Dagur - 08.10.1975, Blaðsíða 4

4

5
Skrifstofur, Hafnarstræti 90, Akureyri
Siniar 1-11-66 og 1-11-67
Kitstjóri og ábyrgðarmaður:
ERLINGUR DAVÍÐSSON
Auglýsingar og afgreiðsla:
JÓHANN K. SIGURÐSSON
Prentverk Odds Bjömssonar li.f.
STÆKKIÐ LANDHELGI
15. OKTÓBER
Hinn 29. september flutti Einar
Ágústsson, utanríkisráðherra íslands
ræðu á 30. Allsherjarþingi Samein-
uðu þjóðanna. I síðari liluta hennar
minnti ha|nn m. !a. á eftirfarandi
atriði landhelgismálsins.
í fyrsta lagi eru íiskistofnar á Is-
landsmiðum enn grundvöllur efna-
hags þjóðarinnar — lífshagsmunamál
hennar.
í öðru lagi er nærri helmingur
heildarafla botnlægra fisktegunda á
svæðinu enn veiddur af erlendum
aðilum, einkum bretum og v.-þjóð-
verjum. Og vegna smáfiskveiða breta
verður að telja, að helmingur af
f jölda veiddra 'fiska, hafi verið veidd-
ur af erlendum fiskimönnum. Hin
erlendu skip, sem þessar veiðar
stunda, njóta ríkulegs styrks frá
hlu taðeigandi ríkisstjórnum.
I þriðja lagi er endurnýjun fisk-
stofnanna í sívaxandi hættu og mesti
nytjafiskurinn, þorskurinn, nær nú
orðið ekki að hrygna nema einu
sinni. Fiskaflinn er álíka mikill eða
jafnvel minni nú en hann var fyrir
20 árum, en sóknin er þó tvöfalt
meiri.
í fjórða lagi er íslenski fiskiskipa-
flotinn fullfær um að veiða leyfilegt
hámark á íslandsmiðum.
Og í fimmta lagi telur sérstök
nefnd AÍþjóða Hafrannsóknarráðs-
ins og Norðvestur Atlantshafs fisk-
veiðinefndin, að 50% samdráttur í
sóknarmætti á Norður-Atlantsliafs-
svæðinu myndi ekki minnka heildar-
aflan.
Af þessum sökum var ekki unnt
að bíða niðurstöðu Hafréttarráð-
stefnunnar og hinn 15. júlí sl. var
ákveðið að færa fiskveiðimörkin í
200 sjómílur hinn 15. október í
haust. Jafnframt er unnið að áætlun
tun vísindalega stjórnun fiskveið-
anna og mun hún fela í sér miklar
takmarkanir fyrir íslenska fiskveiði-
flotann. Þær ráðstafanir sem ríkis-
stjórn íslands hefur gert, eru í sam-
rærni við þá samstöðu, sem fram hef-
ur komið á Hafréttarráðstefnunni
þess efnis, að strandríki geti ákveðið
leyfilegan hámarksafla innan 200
mílna fjarlægðar og einnig ákveðið
möguleika sína til að hagnýta hann.
Hins vegar er ríkisstjórn íslands
ekki andvíg því að veita sanngjarna
aðlögun til bráðabirgða. En þá verð-
ur að hafa þær forsendur í liuga, að
stefna okkar í þessum málum hefur
verið kunn í 30 ár og hins vegar, að
við munum ekki láta undan efna-
hagslegum þrýstingi, svo sem þeim,
sem okkur hefur verið sýndur af v.-
(Framhald á blaðsíðu 2)
Það voru eyfirskir bændur,
sem höfðu forgöngu um, að
setja upp tóvinnuvélar á Akur-
eyri 1897 og var það upphaf
hins mikla ullariðnaðar, sem
þar þróaðist undir nafninu
Ullarverksmiðjan Gefjun. Byrj-
unin var lopa- og garnvinnsla,
en strax 1904 hófst framleiðsla
á dúkum og síðan hefur verk-
smiðjan eflst og stækkað og
sinnt fjölþættri framleiðslu,
sem landsmönnum er kunnugt.
