Dagur - 13.02.1952, Side 11

Miðvikndaginn 13. fclmíar 1952
D A G U R
11
Ðagskrármál
laridbímaðarins
1702 tonn af dilkakjöti mun
svara til 113 þúsund dilka, 4318
tonn til 288 þúsund og 6150 tonn
til 410 þúsund. Til þess að þessi
útflutningsáætlun gæti staðist,
þyrfti að vera í landinu um 1
núllj. fjár árið 1960. Fjárfjölgunin
þyrfti því að vera um 600 þúsund
frá því sem ríú er eða um 60 þús-
und á ári.
Ollum má því vera ljóst, að
fleira þarf til en fjölgun fjárins.
Það þarf bæði fjárhús, heyhlöður
og ræktun.
Lánsfjárþörf landbúnaðarins er
mikil og knýjandi og miklu skipt-
ir fyrir sveitirnar og þjóðina alla,
hversu þar tekst til. ’— Á. J.
— Orð í belg
I landbúnaðardálki Dags, 2. tbl.
9. jan. þ. á., er athyglisverð grein
undir fyrirsögninni: „Er íslenzka
geitin að deyja út?“ og er efþr Á.
J. Grein þessi er skrifuð af þekk
ingu og skilningi á máli, sem vert
er að gefinn sé gaumur að.
Þegar eg var unglingur voru all-
margir í þessu byggðarlagi sem
áttu geitur, og þá ekki síður.þeir
er bjuggu við sjávarsíðuna, og
höfðu of lítið ræktað land til að
geta fóðrað á því kú, — en geitin
kom í staðinrí og gaf mörgum góð
an dropa. — En smátt og smátt
fækkaði þeim, aðstaða manna
breyttist — og stundum vori^þær
illa liðnar af nágranna, eins og
gengúr. Þó voru einstaka menn
sem héldu í nokkur stykki, og
. töídu þær sínar mestu nytja-
skepnur, þar sem þær voru bæði
fóðurléttar og ekki verkfrekar.
En- við fjá'rskiptin urðú þær að
fara undir hnífinn eins og sauð
kmdurnar, og síðan hafa þær
■ekki sést héj-, enda hefur ílutn-
ingur á þeim milli héraða verið
einhverjum vandkvæðum bund
inn.
Ekki hélt eg þó, að til þess
kæfni, að þessi nytjaskeþna vær
að deýja út í landinu, fyrr en eg
sá fyrrnefnda grein í Degi. En
skýrsla sú, er þar er birt, sýnir
að hætt er við að svo verði, ef
ekkert er gert til fjölgunar þeim
fáu geitum, sem nú eru til.
Árið 1950 eru þær taldar 325
— en hver var tala þeirra nú um
sl. áramót? Hefur þeim enn
fækkað? Mikill skaði væri það
fyrir land okkar, ef þetta fagra og
skemmtilega húsdýr hyrfi. Jafn-
vel þó ekkert tillit væri tekið til
þeirra nytja, sem geitin gefur af
sér, væri skaðinn samt óbætan
legur. Vio hefðum þá tapað ein-
um þeim aðila, sem hjálpaði til að
nema þetta land, með því að færa
björg í bú og margur maðurinn
hefur átt líf sitt og hreysti mjólk
geitarinnar að þakka. — Líka má
hafa það í huga, að dýralíf er
ekki það fjölskrúðugt í okkar
góða landi, að við megum við því
að útrýma nokkru af því, og enn
síður, þegar um nytjadýr er að
ræoa, — Þá tel eg það skyldu
hverrar kynslóðar að viðhalda
sem bezt þeim arfi, sem íorfeðurn
ir létu okltur í té, og ekki sízt
viðhaldi og endurbótum á þeim
húsdýrastofni er þeir fluttu til
landsins.
—o—
Eg vildi því beina þeirri áskor
un til þeirra fáu, sem enn eiga
geitur í þessu landi, að gera allt
sem hægt er til að stofninn geti
aukizt og fjölgað. Sömuleiðis
vildi eg biðja Á. J. að skrifa
meira um geitina, og fleiri ættu
að taka til máls. Hér er mál, sem
er fyllilega þess vert að því sé
gaumur gefinn og allt ætti að
gera til þess að næstu kynslóðir
yrðu ekki svo ólánssamar ai
„taka síðustu geitina af lífi.“
Ingólfur Bsnedikísson.
