Dagur - 17.02.1981, Blaðsíða 6

Skammastu þín
ekki, (slendingur?
Jónas frá Brekknakoti:
Ég er hér ekki að spyrja „íslend-
inginn'* litla á Akureyri, sem færir
okkur bæjarfréttirnar o. fl.! Égspyr
þig og mig sjálfan, þjóð mína.
Hvað er nú að? Lifum við ekki í
„vellystingum praktuglega", í einu
bezta landi veraldar, miklu fram-
tíðarlandi? Og erum við ekki, ís-
lendingar á framfaraleið, þar sem
nú deyja líklega fleiri úr ofáti en úr
ófeiti áður? Og erum við ekki að
„sýna verðbólgunni í tvo heimana"
með verðstöðvun á alla hluti? Alla,
nei, ekki kaupið! Um það má enn
karpa, það heimta hækkað, með
dómum og kúgun, og það ekki sízt
á þeim, sem mest hafa fyrir. Mis-
rétti og ranglætið í þeim málum
vex, og er talið eðlilegt: hinir voru
búnir að festa sér meira, ná hag-
stæðari launakjörum, og það
gjarnan þeir, sem styttst eiga í of-
átið og „sólarlöndin"! Og svo er
manni boðin sú kenning að kyngja,
að þeir með lágu launin fái (á ein-
hvem illskýranlegan hátt) meiri
bætur með 2% viðbót en hinir, með
háu launin, sem fá 2%-6%! — „Ja,
rnargt má nú segja“ endaði gamla
Strúna, förukona ein fyrir 70 árum,
oftgóða fréttaklausu. En þá vissum
við ævinlega, að varlega skyldi trú-
að á sannleiksgildið. Mun svo
stundum enn.
Hygginn stórbóndi sem sér að
búrekstur hans ber sig ekki, leitar
skjótt orsaka og síðan úrræða.
Honum dettur ekki í hug að flýta
sér að semja um hækkað kaup við
fólk sitt og mestar launabætur til
ráðsmannsins, sem þrátt fyrir lé-
lega ráðsmennsku er með tvöfalt
kaup vinnumanns og þrefalt
vinnukonu (þetta var áður en jafn-
réttið var lögfest!) Nei, bóndi
myndi reyna aðra leið. E.t.v. ræða
við fólk sitt, sýna fram á að án
ágóða af búrekstri gæti hann ekki
haldið áfram með sama manna-
haldi. Hann vildi þó reyna þetta og
láta það halda sama kaupi næsta ár
og sjá svo til. Ef vel gengi mætti
ætla, að vinnufólkið fengi að bæta
við kind og kind á fóður, til upp-
bótar á lágu kaupi. Nú gæti það
sjálft valið um vera við þetta eða
fara. En skyldi honum ekki líka
fljúga í hug að skipta um ráðs-
mann?
Og nú hefur húsbóndinn okkar,
ríkisstjórnin, tekið til sinna ráða.
Mál til komið — almennt talið!
Verðstöðvun á allt. Vitanlega er
það ekki mögulegt, án annarra að-
gerða jafnframt. Við þurfum að
sækja margt og mikið út úr landinu,
ogsækjum fleira en við þurfum. Og
þar setjum við ekki verðstöðvun.
Hvernig tókst til með nýju krónuna
okkar?
En það er þó ein verðstöðvun,
sem við höfum í eigin höndum, og
ráðum við ef við viljum: Launin. Og
sú stöðvun hefði áhrif á allt hitt.
Fyrir nær ári síðan ræddum við hér
nyrðra um það, að hœkka í engu
launin í landinu í eitt ár! Þeim, með
lægstu launin, skyldi ívilnað á ann-
an hátt, t.d. í skatti.
Gaman væri að vita, hve marga
milljarða (gamla) við hefðum nú
handbæra, ef „safnað hefði verið í
sokk“ öllu því fé, sem greitt hefur
verið á árinu, 10. febr. 1980 til
dagsins í dag, í hækkuðu kaupi og
uppbótum (að boði vitlausrar vísi-
tölu), með kaupkröfum fengið,
verkföllum, kúgun þrýstihópa, og
síðast en ekki sízt: kjaradómi!
