Dagur - 05.05.1948, Blaðsíða 1
Þiiðja síðan:
Sigurður Guðmundsson,
fyrrv. skólameistari, kveð-
ur Akureyringa við brott-
för sína.
F orustugreinin:
Hliðarárásir Morgunblaðs-
manna á kröfur landsfjórð-
unganna um jafnrétti í j
verzlunarmáium.
XXXI. árg.
Akureyri, miðvikudaginn 5. maí!948.
18. tbl.
170 manns í kröfu-
göngu kommúnista
Kommúnistar settu svipinn á
hátíðahöld þaur er fóru hér fram
hinn 1. maí sl., þrátt fyrir allt tal
þeirra um einingu verkalýðsins.
Enda voru hátíðahöldin hér held-
ur fábreytileg og báru sízt vott
um einingu.
Kommúnistar sátu yfir hlut
verkamanna á útifundi og
skemmtunum, höfðu sína menn
hvarvetna frammi og ráku ósvíf-
inn flokksáróður í nafni verk-
lýðssamtakanna. — Kröfugangan
hér var engan veginn eins fjöl-
menn og útvarpið vildi vera láta í
fréttaflutningi sínum. Tóku þátt
í henni um 170 manns, fyrir utan
óvitabörn, er smalað var undir
spjöldin. Hefir kröfuganga hér
oft verið fjölmennari. Samkomur
voru í Samkomuhúsi bæjarins og
var þar húsfyllir, en fámennt í
Nýja-Bíó.
Kommúnistar stefna nú óðfluga
að því, að eyðileggja hátíðisdag
verkamanna með því að gera
hann að áróðuisdeg'i fyrir ein-
ræðis- og ofbeldissteínu alþjóða-
kommúnismans. Þennan áróður
ber hæst í ræðúm þeirra. Hitt láta
þeir sig litlu skipta, að gera
þennan dag að sameiningartákni
fyrir lýðræðislegri framför þjóð-
félagsins, sem tryggi verkamönn-
um öryggi, frelsi og alhliða bætt
lífskjör. Af þessum sökum er 1.
maí ekki lengur sá hátíðisdagur
launþega, sem áður var. Mikill
fjöldi þeirra, í félögum og lands-
’ samböndum, tók engan þátt í
þessum 1. maí hátíðahöldum. Sú
almenna þátttaka verður ekki
fyrr en boðendum ofbeldisins og
hins rauða einræðis, hefir verið
ýtt frá völdum í verklýðssamtök-
Keimaraíiámskeið
að Hólum
Samband norðlenzkra bama-
kennara gengst fyrir námskeiði
fyrir kennara að Hólum í Hjalta-
dal, og á það að hefjas 22. júní n.k.
Verður þar leiðbeint í móður-
málskennslu, reikningskennslu,
hljóðkennsluaðferð og vinnu-
bókagerð og e. t. v. fleiru.
Leiðbeinendur verða: ísak
Jónsson kennaraskólakennari,
Friðrik Hjartar skólastjóri, Jón
Þorsteinsson kennai-i, Sig. Gunn-
arsson skólastjóri og máske fleiri.
Erindi munu flytja: Dr. Broddi
Jóhannesson, Snorri Sigfússon,
Hannes J. Magnússon ög máske
fleiri
Kennarar eiga að tilkynna þátt-
töku fyrir 25. maí.
„Kaldbakur“ skilaði góðum arði
„Kaldbakur", togari Útgerðarfélags Akureyringa, stundaði veiðar 7
mánuði á sl. ári og varð aíkoma skipsins svo góð, að unnt reyndist að
aískrifa bað um röskar 400 bús. kr. og greiða hluthöfum 5% arð að
auki Sjá frásögn af aðalfundi félagsisn annars staðar í blaðinu. —
Góð afkoma „Kaldkaks66 á síðastliðnu
ári - hluthafar fá 5% arð
Aðalfundur Útgerðarfélags Akureyringa h.f. var haldinn í fyrra-
kvöld. Lágu har fyrir reikningar félagsins fyrir sl. ár, en það var
fyrsta starfsár félagsins. Var togarinn Kaldbaltur gerður út 7 mán-
uði ársins 1947, Skipið kom hingað snemma í maí og fór í fyrsu veiði-
förina 22. maí. Upplýst var á fundinum að útkoman á rekstri skips-
ins á þessu tímabili er ágæt, enda aflaði skipið jafnan vel og seldi
ágætlega erlendis.
að forráðamönnum KEÁ!
