Dagur - 19.08.1980, Blaðsíða 8

Einangranarstöð holdanauta í Hrísey
AIDRII
ÍLAND
HVORKI
DAUÐIR
NÉLIF-
ANDI
Hér brosir Jörundur sinu blíöasta. Jörundur vóg um 730 kíló um
síðustu mánaðamót.
Frá því að einangrunarstöð
huldanauta í Hrísey tók til
starfa árið 1975 hafa fæðst 40
kálfar í stöðinni, en íslcnskar
kýr voru fyrst sæddar tneð
skosku sæði úr Gallowaynaut-
um haustið 1976. Þeir kálfar
sem fæðst hafa í ár eru að 6/8
hlutum af Galloway-kyni, eða
75% svo notuð sé önnur viðmið-
un. Þeir eru af öðrum ættlið.
O. ég er bara að fá mér mjólkur-
dropa.... Að siign (íuðjóns cr það til-
tiilulega sjaldgæft að liægt sé aö ná
mynd af kálfi á spcna.
Fetill var 730 kíló um síðustu mánaða-
mót eins og sambýlingur hans og jafn-
aldri, Jörundur. I>eir eru liðlega 3ja ára
gantlir.
Andartaki eftir burð. Kittbvaö er ver-
iildin kiild og liiirð, en best er að reyna
aö bjarga sér og svo er staðið á fætur.
Þegar lokið verður hreinræktun
nautgripanna, verða líklega valdir
úr einstaklingar til kynbóta, en síð-
an verðursæði selt I land. Gripirnir
fara hins vegar aldrei frá Hrísey,
hvorki dauðir ná lifandi.
Galloway-kynið er mjög fljót-
vaxið og sem dæmi nefndi Guðjón,
að á 28 dögum í síðasta mánuði
hafi einn 5 mánaða gamall tuddi
þyngst um hvorki meira né minna
en 46 kíló. Hann sagði að þetta væri
með því albesta, en heldur ekkert
einsdæmi. Nú eru tveir þriggja ára
tuddar I Hrísey, Jörundurog Fetill,
og vega þeir nú 730 kíló hvor.
Til hægri er rannsóknarstofa, þá sér aðeins
er ágætt sláturhús. Myndir: Guðjón.
í fjósið fvrir miöju og svo er hlaðan til hægri. í fjarlægari cnda hennar
Að sögn Guðjóns Björnssonar,
bústjóra einangrunarstöðvarinnar,
gengur ræktun Galloway-kynsins
þannig fyrir sig, að fyrst voru
íslenskar kýr sæddar með skosku
Golloway-sæði frá Skotlandi og
kvígur sem fæðast eru síðan einnig
sæddar með skoska sæðinu og
þannig koll af kolli, þar til búið
verður að ná upp svo til hreinrækt-
uðu Galloway-kyni. Nautunum er
hins vegar slátrað, en fyrst er þó
tekið úr þeim sæði, sem sent er til
Hvanneyrar en þaðan til nautabúa
víðs vegar um landið. Nú er um það
bil að fæðast fyrsti kálfurinn í
landi, sem á uppruna sinn í Hrísey
að hálfu leyti.
Nú hefur verið slátrað 9 nautum
í Hrísey og kjötsins, sem leggst til,
neyta Hriseyingar og þeir sem
þangað koma og engir aðrir.
Óheimilt er að flytja kjöt til meg-
inlandsins og því útilokað að reyna
að fá keypt ‘páðan nautakjöt frá
einangrunarstöðinni, eins og nokk-
ur brögð hafa verið að.
Guðjón sagði, að Hríseyingar
greiddu heildsöluverð fyrir kjötið,
en það þykir mjög gott og er nær
fitulaust. Kjötið er selt í efsta
gæðaflokki, svonefndum stjörnu-
flokki, og greiða Hríseyingar í dag
3.220 kr. fyrir kílóið af afturhluta.
Þó að íbúum Hríseyjar þyki kjötið
nokkuð dýrt, borða þeir samt meira
nautakjöt en ella, að sögn Guðjóns.
Nokkrar birgðir sögnuðust upp I
vor, en þær hafa nú farið minnk-
andi.
Geysimikils hreinlætis er gætt I
einangrunarstöðinni og þangað fá
engir að koma nema þeir sem ann-
ast gripina, þ.e. Guðjón og Sig-
tryggur Steinþórsson, sem þar
starfar einnig.
Ólafur Stefánsson, nautgripa-
ræktarráðunautur hjá Búnaðar-
sambandi lslands, var inntur álits á
árangrinum sem náðst hefur í
Hrísey. Hann sagði að þetta væri
allt I áttina, gripirnir litu vel út og
sæði úr nautum fæddum I Hrísey
væri þegar komið til bænda. Hann
sagði að of fáar kvígur hefðu fæðst
og hefði það hægt nokkuð á þessu
verkefni. Búast má við að einstaka
gripir verði orðnir hreinræktaðir
eftir 5-6 ár, en þá tækju við kyn-
bætur.
Ólafur sagði að það væri hins
vegar alvarlegt í þessu máli, að enn
hefði ekki fengist fjármagn til
ræktunar I landi, en innflutt sæði
má ekki nota nema í Hrísey. Hefur
þrisvar verið farið fram á fjármagn
til þessa af fjárlögum, en ekkert
hefur gerst. Hugmyndir eru uppi
um að koma á ræktunarstöðvum á
skólabúunum að Hólum og á
Hvanneyri og auk þess á Austur-
landi og Suðurlandi.
f sláturtíðinni. Þarna er verið að flá rúmlega 20 mánaða gamalt naut.
8-ÐAGUR