Dagur - 03.11.1954, Blaðsíða 1
12 SÍÐUR
AKUREYRINGAR!
Slyðjið hraðfrystihússmál-
ið! Kaupið hlutabréf Ú. A.
XXXVII. árg.
Akureyri, miðvikudaginn 3. nóvember 1954
47. tbl.
Vcrður hraSfrystihúsið byggt þar?
Myndin sýnir fiskverkunarstöð Útgerðarfélags Akureyringa á Odd-
c-yri og hluta af uppíyilingu þeirri, sem fullgerð á að verða togara-
bryggja. Ráðgert er að reisa hraðfrystihúsið, sem félagið hyggst
byggja, á nýrri uppíyllingu í krikanum sunnan bryggjunnar, en
eklci er það þó endanlega ráðið.
Formenn stjórnmála-
félaganna í bænum
birta sameisinlegt
íj yJ
ávarp til Ækureyr-
inga
Formenn sljórnmálafclaganna í
bsemun haía að undanfömu rætt
á hvcrn hátt flokksíé’ögin í
fcænum gætu lagt hraðírystihús-
málinu lið, og varð að ráði að
þeir rkipuðu allir ncfnd, ásamt
forstjóra Útgerðarfélagsins og
formanni stjórnar félagsíns til
þc ss að vinna að hlutafjársöfnun
í fé'aginu. Hafa flokksfélögin
komið upp 30 manna svcit, er
fara mún um hæinn með ávarp
Útgerðarfélagsstjórnarinnar um
nauðsyn þess að auka hlutafé
félagsins nú næstu daga.
Hraðfrystihúsmálið var rætt á
fundi í fulltrúaráði Framsóknar-
féíags Akúreyrar og var þar ein-
róma samþykkt að félagið legði
málinu allt það lið, er það mætti.
Formenn stjórnmálafélaganna
hafa birt eftirfarandi ávarp íil
Akureyringa:
Útgerðarfélag Akureyringa h.f.
hefur boðið út ný hlutabréf í
félaginu fyrir IV2 milljón króna,
óg er þessu fé ætlað að vera
fyrsta framlag til byggingar hrað-
frystihúss til hagsbóta fyrir tog-
araútgerðina og bæjarfélagið í
heild. Bæjarstjórn Akureyrar
hefur samþykkt að leggja fram
helmingur þessarar upphæðar. —
Er Ijóst, að Útgerðarfélagið og
hraðfrystihússmálið þarfnast nú
þegar 750 þúsund króna hluta-
fjárframlags frá einstaklingum og
fyrirtækjum í bænum.
Ástæða er til að ætla, að við-
bótarfé til hraðfrystihússbygg-
ingar fáist að láni ef í ljós kemur
að Akureyringar hafa þegar í
upphafi svo mikla trú á málinu
að þeir vilja leggja fram það
stofnframlag, sem nauðsynlegt er
til að hrinda því af stað.
Það er einróma álit undin’it-
aðra formanna stjórnmálafélag-
anna í bænum að nú sem fyrr
beri brýn nauðsyn til að Akur-
eyringar standi saman um eflingu
togaraútgerðarinnar og atvinnu-
lífsins í bæjarfélaginu og sýni
vilja sinn í því efni í verki með
stóraukinni almennri þátttöku í
lilutafjárframlögum til Útgerðar-
félagsins. Bygging nýtízku lirað-
frystihúss er það verkefni, scm
(Framhald á 11. síðu).
Þingjnenn Framsóknarfokksins
hafa á yfirstandandi þingi flutt all-
mörg merk nýmæli, sem varða hag
fólksins úti á landi og miða að
jafnvægi í byggð landsins.
Hlutafélög um togaraútgerð.
Þeir Karl Kristjánsson, Bernharð
Stefánsson og Vilhjálmur Hjálmars-
son flytja frumvarp uni útgerð tog-
ara, er stuðli að viðhaldi jafnvægis
í byggð landsins. Er gert ráð i'yrir
jrví formi á útgerð þessari, að ríkið
verji fé til kaupa á hlutabréfum í
félögunt, er bæjar- og sveitarfélög,
tvö eða fleiri, efna til, til þess að
kaupa og gera út togara. Er ætlazt
til, að ríkisstjórnin geti varið allt
að því 5 millj. króna til kaupa á
Samkvæmt upplýsingum, er
blaðið hefur fengið frá skrif-
stofu Sjúkrasamlags Akureyr-
ar, hafa 154 Akureyringar tck-
ið brottflutningsskírteini hjá
skrifstofunni frá áramótum s.l.
til 1. október. Eru þessir 154
einstaklingar 16 ára og eldri og
ef reiknað er með meðalfjöl-
skyidustærð, sést, að hér er
raunverulega um nokkur
hundruð manns að ræða alls.
Þetla fólk hefur að langsamlega
mestu leyti fiutt til Reyltjavík-
ur og.Suðurnesja. Enn er þess
að geta, að nú um þessi mán-
slíkum hlutahréfum, enda liafi þá
safnazt hlutafé, er nemur 10% af
stofnkostnaði, í viðkomandi byggð-
arlagi. Þá er og heimild um láns-
ábyrgð, allt að 80% af stofnkostn-
aði útgérðarinnar. Ennfremur cr
gcrt ráð fyrir, að ef í nauðir rekur,
geti ríkið sjálft gert út togara til
atvinnujöfnunar í lándinu, en þó
á útgerðin að vera að hálfu leyti á
ábyrgð þeirra staða, er aflann fá til
verkunar.