— Sjúkrahúsmálið
(Framhald af 5. síðu).
menn, ræddu einnig nokkuð
ekstursvandamálið. Var í þess-
um ræðum bent á þá staðreynd,
ð ríkið greiði margar milljónir á
ári rneð rekstri Landsspítalans og
fæðingardeildarinnar í Reykja-
ík. Ekki mælti nein sanngirni
með því, að Akureyrarbær kost-
aði að öllu leyti spítala, sem bæj-
armenn rnundu ekki nota nema
að litlu leyti fyrir sig. Notkun
bæiarmanna á núverandi spítala
er innan við 30%, og mun sú
hlutíallstala lækka verulega með
svo auknu spítalarúmi, sem í
nýja spítalanum. En um naúðsyn
aukins spítalarúms fyrir þjóðfé-
lagið í heild væri enginn ágrein-
ingur, enda væri ástandið í því
efni hið hörmulegasta og menn,
sem samkvæmt læknisráði ættu
kröfu á spítalavist, gætu ekki
fengið hana mánuðum saman. Að
öllu samanlögðu væri eðlilegast
að ríkið eða Tryggingastofnun
ríkisins starfrækti fjórðungsspí
talann. Hins vegar kom fram sú
skoðun, að lítill skilningur á
re§su máli væri ríkjandi hjá sum
um forráðamönnum heilbrigðis-
mála. Mætti svo fara, að þungt
yrði fyrir fótinn að koma rekstr-
inum í viðunandi horf. En allir
voru sammála um, að hvað sem
reim málum liði, væri nú ekki
stætt á öðru en ljuka spítala-
byggingunni að öllu leyti hið
bráðasta og undirbúa til notkun-
ar. Mikil og brýn þörf væri fyri:
spítalann, ekki aðeins í bæ og
sýslu, heldur um gjörvallt landið.
Gotl fordæmi.
í fundarlok bar stjórn Stú-
dentafélagsins fram tillögu um að
félag-ið gæfi 2500 krónur úr 6 þús.
lcr. sjóði sínum, til sjúkrahússins
Fundarmenn breyttu þessari til-
lögu þannig, að gjöfin skyldi vera
5 bús., og var sú tillaga samþykkt
einróma. Hefur Stúdentafélagið
jarna gefið öðrum félögum, sem
nokkra sjóði eiga, gott fordæmi
og sýnt, að hugur fylgir máli
sambandi við sjúkrahúsið nýja.
Fundurinn stóð fram yfir mið
nætti og var í alla staði hinn
ánægjulegasti. Fundarstjóri var
Stefán Karlsson, menntaskóla-
kennari, formaður félagsins.
Heimsókn á lieimili
Roosevelts forseta
(Framhald af 5. síðu).
Að ioknum þessum ánægjuríka
degi ókum við lieimleiðis, niður
með Hudsonfljótinu. En akvegur-
irín frá Hyde Par ktil New York-
bcrgar er steinsteyptur og ein
stefnuakstur í báðar áttir, eins
og mjög víða í Bandaríkjunura
Það var óVenju þögult í bíln
um. Sjálfsagt hafa alíir verið
hugsandi út af því, sem fyrir augu
og eyru bar þennan veðurblíða
ágústdag að Hyde fjark.
Harvard lagaskólanu.m,
15. janúar 1952.
Tómas Árnason.
Raforkumál héraðsins
(Framhald af 1. síou).
mál, er.varðar bæ og hérað. Eg
flutti . frv. tii, laga um lagningu
háspennulínu til Dalvíkui', og í
tilefni af því yfirlýsti ráðherra,
að lína sú yrði lögð svo snemma
að hún kæmi til notkunar sam-
tímis því að hin nýja virkjun tæki
til starfa. Meiri framkvæmdii' á
aessum vettvangi reyndist ekki
unnt að fá fram í þetta sinn, en
hér verður að vera vel á verði og
sækja fast á um framkvæmdir.
Hafnargerðir — Ólafsf jarðar-
höfn.
Að þessu sinni var fé veitt til
rriggja hafnargerða við Eyja-
fjörð, auk Akureyrai', þ. e. til Ol-
afsfjarðar, Dalvíkur og Hríseyjar.
