Dagur - 06.04.1961, Blaðsíða 8

8
Fóiksllutningar hafa aukizl mjög mikið
segir Gunnar Jónsson bifreiðastjóri Norður-
leiða h.f. í viðtali við blaðið

Gunnar Jónsson bifreiðarstjóri hjá Norðurleið h.f.
fr""
Á FÖSTUDAGINN féll niður
áætlunarferð Norðurleiða
vegna snjóa á Öxnadalsheiði og
Holtavörðuheiði. Ekki hafa það
þótt mikil tíðindi, að áætlunar-
ferð milli Norður- og Suður-
lands félli niður einhvern dag
í marzmánuði. Nú er þetta hins
vegar fréttnæmt og stafar af
því, að þetta er fyrsta áætlunar
ferðin í vetur sem alveg fellur
niður.
j Allt frá íslands byggð og
fram á okkar öld komust for-
feður okkar af með hestinn,
sem hið alhliða farartæki. Og
hesturinn hafði það fram yfir
öll okkar vélknúnu farartæki
á landi, að hann var líka vegur
inn.
I Blaðið náði tali af Gunnari
Jónssyni, bifreiðastjóra Norður
leiða, er hann veðurtepptist,
eins og fyrr segir, og lagði fyrir
ihann nokkrar spumingar um
starf hans. En Gunnar er Svarf
dælingur, Eyfirðingum að góðu
kunnur og þekktur að vask-
leika og áreiðanleik.
j Hvað ertu búinn að vera
lengi í förum til Reykjavíkur?
j í 11 ár eða um það bil, fyrst
á leiðinni Dalvík-Reykjavík og
sVo Akureyri-Reykjavík.
, Og veðurtepptur núna?
' Það lítur út fyrir það. En
þetta er í fyrsta sinn í vetur,
sem leiðir eru algerlega lokað-
ar. Bæði Holtavörðuheiði og
Öxnadalsheiði eru ófærar eins
og er. í dag ætlaði ég þó til
Sauðárkróks með Karlakór Ak
ureyrar, sem átti að skemmta á
Sæluvikunni. En þeir syngja
ekki á Sauðárkróki í kvöld.
Hafa fólksflutningar ekki
minnkað hjá ykkur?
Nei, það er nú öðru nær,
Þeir hafa stórlega vaxið og
hafa aldrei verið neitt líkir og
nú í vetur. Ferðirnar hafa ver-
ið öruggar í vetur og allt geng-
ið að óskum. Það örvar auð-
vitað fólksflutningana á þessari
leið.
) Hvernig líkar þér við farþeg-
ana?
Ég hef aðeins einu sinni lent
í vandræðum með farþega. Það
voru þrír menn fullir og viti
sínu fjær. Yfirleitt eru farþeg-
arnir hinir ánægjulegustu, svo
ekki verður á betra kosið.
Drykkjuskapur er stranglega
bannaður hjá okkur.
Eru farþegar nægilega skjól-
lega klæddir?
Yfirleitt er fólk sæmilega bú
ið og betur en áður var. Þó
kemur það fyrir að fólk kemur
inn í bílana álíka búið og það
ætlaði aðeins að skreppa í
næsta hús. Þetta er ekki skyn-
samlegt þegar lagt er upp í
langferð á vetrardegi og allra
veðra er von. Menn þurfa alltaf
að vera við því búnir að þurfa
að stíga út úr bíl og þá kann-
ske ekki í neinu blíðviðri, Sér-
staklega er nauðsynlegt að vera
í hlýjum sokkum og góðum
skóm. Flestir eru í vel fóðruð-
um úlpum og er það bezti skjól
-búningurinn.
Eru stúlkurnar kannski í
gegnsæjum sokkum og á liæla-
háum skóm?
Kemur fyrir, segir Gunnar.
Það er svo sem gott fýrir aug-
að og nú er jafn og góður hiti
í bílunum, síðan ofnar voru
settir í þá svo ,að lítið ber á
gólfkuldanum. Samt vil ég ráð
leggja fólki að búa sig vel.
Hvernig finnst þér annars
þessi atvinna, Gunnar?
Mér líkar hún ágætlega. Vetr
arferðirnar eru að vísu stund-
um erfiðar, þótt ég sé ekki að
kvarta yfir þeim. Á sumrin
ferðast maður víða um land
með ferðamannahópa og eru
það oftast hinar ánægjulegustu
ferðir. Auk þess er ævinlega
eitthvað nýtt að sjá á leiðinni
milli Akureyrar og Reykjavík-
ur og svo eignast maður marga
góða vini á öllum þessum ferða
lögum.
Hvað hefur þú verið lengst
milli Reykjavíkur og Akureyr-
ar?
