Dagur - 14.01.1950, Page 1
Forustugreinin:
Samvinnustefnan og bæj-
armálin.
Dagur
Finimta síðan:
Björgvin Guðmundsson,
tónskáld, ritar um ís-
lenzlsa tónlist.
XXXIII. árg.
Akureyri, laugardaginn 14. janúar 1950
3. tbk
F ramsóknarmenn
vilja gerbreytingu
á framkvæmda-
stjórn bæjarins
í framhaldi af þeirri gagn-
rýni, sem að undanfömu hef-
ur verið haldið uppi hér í
blaðinu á framkvæmdastjórn
bæjarins, og í tilefni af fyrir- |
spurn þeirri, sem beint er til
Framsóknarflokksins og Sjálf-
stæðisflokksins í síðasta tbl.
Alþýðumannsins, vill Dagur
upplýsa eftirfarandi um af-
stöðu Framsóknarmanna til
þessa máls: Framsóknarmenn
vilja gerbreyta framkvæmda-
stjórn bæjarins og telja þessa
mikla þörf. Þeir eru þess mjög ^
fýsandi, að skipt verði um
bæjarstjóra hér og ötulli mað-
ur verði ráðinn til starfsins.
Mun flokkurinn bcita sér fyrir
því. Flokkurinn telur þó þetta
ekki nægilegt. Hann vill Iíka
skipta hér um bæjarverk-
fræðing og telur það engu
minni nauðsyn en að skipta
um bæjarstjóra. Bæjarverk-
fræðingur var upphaflega ráð-
inu til þess að auðvelda fram-
kvæmdir bæjarins. Fram-
sóknarmenn telja að þessi ár-
angur hafi ekki fengist með
starfi núverandi bæjarverk-
fræðings og sami slappleikinn
hafi ríkt í framkvæmdamálum
bæjarins og fyrr. Fyrir því tel-
ur flokkurinn nauðsyn að gera
breytingu á þessu starfi. —
Tveir stjórnmálaflokkanna
hafa oftsinnis lýst andstöðu
við endurkjör núverandi bæj-
arstjóra. Hins vegar hefur
enginn hinna flokkanna lýst
afstöðu sinni til bæjarverk-
fræðingsstarfsins. — Verður
fróðlegt að sjá, hvernig þeir
snúast við þessari tillögu
F ramsóknarmanna.
ullðrþvottastöð Gefjunar er fekisi fil starfa
011 ullarframleiðsla landsmanna er
þvegin í nýtízkn vélum
Aðalvélin í ullarþvottastöðinni
Myndin er af aðalþvottavélinni í hinni nýju ullarþvottastöð Sam-
bands íslenzkra samvinnufélaga á Glerárcyrum. — Vélin er amersík
og af nýjustu og fullkomnustu gerð.
viðgerð lorfureefsbryggjunnar
Bryggján gat verið komin í notkun, ef rösklega
Iiefði verið að máltimim mmið
Framkvæmdastjórn bæjarins
— bæjarstjóri og bæjarverkfræð-
ingur — ætla ekki að gera það
endasleppt í vinnubrögðum
þeim, sem viðhöfð eru við end-
urbætur Torfunefsbryggjumiar,
sem cr aðalbryggja bæjarins.
Nú er senn miður janúar, og
bryggjan í ónothæfu ástandi enn,
enda þótt auðvelt hefði verið að
ljúka viðgerð hennar fyrir all-
löngu og koma henni í notkun. —
En fyrir sleifarlagið verða skip,
sem hingað eiga erindi, að bíða
úti á höfn vegna bryggjuskorts,
og þannig er þeim, sem berjast
Hinn mikli dávaidur
Þannig hugsar erlendur skopteiknari sér frelsi leppríkjanna.
Stalin er að dáleiða Austur-þýzka rikið.
gegn auknum og bættum sigling-
um hingað, fengið vopn í hendm
að óþörfu.
Löng hrakfallasaga.
Viðgerð Torfunefsbryggjunnar
liefur orðið ein löng hrakfalla-
.:aga í höndum bæjarstjóra, bæj-
arverkfræðings og vitamálastjói'n
ar. Upphaflegar áætlanir um
breikkun bryggjunnar, stóðust
ekki, en ekki var þó að bví gáð
fyrr en búið var að kaupa efni
erlendis frá, sem síðan dugði
ekki til breikkuna) innar. Þá var
horfið að því ráði að setja járnþil
framan á bryggjuna og treysta
hana þannig, enda þótt breikkun-
in væri þar með að mestu leyti
úr sögunni. Var síðan hafizt
handa um þetta vei’k á sl. sumri
ög sóttist það allvel framan af.
Fyrir löngu er lokið við að koma
járnþilinu fyrir og ganga frá að-
alviðgerð bryggjunnar, en lítið
sem ekkert hefur miðað við að
koma bryggjunni í nothæft
ástand síðan, með því að, bæjar-
yfirvöldin virðast ekkert kapp
hafa lagt á að ljúka viðgerðinni
og láta fylla að járnþilinu, svo að
skip gætu athafnað sig við bryggj
una á nýjan leik Verður ekki
séð, að nokkuð hafi staðið í vegi
fyrir þeirri framkvæmd, nema
skilningsleysi og slóðahéttur
framkvæmdastiórnar bæjarins
og má hneykslanlegt kalla, að
skip skuli enn ekki, um miðjan
janúar, geta athafnað sig við
bryggj una vegna þessa háttalags.
