir: Séra Friðrik A.
Friðriksson .Húsavík, séra Þor-
rnóður Sigurðsson, Vatnsenda og
Eiríkur Sigurðsson, kennari, Ak-
ureyri.
Fundurinn gerði ýmsar mark-
verðar ályktanir, m. a. þessar:
Betri stjórnarskrá.
Fundurinn lítur svo á, að margt
af því, sem miður hefir farið og
fer í lögggjöf vorri og stjórnar-
fari, eigi rætur að rekja til óvið-
unandi stjórnarskrár, er vér bú-
um nú við. Því átelur hann það
harðlega, að ekki skuli efnt það
heit, að ný og betri stjórnarskrá
sé samin og lögð fyrir þjóðina til
umræðti og ályktuinar. Telur
liann heppilegustu lausn þessa
máls, að kallað sé saman sérstakt
stjórnlagaþing, er táki s'tjómar-
skrármálið til meðferðar óg af-
gneiðslu í frumvarpsformi. Al-
(Framhald á 8. sfðu).
Byggingavinnan hófst. fyrir al-
vöru í maímánuði síðastliðnum,
en undirstöður vofu þó gerðar í
fyrrahaust og geðveikrahæli
byggt árið 1945. Verkinu hefir
miðað vel áfram eins og sjá má
af því, að verið er að slá upp fyr-
ir efstu hæðinni, ,en alls er sjúkra-
húsið fjórar hæðir á kjallara, sem
er allur í jörðu undir austurálmu
hússins. Ætlunin eraðhúsiðverði
komið'undir þak í haust. Það hef-
ir valdið mestum erfiðleikum við
bygginguna, að Viðskiptaráðið,
sem stjórnaði gjaldeyris- og inn-
flutningsmálum þjóðarinnar,
sýndi þessu nauðsynjamáli lítinn
skilning. Neitaði það öllum leyf-
isbeiðnum sjúkrahússins á árun-
um 1945 og 1946. Af þessum sök-
um varð na'uðsynlegt að tína
byggingarefnið saman í ýmsurn
landsifjórðungum, austan frá
Norðfirði, utan af Dalvík og
sunnan frá Reykjavík, svo að eitt-
hvað sé nefnt. Þetta hefir orðið
til margvíslegra óþæginda og
aukakostnaðar. Virðist það óneit-
anlega undarleg ráðstöftin á inn-
flutningsleyfum, er opinberar
stofnanir, sem fjórðungssjúkra-
húsið, verða að sækja byggingar-
efni til eins'taklinga og fyrirtækja
úti 'um allar jarðir, vegna þéss að
þeim er ek'ki heimilað að flytja
inn beint frá útlöndum. Og þetta
gerizt á sama tíma og leýft var að
flytja til landsins miður þarfan
varning í stórum stíl.
Þannig sagðist framkvæmda-
Stjóra byggingarinnar frá og er
þarna brugðið upp mynd af enn-
þá einni hlið innflutnings- og
gjaldeyrismálanna á liðnum ár-
um, og er hún sannarlega ekki
fögur.
Rdn og gripdeildir fara
vaxandi
Rán og gripdeildir fara óhugn-
anlega vaxandi hér á landi um
þessar mundir. í sl. viku 'var
framið fáheyrt afbrot á bænum
Auraseli í Fljótshlíð. Þrír menn
réðust þar inn, er börn ein voru
heima, ógnuðu þeim með hníf-
um og höfðu á brott með sér pen-
i'nga. Auk þess eyðilögðu þeir
mikið af búslóð á bænum. Um
sl. helgi voru framin þrjú meiri-
há'ttar innbrot í höfuðstaðnum
og þar stolið samtals 8 þús. kr,
Ekki er hægt áð segja neitt um
það ,að svo stöddu, hvenær bygg-
ingin verður fullbúin til notkun-
ar. Veltur þar á fjárhagnum og
efnisútvegun frá útlöndum. Sam-
kværat frásögn Gunnars Jónsson-
ar mun byggingin verða skuld-
laus er hún verður komin undir
þak og á þá enn nokkurt fé til
ráðstöfunar. Ætlunin er að hefja
innréttingarvinnu þegar í haust.
Er byrjað að flytja vikur í ein-
a'ngrun austan af Brúaröræfum.
Yfirsmiðir við bygginguna eru
byggingameistararnir Bjarni
RósaAtsson og Oddur Kristjáns-
son. í suraar hafa 35—40 menn að
staðaldri unnið að byggingunni.
Nýlega var hér á ferð eftirlits-
maður frá skrifstofu húsameist-
ara ríkisins, er teiknaði húsið;
var það Bárður ísleifssön. Ath'ug-
aði hann það, er unnið hafði
verið og taldi það í góðu lagi. Þá
gerði hann og áætlun um nauð-
synliega framhalds fjárfestingu
vegna byggingarinnar og eru um-
íóknir sjúkralrússins nú í at-
hugun í Fjárhagsráði. Vænta for-
ráðamenn sjúkrahússins — og
með þeim allur almenningur hér
— að Fjárhagsráð og gjaldeyrisyf-
irvöldin nýju sýni þessu máli
meiri skilning en fyrirrennararn-
ir og istandi ekki í vegi fyrir því,
að nýja sjúkrahúsið kömizt sem
fyrst í notkum. Um þörfina þarf
ekki að deila.
Vopn og mannabein frá
víkingaöld finnast í jörðu
á Sílastöðum
Kristján Eldjárn, fornleifa-
fræðingur, hefir undanfama
daga unnið að merkilegum upp-
greftri fornleifa á Sílastöðum í
Glæsibæjarhreppi. Er verið var
að vinna land þar nú fyrir
sköimmu, varð beinanna vart.
Kom Kristján þá á vettvang.
Þarna hafa fundist þrjár grafir
og merkar minjar. M. a. leifar
vopna og skraut, m. a. perlur. í
einni gröfinni var aðeins höfuð-
kúpan og perla með hemni, er
nötuð hefir verið til skrauts. —
Kristján telur vafalaust að þessar
minjar séu'frá 10. öld. Rannsókn
á þessum forrtleifum er ekki lok-
ið og vera má að fleira merkilegt
komi í leitirnar.
um.
Óviðunandi stjórnarskrá orsök margs,
sem aflaga hefur farið
Fundur norðlenzkra presta og kennara hvetur til
þjóðfundar á Þingvöllum að sumri og skorar á
stéttirnar að taka höndum saman um efnalega
endurreisn þjóðarbúsins