Það var veturinn 1953. Ég
var þá 14 daga frá Reykjavík
og kom hingað til Akureyrar
kl. 6 á páskadagsmorgun. Þá
lentum við í þeirri verstu stór-
hríð á Öxnadalsheiði, sem ég
man eftir þar. Frostið var 22
stig í Bakkaseli. Þegar við vor-
um á leiðinni niður að Bakka-
seli kom Aðalsteinn Tómasson
bóndi í Bakkaseli á móti okkur.
En þá féll snjóflóð í Bakksels-
brekku litlu neðar, fór yfir veg
inn og lokaði honum og braut
nokkra símastaura um leið.
Þarna máttum við dúsa á þriðja
sólarhring, þ. e. bílarnir, en
heima í Bakkaseli beið okkar
heitt hangikjöt og þar þótti okk
ur gott að koma, eins og raunar
alltaf á meðan sá bær var í
byggð. Við heyrðum ekki þegar
snjóflóðið féll, þótt það væri
skammt frá, svo mikill var veð-
urofsinn.
En hve lengi eruð þið venju-
lega?
Við förum kl. 8 árdegis úr
Reykjavík og komum hingað
kl. 7—8V2 um kvöldið og er þá
miðað við sumarmánuðina, en
oftast taka vetrarferðirnar
lengri tíma, eins og eðlilegt er,
jafnvel þótt ekkert sé beinlínis
að veðri eða færi.
Aldrei ekið út af?
Tvisvar hef ég farið útaf veg
inum, en það varð ekki að slysi
eða teljandi töfum. f annað
skiptið í Öxnadal í dimmviðri
og hálku og í Langadal í hrtt
skiptið í blindstórhríð. Það hef
ur verið mikil heppni á öllum
þessum ferðum, að aldrei hafa
orðið slys á fólki hjá mér.
Hvernig er hægt að auka ör-
yggið í vetrarferðuni?
Fyrst vil ég taka það fram, að
ýmislegt er fyrir okkur gert nú,
sem ekki var áður. Vegagerðin
vill allt fyrir okkur gera. Á
Holtavörðuheiði annast sérstak
ur maður snjómoksturinn og
heitir hann Jón Ólafssön. Hann
á heima í Hrútatungu rétt hjá
Brú í Hrútafirði. Við stöndum
alltaf í sambandi við hann þeg
ar eitthvað er að veðri áður en
við leggjum á Holtavörðuheiði,
hvort sem við erum að fara
norður eða suður og hann veit-
ir slíka fyrirgreiðslu, að vega-
gerðinni er sómi að því að liafa
hann í þjónustu sinni. Afköst
þessa manns eru ótrúleg. Hann
hefur bæði trukk með snjóplóg
og jarðýtu og hefur talstöð.
Iljálpsemþ hans er einstök og
mun öllum bera saman um það.
f vetur hefur hann haldið Iiolta
vörðuheiði opinni hvern ein-
asta dag. Nú eru snjóruðning-
arnir hærri en rúturnar okkar.
Öxnadalsheiðin er annar að-
alfarartálmi vetrarferðanna á
hinni fjölförnu leið til og frá
höfuðstað Norðurlands. En
henni hefur verið haldið opinni
til umferðar í allan vetur.
Er ekki mikið öryggi í tal-
stöðvunum?
Jú, við höfum talstöðvar í
bílum Norðurleiða og getum
haft samband við Brú í Hrúta-
firði alla leiðina frá Reykjavík
til Akureyrar og það kemur sér
mjög vel, ekki sízt vegna þeirr-
ar einstöku fyrirgreiðslu fólks-
ins þar, að fylgjast með ferðum
okkar og hafa samband við okk
ur stundum löngu eftir lokunar
tíma, kl. 9 síðdegis, og allt þar
tii við eru sloppnir suður af
Holtavörðu- eða norður af
Öxnadalsheiði, á hvorri leið-
inni sem er.
Hvers vegna ekki að hafa
samband við Akureyri?
Því miður er það svo, að þótt
sterk og ágæt talstöð sé hjá
Landssímanum hér, er talstöðv
arsambandið ekki opið og kem-
ur því að engu gagni fyrir okk
ur. Því er við borið að það
kosti of mikið og hefur ekki
fengizt úr því bætt. Vegagerð-
in hefur einnig talstöð, en svo
kraftlitla að naumast heyrist
upp á Öxnadalsheiði. Það er
því ólík þjónusta Landsímans á
Brú í Hrútafirði eða hér á Ak-
ureyri.
Hvað finnst þér um Bakka-
sel?
Þar var alltaf gott að koma
á meðan fólk bjó þar og fyrir-
greiðslan þar var okkur ómet-
anleg. Nú er húsið autt og yf-
irgefið og meira að segja neglt
fyrir alla glugga. Þó er miðhæð
in útbúin sem eins konan sælu
hús. Þar eru hitunai'tæki og
matvæli. En þar er köld að-
koma og allt er dökkt af sóti.