Rangfærir fréttir af aðalfundi félagsins
Morgunblaðið, sem kom út í
gær, birti óvenjulcga ósvífna rit-
stjórnargrein, þar sem því er
beinlínis dróttað að stjórn og for-
ráðamönnum KEA að þeir falsi
félagaskrár kaupfélagsius, að tala
sú, sem áfsskýrsla félagsins birt-
ir um löglega félagsmenn í kaup-
félaginu — 4656 manns — sé ekki
rétt, heldur sé hún fengin með
þeim hætti, að bætá „skylduliði"
félagsmanna, „konum, bömum
og gamalmennum“ við félags-
mannatöluna.
Þótt blaðið nefni KEA sérstak-
lega í þessu sambandi, lætur það
skína í það ,að þannig muni fleiri
kaupfélög útbúa félagaskrár
sínar og sé ekkert mark á því
takandi, hvað samvinnumenn
telja marga félagsmenn í kaupfé-
lögunum. Allur þessi málatilbún-
aður blaðsins er gerður til þess
að gera tortryggilegar kröfur
kaupfélaganna um meiri hlut-
deild í innflutningsverzluninni
með aukinni þátttöku lands-
manna í samvinnuhreyfingunni.
Ósvífnar aðdróttanir.
Það er óþarfi að taka það fram,
að þessar aðdróttanir blaðsins eru
ósvífinn uppspuni. Á félagaskrá
KEA er enginn talinn nema sá,
sem er löglegur félagsmaður með
skyldum og réttindum sam-
lcvæmt samvinnulögunum. Þeir
(Framhald á 9 síðu)
Fisksölusamlaoið tekið til starfa
Togbátar hafa fengið ágætan afla - Fyrsta
flutningaskipið byrjar fisktöku
Sl. mánudag kom m.b. Narfi
með um 25 tonn af fiski til frysti-
húsanna í Dalvík og Hrísey, eftir
tveggja daga útivist.
Er þetta ágætur afli. Munu
menn gera sér vonir um að afli
togbáta verði góður hér fyrir
norðan að þessu sinni, en flestir
bátarnir eru nú komnir á veiðar.
Flutningar hefjast.
M.s. Snæfell fór héðan í
gær á vegum Fisksölusamlags
Eyfirðinga til fisktöku úr togbát-
unum hér úti í firðinum. Er gert
ráð fyrir því, að skipið flytji fisk-
inn til Breílands.
Gömul bábilja kveðin niður.
Formaður stjórnarinnar, Helgi
Pálsson, skrifstofustjóri, setti
fundinn. Tilnefndi hann Þorstein
M. Jónsson, forseta bæjarstjórnar
til fundarstjóra og Indriða Helga-
son, bæjarfulltrúa, varafundar-
stjóra. Var síðan gengið til dag-
skrár. Helgi Pálsson flutti skýrslu
stjórnarinnar. E.akti hann nokk-
uð starfrækslu togarans. Skipið
fór alls 9 sölu- og veiðiferðir á 7
mánuðum sl. árs og urðu brúttó-
tekjur þe6S kr. 2.644.366.00. Afla-
sala samtals kr. 2.628.459.00. —
Meðalsala 11.133 stpd. — Skipið
kostaði, þegar það lagði út í
fyrstu veiðiför sína, ásamt kostn-
aði við stofnun Útgerðarfélagsins
og við annan undirbúning, kr.