'Ekki var það nein tilviljun,
eins og sumir álíta, að ullar-
iðnaðurinn var hafinn á Akur-
eyri með nýrri tækni og þeim
vélakosti, sem þá var fyrir
hendi og unnt að kaupa. Má
draga í efa, að hinir eyfirsku
bændur hafi nokkru sinni látið
sér detta í hug annar staður.
En ullariðnaðurinn var upphaf
að miklu meiri og fjölþættari
verksmjðjurekstri á Akureyri,
og eru allar stærstu verksmiðj-
urnar sunnan Glerár, þar sem
fyrstu tóvinnuvélarnar voru
settar upp, fyrir nær átta ára-
tugum.
Hinn mikli verksmiðjurekst-
ur samvinnumanna á Akureyri,
er ein af meginstoðum atvinnu-
lífs bæjarins og á þessu ári var
yfirstjórn Iðnaðardeildar Sam-
bands íslenskra samvinnufélaga
flutt til Akureyrar. Fram-
kvæmdastjóri hennar er Hjört-
ur Eiríksson. Iðnaðardeildin
velti tveim milljörðum króna á
síðasta ári og getur það gefið
nokkra hugmynd um rekstur-
inn. Hjá deildinni starfa nær
800 manns, um 700 á Akureyri
en fast að eitt hundrað manns
í minni verksmiðjum í Reykja-
vík og í Borgarnesi.
Blaðið bað Hjört Eiríksson,
framkvæmdastjóra Iðnaðar-
deildar að segja lesendum blaðs
ins frá Iðnaðardeild Sambands-
ins, og helstu deildum hennar.
Helstu atriðin í frásögn fram-
kvæmdastjórans fara hér á eftir
í lauslegri endursögn.
Iðnaðardeild Sambands ís-
lenskra samvinnufélaga var
stofnuð 1949, hinn 1. janúar og
var fyrsta árið undir stjórn for-
stjóra Sambandsins, en forstöðu
maður þá strax og síðan fram-
kvæmdastjóri, þegar Iðnaðar-
deildin var gerð að sjálfstæðri
deild innan Sambandsins 1950,
var Harry F rederriksen og
hafði hann það starf með hönd-
um til dauðadags, en við fram-
kvæmdastjórastarfinu tók ég
að honum látnum sl. vor.
Um leið og þessi mannaskipti
urðu, var stjórn Iðnaðardeildar
flutt norður til Akureyrar.
Ástæðurnar fyrir því, að aðal-
stöðvar Iðnaðardeildarinnar
eru fluttar hingað norður eru
fleiri en ein, en tvær voru veiga
mestar. í fyrsta lagi eru • aðal
verksmiðjur Iðnaðardeildarinn-
ar hér á Akureyri, sem að fram
an greinir. f öðru lagi er þetta
stuðningur, sem stjórn Sam-
bandsins vill láta í ljósi, við þá
byggðastefnu, sem barist er
fyrir.
Jafnframt því, sem stjórn
Iðnaðardeildar er flutt hingað
norður, er útflutningsdeild Iðn-
aðardeildar einnig flutt hingað
norður, undir stjórn Jóns Arn-
þórssonar, sem hingað er flutt-
ur. Nú eru allar vörur sendar
beint út frá Akureyri og gengið
frá öllum útflutningspappírum
hér á staðnum, og er þetta mikil
breyting. Hefur þetta í för með
sér stóraukin umsvif hér og
aukna atvinnu.
Fyrir sunnan rekur deildin
Húfuverksmiðjuna Hött í Borg-
arnesi, Fataverksmiðju Gefjun-
ar í Reykjavík og rafmótora-
fyrirtækið Jötunn í Reykjavík,
ennfremur Verslunina Gefjun í
Austurstræti í Reykjavík, og
eru þá allar deildir Iðnaðar-
deildar Sambandsins utan Akur
eyrar taldar.
Starfsfólk Iðnaðardeildar hér
á Akureyri er 700 manns og
fyrir sunnan um 90 manns.
Samtals er starfsfólk deildar-
innar rétt innan við 800.