Standa vonir til að nú reynist
unnt að fullgera Ólafsfjarðar-
höfn, sem er hin mesta nauðsyn
fyrir kaupstaðinn og til þess að
Þ'yggja gagn af þeim mannvirkj-
um, sem þegar hafa verið gerð
iar. Er von um, að Ólafsfirðingar
séu komnir yfir örðugasta hjall-
ann í hinum mikilsverðu hafn-
armálum sínum.
Vegir og sími.
Vonir standa nú til að all-
margir sveitasímar verði lagðir í
sýslunni og er það góð úrbót
ríkjandi ástandi. Um vegina er
rað að segja, að þrátt fyrir þá
yfirlýsingu vegamálastjóra, að
Eyjafjarðarsýsla sé bezt „vegaða1
sýsla á landinu, sýnist ærið rúm
fyrir endurbætur og nývegi. Skv.
ummælum framsögum. fjárv.n,
ætti að vera von um verul. endur
bætur á Eyjafjarðarbraut í ár, en
lað heíur verið krafa bændanna
Eyjafirði og vel rökstudd.
Haldið verður áfram vegagerð
um, sem þegar er byrjað á, og
ákveðinn er nýr þióðvegur, frá
brú á Eyjafjarðará hiá Núpafelli
austan ár, að Vatnsenda. Þá er
Dagverðareyrarvegur kominn
ijóðvegatölu og ákvæði um Hörg
árdalsveg ytri gei'ð skýrari. Hann
nær nú að Barká. Ákveðið var
ríkisframlag til brúargerðar
Glerá, á móti Akureyrarbæ
sambandi við samgöngumálin má
svo nefna áa^tlunina um nýjan
flugvöll sunnan Akureyrar, sem
mikil þörf er fyrir. Fjárframlag
ríkisins til flugvalla er 1,3 rríillj.
og í heimild um 2 millj. að auki,
er telja má víst að verði notuð. Er
eðlilegt að flugvöllur hér í mestu
samgöngumiðstöð utan Reykja-
víkur, hljóti verulegan skerf
þessa framlags.
Fokdreifar
(Framhald af 4. síðu).
Þar er aðeins eitt lestrarfélag
sem hefur undir 1000 bindum, en
mörg talsvert eða hátt á annað
þúsund og tvö eiga á þriðja þús
und. Annað þeirra — Lestrar
félag Mývetninga — á nær 2900
bindi. Annað í þessari röð er
Lestrarfélag Dalvíkinga hér við
Eyjafjörð, sem á yfir 2470 bindi
Og loks tók eg eftir því sérstak
lega, að nágrannar okkar, Gríms
eyingar, eiga mjög myndarlegt
safn eða um 1700 bindi. „Áð
sjálfsögou ber að hafa í huga.
segir þar að lokum, „að stundum
áskotnast einstökufn félögum
bókagjafir, en bókaeignin gefúr
i. O .O. F. — Rbst. 2 — 1002138Vz
Messað á Akureyri kl. 2 e. h.
næstk. sunnudag. — F. J. R.
Messað í barnaskólanum í
Glerárþorpi næstk. sunnudag kl.
2 e. h. — P. S.
Gömlu dansarnir
Skjaldborg mið-
Friðsamí þing.
Bernharð Stefánsson sagði að
lokurn, að þetta nýafstaðna þing
hafi verið eitt hið friðsamasta, er
hann hefur setið í sinni löngu og
viðburðaríku þingmannstíð.
Forseíakjör?
Ðagur spurði Bernharð, hvað
rætt hefði verið um kjör forseta
lýðveldisins meðal þingmanna, en
hann varðist allra frétta um það
efni.
Þórsíélagar!
verða æfðir í
yikudagskvöld 13. þ. m. kl. 9.30
11. Aðg. kr. 3. Félagar — eldri en
15 ára — fjölmsnnið og gætið
tímans, mætið stundvíslega. —
Stjórn Þórs.
75 ára varð 7. þ. m. Erlingur
Friðjónsson fyrrv. alþingismaður
kaupstaðarins og fyrrv. forstjóri
Kaupfélags Verkamanna.
