Dagur - 26.11.1982, Side 2

LESENDAHORNIÐ
Að sofa eins
og selur
í vinnunni
Það verður að draga
úr umferðarhraðanum
„Kjósandi“ hringdi:
Alveg krossbrá mér þegar ég
horfði á sjónvarpsfréttirnar á
mánudagskvöldið, og veit ég
ekki hvorum brá meira, méreða
þingmanni Sjálfstæðisflokksins í
Norðurlandskjördæmi eystra,
sem vaknaði skyndilega í frétta-
tímanum.
Þannig var að verið var að
sýna myndir frá Alþingi (hátt-
virtu vildi ég sagt hafa) þar sem
bráðabirgðalög ríkisstjórnar-
innar komu til umræðu. Hefði
maður haldið að það væri mikil
stund í þinginu þegar þessi um-
deildu lög kæmu fram, ekki er
svo lítið búið að rífast og naggast
út af þeim. Og þá hefði ekki ver-
ið óréttlátt að krefjast þess að
allir þingmenn Alþingis væru
mættir í umræðuna og að þeir
væru vakandi á meðan hún færi
fram.
En svo sér maður það í frétta-
tímanum þegar sjónvarps-
myndavélinni er beint yfir sali
Alþingis að einn þingmaður
þessa kjördæmis sefur eins og
selur í miðjum salnum. Það var
ekki fyrr en myndavélinni var
beint að honum og sessunautur
hans hnippti í hann að hann
hrökk í gírinn aftur og sá ég ekki
betur en hann hefði gaman af
því að vera vakinn frammi fyrir
alþjóð á þennan hátt.
Eg var alveg rasandi, að hugsa
sér að nokkur þingmanna skuli
geta leyft sér þetta. Mitt álit er
að þingmenn beri það mikla
ábyrgð á þeim ógöngum sem allt
þjóðlíf okkar, og þá ekki síst
efnahagslífið, er komið í og að
þeir hefðu það vel borgað fyrir
veru sína í þinginu að þeir gætu
verið þar vakandi. Ég er senni-
lega ekki nema með um þriðj-
ung af launum alþingismanns,
en ég er alveg viss um það að ég
stæði atvinnulaus uppi ef ég
leggði mig í vinnutímanum og
hrykki upp er vinnuveitandi
minn hvessti á mig sjónum.
Óvenju tíð slys í umferðinni
gera það óneitanlega að verkum
að hinn almenni vegfarandi fer
að hugleiða ástand mála. Menn
spyrja sig og aðra hvað hafi farið
úrskeiðis, hvort ökumenn og
aðrir vegfarendur fari ekki nógu
varlcga, hvort vegir og ökutæki
hæfi ekki lengur hvort öðru eins
og hér áður fyrr. Spurningarnar
verða ætíð fleiri en svörin - og
því miður er eins og spurninga-
flóðið og úrbótaviljinn hverfi
eins og dögg fyrir sóíu eftir að
nokkur tími er liðinn frá mestu
slysaöldunum. Þegar þessi orð
eru rituð hafa jafn margir látið
lífið í umferðarslysum á íslandi
og allt árið í fyrra - og enn á tala
fallinna eftir að hækka.
Ég held að Akureyringar geti
á ýmsan hátt gengið á undan
með góðu fordæmi í umferð-
armálum. Að vísu virðist mér
við fyrstu sýn að bíllinn verði að
víkja fyrir gangandi vegfarend-
um í æ fleiri tilfellum ef á að tak-
ast að skapa það ástand á götum
bæjarins að bærilegt geti talist.
Það er staðreynd, óhrekjanleg
staðreynd, að langflest umferð-
arslys má rekja beint eða óbeint
til of mikils umferðarhraða mið-
að við aðstæður. Einfaldlega af
þeirri ástæðu verða yfirvöld að
beita sér fyrir aðgerðum sem
miða að því að draga úr umferð-
arhraða og við skulum minnast
þess að sá tími sem það tekur þig
og mig að komast á milli staða
styttist ótrúlega lítið þótt hrað-
inn sé aukinn um 10 eða 15 km.
Eflaust munu fjölmargir öku-
menn mótmæla harðlega öllum
þeim aðgerðum sem beitt verður
í þá átt að draga úr ökuhraða.
Ég geri t.d. ráð fyrir að hags-
munafélög á borð við félög
leigubílstjóra, með fullri virð-
ingu fyrir þeim, muni segja eitt-
hvað á þá leið að minni há-
markshraði og tálmanir á götum
bæjarins sé atlaga gegn stéttinni.