(Hvers konar undrafuglar eru þar
kvakandi, ráðandi!?) Skyldi þá
ekki — með þeim sjóði í sokk —
mega lagfæra eitt og annað í
„kerfinu" um „báknið“, eða láta
vera einhverja lántöku, jafnvel þótt
svo „hagstæð!!“ væri, að án vaxta
væri og við þyrftum ekkert að
Jónas frá Brekknakoti.
borga, — bara krakkar okkar og
barnabörn, 2016!
— Stundum mætti ætla, að við,
íslendingar í hópum, værum skyn-
laus „vélmenni", sem ekki færu í
„gang“, nema peningi væri stungið
í rifuna! Hvernig fer, þegar eitt
rekur sig á annars horn? Hvernig
lyktar nú átökum í þrenningunni:
sjómenn — útgerðármenn — fisk-
vinnslustöðvar? Og það nú, þegar
fiskstofninn er í hættu, markaður-
inn tregur, óhagstæður? Jú, kröfur,
togstreyta, verkfall í stað leitar að
sameiginlegu bjargráði, og samein-
ingu til átaks. Erum við á leið til
stöðvunar, atvinnuleysis, líkam-
legrar og andlegrar ófeiti?
Á meðan við erum svo vitlausir
að eyða orkunni í deilur og átök um
krónur, um sneiðar af „kökunni“,
sem er búin, er vonlítið um sigur
yfir „fjanda" þeim, sem hart þjak-
ar, og lamar eðlilegt þjóðlíf, hvort
sem lofað er „einu pennastriki",
„leiftursókn" eða „niðurtalningu."
Og meðan við látum okkur detta í
hug að „bjarga okkur“ með því að
slá lán og láta börn okkar og
barnabörn greiða, jafnframt því,
sem við drekkum í landinu áfengi
fyrir nokkra tugi milljarða (gamla)
á einu ári, þá verð ég að svara
upphafsspurningu minni: Já, ég
skammast mín. Vona, að svo sé um
fleiri.
_ „Brekknakoti“, 10. febr. ’81.
Jónas Jónsson.
1 .O.G.T. st. fsafold Fjallkonan
nr. 1. Fundur fimmtudag 19.
þ.m. kl. 8.30 e. h. í félags-
heimili templara — Varð-
borg. Fundarefni vígsla
nýliða — önnur mál. Eftir
fund. Félagsvist og kaffi.
Æ.T.
□ RÚN 598187—1 Frl.
□ RÚN 598112207 — 5
Spilakvöld verður hjá Sjálfs-
björg í Alþýðuhúsinu
fimmtudaginn 19. febrúar
kl. 20.30. Allir velkomnir.
Nefndin.
Frá. Sjálfsbjörg: 6. bekkur F. í
Menntaskólanum á Akur-
eyri, félagsfræðideild, er í
samráði við Sjálfsbjörg að
gera í veturkönnun á högum
fatlaðra hér á Akureyri, á
ýmsum sviðum, og munu
nemendur á næstunni koma
í heimsókn til einhvers hluta
félagsmanna, með spurn-
ingar varðandi þessa könn-
un. Félagar eru beðnir að
taka vel á móti nemendun-
um og vinna með þeim að
sameiginlegu marki, sem er
meiri vitneskja til að byggja
á til framdráttar hagsmuna-
málum fatlaðra.
Laugalandsprestakall. Messað á
Munkaþverá sunnudaginn
22. febr. kl. 13.30, Hólum 1.
mars kl. 13.30 og Saurbæ
sama dag kl. 15.30. Sóknar-
prestur.
Akureyrarkirkja messað n.k.
sunnudag kl. 2 e.h. Biblíu-
dagurinn. Sálmar nr. 213,
300, 294, 295, 299. B.S.
Sunnudagaskóli Akureyrar-
kirkju er á sunnudag kl. 11
f.h. Öll böm velkomin.
