Dagur - 03.04.1965, Blaðsíða 5
4
5
Skrifstofur, Hafnarstræti 90, Akureyri
Símar 1-1166 og 1-1167
Ritstjóri og ábvrgðarmaður:
ERLINGUR DAVÍÐSSON
Auglýsingar og afgreiðsla:
JÓN SAMÚELSSON
Prentverk Odds Bjömssonar h.f.
ÁlumSníuni'
verksmiðja
ÞAÐ hefur verið yfirlýst stefna
Framsóknarflokksins að rannsaka
beri möguleika á virkjun fallvatna
til raforkuframleiðslu í stórum stíl,
m. a. til uppbyggingar stóriðju með
aðstoð erlends fjármagns. Þessi mál
Iiafa mjög verið á dagskrá nú að
undanförnu, en að þeim unnið um
of á bak við tjöldin af núverandi
stjórnarvöldum og erlendum aðil-
um. Ýmsir væntu þess, að miðstjóm-
arfundur Framsóknarflokksins um
síðustu belgi tæki afdráttarlausa af-
stöðu með eða móti Búrfellsvirkjun
og byggingu stóriðjuvers hjá Straums
vík við Hafnarfjörð. Slíkt var auðvit-
að fjarstæða á meðan jafn mörg
veigamikil atriði þess máls eru jafn
óljós og þau enn eru. Um þetta seg-
ir svo í stjómmálaályktun mið-
stjórnarfundarins:
„Innlendan iðnað ber að efla m. a.
með liagstæðuin stofnlánum og aúkn
um rekstrarlánum, leiðbeiningár-
starfsemi, aukinni vinnubagræðingu
og niðurfærslu aðflutningsgjalda af
vélum og byggingarefni iðnfyrir-
tækja. Höfuðáherzlu ber að leggja á
vinnslu landbúnaðar- og sjávaraf-
urða. Þess sé ga-tt, að skyndileg breyt-
ing í innflutnings- og tollamálum
leiði ekki til þess að iðnfyrirtæki
verði ósamkeppnisfær heldur verði
þeim veitt hæfilegt svigrúm til þess
að aðlaga sig breytingum í þeim
efnum. Rétt er að kannaðir séu
möguleikar á uppbyggingu ein-
stakra stærri iðngreina með beinni
þátttöku erlends fjármagns samkv.
sérstökum lögum og samningi
hverju sinni, enda sé nægilegt
vinnuafl fyrir hendi og slík atvinnu-
fyrirtæki liður í skipulagðri upp-
byggingu atvinnuveganna, en megi
aldrei verða til þess að slakað sé á
eða dregið tir eflingu alinnlendra
atvinnuvega. Slík atvinnufyrirtæki
yrðu að öllu leyti að lúta íslenzkum
lögum. Megináherzlu ber að leggja
á, að staðsetningu slíkra iðnfyrir-
tækja sé, ef til kemur, þannig hagað,
að hún stuðli að jafnvægi í byggð
landsins. Þess sé og jafnan gætt, að
tryggja efnahagslegan og tæknilegan
grundvöll þess, að íslendingar geti
sem fyrst tileinkað sér þú þekkingu
og verkkunnáttu, sem flytjast kann
inn í landið á þennan hátt, svo að
slíkur iðnaður geti orðið alíslenzkur
sem aílra fyrst. Þess sé og jafnan gætt
að erlend fjárfesting verði aldrei
nema lítill hluti af heildarfjárfest-
ingu þjóðarinnar. (Framh. á bls. 7).
Laxaseyðum sleppt í Hörgá. (Ljósmynd: E. D.)
LAXINN STEFNIR TI LANDS
í HAFDJÚPUNUM eru millj-
ónir stórra, feitra og fagurra
laxa, sem ýmist eru á hraðri
leið til lands og jafnvel komn-
ir upp undir árósana. í sumum
löndum fer því veiðitíminn í
hönd þótt við verðum enn, hér
á landi, að bíða nokkrar vikur
þangað til tærar og svalar berg
vatnsár hafa heillað til sín kon
ung fiskanna. En það afl, sem
knýr laxinn frá allsnætgum sjáv
arins upp í hið ferska straum-
vatn ánna okkar mun eigi verða
minna en áður og lætur senn til
sín taka. — En yfir lifnaðar-
háttum þessa fagra fisks er allt
af jafn mikill töfrablær.