3. 645.418.73. Þó er þessi tala ekki
alveg endanleg, þar sem fullnað-
aruppgjör um byggingarkostnað
er enn ókomið frá Fjármálaráðu-
neytinu. Samkvæmt heimild í
lögum var skipið og útbúnaður
þess, afskrifað um 20% fyrir 7
mánuði ársins, eða samtals
425.298.00, og skilar þó samt
rösklega 44000 kr arði, sem næg-
ir til þess að greiða hluthöfum
5% arð af hlutafé þeirra. Bókfært
verð skipsins um áramót er kr.
3.220.120.00. Taldi formaðurinn
að útgerð Kaldbaks hefði afsann-
að á gömlu bábilju, að togaraút-
gerð frá Akureyri væri óhag-
stæðari en frá öðrum stöðum á
landinu. Gat hann þess í sam-
bandi við hvað þessi trú virtist
útbreidd, að ýmsir Sunnlending-
ar virtust álíta, að togari, sem
gerður væri út héðan, kæmi ör-
sjaldan til bæjarins. Sannleikur-
inn væri hins vegar sá, eins og
öllum bæjarmönnum væri kunn-
ugt, að skipið kæmi nær ævin-
lega hingað bæði í heimferð og
útferð og væri ekki sjáanlegt að
það hefði beðið neitt tjón við það.
Flestir skipsmenn bæjarmenn.
Guðm. Guðmundsson fram-
kvæmdastjóri félagsins lýsti
reikningum í einstökum atriðum
og ræddi nánar um rekstur fé-
lagsins. Hann upplýsti, að félag-
ið starfrækti nú netaverkstæði á
Oddeyrartanga og vinna þar 15—
16 manns að jafnaði. Eru trollin
hnýtt þar. Þá upplýsti hann enn-
fremur að af 32 manna skipshöfn
væru 24 nú bæjarmenn en 8 ut-
anbæj armenn.
Ákveðið að auka hlutaféð.
Stjórnin bar fram tillögu, þar
sem ákveðið var að auka hlutafé
félagsins upp í allt að eina og
hálfa millj. króna með það fyrir
augum að félagið óski eftir kaup-
um á togara þeim, sem Akureyr-
arbær á í pöntun í Englandi og
væntanlegur er hingað um næstk.
áramót. Tillagan var samþykkt í
cinu hljóði.
Kosningar.
í stjórn félagsins voru kosnir
þessir menn: Steinn Steinsen,
bæjarstjóri, Jakob Frímannsson,
framkvæmdastjóri, Helgi Páls-
son, skrifstofustjóri, Gísli Krist-
jánsson, útgerðarmaður og
Tryggvi Helgason, útgerðarmað-
ur. Varastjórn skipa: Albert
Sölvason, vélsmiður, Þorst. M.
Jónsson, skólastjóri, Gísli Kon-
i'áðsson, framkvæmdastj., Indriði
Helgason, rafvirkjameistari og
Steingrímur Aðalsteinsson, alþm.
Endurskoðendur voru endur-
kjörnir þeir Þorsteinn Stefáns-
son, bæjargjaldkeri og Jón E.
Sigurðsson, framkvæmdastjóri.
í fundarlok þökkuðu fundar-
menn skipsmönnum á Kaldbak,
stjórn félagsins og framkvæmda-
stjóra þess, ötullega unnin störf,
með almennu lófataki.
Háar sölur á þessu ári.
Á þessu ári hefir skipið selt
fjórum sinnum í Englandi fyrir
samtals 51.551 stpd. Skipið er nú
(Framhald á 9 síðu)
„Geysir64 söng
í gærkveldi
Karlakórinn „Geysir“ hafði
samsöng í Nýja-Bíó í gærkveldi
undir stjórn Ingimundar Árna-
sonar. Píanoundirleik annaðist
Árni Ingimundarson. Á söng-
skránni voru 11 lög eftir ýmsa
höfunda, innlenda og erlenda og
komu fram 5 einsöngvarar fram
með kórnum, þeir Jóhann Og-
mundsson, Guðmundur Gunnars-
son, Sverrir Pálsson, Kristinn
Þorsteinsson og Henning Kon-
drup. Þar sem blaðið var tilbúið
í pressuna í gærkvöldi áður en
söngnum var lokið, er ekki unnt
að greina nánar frá hljómleikum
kórsins að þessu sinni.