Sóknarprestur.
Svalbarðskirkja sunnudaga-
skóli n.k. sunnudag kl. 11
f.h. Fermingarbörn mæti
klukkutíma fyrr. Sóknar-
prestur.
Grenivíkurkirkja Guðsþjónusta
n.k. sunnudag kl. 2 e.h.
Sóknarprestur.
Hálsprestakall. Guðsþjónusta á
Hálsi n.k. sunnudag 22. febr.
kl. 14.00. Sóknarprestur.
^FUNDIfH- M
Frá Guðspekifélaginu. Fundur
verður miðvikudaginn 18.
febr. kl. 9 e.h. á venjulegum
stað. Fundarefni: Erindi.
Stjórnin.
Lionsklúbburinn Hængur fund-
urfimmtudaginn 19. febrúar
kl. 19.15 áHótel K..E.A.
Kristniboðshúsið Zfon. Laugar-
daginn 21. febr. Fundur í
kristniboðsfélagi kvenna kl.
3. Allar konur velkomnar.
Sunnudaginn 22. febr.
Sunnudagaskóli kl. 11.
Samkoma kl. 20.30. Ræðu-
maður Guðmundur Ó.
Guðmundsson. Allir vel-
komnir.
Hjálpræðisherinn. Athugið að
barnasamkomur eru haldn-
ar á hverjum degi kl. 17.30
þessa viku í sal hjálpræðis-
hersins að Strandgötu 19b.
Fjölbreytt dagskrá. Mið-
vikudaginn kl. 20.30 „gos-
pelkvöld“ í Strandgötu 21.
Fimmtudag 19/2 kl. 20.30
kvöldvaka með happdrætti.
Sunnudag kl. 13.30. sunnu-
dagaskóli og kl. 17 almenn
samkoma. Börnin taka þátt.
Allir velkomnir.
Filadelfia Lundargötu 12,
fimmtudag 19. biblíulestur
kl. 8.30 e.h. Allir velkomnir.
Laugardagur 21. safnaðar-
samkoma kl. 8.30. Sunnu-
dagur 22. sunnudagsskóli kl
11. f.h. Öll börn velkomin.
Almenn samkoma kl. 17.
allir velkomnir.
Sjónarhæð. Almenn samkoma
n.k. sunnudag kl. 17.00.
Drengjafundur á Sjónarhæð
á laugardag kl. 13.30.
Sunnudagaskóli í Glerár-
skóla n.k. sunnudag kl.
13.15. Verið hjartanlega vel-
komin.
Athugasemd vegna f rétta-
tilkynningar um stofnun félags
um jaf nréttismál
Undirbúningshópur, sem saman-
stendur af konum eingöngu, og
unnið hefur að stofnun félags um
jafnréttismál, vill af gefnu tilefni
taka fram, að alls ekki er gert ráð
fyrir að meina karlmönnum að-
gang að félaginu. Þeir eru að sjálf-
sögðu velkomnir til starfa með
okkur, og okkur er það mikið
ánægjuefni, að þeir hafa sýnt svo
áköf viðbrögð við fyrirhugaðri
starfsemi okkar, sem raun ber vitni.
Af allt öðrum toga er spunnin sú
hugmynd að starfrækja innan
félagsins sérstaka grunnhópa, ein-
göngu ætlaða konum. Þar liggur
ekki karlahatur til grundvallar.
Reynsla okkar er sú, að félags-
þroska kvenna sé almennt um
margt ábótavant. Orðið félags-
þroski túlkum við sem hæfileika,
löngun og þor til að takast á við
vandamál, til að axla ábyrgð á
framkvæmdum er varða umhverfi
okkar og velferð, til að vera starf-
samur þátttakandi í öllu, sem máli
skiptir, opinberlega og í einkalífi.