Veiðimennirnir eru háðir
öðru afli en álíka sterku og hef
ur það ekki leynt sér í fréttum
af keyptum veiðiréttindum í
laxám landsins.
Hinar mörgu og verðmiklu
laxveiðiár flestra landa eru í
meira eða minni hættu, sem
veiðiár. Virkjanir, affall frá
iðjuverum og milljónaborgum
spilla laxgöngum. Laxveiði í
sjó er víða stunduð af kappi og
dregur það einig úr laxgöngum
upp í árnar. Hér á landi eru
slíkar veiðar ekki leyfðar.
Með ýmsum hætti er á hinn
bóginn tækni og vísindi notuð
í þágu fiskiræktar í ám og vötn
um og ýms þau vatnasvæði, er
áður höfðu af öðru að státa en
eftirsóttum fisktegundum, bjóða
nú stangveiðimönnum hina eftir
sóttu aðstöðu til veiða. Slíkt
hefur jafnvel gerst hér á landi
og hefur á sumum stöðum ekki
þurft mikið til, e.t.v. lítið meira
en taka litla hindrun úr Iaxa-
vegi.
Hér á landi er laxveiðiár marg
ar og eru veiðihlunnindin orð-
in mjög verðmæt, skifta jafnvel
milljónum króna ef þau eru
seld veiðifélögum eða einstakl-
ingum. Og hingað til lands hef
ur hnignun laxgangna og stang
veiða ekki náð ennþá. ísland er
eitt þeirra fáu landa í heimin-
um, sem heldur sínu í þessu
efni og vel það. Þó er meira
um það vert hve möguleikarn-
ir, enn ónotaðir, eru miklir, svo
að segja um land allt.
Nýlega var frá því sagt í
fréttum, að bændur í Húna-
vatnssýslum leigðu ár sínar til
stangaveiða fyrir á fimmtu millj
ón króna það ár sem nú er að
líða. Af þessu má sjá, að hér er
ekki um neitt hégómamál að
ræða, heldur mikilvægt fjárhags
atriði, sem sjáifsagt er að nota
eftir því sem hinar ýmsu ár
hafa eiginleika til. Hitt er svo
annað mál, hvort laxveiðarnar
sjálfar eru ekki hégóminn einn.
Um það virðast skiptar skoðanir
og naumast mun að þeim gróða-
vegur að öllum jafnaði. En
slíkt á við um margt, sem gleði
veitir en er fjárhagslega óhag-
kvæmt. Og staðreyndin er sú,
að samkvæmt framboði og eft-
irspurn, sem ráðið hefur leigu
íslenzku ánna til þessa, er eng-
in hætta á minnkandi eftir-
spurn meðal veiðimanna og
nokkurn veginn vist, að eftir-
spurnin eykst á næstu árum,
eins og hún hefur aukizt á síð-
ustu árum.
Leiga sú, sem landeigendur
fá, er að mestu leyti fundið fé,
þar sem óvíða hefur verið lagt
í kostnað vegna ánna, að
nokkru ráði.
Þegar á þetta er litið og
menn hafa það jafnframt fyrir
augunum, að ár, sem voru alger
lega- fisklausar fyrir nokkrum
úrum eru orðnar verðmætar
veiðiár, verður naumast afsak-
að að láta hina ónotuðu mögu-
leika bíða enn um langa stund.