Verksmiðjurekstur samvinnu
manna á Akureyri er stór þátt-
ur í atvinnulífi bæjarins. Starfs
fólki hefur ekki fjölgað síðustu
árin, en framleiðslan hefur þó
meira en tvöfaldast vegna auk-
ins vélakosts og hagræðingar á
öllum sviðum.
Á síðasta ári var velta Iðnað-
ardeildarinnar tveir milljarðar
króna og á þessu ári er öruggt,
að veltan fer yfir þrjá milljarða
króna. Þar af var flutt á erlenda
markaði fyrir 640 milljónir
króna og ég geri ráð fyrir, að
sú tala meira en tvöfaldist á
yfirstandandi ári. Á miðju
þessu ári hafði útflutningurinn
aukist um 150%, miðað við
sama tíma í fyrra.
Meginútflutningurinn er ull-
ar- og skinnavörur og er það
einstaklega skemmtilég þróun,
hve þessi íslensku hráefni, ull
og skinn, eru í vaxandi mæli
þýðingarmikil og verðmæt hrá-
efni. Það er ætlun okkar að
vinna ötullega að fullvinnslu
þessara landbúnaðarvara, og að
því ber að stefna að fullvinna
bæði ullina og skinnin og marg-
falda þannig verðmæti iðnvar-
anna, bæði til útflutnings og á
ipnlenda markaði.
í sambandi við skinnavörur
er keppikefli okkar að fullnýta
þá glæsilegu framleiðslu, sem
þar fer fram, svo sem pelssút-
uðu skinnin og sauma síðan úr
þeim fatnað, svo sem mokka-
kápur. Þá fyrst eru skinnin full
unnin og komin í það verð, sem
hæst næst hverju sinni. í því
sambandi er ekki aðeins um að
ræða aukna atvinnu hér og
verðmætasköpun í iðnaði, held-
ur þýðingarmikinn þátt í gjald-
eyrissköpun þjóðarinnar.
Um ullina er það að segja, að
ekki er lengur neitt selt út af
óunninni ull, nema allra léleg-
ustu flokkarnir, sem við getum
ekki unnið úr. En því miður
eru þeir lélegu flokkar of stórir.
Við erum búnir að semja ótal
greinargerðir um ullina til yfir-
valda og tillögur til úrbóta í
framleiðslu og meðferð hennar.
Við teljum, að bændur þurfi að
fá meira fyrir ullina en nú er,
í verðlagsgrundvellinum, og að
þeir þurfi einnig að fá meiri
verðmun fyrir bestu ullina en
nú er. Það hefur verið til of'
lítils að vinna fyrir bændur, að
framleiða úrvals ull. Hið sama
gildir auðvitað um gærurnar.
Það er besta ullin og bestu gær-
urnar, sem halda uppi þeirri
f2'amleiðslu, sem best verð fæst
fyrir, bæði utanlands og innan.
Það er auðvelt að stórbæta ull-
ina með kynbótum, með því að
rækta fé með hreinhvíta og að
öðru leyti góða ull, og þarf það
ekki að gerast á kostnað væn-
leika fjárins. En því miður hef-
ur ekki náðst æskileg samstaða
um, að rækta fé með tilliti til
ullar, og meðfei'ð ullai'innar
þarf einnig að bæta að mun.
Við höfum talsverða reynslu
frá ríkisbúunum á Skriðu-
klausti'i, Hólum í Hjaltadal,
Reykhólum á Barðaströnd og
Hesti í Borgarfirði, þar sem
ræktað hefur verið hreinhvítt
fé. Við höfum fengið ullina af
þessu fé og hún er alveg ólík
og langtum betri en gengur og
gerist. Mér er sagt af starfs-
mönnum þessai'a búa, að kjöt-
þunginn sé ekki minni á þessu
fé en öðru, og að það sé tiltölu-
lega mjög auðvelt að rækta fé
með þessa ágætu, hreinhvítu
ull. Vandamálið er það, að
bændur þykjast ekki bera nóg
úr býtum fyrir bestu ullina.
Þess vegna er nauðsynlegt að
gera sameiginlegt átak til breyt
inga. Allt, sem hægt er að gera
til að bæta hráefnið og ekki
kostar allt of mikla fjánnuni,
verður að gera hið allra fyrsta.
