Dagur - 21.11.1985, Síða 13

21. nóvember 1985 - DAGUR - 13
fækkunin frá ársmeðaltali 1980
sé um 50% og fækkunin frá „gull-
árunum" 1976-’80 sé u.þ.b. 55%.
400 manns hættir?
Af iðnaðarmönnum hefur sam-
drátturinn komið hvað harðast
niður á múrurum. Múrarar voru ,
50-60 á Akureyri þegar mest var
en eru 20-30 í dag. Aætla má að
í dag sé um 33% vinna fyrir múr-
ara í samanburði við það sem var
þegar best lét. í nóvembermán-
uði ’83 voru 40 múrarar starfandi
á Akureyri en þá hafði þeim
fækkað um 21 á tveimur árum.
Af húsasmiðum er það að
segja að í árslok 1983 voru 74
hættir í Trésmiðafélagi Akureyr-
ar frá því á uppgangsárunum. Par
af voru 37 horfnir til annarra
starfa, 33 fluttir úr bænum og 4
gengnir yfir í Meistarafélagið.
Síðan þá hefur einhver fækkun
orðið til viðbótar.
Meiri fækkun hefur orðið hjá
verkamenn í byggingariðnaði,
sem nú orðið teljast til sjaldgæfra
fyrirbrigða í þessari atvinnu-
grein.
Hvað er til ráða?
Ljóst er að slíkur uppgangur
sem var í byggingariðnaðinum á
árunum 1976-1979 mun ekki
endurtaka sig. En verkefnin eru
engu að síður næg, en skortur er
á fjármagni. Bent hefur verið á
ýmsar leiðir til úrbóta. Með ein-
hverjum ráðum þarf að efla at-
vinnulífið á Eyjafjarðarsvæðinu,
því öflugt athafnalíf er nauðsyn-
leg forsenda þess að byggingar-
iðnaðurinn geti dafnað.
Akureyrarbær þarf að gera allt
sem í hans valdi stendur til þess
að fá ný fyrirtæki til þess að velja
Akureyri sem athafnasvæði. Má
þar t.d. hugsa sér að fyrirtækjum
yrðu boðin ákveðin lóðahlunn-
indi, afsláttur frá gatnagerðar-
gjöldum o.s.frv.
Tafla 1. Tímabil Fjöldi íbúða Meöaltal á ári
1956-1960 337 íbúðir 67,4 íbúðir
1961-1965 360 íbúðir 72,0 íbúðir
1966-1971 365 íbúðir 73,0 íbúðir
1971-1975 778 íbúðir 155,6 íbúðir
1976-1980 986 íbúðir 197,2 íbúðir
1981-1985 223 íbúðir 44,6 íbúðir
ina“, nýbyggingu Fjórðungs-
sjúkrahússins, Sjafnarhúsið nýja,
Verkmenntaskólann, dagheimili,
Síðuskóla, dvalarheimili fyrir
aldraða o.fl.
Nú eru aðstæður í þjóðlífinu
með þeim hætti að ríkisstjórnin
hefur enn séð sig knúna að grípa
til niðurskurðar og horfur eru á
að stórkostlegur samdráttur verði
í byggingaframkvæmdum hins
opinbera á næsta ári og jafnvel á
komandi árum og þá er nú fokið
í flest skjól.
Samdrátturinn mikli
Þau byggingafyrirtæki sem
hætt hafa störfum á seinustu
árum eru mörg. Þau helstu eru
Akurfell (hætti ’78), Húsbyggir
(hætti ’80), Þynur (hætti ’81),
Smári (hætti ’84), Ýr (hætti
’85), Hagi (hætti ’85), Kjörviður
(hætti ’85) og Eik (hætti ’85).
Samtals störfuðu hjá þessum fyr-
irtækjum 145-180 manns. Það
gefur reyndar ekki tæmandi
mynd af samdrættinum að telja
upp þau fyrirtæki sem lagt hafa
upp laupana, því nokkuð var um
að menn flyttu sig á milli fyrir-
tækja.
En til þess að reyna að gera sér
grein fyrir hversu iðnaðarmönn-
um hefur fækkað er rétt að
glugga í þær atvinnukannanir
sem gerðar hafa verið í bygging-
ariðnaði á landinu á undanförn-
um árum.