íslenzku árnar eru enn of
lítið rannsakaðar. Vitað er að
þær eru misjafnlega góðar
fóstrur laxa og annarra nytja-
fiska. Einnig er talið víst, sam-
kvæmt erlendum rannsóknum,
að hver á geti af eigin ramm-
leik aðeins skilað ákveðnu há-
marki af laxaseyðum í göngu-
stærð. En hvort tveggja er, að
það er hægt að bæta uppeldis-
skilyrði ánna og jafnvel er
hægt að „komast fram hjá
þeim“ með því að ala laxinn í
klak- eða eldisstöðvum í göngu-
stærð og sleppa honum þá fyrst
í veiðiána. Með því móti er
jafnvel unnt að gera þær ár að
veiðiám, sem sjálfar eru ekki
færar .um að ala upp lax eða
silung. En þótt árnar hafi ekki
enn hlotið þá rannsókn, sem á
að vera undirstaða stóraukinn-
ar fiskgengdar og veiða er
mjög jákvæð reynsla í þessu
i huganum nokkrum sinnum
efni á ýmsum stöðum.
Laxaseyðin í íslenzkum ám
eru 3—5 ár í ánum og eru að-
eins 10—15 sm löng er þau, oft-
ast á vorin, ganga í hópum til
sjávar. Þau hafa rétt áður feng-
ið silfurgljáandi lit og uggarn-
ir hafa dökknað. í árósnum
nema þau staðar og aðlaga sig
nýju umhverfi og söltum sjó. í
þessum fyrsta áfanga eru marg-
ar hættur, því fuglar og aðrir
fiskar eru hvarvetna á hnot-
skóg. Líklegt er talið, að laxa-
seyðin dreifi sér um stór haf-
svæði í ætisleit. Laxinn virðist
ekki halda sig á venjulegum
fiskveiðislóðum, því sjaldan
veiðist hann á venjulegum
veiðislóðum fiskiskipanna. En
um ferðir hans er lítið vitað.
Við Gi-ænland veiddust síð-
asta ár um 1400 tonn af laxi,
sem er stórkostleg veiðiaukn-
ing. Talið er, að mikið af þess-
um laxi sé alið upp í ám Nor-
egs, Svíþjóðar og Skotlands og
þykir mörgum miður að höggv-
in séu svo stór skörð í laxastofn
inn áður en hann nær til heima-
stöðva sinna. En þangað liggur
leið allra laxanna til að hrygna
og viðhalda stofninum.
Samkvæmt merkingum á laxi
fer hann miklar vegalengdar og
á ferðalagi sínu fer hann oft
20—40 km á sólarhring, miðað
við beina línu milli merkingar-
staðs og veiðistaðs. En enginn
veit hve beina eða krókótta leið
hann fer á ferðalagi sínu í haf-
inu. Vitað er, að hann hefur
farið 100 km á einum sólar-
hring. Og vitað er að lax hefur
veiðst 2400 km frá merkingar-
stað, svo langförull er þessi
fagri og skemmtilegi fiskur.
Þar sem bezt hefur verið
fylgst með laxinum hefur kom-
ið í ljós, að yfir 90 af hverjum
100 löxum, sem endurheimtast,
koma í sína heimaá, og er það
mikil ratvísi. Það nægir, að
gönguseyði, sem sleppt er í á,
sé aðoins nokkra daga í ánni.
Á þeim tíma fær seyðið „tilfinn-
ingu“ fyrir ánni og leitar þang-
að aftur á sínum tíma.
Þcgar lax gengur úr sjó, er
sagt að hann nemi staðar við ár-
ósana til að venjast ferskvatn-
inu á sama hátt og hann áður
þurfti, sem gönguseyði að venj-
ast hinu salta vatni. Að því
búnu gengur hann oft langar
leiðir upp eftir ánum án þess
að nema staðar. Við straum-
þungar flúðir eða aðrar torfær-
ur stöðvast hann þó oftast eitt-
hvað. Stærsti laxinn gengur
fyrst í árnar og gengur lengst.
Hann velur sér líka þau hrygn-
ingarsvæðin, sem lengst eru
frá sjó. Laxinn tekur litla sem
enga fæðu eftir að hann geng-
ur í árnar og heldur kyrru fyr-
ir er hann er kominn nálægt
hrygningarstöðvunum, helzt
þar sem lítið ber á og vatnið er
ekki straumþungt.