Meiri ullargæði auka möguleik-
ana á því að auka fjölbreytnina
og ná meiri og betri viðskiptum
erlendis og skiptir það þjóðina
alla miklu máli.
Hið sama gildir um gærurn-
ar, svo og alla meðferð þeirra.
Meðferð á gærum í slátui'hús-
um landsins þarf að batna til
muna, því of stór hluti skemm-
ist þar vegna vöntunar á réttri
verkstjói'n.
Reynslan hefur sannað okk-
ur, að þessar landbúnaðarvör-
ur, ull og skinn, hafa löngum
tekur sá næsti við, og nú er ein-
um stórum áfanga lokið, sem er
endurnýjun vóla og tækja allra
deilda verksmiðjunnar, að heita
má, spunadeild, vefdeild og
fágunardeild.
Framleiðslan hefur stórauk-
ist. Unnið var úr 800 tonnum
ullar á síðasta ári, á móti 350
tonnum fyrir tíu árum síðan.
í Ullarverksmiðjunni Gefjun á
Akureyri stai'fa 212 manns. Við
smiðjustjórastai-fi af Jónasi Þór
tók Sigurður Pálsson, sem dó
ári síðai' og við af honum tók
Arnþór Þorsteinsson fram til
1972, þá Hjörtur Eiríksson, en
núverandi verksmiðjustjói'i er
Hreinn Þormar, sem tók við
því starfi í júní sl. sumar.
Iljörtur Eiríksson, framkv.stj.
Iðnaðardeildar SÍS.
framleiðsla, ásamt sútuninni,
sem Þoráteinn stjórnaði léngi,
en 1935 hófst skóframleiðslan.-.
Skóverksmiðjunni stjórnar
Richard Þórólfsson og starfs-
fólk verksmiðjunnar er - 65
manns. Þetta er eina skóverk-
smiðja landsins, en það voru
5 eða 6 skóvei'ksmiðjur í land-
inu. Erfiðleikar eru í skógerð
hér á landi, sem í allri norðan-
verðri Evrópu. Ástæðan er sú,
að miklar skóverksmiðjur á
Formósu og Kóreu, þar sem
vinnuafl er ákaflega ódýrt;
flytja fi’amleiðslu sína til
Evrópulandanna í stórum förm-
um. En skógei'ð hér hefur veru-
lega þjóðhagslega þýðingu og
það er okkar metnaðarmál, að
fleiri- lánda. Þegar endurbygg-
ingu Skinnaverksmiðjunnar
lauk 1971, urðu alger tímamót.
Árangurinn, sem síðan hefur
náðst, er ákaflega mikill og
eftii'tektarverður, og verðmæta
aukningin við að fullsúta skinn,
er alveg stórkostleg,. Sútun er
rrijög’flókiri iðngrein og það var
ekki vandalaust að fullvinna
skinn í mokka og pels, eins og
gert hefur verið með ágætum.
Við ' verðum að stefna að því,
að flytja minna út af óunnum
gærum. en gert er og helst
ekkert, og að fullvinnasla komi
í staðinn.
Hekla.
Eftir siðai'i heimsstyrjöldina,
verið vanmetnar og við eigum
óþrjótandi verkefni í því að
fullvinna þær og margfalda
þær að verðgildi, og að því ber
að stefna.
Gefjun.
Samband íslenskra samvinnu
félaga fékk snemma áruga á
auknum ullariðnaði í landinu
og það varð að ráði 1930, að það
keypti Ullaverksmiðjuna Gefj-
uni og hefur rekið hana síðan.
Tveim árum síðar var kamb-
garnsvinnsla undirbúin og haf-
in 1936 og 1945 var hafist handa
um algera endurbyggingu verk
smiðjunnar og var henni að
mestu lokið 1950, með stærsta
vinnuskála landsins, er þá var
tekinn í notkun og var 5 þús.
fermetrar að stærð.
