Dagur - 20.03.1968, Síða 8
8
Mjólkursamlag KEA.
(Ljósm.: E. D.)
Mjólkursamlag KEA
HINN 6. marz voru 40 ár síðan Ólafur Tr. Ólafsson lagði fyrstu andi
40 ára
mj ólkursamlagsstj óri,
SMÁTT OG STÓRT
„ANDARDRÁTTARSJÁIN“
Fregnir herma, að Bretum hafi
tekizt að fækka slysum í um-
ferðinni til mikilla muna, með
hækkuðum sektum vegna á-
fengisneyzlu. Ný lög hafa verið
sett um þetta efni. Þar er há-
markssekt við ölvunarbroti
3300 krónur og fjögurra mán-
aða fangelsi að auki, auk öku-
leyfissviptingar í eitt ár. Lög-
reglumönnum er heimilt að
taka hvern ökumann til rann-
sóknar og láta fram fara ná-
kvæmari rannsókn, ef grunur
gefur ölvun til kynna. Lög-
reglumenn nota „andardráttar-
sjána“ verulega, við fyrstu rann
sókn.
BJÓRÞAMBIÐ MINNKAR
Sagt er, að vegna hinna nýju
laga hafi bjórdrykkja öku-
manna stórlega minnkað, enda
séu nú margir kráreigendur
tekjulitlir menn. Þeir og marg-
ir aðrir hafa að sjálfsögðu bor-
aði umferðaslj-sum um 20—30
af hundraði eftir gildistöku
hinna nýju laga. Um jólin í vet
ur urðu nærri helmingi færri
dauðaslys en sömu daga árið áð
ur. Allt þykir þetta ótvírætt
benda til þess, að varanlegur
árangur verði af lögunum. Þá
telja margir það nokkurs vert,
að breyting hefur orðið á fé-
lagslífi og almennu lífi fjölda
borgara, einkum hvað snertir
hinar löngu setur á bjórkrám,
sem nú styttast. mjög, en heim-
boð aukast að sama skapi í öll-
um stéttum þjóðfélagsins.
„SÆLT ER ÞAÐ HÚS
Ekki láta Eyfirðingar sér það
nægja, að horfa á leiklist þá,
sem Akureyringar gefa mönn-
um kost á, en þar er „Gísl“ á
fjölunum hjá LA og vekur lun-
tal og athygli. Á Laugarborg
sýnir sveitafólk úr Hrafnagils-
hreppi „Sælt er það hús“, leik-
stjóri er Ágúst Kvaran, og í
mjólkina inn í nýja mjólkurstöð á Akureyri, Mjólkursamlag KEA.
Það voru 10 lítrar. En það ár lögðu bændur inn 700 þús. lítra mjólk
ur, en nú, sl. ár, um 20 milljónir lítra.
tíu áriTt til húsa í gamla slátur-
Eyfirðingurinn, Jónas Krist-
jánsson, sem numið hafði mjólk
urfræði í Brederbro á Suður-
Jótlandi árin 1925—1927, hafði
unnið að undirbúningi hins
nýja samlags og varð samlags-
stjóri frá upphafi og gegndi því
starfi þar til hann lét af því fyr-
ir aldurs sakir fyrir tveim ár-
um. Mjólkursamlagið var frá
upphafi ein af starfsdeildum
Kaupfélags Eyfirðinga. En um
þessar mundir var Vilhjálmur
Þór kaupfélagsstjóri. Bókhalds-
lega og rekstrarlega hefur
Mjólkursamlag KEA verið rek-
ið sem sjálfstætt fyrirtæki.
Mjólkursamlag KEA var hið
fyrsta á landinu, sinnar tegund-
ar, þ. e. það gerilsneyddi mjólk
og rjóma, framleiddi skyr og
mjólkur- og mysuosta. Frá
fyrsta degi hins nýja samlags
var seld gerilsneydd mjólk,
fyrst í flöskum, til neytend-
anna og henni ekið á húströpp-
ur bæjarbúa á hvítum tvíeyk-
isvögnum, daglega, og kostaði
35 aura lítrinn, en fór síðar nið
ur í 25 aura, á kreppuárunum!
Mjólkursamlagið var fyrstu
húsinu, en. fluttist þá í ný húsa
kynni ofar í Grófargili og starf-
ar þar enn. En á þeim tímamót-
um hafði mjólkurframleiðslan
aukizt úr 700 þús. lítrum, sem
hún var fyrsta starfsárið, upp
í 3 millj. lítra.