Fyrstu laxarnir ganga í sum-
ar íslenzkar ár seint í apríl-
mánuði, en laxagöngurnar hefj-
ast ekki fyrir alvöru fyrr en
um mánaðamótin Ma -júní og í
sumar ár gengur laxinn ekki
fyrr en í júlí. En í þeim mán-
uði eru laxagöngur mestar og
standa þær yfir allt fram í sept-
ember. Veðráttan hefur mikil
áhrif á allar þessar göngur og
eru nokkur áraskipti að því
hve snemma laxinn gengur.
Eftir hrygninguna í ánum er
laxinn magur og veikburða,
HINN 1. apríl n.k. hefst voráætl
un Loftleiða, en með henni
fjölgar áætlunarferðum milli ís
lands og annarra Evrópulanda
úr 10 vikulegum í 14 ferðir fram
og til baka, en Bandaríkjaferð-
unum úr 5 í 14. Sjö vikulegar
ferðir verða milli íslands og
Luxemborgar, en þær verða
farnar með hinum nýju Rolls
Royce flugvélum félagsins.
Cloudmasterflugvélarnar verða
sem fyrr í förum milli íslands
og hinna Norðurlandanna fjög-
urra, Stóra-Bretlands og Holl-
lands.
Voráætlun Loftleiða gildir til
17. maí, en þá hefst sumaráætl-
unin, en með henni verður sú
aðalbreyting að eingöngu Rolls
Royce flugvélar verða í förum
milli Bandaríkjanna og íslands.
Á tímabilinu frá 1. apríl til 31.
maí bjóða Loftleiðir hin hag-
stæðu vorfai-gjöld milli íslands
og annarra Evrópulanda, en sú
lækkun nemur um 25% frá
venjulegum fargjöldum en flug
félögin hafa tekið upp þessi far ”
gjöld í því skyni að auðvelda
viðskiptavinum sínum að njóta
vor- og sumarveðráttu í sólrík-
um löndum. Er þessi árstími ís
lendingum af ýmsum öðrum á-
stæðum einnig mjög heppilegur
til ferða, og fjölgar þeim mjög
árlega, sem vilja njóta sumars
hér heima en ferðast vor eða
haust til að sækja sér sumar-
auka.
-Gei't er ráð fyrir að í vor og
sumar verði nokkrar hinna 5
Cloudmasterflugvéla Loftleiða
notaðar til leiguferða. Hefir þeg
enda drepst þá mikið af hon-
um. Er hann þá kallaður hob-
lax. Eitthvað af honum gengur
niður árnar er ísa leysir næsta
vor og kemur þá aftur til að
hrygna.
Þriggja til sex punda laxar
hafa aðeins verið eitt ár í sjó og
er auðséð á því hve laxinn vex
ótrúlega ört í sjónum. Eftir
tveggja ára dvöl í sjó er laxinn
65—80 sm langur og vegur þá
6—12 pund. Þeir laxar sem
stærri eru kallast stórlaxar og
eru enn eldri.
Brátt fara menn að hyggja að
veiðarfærum sínum, þeir, sem
í sumar hyggjast stunda lax-
veiðar, bæði línu stöng og hjóli.
Góður stangveiðimaður athug-
ar einnig fluguboxið og talar
ekki allt of mikið um það heima
hjá sér hvað hver fluga kostar.
Heppnir eru þeir veiðimenn,
sem þegar hafa tryggt sér leyfi
til veiðanna í góðri eða sæmi-
legri veiðiá fyrir „sanngjarnt
þegar fyrir hendi nokkur og
verð“ og geta skroppið þangað
meðan jörð enn er freðin, ís
fyrir landi og sjálfur konungur
fiskanna ennþá einhvers staðar
úti í hafsauga. En þegar að því
kemur að alvöruferðin hefjist
og raunverulegar laxveiðar,
skyldi hver og einn treysta
sinni eigin athugun og reynslu
meira en annarra, þegar fyrstu
sporin hafa verið stigin.
(Hér hefur m. a. verið stuðst
við erindi Þórs Guðjónssonar
veiðimálastjóra). □
ar verið fullsamið um allmarg-
ar ferðir en fleiri eru ráðgerðar.