Hafa skemmdarverk verið
framin þar?
Já, þar var brotizt inn í vet-
ur og vistir þær, sem áttu að
vera til taks fyrir nauðstadda,
eyðilagðai'. Ennfremur var
kveikt á olíuvélum og húsið
stórskemmt af sóti, en það var
gert á þann hátt að sjóða stein-
olíu í matarílátum. Umgengni
spellvirkjanna var með eindæm
um siðlaus. En þeir eru fundn-
ir og fengu refsingu.
Hér vil ég geta þess, segir
Gunnar ennfremur, að ég varð
hrifinn af tilboði Kvennadéild-
ar Slysavarnafélagsins á Akur-
eyri um að byggja skýli á Öxna
dalsheiði ef bætt verður úr
símamálunum. Þetta er mjög at
hyglisvert og ættu ekki fleiri
slys en þegar hafa orðið á heið
inni, að þurfa til þess að fram
kvæmdum sé hraðað. Það er ó-
skiljanlegt ef ekki er hægt að
koma beinu símasambandi á
milli Bakkasels og Fremri
Kota, því símalínan liggur þó
yfir heiðina.
Svp flytjið þið póstinn, ásamt
farþegunum?
Já, svona 1—2 tonn í hverri
ferð frá Reykjavík og norður,
en minna héðan. Póstinum er
skilað á marga staði á leiðinni.
Til dæmis þarf að skila honum
í V.-Hún. á Hvammstanga,
Laugarbakka, Reykjaskóla og
Brú. Það mundi flýta ferðum,
ALÞJÓÐA heilbrigðismála-
stofnunin hélt ársþing sitt í
Nýju Delhi að þessu sinni. Það
var í fyrsta sinn, að þingið er
haldið í Asíu, og sóttu það full
trúar 106 landa. Forsætisráð-
herra Indlands, Nehru, setti
þingið með ræðu. Sagði hann,
að Indverjar ættu Alþjóða heil-
brigðismálastofnuninni mikið
að þakka. Heilbrigðisástandið
færi nú ört batnandi í landinu.
Nefndi hann því til sönnunar,
að fyrir 40 árum hefði meðal-
aldur fólks í Indlandi verið 24
ár. Hefði hann verið kominn
upp í 32 ár árið 1947 og nú
væri meðalaldur Indverja 42 ár.
Skortur á drykkjarvatni.
Á þinginu voru rædd marg-
vísleg heilbrigðismál, m. a.
drykkjarvatnsskorturinn, sem
nú gerir víða vart við sig. Sem
dæmi um ástandið má nefna,
að í Indlandi einu er um hálf
ef skilja mætti þennan póst eft
ir á einum stað eins og póst-
inn í A.-Hún., en honum er öll-
um skilað á Blönduós.
Rétt er líka að taka fram,
segir Gunnar, að pósturinn frá
Reykjavík er oft illa merktur,
bréfspjöld bundin í opin og
vilja þau detta af í meðförum.
Þá er stundum skrifað með
rauðu á rauða merkimiða og
rennur allt saman í eina klessu
ef raki kemst að.
Nokkuð sérstakí að síðustu?
Nóg mun þegar komið af að-
finnslunum, en til þeirra er þó
full ástæða. Mér er einnig í
huga að þakka fyrir hina fjöl-
þættu fyrirgreiðslu einstakra
manna og staða. Og farþegum
mínum í öll þessi ár vildi ég
einnig senda hlýjar kveðjur.
Dagur þakkar viðtalið og
óskar bifreiðarstjóranum góðr-
ar ferðar þegar leiðir opnast á
ný.
(17. marz 1961.)
milljón sveitaþorpa. Það mundi
kosta samtals 70 milljónir doll-
ara að útbúa einn brunn með
hreinu drykkjarvatni og lítilli
handdælu í hverju þorpi. Þessi
upphæð er liðlega þrisvar sinn
um hærri en sú, sem Alþjóða
heilbrigðismálastofnunin hefur
til starfsemi sinnar árið 1961.
Ákveðið var, að útgjöld stofn-
unarinnar árið 1962 færu ekki
frám úr 21,576,480 dollurum. □
■ iimiiiimiiiimiiMiii m 111111111 in 11111 m MmniunnM*
I ÖRT VAXANDI I
= s
I BANANARÆKT I
BANANARÆKTIN vex stöð-
ugt og nú er svo komið, að
meira er ræktað af banönum
en nokkrum öðrum ávöxtum.
Eru ræktaðar 12 millj. tonna af
banönum árlega, 10 millj. í S.-
Ameríku og afgangurinn á Kan
aríeyjum og í Afríku. □
E. D.
Meðalaldurinn er 42 ár