í niðurstöðum könnunar sem
Landssamband iðnaðarmanna
gerði fyrir skömmu segir m.a.:
„Af einstökum landshlutum er
staðan greinilega verst á Norður-
landi eystra, einkum þó á Eyja-
fjarðarsvæðinu. Á Norðurlandi
eystra fækkaði starfsmönnum
fyrirtækjanna sem þátt tóku í
könnuninni um 11% frá október
1984 til október 1985. Athygli er
vakin á, að þessi fækkun er til
viðbótar við stöðugan samdrátt
á undanförnum árum. Þannig
sýndi athugun sem Landssam-
band iðnaðarmanna og Meistara-
félag byggingamanna á Norður-
landi gerðu á sínum tíma, að
starfsmönnum í byggingariðnaði
á Akureyri og Eyjafjarðarsvæð-
inu fækkaði um 30% frá ársmeð-
altali 1980 til fyrsta ársfjórðungs
1984. Atvinnuhorfur í byggingar-
iðnaði á Norðurlandi eystra virð-
ast sömuleiðis ekki góðar, þar
sem fyrirtækin í könnuninni gera
ráð fyrir 19% fækkun starfs-
manna fram í janúar á næsta ári.“
Við þetta má svo bæta að áætl-
uð fækkun starfsmanna í bygg-
ingariðnaði frá fyrsta ársfjórð-
ungi 1984 og til október 1984 er
um 6%. Alls má því áætla að
pípulagningamönnum. Á tíma-
bili hafði þeim fækkað um 46%
en nokkrir sneru aftur til starfa í
iðninni.
Rafvirkjum fækkaði verulega
á árinu 1983 en lítil fækkun hefur
orðið í þeirra röðum síðan. Þeir
sækja töluvert í verkefni utan
Eyjafjarðarsvæðisins, einir iðn-
aðarmanna.
Húsamálarar er sú stétt iðnað-
armanna, sem nokkurn veginn
hefur haidið sínu striki. Þar hefur
ekki orðið fækkun. Kemur það til
af því að stór hluti af þeirra verk-
efnum er fólginn í endurmálun
eldri húsa. Auk þess er stór hluti
af því sem byggt hefur verið á
seinustu 4-5 árurn byggingar á
vegum hins opinbera og fagmenn
annast því málunina. Einstakl-
ingar hafa hins vegar oft tekið
þann kostinn að mála sjálfir.
í einni stétt iðnaðarmanna hef-
ur verið um verkefnaaukningu að
ræða. Þar er átt við blikksmiði.
Ástæða þess er mikil aukning í
uppsetningu loftræstikerfa og
þess háttar.
Af samtölum við ýmsa forvíg-
ismenn byggingariðnaðarins á
Akureyri má ráða að ekki sé frá-
leitt að ætla að um 400 manns séu
hættir í byggingariðnaðinum frá
árinu 1978. Inni í þeirri tölu eru
Hið opinbera er í húsnæðis-
hraki í bænum. Nægir þar að
benda á að Skattstofan er í leigu-
húsnæði, skortur er á skólahús-
næði, ÁTVR þarf stærra húsnæði
ef bjórinn fær grænt ljós, vöntun
er á íbúðarhúsnæði fyrir fram-
haldsskólanemendur yfir vetur-
inn og svona mætti lengi telja.
Vel má hugsa sér að svo kallaðar
þjónustuíbúðir verði byggðar í
eldri hverfunum, t.d. niður á
Oddeyri.
Hér er sem sagt ekki um verk-
efnaskort að ræða, heldur fjár-
magnsskort.
Lokaorð
Ég læt Ingólf Jónsson formann
Meistarafélags byggingamanna á
Norðurlandi eiga lokaorðin í
þessari umfjöllun. Þegar ég
spurði hann hvað hægt væri að
gera til bjargar byggingamönnum
á Akureyri, benti hann mér á að
spurningin væri ekki rétt orðuð:
„Það þarf nefnilega enginn að
bjarga byggingamönnum, þeir
bjarga sér sjálfir. Spurningin er
hins vegar þessi: Hversu mikill
má samdrátturinn verða áður en
bæjarfélagið bíður verulegt tjón
af?“
Sú spurning er vissulega verð
gaumgæfilegrar umhugsunar.
ALPYÐGHGSIÐ
SKIPAGÖTU 14
Hús verkalýðsfélaganna á Akureyri
og Alþýðubankans hf. verður bæjarbúum
til sýnis laugardaginn 23. nóvember nk.
milli kl. 14 og 18.
Ýmis skemmtiatriði verða flutt,
svo sem hljóðfæraleikur, gamanmál,
söngur o.fl. Kaffiveitingar.
Skemmtikvöld
23. nóvember:
Kvöldverður framreiddur frá kl. 19-21.
Pálmi Stefánsson leikur fyrir matargesti.
Matseðill:
Spergilkálsúpa.
Sítrónukryddað lambalæri
með rósapiparsósu og bakaðri kartöflu.
Ananasfromage.
Ýmis skemmtiatriði og dans frá kl. 21-03.
Hljómsveit Pálma Stefánssonar
leikur fyrir dansi.
Miðaverð fyrir matargesti kr. 900,-
Miðaverð eftir borðhald kr. 200,-
Miðar verða seldir á skrifstofu Einingar
2. hæð fimmtudaginn 21. nóvember nk.
frá kl. 13-17.
Nefndin.