Mikil aukining verður á flug-
liði Loftleiða vegna vor- og sum
arstarfseminnar, og er t.d. gert
j'áð fyrir að í sumar verði um
170 flugfreyjur starfandi hjá
félaginu. (Fréttatilkynning).
TÍMARITIÐ FLÓRA
BLAÐINU hefur borizt Flóra,
tímarit um íslenzka grasafræði,
sem gefin er út á Akureyri und-
ir ritstjórn grasafræðinganna,
Helga Hallgrímssonar, Harðar
Kristinssonar og Steindórs
Steindórssonar, 2. ár 1964.
í formála segir Helgi Hall-
grímsson, að rit þetta hafi hlot-
ið betri viðtökur en útgefendur
þorðu að vona, og þakkar jafn-
framt styrk úr ríkissjóði og
Menningarsjóði KEA.
Steindór Steindórsson ritar að
þessu sinni aðalgrein, og fjall-
ar hún um gróður á miðhálendi
íslands og mun framhald henn-
ar birtast í næstu heftum. Er
hér um mjög fróðlega ritgerð að
ræða. Þá skrifar Guðbrandur
Magnússon greinina, Gróður
Siglufjarðar (Hvanneyrar-
hrepps), Hörður Kristinsson um
íslenzkar engjaskófir, Helgi
Hallgrímsson þátt um burnirót-
ina, Helgi Jónsson á Gvendar-
stöðum um rannsóknir sínar á
Vestfjörðum og Steindór Stein
dórsson flóru Grímseyjar. Þá
eru í þessu riti greinar um gras
garðinn á Akureyri, nýja sveppa
tegund, friðun plantna og þorra
gróður eftir Helga Hallgríms-
son.
VORÁÆTLUN LOFTLEIÐA
RONALD FANGEN
EIRÍKUR HAMAR
Skáldsaga
28
KHKHKHKHKHKHKBJ
eldri konur.
Hún rauk beint á Eirík:
— Sælir, herra Hamar! Það var indælt að þér gátuð kom-
ið! Já, þér þekkið mig auðvitað ekki, ég er frú Raft. (Jú,
F.iríki var kunnugt, er hann heyrði nafnið, að þetta var
mjög fjölleitin og umrædd kona).
— Þér megið ekki reiðast því, að ég er hérna, en mér
fannst ég ekki geta skilið við Vilhelm, aumingja drenginn,
hann er svo algerlega bugaður og brákaður, skal ég segja
yður. — Viljið þér ekki setjast!
— Jti, þakka yður.fyrir, sagði Eiríkur og settist. En ég
vildi gjarnan hafa tal áf honum.
— Hann kemur, hann kemur, sagði hún og hnipraði sig
saman uppi í skinnstól, — og ég skal vissulega fara, svo að
jrið fáið að vera einir, — en ég fæ víst að sitja hérna joangað
til hann kemur?
— Eg hefi kvöldið fyrir mér, frú Raft, svo það veldur mér
engum óþægindum, jovert á móti. — Og joað gerði hann ekki
heldur. Eiríki þótti gaman að horfa á hana.
— Hugsa sér hve svívirðilega hraklegt joetta er! Og Vil-
helm sem er svo duglegur og góður piltur. Eg hefi heyrt
margt ruddalegt á ævi minni, — já, ég hefi reynslu, skal ég
segja yður, Hamar, en annað eins og Jretta hefi ég aldrei
heyrt! Að hugsa sér hve góður hann hefir verið, og hve
mörgum hann hefir lijálpað! — Og svo Joessi andstyggilegi
Friðriksen!
— Yður geðjast jrá ekki að honum, frú Raft?
— Nei, Joað getið Jrér bölvað yður upp á að ég geri ekki!
Reglulegt svín, skal ég segja yður, — jú, jii, ég Joekki hann.
Hann hefir farið á fjörurnar við mig, skal ég segja yður!
— Jæja, hefir hann það? — Já, ég á ekki við að ég furði
mig minnstu vitund á því, frú Raft.
— Æ, þér Hamar, kumraði hún innra með sér. — „Ekki
öl á slíkri stund,“ — er það ekki þannig sem Jrað hljóðar
hjá Ibsen? — En ég sagði við hann, nei, Friðriksen, ég hefi
ekki þörf fyrir yðar jafnaldra, ekki enn, að minnsta kosti!
