Dagur - 29.01.1964, Blaðsíða 2

2
ÁfSi Ákureyrarfogaranna 1963
ÞANN 10. þ. m. lézt á Fjórö-
ungssjúkrahúsinu á Akureyri
Sigurður Bjarnason frá Sval-
barði við Dalvík. Sigurður var
fæddur 14. ágúst 1881 að Lækj-
arbakka á Ufsaströnd. Foreldr-
ar hans voru Bjarni Þorvalds-
son Jónssonar og Rósa Vorms-
dóttir Símonarsonar Beck.
Kona Þorvaldar Jónsonar og
mcðir Bjarna í Lækjarbakka
var Þuríður Bjarnadóttir bónda
og skálds að Þorleifsstöðum frá
1829—1843 og á Hóli frá 1805—
1829. Báðar þær jarðir í Svarf-
aðardal skammt sunnan við Urð
ir og báðar kotbýli í þá daga
vegna landþrengsla, um tún,
engjar og haglendi. Kona
Bjarna skálds Jónssonar var
Guðrún Olafsdóttir. Bæði eru
þau hjónin í prestsþjónustubók
frá þeim tíma talin ágætlega að
sér um kristindómsþekkingu og
lestrarkunnáttu svo og siðgóð
og heiðvirð. Þessi merku hjón
Bjarni skáld og Guðrún Ólafs-
dóttir eiga nú marga afkomend
ur. Meðal þeirra voru þeir Hær
ingsstaðabræður, synir Bergs
Bergssonar og Guðrúnar konu
hans Pálsdóttur. Hélt og Páll
Bergsson kaupmaður, sem var
elztui’ þeirra bræðra, uppi nafni
Bjarna skálds langafa síns og
gaf einum sona sinna Bjarna-
nafnið. Þetta er að vera ættræk-
inn á gamla íslenzka og þjóð-
lega vísu. Þetta er að kunna að
meta „ástkæra ylhýra málið“.
Með því líka að hin hánorrænu
mannanöfn falla ætíð prýðilega
vel að íslenzkri tungu. Bjarni
Þorvaldsson var tvígiftur, átti
fyrst Guðlaugu Gunnlaugsdótt-
ur frá Hrafnsstaðakoti. Vor eitt
kom Bjarni heim úr hákarla-
legum. Lá þá hin unga kona
hans á líkbörum og tvö börn
þeirra hjóna. Ætla má að heim-
koman hafi orðið Bjarna minn-
isstæð. Eigi miklu síðar kvænt-
ist Bjarni Rósu Vormsdóttur.
Þau bjuggu í Lækjarbakka frá
1879—1911. Býlið Lækjarbakki
var byggt í Ufsalandi og þröngt
og takmarkað á allar hliðar.
Var þess því engin von að fjöl-
skyldumaður gæti bjargazt af
nytjum þess. Bjarni Þorvalds-
son hlaut því að sinna sjó-
mennsku jöfnum höndum og
líklega öllu fremur en landbún-
aði. Hann var allmikill vexti og
þrekmaður og kominn var hann
á gamals aldur þegar hann gekk
yfir Unadalsjökul eða alla leið-
ina vestan úr Unadal og norður
að Atlastöðum í Svarfaðardal.
Man ég vel að faðir minn undr-
aðist þol og vaskleik Bjarna,
svo gamall maður sem hann var
þá orðinn. Rósa Vormsdóttir,
húsfreyjan á Lækjarbakka var
ágætlega gefin, greind í bezta
lagi, enda hagmælt á bundið
mál, dugleg, þrifin og hverjum
manni góðviljuð og einhver fyr-
irmennsku- og rausnarblær yfir
framkomu hennar og fasi. Börn
þeirra Bjarna og Rósu voru
fimm, er upp komust. Veit ég að
nafngreina þessi, þó ekki verði
í réttri aldursröð:
1. Jón Bjarnason, lézt ókvænt-
ur og barnlaus.
2. Sigríður Bjarnadóttir. Giftist
ekki. Varð ekki gömul.
3. Kristín Bjarnadóttir. Giftist
Jóhanni Pálssyni frá Bakka-
gerði í Svarfaðardal. Bjuggu
í Unadal að Spræná (nú í
eyði) og Bjarnastaðagerði í
sömu sveit. Eignuðust ábýli
sitt og björguðust ágætlega.
Hafa síðan verið búsett í
Hofsós og búið þar í eigin
húsi.