Konur hafa til þessa kosið sér
afskiptalaust hlutverk, a.m.k. hvað
varðar samfélagið, og ætlazt til úr-
bóta frá öðrum. Ekki er þar með
sagt, að þeirra hlutverk hafi verið
auðveldara, því með afskiptaleysi
sínu hafa þær fyrirgert möguleik-
um sínum til að hafa áhrif á lífskil-
yrði sín, og hafa því lent í virðing-
arsnauðu hlutverki.
í annan stað er okkur, sem kon-
um, um margt óljóst, hverjar við
erum, fyrir utan hið hefðbundna
kynhlutverk. Hverjar eru raun-
verulegar þarfir okkar, og hvað
viljum við með aukinni þátttöku og
virkni?
Að okkar mati eru forsendur
karla og kvenna enn það ólíkar, að
jafnréttisbarátta þeirra á litla sam-
leið, og í stað þess að skella skuld-
inni á annað kynið, eins og hingað
til hefur tíðkast ætlum við konurn-
ar að leita orsakanna með okkur
sjálfum og í umhveri okkar.
Þessi atriði og mörg önnur mál,
sem eingöngu varða okkur, sem
konur, ætlum við að reyna að
kryfja til mergjar og rannsaka hvað
veldur hlédrægni okkar. Er hún
meðfædd eða áunnin?
Von okkar er sú, að með
uppbyggingu sjálfstrausts og sjálfs-
vitundar hjá okkur sjálfum, verð-
um við færari um að standa jafn-
fætis körlum, og getum deilt
hugsunum okkar, reynslu og vitn-
eskju með þeim. Því að samvinna
kynjanna hlýtur að vera forsenda
fyrir árangri í jafnréttisstarfinu.
Hitt er svo sannarlega ósk okkar,
að í framtíðinni geti karlar og kon-
ur starfað saman að úrbótum,
ákvörðunum og framkvæmdum,
sem varða alla þegna jafnt.
Undirbúningshópurinn.
Þökkum innilega auðsýnda samúð og vinarhug við andlát og
jarðarför
ÖNNU GUÐMUNDSDÓTTUR
Húsavfk.
Sérstakar þakkir færum við starfsfólki sjúkrahúss Húsavíkur
fyrir góða umönnun í veikindum hennar.
Ingimar Stefánsson,
Brynhildur Ingimarsdóttir Eydal, Brynjar Eydal,
Gunnar Ingimarsson, Helga Karlsdóttir,
Mikael Sigurðsson,
barnabörn og barnabarnabörn.
Þökkum hlýhug og hjálpsemi við fráfall
DAÐA EIÐSSONAR.
Guð blessi ykkur.
Valgerður Jónsdóttir,
börn og tengdabörn.
Innilegar þakkir fyrir samúð og vinarhug við andlát og jarðarför
ÁLFHEIÐAR ÞÓRHALLSDÓTTUR,
Holtakotl.
Sérstaklega þökkum við kvenfélagi Ljósavatnssóknar fyrir veitta
aðstoð.
Ragnar R. Bárðdal,
Þórhallur Ragnarsson.
Innilega þökkum við öllum þeim, er sýndu okkur samúð og
vinarhug við andlát og jarðarför mannsins míns, föður okkar, afa
og langafa
BJÖRGVINS JÚLÍUSSONAR,
Helgamagrastræti 19, Akureyrl.
Sérstakar þakkir viljum við færa læknum og starfsliði lyfjadeildar
Fjórðungssjúkrahússins á Akureyri.
Gréta Júlfusdóttir,
Reynir Björgvinsson, Freyja Sigurvinsdóttir,
Júlíus Björgvinsson, Krlstín Sveinsdóttlr,
Björgvin Björgvinsson, Edda Stefánsdóttir,
Berghildur Björgvlnsdóttir, Jóhannes Slgfússon,
barnabörn og barnabarnabörn.
Við þökkum af alhug öllum þeim fjölmörgu sem vottuðu okkur
samúð vegna fráfalls eiginmanns míns og föður okkar
SIGURBJÖRNS YNGVA ÞÓRISSONAR.
Guð blessi ykkur öll.
Brynhlldur Arnaldsdóttir og dætur.
6.DAGUR