Fyrstu árin fengu bændur
23 aura fyrir mjólkurlítrann en
lægst fór hún í 18,5 aura við
stöðvarvegg.
Fyrstu starfsmenn MjóLkur-
samLags KEA voru, auk sam-
Lagsstjórans, Jónasar Kristjáns-
sonar, Hörður Eydal og Svavar
Heigason. Þá annaðist núver-
BiíreiSum hjálpað
á vegum
í GÆR unnu vegagerðarmenn
, að snjómokstri á OxnadaLsheiði
og á Húsaví^urvegi. Snjór er
, ekki .miki-Li en hætt við að fljótt
. renni í.slóðirnar á ný. DaLvíkur
■ ' ■ • .
vegur var ófær í gærmorgun,
og voru bílar aðstoðaðir á þeirri
iéið. Aðrkr í( léiðir eru færar
stærri bílum. □
DAGUR átti nýlega símtai við
GísLa Guðmundsson aiþingis-
mann og spurðist fyrir um það
hvort þingmenn NorðurLands-
kjördæmanna hefðu haft til
meðferðar, hvort gera þyrfti sér
stakar ráðstafnir vegna hafís-
hættu og hættu á sigiingateppu
við Norðurland.
GísLi sagði, að þessi mái hefðu
verið tekin fyrir á þingmanna-
fundi í Norðuriandskjördæmi
eystra skömmu eftir að þing
kom saman á ný. Hefðu þing-
menn í Norðurlandskjördæmi
eystra síðan rætt við þingmenn
í NorðurLandskjördæmi vestra,
Austfjarða'kjördæmi og Vest-
fjarðakjördæmi um samstarf í
þessum efnum. Væri starfandi
átta manna nefnd, tveir úr
hverju kjördæmi í þessu rfiáli
og væru þeir Stefán Valgeira-
son og Bjartmar Guðmundsson,
en í veikindaforföllum hans,
Jónas Rafnar, í þeirri nefnd.
Hann sagði að þessi nefnd hefði
rætt við ýmsa aðila og síðan rit
að ríkisstjóminni um málið 6.
febrúar og þar væri það nú í
urns.iá félagsmálaráðuneytisins.
Gísli sagði ennfremur, að
þingmenn úr Norðurlandskjör-
dæmi eystra hefðu sjáLfir gert
alLmikið að því að afla uppiýs-
inga um birgðir á hinum ein-
stöku stöðum hér á austanverðu
Norðurlandi, einkum kjamfóð-
ur og oLíu, hversu Lengi þær
mundu endast og hverjar lfkur
væru á, að úr yrði bætt, þar
sem, þess er þörf. Sagði hann,
að þessi mál væru rædd á þing-
mannafundum kjördæmisins,
sem að jafnaði væru haldnir
• vikulega. - Q
Vernharður Sveinsson, dreif-
ingu með mjólkurpóstunum.
Litiu síðar byrjaði Þormóður
Sveinsson að vinna við samlagið
og brátt bættist við kona tiL
flöskuþvotta, en það var Krist-
ín Jóhannesdóttir og skyr-
gerðarkona, SigurLaug Péturs-
dóttir. Þá byrjaði einnig Guð-
rún Benediktsdóttir á fyrsta ári
(Framhald á blaðsíðu 2).
ið fram sínar kvartanir. En
menntamálaráðherrann, frú
Barbara Casle segir aðeins: Eg
held að fólkið í landinu hafi orð
ið fegið þessum lögum og mér
virðist allt benda til þess að það
ætli að láta þau ná tilgangi sín-
um.
TÖLURNAR TALA
Tölurnar tala í þessu máli. í
Liverpool og Birmingham fækk
Freyvangi sýnir Leikfélag Öng-
ulsstaðahrepps Frænku Char-
leys undir leikstjóm Jóhanns
Ögmundssonar. Og þar er það
einnig sveitafólkið, sem leggur
fram krafta sína — æfir og set-
ur sjónleik á svið.