4. Guðlaug Bjarnadóttir. Giftist
Sveini Sigmundssyni bónda
á Bjarnastöðum í Unadal.
Bjuggu lengi á Grundarlandi
í sömu sveit. Fluttu því næst
til Hofsós og vegnaði ætíð
vel.
5. Sigurður Bjarnason, — gam-
all góðvinur minn, — átti
Kristínu Jóhannsdóttur frá
Háagerði á Ufsaströnd. Móð-
ir Kristínar og kona Jóhanns
var Kristín Friðleifsdóttir,
systir Gunnlaugs lengi bónda
á Karlsá Friðleifssonar
Jónssonar. Flestir þeir menn
sem komnir eru á efri ár hér
í Svarfaðardal, muna eftir
Gunnlaugi á Karlsá, þessu
sérkennilega burða trölli og
sægarpi, hjálpfúsa dreng-
skaparmanni, sem á stundum
var kvaddur til ferðar þegar
mest lá við að vel mætti tak-
ast.
Ef marka má Bændatal í
Svarfaðardal, sem hér liggur
fyrir framan mig, þá hafa þau
hjónin Sigurður Bjarnason og
Kristín Bjarnadóttir búið í Háa-
gerða frá 1911—1932. Létu þá af
búskap og byggðu íbúðarhús
skammt utan við Brimnesána
,og nefndu Svalbarð. Háagerðí
er lítið býli og enginn var þess
kostur fyrir fjölskyldumann að
lifa þar af landsnytjum einum.
Sigurður varð því annað veifið
á sjó til aflafanga og efnahags-
afkoman eftir öllum vonum.
Kristín húsfreyja atorkusöm og
hagsýn í bezta lagi og kunni
vel með verðmæti að fara og
raunar af því bergi brotin.
Bæði voru þau hjónin góð heim
að sækja og gestrisin og greiða-
söm svo að orð fór af. Skutu á
stundum skjóli yfir einstæða
menn og umkomulitla og
bjuggu svo vel um að til gagns
og gæfu dró.
Sigurður Bjarnason var greind-
ur maður að náttúru, bókhneigð
ur og hafði lesið margt iiinna
betri bókmennta. Gamansamur
og viðræðugóður, hafði ég því
ætíð mikla skemmtun af að
hitta hann að máli. Hann var
alblindur nokkur síðustu ævi-
árin. En alltaf hafði ég jafn-
gaman af að heimsækja hann,
sitja á tali við hann og njóta
frásagna hans, ástúðar og
kynna. Var og nokkuð jafnt á
komið með okkur um margt.
Við vorum fæddir á svipuðum
tíma, vorum báðir bændasynir.
Hvorugur hafði í skóla gengið.
Og báðir um flest barizt í bökk-
um í sömu sveit. Kristín Bjarna
dóttir, ekkja Sigurðar Bjarna-
sonar er enn hress og sístarf-
andi. Hefir ætíð verið hófsöm,
bæði í blíðu og striðu, og jafn-
væg í skapi. Hún er enn ráð-
deildarsöm og hagsýn og hún er
enn gestrisin og góðviljuð.
Börn þeirra Sigurðar Bjarna-
sonar og Kristínar Jóhannsdótt-
ur eru þessi:
1. Friðleifur Sigurðsson, smið-
ur. Kvæntur Aðalheiði Árna-
— dóttur. Búsett á Dalvik.
2. Jóhann Sigurðsson, sjómað-
ur. Kvæntur Ester Lárus-
dóttur. Búsett á Akureyri.
3. Rósa Sigurðardóttir, ekkja
eftir Harald Ólafsson mat-
reiðslumann. Búsett á Sval-
barði við Dalvík.
4. Sveinn Sigurðsson, sjómað-
ur. Ókvæntur. Býr nú með
móður sinni á Svalbarði.
HAPPDRÆTTI OG SPÁ-
SAGNIR
GERA verður ráð fyrir því, að
flestir þeir, sem línur þessar
lesa, hafi hlýtt á erindi Andrés-
ar Kristj ánssonar ritstjóra, sem
hann flutti hinn 20. janúar sl. í
útvarp. Ræddi hann þar happ-
drættisástríðu þá, sem gripið
hefir þjóð vora.
Það eru engin undur, þótt ís-
lendingum þyki gaman að happ-
drætti. „Hvert á barninu að
bregða nema beint í ættina?“
Forfeður vorir, víkingarnir,
stunduðu happdrætti af miklu
kappi til að afla sér fjár. Þeir
rændu, hvar sem þeir gátu. Hve
margir þeirra yrðu drepnir,
gátu þeir ekki vitað. Víst er um
það: Ekki komu allir aftur, sem
létu úr höfn og lögðust í víking.