Verksmiðjan hefur alltaf ver-
ið að stækka, enda er það svo,
að þ'egar einum áfanga er náð,
Ullarverksmiðjan framleiðir
fyrst og fremst ullarvörur og
má þar nefna lopa og garn,
áklæði, værðarvoðir og alls
konar fataefni. Ennfremur er
mikið framleitt af sængum,
svefnpokum, rúmteppum o.þ.h.
Mikið af þessum vörum fer á
erlenda markaði. Gefjun selur
um 25% af sinni framleiðslu
beint til útlanda, en auk þess
til dæmis garn til Fataverk-
verksmiðjunnar Heklu og mörg
um öðrum sauma- og prjóna-
stofum víðsvegar um land selur
Gefjun vörur sínar. Þegai'
þær vörur eru reiknaðar með,
er útflutningur Gefjunar 55—
60%. Verkefnin, sem framund-
an eru, eru geysilega mikil og
ætlunin er að auka enn útflutn-
inginn verulega með markaðs-
leit og kynningu Gefjunarvara.
Til dæmis um útflutning sam-
vinnuverksmiðjanna á Akur-
eyri má nefna viðskiptin við
Sovétríkin, sem við höfum góð
viðskipti við mörg undanfarin
ár. Þau fyrirtæki eru tvö, sem
við höfurn skipt við: ríkisversl-
unin og samvinnusambandið.
Á þessu ári seljum við þessum
aðilum vörur fyrir 700 millj. kr.
og nýlega var undiri'ituð yfir-
lýsing um þess efnis að stór-
auka viðskiptin á næstu árum í
ullarvörur og öðrum vörum
Iðnaðardeildar SÍS.
Skóverksmiðjan.
Það er upphaf skinnaiðnaðar
samvinnumanna á Akureyri, að
árið 1921 eða þar um bil, sendi
Sambandið Þorstein Davíðsson
til Bandaríkjanna, til þess að
læra sútun og annan skinna-
iðnað. Hann kom heim 1923 og
hóf þá strax þvott á gæi'um í
Kaupvangsgili. Upp úr því
hófst svo leðurvinnsla og skó-
gefast ekki upp, en sækja frem-
ur á. Iðunnarskórnir eru vand-
aðir og líka mjög' vel. Munum
við nú mæta skókreppunni
á þann hátt, að leita Iðunnar-
skóm, fáum úrvalstegundum,
markaða í nálægum löndum.
Skógerðin er í nýjum húsa-'
kynnum og vinnuaðstaða er
góð.
Skinnaverksmiðjan.
Skinnavei'ksmiðjan Iðunn er
í nýju húsnæði og vélakostur
er einnig nýr. Þessi sútunar-
verksmiðja mun vera ein sú
fullkomnasta í öllum heimin-
um. Verksmiðjustjóri er Ragn-.
ar Olason. Starfsfólkið er um
110. í verksmiðjunni eru sútuð
350 þúsund gærur á ári og auk
þess stórgripahúðir. Um 90%
þessarar framleiðslu er flutt úr
landi, bæði til Skandinavíu og
mikið til Finnlands og í'aunar
keýpt'i Sambandið Prjónastofu
Ásgríms Stefánssonar hér á
Akureyri. Hún hlaut nafnið
Fataverksmiðjan Hekla og Ás-
grímur hefur verið fram-
kvæmdastjóri hennar fram á
þennan dag. Starfsfólk er 239.
Starf verksmiðjunnar var
snemma tvískipt. Ásamt prjóna
skapnum var hafin framleiðsla
á vinnufatnaði. Hekla er lang-
stærsta pi'jónastofa landsins,
eða vei-ulega stærri en allar
aðrar - prjónastofur landsins,
samanlagðar. Og megnið af
framleiðslu prjónastofudeildar
er flutt út. Má þar nefna hundr-
uð. þúsunda af Heklupeysum,
sem unnar ei-u úr Gefjunar-
bandi og seldar eru til Sovét-
ríkjanna, en auk þess er svo
vinnufatagerðin og hefur hún
sjaldnast undan eftirspurninni.