Austfirðingar! Munið Austfirð-
ingamótið að Hótel Norðurland á
fcstudagskvöldið þann 15. febrú-
ar kl. 8.30. Tilkynnið þátttöku og
sækið aðgöngumiða á miðviku-
dag 13. þ .m. frá kl. 4—7 eða
fimmtudag 14. frá 4—7 og 8—10
e. h.
Áburðarpantanir. Nú eru síð-
ustu forvöð að panta tiíbúinn
áburð, t .d. gai'ðáburð,'fýrir‘ vorið.
Tekið á móti pöntunum á skrif-
stofu KEA og hjá garðyrkjuráðu-
naut bæjarins í síma 1637 kl. 1—
3 daglega.
Akureyringar! Munið eftir að
gefa litlu fuglunum.
Æskulýðs-
félag Akureyr
arkirkju. —
Yngsta deild,
fundur sur.nu-
daginn 17. febr.
kl. 10.30 f. h. — Bláhattasveitin.
— Miðdeild, fundur sunnudag kl.
8.30 e. h. — Silíurhnappasveitin.
Brúðkaup. Þann 10. febrúar sl.
voru gefin saman í hiónaband
ungfrú Kristjana Hjörleifsdóttir
og Kristinn Ingólfsson verkstjóri,
Kristneshæli. — Heimili brúð-
hjónanna er að Kristneshæli.
Leiðrétting. í spjalli um póst-
mál í síðasta tbl. misprentaðist
,símstjórinn“ fyrir símstjómin.
Spurt var um það, hvort síma-
stjórnin hefði samvinnu við póst-
stjórnina um slælegar póstsend-
ingar, til þess að auka viðskipti
landsmanna við símann.
Áheit á Strandarkirkju. Kr. 170
frá N. N.
Bifreiðastöðvar bæjarins verða
lokaðar frá kl. 19 á laugardag n.k.
til kl. 13 á sunnudag vegna árs-
hátíðar Bílstjórafélags Akureyr-
r.
Sextug verður Sigúbjörg Sig-
fúsdóttir, Éiðsvallagötu 26 hér í
bæ, 19. þ. m.
Samsöngur. — 13. þ. m. hélt
Kirkjukór Plúsavíkur samsöng í
Húsavíkurkirkju, undir stjóm
séra Friðriks A. Friðrikssonar.
undirleik annaðist frú Gertrud
Friðriksson. Kirkjan var full-
skipuð áheyrendum og söngnum
ágætlega tekið. Á söngskrá voru
14 lög. Um kvöldið hafði kórinn
kaffidrykkju fyrir sig og marga
gesti í fundarsal kaupfélagsins. —
Skemmti fólk sér þar við ræðu-
höld, söng og dans langt fram á
nótt. — Formaður kórsins er frú
Auður Aðalsteinsdóttir.
jafnan mikilvæga bendingu um
lestraráhuga — sem og eykst oft
samfara aukitmi bókaeign.1 ‘Og
annars staðar stendur þar: „0
við aukinn lestur góðbóka mun
hollur lestraráhugi og au.kast.“
ii.
Leikfé’.ag Ðr’víkur hefur aís
undariförnu sýnt siónleikinri
„Drengurinn minn“ eftir Aaolph
Arrangb. Lsikstjóri cr Stcingr.
Þórsteinsson og leikur hann jafn-
frarryt aðalhiutverkið. Leikurinn
hefur hlotið góðar viðtþkur og
aðsókn.
Húsmæðraskólafélag Akureyr-
ar hefur skemmtifund í Hús-
mæðraskóla Akureyrar með
sameiginlegri kaffidrykkju fyrir
félagskonur næstk. fimmtudag,
14. febr., kl. 8.30 e. h. Verð kr.
12.00 fyrir konu. Skemmtunin
hefst með kvikmynd. Skorað er
á félagskonur að fjölmenna og
mæta stundvíslega. — Fleiri
skemmtiatriði. Skemmtinefndin.