„BÆRINN OKKAR“
Undir þessari fyrirsögn hug-
leiðir síðasti Alþýðumaður með
(Framhald á blaðsíðu 7)
&
1
I
I
I
Alyktun Búnaðarþings 9. marz sl
um úlrýmingu hringskyrlis
í
f
s
i
1
i
I
I
I
I
I
I
1
I
I
BUNAÐARÞING leggur
ríka áherzlu á, að hrings-
kyrfi verði útrýmt úr land-
inu, og skorar á landbúnað-
arráðherra, yfirdýralækni og
sauðfjársjúkdómanefnd að
fylgja því máli fast fram og
spara hvorki fé né fyrirhöfn
til að kveða sjúkdóm þennan
niður, áður en hann nær
frekari útbreiðslu.
Þingið lítur svo á, að sú
stefna, sem mörkuð var með
ályktun Búnaðarþings 1967,
hefði reynzt árangursríkari,
en sú leið, sem valin var, og
telur það illa farið, að ekki
var þegar horfið að því ráði.
Þá vítir þingið harðlega þau
lausatök, sem átt hafa sér
stað við einangrun hinna
sýktu svæða. Telur þingið
að úr því, sem komið er,
verði að leggja á það megin
áherzlu, að taka fastar á
þeirri hlið málsins, og gerir
afdráttarlausa kröfu, til að
framfylgt verði eftirtöldum
atriðum:
1. Bætt verði úr þeim
ágöllum, sem voru á vörnun
um á sl. sumri, gerðar örugg
ar, tvöfaldar girðingar um-
hverfis allt hið sýkta svæði,
sett upp aukavarnarlína um
hverfis þau grannsvæði, sem
telja má í mestri hættu og
fastur vörður hafður til eftir
lits með varnarlínum.
2. Fylgzt verði áfram ræki
lega með lieilsufari gripa í
sýktu hólfunum og þess
vandlega gætt, að gripum,
sem sýkzt hafa, verði ekki
sleppt úr húsi, fyrr en þeir
eru að fullu læknaðir að
dómi yfirdýralæknis, en lóg-
að, ef lækning gengur óeðli-
lega seint.
3. Ennfremur verði fylgzt
vandlega með heilbrigði bú-
penings á svo stóru svæði í
nágrenni hinna sýktu hólfa,
sem framast er unrit, svo-
strax megi grípa til varúðar-
ráðstafana, ef grunúr vakn,-
ar um sýkingu, og ekki' hlífzt
við að skera niður til að
draga úr hættu á útbreiðslu
frá nýjum stöðum, sem sýk-
in kann að finnast á.
4. Fóllt, sem sýkist, verði
sóttkvíað, meðan á lækningu
þess stendur, og að öðru
leyti í hvívetna gætt ýtrustu
varúðar gegn hugsanlegum
smitleiðum.
5. Lagðar verði hömlur á
tilflutning á búfénaði innan
héraðs og burtflutning hans
úr héraði.
6. Fyrirskipaður verði taf-
arlaus niðurskurður alls bú-
fjár á hinum sýktu og grun-
uðu svæðum, ef sýkin tekur
sig upp aftur í þeim bú-
stofni, sem telst áður að
fullu læknaður,
7. Ríkissjóður bæti búfjár
eigendum að fullu tjón, sem
af niðurskurði leiðir.
Með þessari ályktun
greiddu atkvæði 22 en eng-
inn á móti. Á:' Búnðarþingi
eiga sæti 25 fulltrúar kjörnir
af búnaðarsamböndunum í
landinu. Q
<3
■1
<3
*
I
ik.
|
í
|
t
|
?
|
v
t
?
f
I
í
?
f
|
?
?
?
SAMNINGAR um smíði
tveggja þúsund tonna stálskipa
til strandferða á vegum Skipa-
útgerðar ríkisins voru undirrit-
aðir í Reykjavík 9. marz sl. —
Skipin smíðar Slippstöðin hf. á
Akureyri og fyrir hennar hönd,
undirrituðu samningana þeir
Bjwmi Jóhannessoa atjóraarfor
maður og Skapti Áskelsson
framkvæmdastjóri. En fyrir
hönd ríkissjóðs ráðherrarnir
Eggert Þorsteinsson og Magnús
Jónsson.
En ríkisstjórnin gaf út þá til-
kynningu í desember sl., að
teknir yrðu upp samningar um
sfaí&i þemara stupa við Slipp- ..
stöðina á Akureyri, að undan-
gengnum samanburði á meira
en tuttugu tilboðum, innlend-
um og erlendum, í smíði skip-
anna, eftir að smíði þe.irra hafði
verið boðin út.
Verð skipanna er rúmar 11?
milljónir króna. Afgi'eiðslu-.
(Framhald á blaðsíðu 5)