— Að hugsa sér annars, hve heppilegt Jrað var aÓ Vilhelm
skyldi ná í yður. Ég sé Jrað á yður að Jrér eruð ágætis maður
bæði ytra og innra! Mér finnst eins og ég |>ekki yður svo
prýðis vel!
— Hver veit nema við höfum verið góðkunningjar í ann-
arri tilveru!
— Guð, eruð Joér guðspekingur?
— Nei, ég sagði Jretta aðeins til að segja eitthvað.
Hún kumraði aftur lítið eitt:
— Vitið Jrér hvað, ég held að Jrér séuð hættulegur maður,
Hamar. . . .
Bjartur kom einmitt á réttu augnabliki. Hann var
ódrukkinn í augnaráði og leit yfirleitt fullorðinslegar út,
heldur en Eiríkur hafði séð hann nokkru sinni áður, — eða
stafaði þetta ef til vill af því, að hans eigið heimili gæddi
hann einskonar virðuleika?
— Sælir, Hamar, velkominn!
Eiríkur reis úr sæti:
— Sælir, jæja? Hafið þér farið yfir plöggin?
— Já, það hefi ég. — Heyrðu Nanna.
— Frú Raft spratt upp, — spræk er hún, hugsaði Eirík-
ur, — hún leit hrygg — barnsleg á Bjart.
— Nú skal Nanna fara. En Jdú manst hverju Jrú lofaðir,
Vilhelm?
— Já, og ég efni ]>að líka.
Hún gekk til dyranna, en sneri sér þar við og leit bros-
andi á Eirík:
— Við höfum leyndarmál, Vilhelm og ég. — Þér fáið
kannski að vera með. Ef Jrér eruð reglulega góður! — Bless
strákar mínir!
Þeir stóðu báðir stundarkorn þegjandi, eftir að hún var
farin, báðir dálítið viðutan.
— \’iljið Jrér ekki sjá húsið mitt, Hamar, sagði Bjartur
loksi'ns. Síðan gengu þeir þögulir um öll herbergi hans.
Eiríkur glápti af undrun: Þetta stóra og íburðarmikla glæsi-
lega, manntóma hús handa löngum og fölum vandræðaleg-
um pilti 25 ára að aldri! Þeir fóru ofan í kjallarann og sáu
vínfangaklefann, gufubaðið og knattborðsstofuna, þeir
gengu um salina tvo, borðstofuna, nægilega stóra handa 40
manns, — málverk, gömul húsgögn, allt. Er Jreir loks námu
staðar í bókasafninu, sagði Eiríkur:
— Hve mörg bindi hafið þér hérna, Bjartur?
— Um fimmtán hundruð bindi, býst ég við.
— Þykir yður gaman að lesa?
— Mér gæti víst þótt Jrað, en ég hefi engan frið í mér til
þess að setjast niður með bók.
— Hvað gerið Joér þá í þessu mikla húsi, þegar Jrér eruð
aleinn heima?
— Ég er næstum aldrei heima. Og bókstaflega aldrei ein-
samall. Ojú, annars, Jrað kemur fyrir. Þá sit ég fyrir framan
arininn.
— Þá er það sennilega ætlun heiðraðs htisbóndans að við
gerum það líka í kvöld?
— Já, þar er það bezt. Viljið Jrér viskí?
— Takk fyrir.
Þeir fóru sömu leið til baka. Bjartur kom með viskí og
selters, þeir blönduðu í glösin, sátu þögulir og horfðu inn
í eldinn.
— Hún leitaði á yður líka, sagði Bjartur allt í einu stilli-
lega.
Eiríkur hafði gleymt frii Raft og áttaði sig Jrví ekki undir
eins.
— Hver? Æ, frú Raft eigið }>ér við?
— Nanna, já. Hún gat ekki stillt sig.
— Jæja, hamingjan góða. Við töluðum saman í tvær mín-
útur, sagði Eiríkur vandræðalega.