Reyndar veit enginn það enn,
sem stígur upp í farartæki til að
ferðast' í ■ lofti, -Á ■ legi- eða láði„
hvort hann komist lifandi os*
limaheill úr því aftur. Mörg og
tíð eru slysin, þó að vonin, þessi
spákona mannshugans, spái
jafnan fararheill og afturkomu.
Ekki rætast þó alltaf spár henn-
ar. Enginn ber brigður á það.
Sjálfsagt muna fleiri en ég,
að „Dagur‘ flutti nokkra spá-
dóma á síðastliðnu vori. Ekki
voru þeir runnir undan ritstjóra
rifjunum, heldur komnir hand-
an yfir, skildist mér. Meðal
þeirra man ég þessa bezt: „Sum-
arið verður hlýtt. Þjóðkunnur
maður hverfur og verður mikil
leit að honum.“
Ég er ekki í hópi þeirra heit-
fengu manna, sem kallað hafa
sumarið hlýtt, ef nokkrir hafa
gert það. Ég hefi engan heyrt
gera það enn. Það snjóaði í
hverjum mánuði á fjöll, stund-
um niður í byggð, og klykkt var
út með stórhríðum og fannfergi,
meðan stóð á fjallleitum.
Ekki minnist ég þess heldur,
að nokkur þjóðkunnur maður
týndist, sem mikil leit yrði að.
Finnst mér því fremur lítið til
slíkra spádóma koma, en þó hef-
ir málið alvarlega hlið.
Margir stunda það happdrætti,
Kaldbakur 354 úthaldsdagar,
afli 2.806.957 kg., veiðadagar
223 afli pr. veiðidag 12.587 kg,
veiðiferðir alls 20, þar af siglt
5 ferðir.
Svalbakur 367 úthaldsd., afli
2.593.722 kg., veiðidagar 239,
afli pr. veiðidag 10.830 kg.,
veiðiferðir alls 21, þar af siglt
5 ferðir.
Harðbakur 226 úthaldsdagar,
afli 1.613.569 kg., veiðidagar
144, afli pr. veiðidag 11.205 kg.,
veiðiferðir alls 13, þar af siglt
5 ferðir.
Sléttbakur 164 úthaldsdagar,
afli 1.120.622 kg., veiðidagar 110,
afli pr. veiðidag 10.210 kg., veiði
ferðir alls 9, þar af siglt 1 ferð.
Hrímbakur 223 úthaldsdagar,
afli 1.602.986 kg., veiðidagar 144
afli pr .veiðidag 11.110 kg., veiði
ferðir 14, þar af siglt 4 ferðir.
Á árinu fór fram 12 ára flokk
unarviðgerð á Harðbak og 16
ára flokkunarviðgerð á Slétt-
bak.
Ráðstöfun afla:
Selt í Bretlandi í 15 söluferð-
að þeir leggja trúnað á orð og
kenningar, sem sagt er að fram-
liðnir flytji með hjálp miðla eða
manna, sem þeir eiga að hafa
samband við. Svo sterk er trúin
á þetta, sem þannig er flutt, að
margir gleypa við því sem hei-
lögum sannleik og reyndar
miklu betur en honum.
Ekki skal ég bera á móti því,
að það er mikið og merkilegt
samræmi — á vissu sviði — í
því flestu eða öllu, sem sagt er
ritað ósjálfrátt eða flutt af vör-
um miðla. Guðdómi Drottins
vors Jesú Krists, að hann sé
einkasonur eða eingetinn sonur
Guðs, er neitað, sömuleiðis frið-
þæging hans og endurlausn, og
kenningu hans um eilífa glötun
má kalla að sé neitað skilyrðis-
laust. Boðskapur biblíunnar um
Krist og boðskapur andanna um
Krist eru þannig ósættanlegar
pndstæður. •
; Mér verður sagt, ef til vill, að
ég eigi að trúa nýjum kenning-
um betur en gömlum, einkan-
lega vegna þess að þær séu flutt
ar af fólki, sem biðji fyrir sjúk-
um og jafnvel geri kraftaverk.
Kristur læknaði og gerði krafta-
verk. Enginn vafi leikur á því.