Sem dæmi um afköstin má
nefna, að á síðasta ári voru
Hér sér yfir verksmiðjuhverfi samvinnumanna á Akureyri.
framleiddar þar 90 þúsund bux-
ur, en auk þess mikið magn af
úlpum og ýmiskonar vinnu-
fatnaði. Betri og ódýrari sam-
bærilegar vörur þekkjast ekki
hér á landi.
Þriðja deildin, sem stofnuð
var í Heklu fyrir nokkrum ár-
um, er skinnadeild og þar saum
aðar mokkakápur, bæði fyrir
innlendan og erlendan markað
og saumað úr skinnum frá
sútunarverksmiðjunni. Með því
var varan fullunnin og þá orðin
mjög vei’ðmæt. Mokkakápui’nar
eru eftirsóttar á innanlands-
markaði og stöðugt framleidd-
ar, en vegna hinna mörgu
gengisbreytinga hér á landi,
varð útflutningur nær ófram-
■~kvæmanlegur um skeið. Þessi
skinnadeild Heklu eflist vænt-
anlega að nýju, því varan er
góð. En ætlunin er að hefja á
ný útflutningsframleiðsluna.
r. I
Ullarþvottastöðin.
Ullarþvottastöðin á Akureyri
hefur þá sérstöðu Sambands-
fyrirtækja á Gleráreyrum að
hún er ekki rekin af Iðnaðar-
deild Sambandsins, heldur Bú-
vörudeild. En mjög' mikið sam-
starf er á milli Ullarþvotta-
stöðvarinnar og Gefjunar. Á
Ullarþvottastöðinni starfa 15
manns og henni veitir forstöðu
Ofeigur Pétursson. í stöðnni er
tekið á móti 6—700 tonnum af
óþveginni ull, sem mun vera
um 35% af þeirri ull, sem til
sölumeðferðar kemur árlega.
Ullai'þvottastöð var fyrst
starfrækt á vegum Gefjunar, en
núverandi stöð tók til starfa
1949 og eru í henni fullkomin
vélasamstæða, sem þvær og
þurrkar ullina. Eftir að vetrar-
rúningur sauðfjár byrjaði, má
heita, að starfsemi Ullai-þvotta-
stöðvai'innar nái saman og stöð-
in sé starfrækt allt árið.
Efnaverksmiðjan Sjöfn.
Þá er komið að þeim verk-
smiðjum samvinnumanna á
Akureyri, sem Iðnaðardeild
SÍS á til helminga á móti Kaup-
félagi Eyfirðinga og eru það
Efnaverksmiðjan Sjöfn og Káffi
brennsla Akureyrar. Efnaverk-
smiðjan Sjöfn er mikið og
stækkandi fyrirtæki, sem fram-
leiðir mikið magn af málningai'-
vörum og hreinlætisvörum.
Hún var stofnsett fyrir síðari
heimsstyrjöldina og hefur ætíð
verið rekin af miklum krafti og
myndarskap, enda hefur hún
alltaf verið að stækka og auka
fi-amleiðslu sína. Málningar-
vöruframleiðslan er nú flutt í
gott húsnæði við Glerárgötu,
en alls er framleiðslan á fjórum
stöðum, því húsnæðið, hefur
þurft að auka mjög hratt.
Lengst af var Ragnar' Ólason
verksmiðjustjóri Sjafnar, eða
þar til hann tók við nýju sút-
unarverksmiðjunni 1968, en þá
tók Aðalsteinn Jónsson við
verksmiðjustjórninni. Fyrir-
tækið er alþekkt fyrir góðar
framleiðsluvörur og á mikinn
hlut í málningarframleiðslu
landsmanna, svo og í fram-
leiðslu hreinlætisvara. í verk-
smiðjunni starfa 36 manns.
Kaffibrennsla Akureyrar.
í Kaffibrennslu Akureyrar
starfa 17 manns og henni stjórn
aði löngum og með mjklum
dugnaði og forsjá Guðmundur
Guðlaugsson, en fyrir ári síðan
tók Þröstur A. Sigurðsson við
stjórninni. Þar er framleitt hið
víðkunna Bragakaffi, sem allir
landsmenn kannast við. Sú
ánægjulega þróun hefur oriðið,
að Kaffibrennsla Akureyrar á
bæði mikinn og vaxandi þátt í
sölu á kaffi hérlendis. Sam-
keppni á kaffimarkaðinum er
hörð, bæði innlend og erlend,
og kaffi er auglýst ákaflega
mikið. Margar tegundir eru
fluttar inn og fyrir utan Kaffi-
brennslu Akureyrar, ei'u þrjár
aðrar starfandi á landinu. í
þessari hörðu samkeppni fer
hlutur Kaffibrennslu Akureyr-
ar vaxandi.