En við skulum líka gæta að því
að núverandi akstursmáti er at-
laga gegn þeim sem voga sér út
fyrir hússins dyr. Hann er hættu-
legur ungum sem öldnum og of
mikill hraði gerir það að verkum
að ökutækið eyðir mun meiru
bensíni en ella.
Það þarf ekki að fara langt til
að finna prýðilegar aðferðir til
að draga úr ökuhraða. Að sjálf-
sögðu þarf í upphafi reglugerð
sem mælir svo fyrir að hámarks-
hraði á Akureyri sé t.d. 10 eða
15 km lægri en hann er í dag (að
jafnaði) en að auki þarf hryggi
þvert yfir götur, það má mjókka
þær á vissum stöðum svo aðeins
einn bíll komist um þær í einu.
Mér dettur einna helst í hug að
líkja slíkum „þrengingum" við
grindahlið á þjóðvegum
landsins. Það væri ekki út í blá-
inn að þrengja götur þar sem
von er á skólabörnum, þar sem
þykir sannað mál að bróðurpart-
ur bílstjóra aki of hratt og svo
mætti lengi telja. Síðast en ekki
síst þarf mun virkara eftirlit af
hálfu lögreglunnar, en nú eru
komin á markað tæki sem gera
henni kleift að mæla hraða bif-
reiða á tiltölulega einfaldan
hátt. Kjarni málsins er sá að þeir
bílar sem nútíminn býður upp á
eru of góðir, of kraftmiklir fyrir
götur í bæ eins og á Akureyri.
Það er að mörgu að hyggja
þegar menn ræða um úrbætur í
umferðarmenningunni, sem
þykir víst ekki á háu plani á Ak-
ureyri. A.m.k. segja utanbæj-
armenn að það sé allt að því
háskalegt að aka um bæinn og að
innfæddir taki lítið sem ekkert
tillit til þeirra sem eru óvanir
umferðinni. Ég held að það sé of
mikið til í þessu áliti utanbæj-
armannanna, en hitt er líka
staðreynd að það aka of margir
um Akureyri og aðra bæi án þess
að hafa til þess nokkra hæfi-
leika. Menn taka ökupróf á
besta aldri og þurfa síðan varla
annað en að ganga með skírtein-
ið til fógeta með ákveðnu milli-
bili til að endurnýja það. Ég tel
að ökumenn þurfi að ganga
undir langt og strangt próf með
vissu millibili, t.d. á 7 ára fresti
og að greiða sjálfir fyrir prófið
svo blessað ríkisbáknið þurfi
ekki að hafa áhyggjur af þeim
útgjöldum. Þau eru víst næg
fyrir. Innfæddir Akureyringar
þekkja nokkuð hvaða bílar það
eru í umferðinni sem ber að var-
ast og hliðra til fyrir þeim eftir
þörfum, en það eru einmitt þeir
bílstjórar sem farið er að förlast
sem ættu einna helst að sleppa
stýrinu, auk þeirra bílstjóra sem
hafa óþolandi kláða í bensínfæt-
inum.
Já, ég hef margar tillögur og
sumar er eflaust ekki hægt að
framkvæma - og þó. Eitt er víst
og það er að við verðum að búa
svo um hnútana að menn geti
farið um götur bæjarins - akandi
eða gangandi - án þess að eiga
það á hættu að óvarkár glanni
eða sjóndapurt gamalmenni aki
viðkomandi niður.
Ökumaður (og göngugarpur) í
Þórunnarstræti.
ERBILAÐ?
VANTAR VARAHLUTl ?
VERWTIIBÚIN!
Við erum þegar farnir að huga að varahlutapöntunum fyrir vorið, svo sem
frá INTERNATIONAL, PZ, KUHN, KEMPER og fleirum.
Verið forsjál, því við eigum ýmsa varahluti á hagstæðu verði frá síðasta
sumri. Einnig er gott að hafa tímann fyrir sér ef útvega þarf sérstaka
varahluti fyrir vorið.
Sambandsins
Ármúla 3 Reykjavik Sími 38900
Þar sem mörg bréf bíða
birtingar í Lesendahorn-
inu eru viðkomandi
bréfritarar beðnir um að
sýna þolinmæði. Bréfín
eru birt í þeirri röð sem
þau berast.
2 - DAGUR- 26. nóvember 1982