Bsejanöfn. —- Menntamálaráðu- •
neytið hefur nýlega staðfest eft-
irtalin bæjanöfn: Árbær, nýbýli
Ottars Ketilssonar, «úr landi
Finnastaða í Eyjafirði; Víðines,
nýbýli Magnúsar Þorbergssonar,
úr landi Ærlækjarsels í Öxar-
fjarðarhreppi, N.-Þing; Hverhól-
ar, nýbýli Trausta Símonarsonar,
úr landi Goðdala, Lýtingsstaða-
hr., Skag.; Bláhvammur, nýtt
nafn á jörðinni Brekknakot í
Reykjahverfi, S.-Þing. Eigandi
jarðarinnar er Böðvar Jónsson.
*
Ur Bárðardal. í sl. viku voru
Bárðdælingar hér á ferð. Höfðu
þeir ekið á jeppa upp í miðja
Vaðlaheiði austánverða. Sögðu
ágætt akfæri þá í Ljósavatns-
skarði. Harðindi hafa verið um
tveggja mánaða skeið þar eystra
og fénaður á gjöf. Jarðlaust er
víðast hvar í dalnum nema í
Stórutungu og á Mýri.
Fimmíugur varð sl. miðviku-
dag, Ingólfur Kristjánsson, bóndi
á Jódísarstöðum á Staðarbyggð,
kunnur búhöldur og mikils met-
ínn. Þrátt fyrir ‘stórhríð kom
fjöldi manna að Jódísarstöðum að
árna afmælisbarninu heilla.
Hjúskapur. Síðastl. mánudag
voru gefin saman í hjónaband á
skrifstofu bæjarfógeta frú Fríður
Jónsdóttir og Halldór Gíslason,
Kálfagerði, Saurbæjarhreppi.
Hjónaefni. Opinberað hafa trú-
lofun sína ungfrú Guðrún Al-
freðsdóttir, Hlíð, Köldukinn, og
Aðalsteinn Guðmundsson, Ytri-
Skál ,Köldukinn.
Leiðrétting. í erindum þeim um
Aðalheiði Jóhannsd. frá Dæli,
sem birtust í síðasta tölubl. Dags,
misprentaðist í 3. erindi, þar sem
segir ,,æfistörf“. Á að vera æfi-
hvörf. Síðar, 2. erindi 2. ljóðlína:
,,lengi“, falli burt.
„BakkaS)ræður“
á Ákureyri
Oskar Gíslason kvikm.töku-
maður úr Reykjavík hefur að
undanförnu sýnt hér kvikmynd
sína „Reykjavíkurævintýri
Bakkabræðra“ við góða aðsókn.
Þetta er 16 m/m tal- og tónfilma,
eitt af byrjendaverkum íslenzkr-
ar kvikmyndagerðar og verður
að dæmast í samræmi við það. —
Tæknilega hefur myndin tekizt
furðanlega vel — þótt þar séu á
ýmsir gallar — en efnislega miklu
miður og er lítill „humor“ í
myndinni og því ekki sannur
Bakkabræðrabragur á henni. —
íslenzk kvikmyndagerð stendur
enn á frumstæðu stig'i- af þessari
mynd að ráða.
Hjónaefni: Um sl. mánaðamót
opinberuðu trúlofun sína ung-
frú Dýrleif Tryggvadóttir frá Ól-
afsfirði og Óskar Guðlaugsson,
Reykjavík.
Ungmennafélagið Ársól í Öng-
ulsstaðahreppi hefur sýnt sjón-
leikinn „Seðlaskipti og ást“ eftir
Loft Guðmundsson blaðam.,
tvisvar sinnum í þinghúsi
hreppsins, við húsfyllir og ágæt-
ar viðtökur. Leikendur voru:
Rósa Pálsdóttir, Uppsölum, Hall-
dóra Jónsdóttir, Grýtu, Garoar
Vilhjálmsson, Uppsölum, Guðm.
Sigurgeirsson, Klauf, og Theodór
Kristjánsson, Tjörnum.
Barnastiikan Sakleysið heldur
fund í Skjaldborg næstk. sunnu-
dag kl. 1 e. h. Venjuleg fundar-
störf. Ýmis skemmtiatriði auglýst
í barnaskólanum. Munið að mæta
nú vel og hafa aura til að greiða
stúkugjaldið.
Barnastúkán Samúð nr. 102
heldur fund í Skjaldborg sunnu-
daginn 17. þ. m. kl. 10 f. h. Vígsla
embættismanna. Upplestur, Kvik
mynd.