— Ein mínúta næg'ir, hrópaði Bjartur og Joaut skyndilega
upp, ein sekunda er nóg!
— Bjartur, verið þér nú rólegur, sagði Eiríkur og varð var
lítillar taugakviku hjá sér. Ég hefi enga hugmynd um kon-
una, enga hugmynd um afstöðu yðar til hennar, hefi ekki
minnsta áhuga á henni. Mér finnst að við ættum að tala um
viðskiptamálin, eins og til var ætlast, og til þess er ég hingað
kominn.
— Afstaða mín til hennar er mjög einföld og blátt áfram,
sagði Bjartur. Ég elska hana. Það er ekki satt að þér hafið
engan áhuga á henni. Þér drýgðuð hór með henni í hjarta
yðar, eins og komist er að orði í Biblíunni! Það sá ég í aug-
unum i yður. — Annars vil ég líka helzt tala um viðskipti,
sagði hann og settist niður.
En hvorugur þeirra hóf máls. Þrjár eilífar mínútur liðu,
meðan Eiríkur var að átta sig á Jrví, að Bjartur hefði samt
séð rétt: hann hefði raunverulega orðið snortinn af konunni
Jreirri arna, — en nii sagði Bjartur:
— Þér megið ekki vera reiður. Við skulum drekka ofur-
lítið, svo að ég jafni mig.
Hann tæmdi glasið, hann hafði Jrennan raunverulega gráð
uga drykkjumanns ánægjusvip, er hann drakk, — eins og
hann væri að belgja í sig hreinu uppsprettuvatni. Hann hall-
aði sér afturábak í stólnum og sat um hríð með lokuð aug-
un.
— Er það ástarrugíingur, — eða hvað er Jrað annars sem
farið hefir svo illa með yður, Bjartur? spurði Eiríkur, — af-
sakið annars slíka spurningu.
— Spyrjið bara! sagði Bjartur, — nei, ég veit Jrað ekki, það
er sennilega margt, ég sjálfur fyrst og fremst.
— Fruð þér mjög sárhryggur út af því, sem nú hefir gerzt?
— Já, Jjað er ég. Ég vildi helzt skjóta mig, en ég er of hug-
laus til Jress.
—• Mér er svo óskiljanlegt Jrað sem Jrér segið, að ég verð
að halda áfram að spyrja, annars skil ég ekki neitt í neinu.
— Spyrjið bara, eins og ég sagði áðan.
— Jæja, — ég á við: Þér komist samt út úr Joessu með
talsverðan fjárstofn. Tvö hundruð Jrúsund eru allmiklir
peningar.
— Það eruð sennilega þér, sem hafið komið þessu í kring?
— Já, Jrað var svo að vísu.
Bjartur reis upp í stólnum og rétti fram höndina:
— Þakka yður fyrir.
Eiríkur Jrrýsti hönd hans.
— En hvaða gagn er annars í Jressu, fyrst þér eruð jafn
svartsýnn eftir sem áður?
— Jæja, en Jretta var fallega gert af yður. Ég vildi óska að
ég hefði Jtekkt yður áður, — Jrótt Jrað hefði samt sennilega
ekki stoðað neitt heldur.
— En verra hefði Jró verið, hefðuð Jrér orðið alveg snoð-
inn og snauður?
— Já. En hvað á ég að gera við Jressa peninga? Festi ég
]>á í banka, fæ ég um tólf þúsund krónur í vexti — eða eitt-
hvað í þá áttina. Og það er þó hvorki til að lifa á eða devja.
— En góði Bjartur, J^að eru há laun fyrir bezt menntuðu
menn landsins. Og Jrað er ekki tíundi hluti Jajóðarinnar
okkar, sem fær svo mikið.
— Hvað stoðar það mig? Ég fer í hundana á þann hátt
samt sem áður.
— Ég er miklu bjartsýnni á Jretta. Þér komið nú í heil-
brigðari og sannari afstöðu til alls og allra. Hvað hafið þér
nú til dæmis hugsað yður að gera við húsið hérna, — já, ég
spyr í fyllstu hreinskilni, — finnst yður nokkurt hæfilegt
Framhald.