Dagur þakkar Hirti Eiríks-
syni fyrir þessar greinargóðu
upplýsingar. □
SMÁTT & STÓRT
(Framhald af blaðsíðu 8)
að skattbyröin verði í sem rétt-
ustu hlutfalli við raunverulegar
tekjur livers og eins.
ENDURSKIN SMERKIN
Umferðaráð minnir nú enn
einu sinni á notkun endurskins-
merkja og gildi þeirra fyrir um-
ferðaröryggið í skammdeginu.
Segir þar, að merkjunum hafi
þegar verið dreift til kaupfélag-
anna um land allt. Unglingar
eru sérstaklega hvattir til að
bera hjartalaga endurskins-
merki, sem gerð hafa verið í
fjórum litum, með áletruninni:
„Slappaðu af“. Þá fást einnig
hringlaga nierki til að sauma á
flíkur með' niynd af „Höfuð-
paurnum“, svo og glærar endur
skinsplötur og eru þær einkum
ætlaðar fullorðnu fólki.
UM NOTKUN MERKJANNA
Þegar þér eruð á ferli í myrkri,
sem gangandi vegfarandi, þá
látið þér endurskinspierkið
hanga niður með síðunni, þann-
ig, að það sé sjáanlegt bæði
framan og aftan frá. Þar sem
eiigin gangstétt er, skulið þér
ganga á vinstra vegarlielmingi,
þá eigið þér auðvelt með að
fylgjast með umferð, sem kem-
ur á móti. Hjólreiðarmenn geta
haft endurskinsmerkið hang-
andi á vinstri þandlegg. Öldr-
uðu fólki er nauðsynlegt að
bera endurskinsmerkið með
síðunum, með því móti sést það
betur er það gengur þvert yfir
götu. Barnavagn sést tímanlega
ef tvö endurskinsmerki eru sett
framan á liann.
ALLT ÖNNUR STEFNA ’
Margir liafa undrast, að Alþýðu
bandalagið hefur breytt um
stefnu í landhelgismálum.
Helsti maður þess í því máli,
Lúðvík Jósefsson, fyrrum. sjáv-
arútvegsráðherra, átti fullan
þátt í útfærslu landhelginnar í
50 mílur. Ennfremur átti rann
fullan þátt í samningum viS
fjórar erlendar fiskveiðiþjóðir
um undanþágur til veiða innan
50 mílna, um takmarkaðan
tíma, sem nefndur liefur verið
umþóftúnartími. Nú er saml
Lúðvík og Alþýðubandalagið
því algerlega mótfallið, að sam-
ið sé um nokkrar. undanþágur
innan 200 mílna markanna.
Skýringin virðist sú, að nú er
- Alþýðubandalagið í stjórnarand
stöðu, en var í stjóm þegar land
lielgin var færð út í 50 bílur.
AÐ NA SNÚNINGNUM
Þessi snúningur Lúðvíks og
félaga hefur ruglað margan
alþýðubandalagsmanninn í rhn
inu. Sómakærir menn í þcim
samtökum eru misfljótir að átta
sig á hringsnúningnum, svo
sem sjá hefur mátt á hinuin
ýmsu samþylditum þeirra víðs
vegar um landið, og þeir eru
misfljótir oð fylgja honum og
eru þó ýmsu vanir. Hér á Akur
eyri og víðar þurftu alþýðu-
bandalagsmennirnir að koma
sér upp nýrri skoðun í land-
lielgismálum, eins og flokks-
forystan hafði þegar gert í
Reykjavik. Óneitanlega er það
dálítið broslegt þegar litlir
menn við lítil blöð eru að ná
þessum snúningi með Lúðvík. j