Þessi ráðsmennska öll er til tjóns
fyrir bæjarfélagið og fvrii' þau
skipafélög og atvinnufyrirtæki,
sem halda uppi siglingum hingað
og vilja vinna að eflingu þeirra
en ekki hrörnun. Þess verður að
krefjast, að án tafar verði hafizt
Endiirbygging Gefjunar er merkilegasta iðn«
aðarframkvæmd landsmanna á síðari árum og
hefur mjög mikla atvinnulega
fyrir Akureyrarbæ
mgu
Nýlega tók hin nýja Ullarþvottastöð Sambands íslenzkra sam-
vinnufélaga til starfa. Viðstaddir voru Jakob Frimannsson, fram-
kvæmdastjóri, Þórhallur Sigtryggsson, kaupfélagsstjóri, Þorvaldur
Ámason, ullarmatsformaður, Jónas Þór, framkvæmdastjóri, Sig-
urður Pálsson, ullariðnfræðíngur, Harry Frcderiksen, forstöðumað-
ur Iðndeildar S. í. S.
Eins og kunnugt er, hefur fólki
fækkað mjög í sveitum landsins
undanfarin ár. Fólksfækkunin
hefur eðlilega orðið þess valdandi
að ýms störf, sem áður voru unn-
in í sveitunum, hafa ýmist lagzt
þar niður eða aukinn og bættur
vélakostur hefur komið í stað
mannshandarinnar.
Ein af þeim starfsgreinum, sem
bændur landsins hafa neyðzt til
að leggja niður vegna fólksfæðar,
er ullarþvotturinn, sem allt frá
landnámstíð og fram til síðustu
ára hefur verið framkvæmdur í
sveitunum. ,Það má segja, að nú
sé svo komið, að tíðindum þykir
sæta, ef bóndi afhendir ull sína
þvegna til sölumeðferðar.
Bygging ullarþvottastöðvarinnar.
Þegar fyrirsjáanlegt var hvert
stefndi í þessum málum, ákvað
Samband ísl. samvinnufélaga að
byggja ullarþvottastöð af full-
komnustu gerð og fyrirkomulagi.
Var hún byggð á Akureyri í sam-
bandi við Ullarverksmiðjuna
Gefjuni, sem nú er verið að end-
urbyggja og stækka.
Byrjað var á smíði ullarþvotta-
stöðvarinnar í september 1947.
Hún er nú fullsmíðuð og vélar
allar uppsettar. Þau merkilegu
tímamót eru þar með upprunnin
í sögu ullariðnaðarins hér á landi
að framvegis verður hægt að þvo
með fullkomnustu vélum alla ull-
arframleiðslu landsins.
Jónas Þór, framkvæmdastjóri
Gefjunar og Helgi Bergs, verk-
fræðingur, hafa haft yfirumsjón
með byggingu þvottastöðvarinn-
ar. Byggingameistari var Friðjón
S. Axfjörð. Raflagnir annaðist
Indriði Helgason, rafvirkjameist-
ari. Teikningar allar hafa verið
gerðar á teiknistofu S. í. S. undir
stjórn Sigvalda Thordarsonar
arkitekts. Húsið er tvær hæðir,
byggt úr jámbentri steinsteypu,
handa um að koma bryggjunni í
nothæft ástand á ný. Það er hægt
að gera bryggjuna nothæfa á
nokkrum dögum.
70 m. langt og 14 m. breitt, alls
um 8600 rúmmetrar. Gólfflötur
er 980 fermetrar. Á efri hæð
hússins eru geymslur fyrir ó-
þvegna ull og fer þar einnig fram
ullarmatið. Ullin fer síðan í rennu
niður á neðri hæð hússins og í
þvottavélina. Fyrst fer ullin.
gegnum tætara, sem greiðir sund-
ur þófna ull og flóka, þvínæst
gegnum 4 stór þvottakör, sem í
er mismunandi sterkur þvotta-
lögur. Gafflar ýta ullinni til í
þvottakörunum og síðan fer hún
á færiböndum úr einu karinu í
annað. Milli karanna eru gúmmí-
valsar, sem pressa allt vatn úr
ullinni áður en hún kemur í
næsta kar. Úr fjórða karinu fer
ullin enn milli valsa, áður en hún
fer í þurrkarann, sem skilar
henni fullþurri. Þurrkarinn er
hitaður upp með gufu.
.Ullarþvottavélin, sem er raf-
knúin, er 56 m. löng og' talin ein
fullkomnasta sinnar tegundar.
Hún er smíðuð hjá C. G. Sar-
gent’s Sons Corporation, Granit-
ville, Mass., Bandaríkjunum.
Uppsetningu vélarinnar annaðist
Mr. Charles Oliver, vélfræðingur
frá seljendum vélarinnar.
Afköst vélarinnar eru miðuð
við að hægt verði að þvo alla ull-
arframleiðslu landsins, þó að hún
aukist allverulega frá því sem nú
er.
Endurbygging Gefjunar og ný-
tízku prjónastofa.
Sambandið hefur allt frá 1930
(Framhald á 6. síðu).
Kviknar í Hótel Akur-
eyri í annað sinn
Aðfaranótt fimmtudagsins var
slökkviliðið kvatt að Hótel Ak-
ureyri. Hafði kviknað þar í í
anna(S sinn, nú á nokkrum dög-
um. Kviknað hafði í gluggatjöld-
um á gangi í miðhæð hússins. —1
Lítið brann, en verulegar
skemmdir urðu samt á gangi
þessum. Eldsupptök eru ókunn.