„Er þá nokkur munur á þessu“,
spyr fólk. Sá meðal annars, að
engir af spádómum Krists bregð
ast. Hann sagði fyrirfram. að
hann mundi rísa upp frá dauð-
um. Hann gerði það og staðfesti
þannig kenningar sínar, að eng-
inn leikur það eftir honum.
Hann kenndi meðal annars í
Fjallræðunni, að margir munu
segja við hann: að þeir hafi
kennt, spáð og gert kraftaverk
með nafni hans. Samt segir
hann við þá: „Aldrei þekkti ég
yður; farið frá mér þér, sem
fremjið lögmálsbrot.“
Eitt af því, sem lögmálið bann
aði, var að leita frétta af fram-
liðnum. Sérhver, sem leitar slíks
sambands, er því sekur um lög-
málsbrot. Spádómar, kenningar,
kraftaverk og lækningar, sem
flutt er og framkvæmt vegna
sambands við framliðna menn
eða anda, er því flutt og fram-
um 1.812.432 kg. og selt í Þýzka
landi í 5 söluferðum 690.935 kg.,
samtals 2.503.367 kg.
Losað á Akureyri: Til Ú. A.
7.103.694 kg., úrg. í Krossanes
116.980 kg., samtals 7.220.674 kg
Selt á öðrum stöðum innanlands
13.815 kg.
Framleiðsla og útflutningur:
Útflutt og selt: 58.328 ks. eða
1.472 smál. freðfiskur, 125 smál.
skreið, 178 smál. óv. saltfiskur,
16 smál v. saltfiskur, 109 smál.
lýsi.
Birgðir 31. des ca. 9.416 ks.
eða 243 smál. freðfiskur, 105
smál. skreið, 0 smál. óv. salt-
fiskur, 50 smál. v. saltfiskur, 31
smál. lýsi.
(Fréttatilk. frá Ú. A.).
ÚTIBÚ K.E.A.
f HRÍSEY
I GÆR opnaði Útibú K.E.A. í
Hrísey verzlun sína í nýjum
húsakynnum. — Verður nánar
sagt frá því í næsta blaði á laug-
ardaginn. D
kvæmt í óþökk Jesú Krists,
Drottins dauðra og lifandi
manna, fyrst það kostar útskúf-
un frá honum. Þetta er kenning
Jesú sjálfs, ekki mín. Vilji því
einhver reiðast þessu, þá verður
hann að reiðast Kristi, ekki mér.
Ég ber ekki ábyrgð á Fjallræðu
Krists fremur en bréfmiðinn á
boðskapnum, sem skráður er á
hann. Ábyrgð mín er sú að
breyta í engu boðskap Drottins
og að flytja öðrum hann, hvern-
ig svo sem þeir taka honum.
Áður nýtt sumar rennur upp,
verða liðin fjörutíu og átta ár,
síðan ég sem syndugur maður
leitaði fyrst á fund Krists til að'
fá fyrirgefning hans og kraft
hans til að sigra syndir mínar
og freistingar. Fjörtíu og átta
ár eru nægur tími til að kynn-
ast einhverjum. Mér hefir
reynzt Drottinn Jesús áreiðan-
le^ur, orð hans óbrigðul.
Mér' er 'trúln á biblíuna og
Krist biblíunnar ekkert happ-
drætti, nema þá sú trú sé það
happdrætti, sem gefur öllum,
sem eignast hana, vinninginn
stóra: Eilíft líf, sem er þekking
á Guði og syni hans Jesú Kristi.
„Ég gef þeim eilift líf, og þeir
skulu aldrei að eilífu glatast",
sagði hann. Þetta er fyrirheit
hans til þeirra, sem treysta hon-
um og lilýða.
En trúin á spásagnir, sem ekki
rætast nema sumar, eða trúin á
kenningar, sem afneita kenning-
um Krists, hún er happdrætti,
sem hættulegra er en happ-
drætti víkinganna forðum. Krist
ur sagði: „Ég er vegurinn, sann-
leikurinn og lífið. Enginn kem-
ur til Föðurins nema fyrir mig.“
Ég bið ykkur, mínir kæru sam
borgarar og aðrir lesendur, að
fela sálir ykkar og líf Kristi á
hendur, en snúa ykkur frá öllu
því, sem honum er vanþóknan-
legt, — þar með talið samband
og sambandsleit við framliðna
menn og trúin á þær kenningar,
sem gagnstæðar eru kenningu
Krists.
S. G. J.
Gamall Svarfdælingur.