Byggingarlánasjóður
kauptúna.
Þeir Gísli Guðmundsson, Hall-
dór Asgrímsson og Eiríkur Þor-
steinsson flytja frumvarp um bygg-
(Framhald á 10. síðu).
aðamól eru fjölskyldur enn að
flytja á brott. Þá er óvíst, að
allir, sem fluttir eru brott, hafi
þegar tekið skírteini hjá skrif-
stofunni. —
Gegn þessum brottfiutningi
vegur innflutningur í hæinn og
eru nýir féiagsmenn í sjúkra-
samlaginu frá áramótum til 1.
októbcr 107 talsins, auk ung-
linga, scm öðlast réítinda við
16 ára aldur — Langsam-
lcga flcstir hafa kornið úr
hreppum Eyjáíjarðarsýslu, þar
ii£031 úr svcitum og þorpum
amstarls
Iramkvæmda
Bygging hraðfrystihúss skilyrði fyrir
rekstri togaranea nm næstn framtíð
að áliti forráðamanna Útgerðar-
félags Aknreyringa
Nú í þessari viku mun verða gengið fyrir hvers niann dyr hér
í bænum og leitað eftir því, hvort menn treysta sér til og vilja
leggja fram einhverja upphæð sem hlutafé í Útgerðarfélagi Akur-
eyringa, en hiutafjáraukning félagsins er gerð til þess að hefja
framkvæmdir við byggingu nýtízku hraðfrystihúss.
í ávarpi, sem stjórn félagsins
hefur gefið út og boi'ið mun verða
í öll hús í bænum nú á næstunni,
er á það bent, að bygging hrað-
írystihúss sé beinlínis skilyrði
fyrir framtíðarrekstri togaranna
eins og nú er háttað aðstöðu út-
gerðar á landi hér og afsetning-
armöguleikum fiskafla. Útgerð-
arfélagsstjórnin hefur fullan hug
á að hefjast handa í málinu hið
allra fyrsta, en skilyrði fyrir því
að það sé hægt, er að hlutafjár-
aukning sú í félaginu, sem boðuð
hefur verið, nái fram að ganga.
Bærinn hefur nú ákveðið að
leggja fram 750 þúsund krónur,
og er það helmingur aukningar-
innar. Er því þörf á 750 þús. kr.
frá öðrum aðilum.
Þegar þessi hlutafjáraukning er
fengin, er talið líklegt að lánsfé
fáist til áframhaldandi fram-
kvæmda.
Ávarp félagsstjórnarinnar.
Ávarp það, sem sent verður um
bæinn, er svohljóðandi:
nágrannahéraðanna, örfáir að
suiman, vegna atvinnu eða af
sérstökum ástæðum.
Þessar tölur sýna ótvírætt,
að stöðugur straumur fólks er
úr strjálbýli í þéttbýli. Iléðan
frá Akureyri suður til Reykja-
víkur, úr sveitunum nærlendis
til bæjarins. Þannig hefur og
þróunin verið mörg undanfar-
in ár og er sú saga gleggsti
votíurinn um afkomumögu-
leika fólks í höfuðstaðnum og
grennd annars vegar og úti á
Góðir Akureyringar!
Eins og ykkur mun öllum
kunnugt, er mikill og vaxandi
áhugi fyrir því, að liraðfrystihús
sé byggt og rekið hér í bænum,
sem fyrst og fremst vinni úr hrá-
efni því, sem togararnir afla, og
að mál þetta er nú í höndum Út-
gerðarfélags Akureyringa h.f.,
sem vinnur að undirbúningi
málsins.
Togaraútgerðin á Akureyri er
enn ung að árum, en hefur sýnt
það og sannað, að hún er ein af
aðallyftistöngum undir atvinnu-
líf bæjarins, fjárhagsafkomu bæj-
arfélagsins og efnalegrar afkomu
mikils fjölda heimila í bænum.
Eftir að löndunarbannið í Bret-
landi breytti framleiðsluháttum
togaranna (úr því að flytja fisk-
inn óunninn á erlendan markað),
skapaðist hér í bænum svo mikil
vinna við úrvinnslu togaraaflans,
að atvinr.uleysið hvarf frá dyrum
fjölda heimila. Hins vegar hafa
togarar Útgerðarfélags Akureyr-
inga h.f. orðið um skeið í haust
að flytja afla sinn óunninn á
Þýzkalandsmai'kað og selja hann
undir kostnaðarverði, af því einu,
að hér var ekkcrt hraðfrystihús
á staðnum.
Eins og nú standa sakir, er
hraðfrystihús beinlínis skilyrði
fyrir afkomu félagsins, um leið
og það enn sem áður kallar á
vinnuaflið í bænum, karla, kon-
ur og unglinga.
Allir, sem nokkuð hafa lagt til
þessara mála, telja engan veginn
verjandi, að bær, sem á 5 togara
staðsetta í umdæmi sínu,- eigi
ekkert hraðfrystihús til að vinna
úr afla þeirra, meðan mörg hrað-
frystihús í kaupstöðum og
kauptúnum landsins annars stað-
ar hafa ekki við að afgreiða þá
togara, sem til þeirra leita, og
þeir mega bíða í röðum dögum
saman eftir afgreiðslu.
Með tilliti til þessara aðstæðna,
sern æ lioma betur í ljós, eftir því
sem tíminn líður, hefur Útgerð-
Ir.ndsbyggðinni hins vegar.
(Framhald á 11. síðu).