Dagur - 25.11.1985, Page 11
-orð í belg.
Að afloknu kvennafríi
Fyrir 10 árum kusu konur að
vekja athygli á sér og sínum mál-
efnum á þann hátt að láta ógert
að sinna skyldum sínum í einn
dag. Samstaða um þetta var talin
svo almenn að vakið hefði heims-
athygli.
Nú að 10 árum liðnum var
þessi aðgerð endurtekin. Hugs-
anlega hefur sú eftirtekt, sem
„kvennafrídagurinn" 1975 vakti,
kitlað svo, að enn var efnt til
sams konar aðgerða. Nú er sá
dagur um garð genginn. Slík var
umfjöllun ríkisfjölmiðla um dag-
inn þann, að ég efa að frásagnir
af þjóðhátíðardeginum hafi þar
nokkru sinni fyllt meira rúm. Það
skorti ekki á það að athygli þjóð-
arinnar væri haldið vakandi og
hefur tæpast verið látið þar við
sitja.
Þegar konur á útifundi í
Reykjavtk þann 24. okt. voru
spurðar um árangurinn af
„kvennafrídeginum" fyrir 10
árum, voru svörin fremur dapur-
leg og ein svaraði stutt og laggott,
að árangurinn væri „ekki rassgat“
og það hlýtur að vera fjarska
lítið. Svörin munu einkum hafa
mótast af því, að lítið hafi þótt
þokast í átt til jöfnunar launa.
Ég hef álitið að launataxtar
væru hinir sömu, hvort sem í hlut
ættu karlar eða konur. En vinnu-
veitendur, sumir hverjir, virðast
ekki láta launataxta hindra sig í
því að yfirborga þá, sem þeir
hafa sérstakan áhuga fyrir að fá
í sína þjónustu. Sá munur sem er
á tekjum kvenna og karla fyrir
sambærilega vinnu, hlýtur að
stafa af því, að störf karla séu
yfirborguð umfram það sem störf
kvenna eru. Af þessu er óumflýj-
anlegt að draga þá ályktun, að
vinnuveitendur telji karla að
öðru jöfnu, eftirsóknarverðari
vinnukraft og að vissu leyti er til
augljós ástæða til þess. Svo lengi
sem hlýtt er kalli náttúrunnar, -
sem ég vona að verði í lengstu
lög, - hlýtur kona í blóma lífsins
að vera ofurlítið stopull vinnu-
kraftur. Það er þess vegna ekkert
óeðlilegt við það, að vinnuveit-
andi velti því fyrir sér, þegar
hann ræður unga konu til starfs,
hvort hún kunni hugsanlega á
fæðingarorlofi að halda á ráðn-
ingartímanum. Hins vegar eru
um það skiptar skoðanir hvort
það sé sanngjarnt að konur gjaldi
eðlis síns í þannig tilvikum.
Óskar
Sigtryggsson
skrifar:
Fyrir skömmu var í hljóðvarp-
inu viðtal við konu úr baráttu-
sveit kvenna, sem mér skildist að
setið hefði ráðstefnu vestan hafs
á vegum þeirra. í því samtali
kom fram, að kynsystur hennar
þar hefðu látið í Ijós mikla undr-
un yfir því, að þvílíkt sem það að
konur á íslandi skyldu geta
hlaupið frá störfum sínum á ein-
um og sama degi nær því allar í
senn. Það virtist mega ráða af
undrun kvennanna, grun um
það, að einhver brotalöm væri á
því réttarríki, þar sem slíkt við-
gengist. Ef til vill er það.ekki
ástæðulaus grunsemd.
Við höfum þess því miður fjöl-
mörg dæmi, að fámennir hópar,
sem hafa tök á þýðingarmiklum
þáttum atvinnulífsins, nota að-
stöðu sína blygðunarlítið til
framdráttar eigin hag, án nokk-
urs tillits til þess böls og tjóns,
sem þeir með því valda samfélag-
inu. Og það sem við þessar að-
gerðir hlýtur að svíða þeim
sárast, sem við bágust kjör búa er
það, að þetta eru alla jafnan þeir
hópar, sem þegar hafa klifrað
hæst í launastiganum og valda
þannig með kröfugerð sinni, sem
alla jafnan ber árangur, auknu
launamisræmi, sem er það sem
síst skyldi.
Ég nefndi áður mikla umfjöll-
un fjölmiðla um „kvennafrídag-
inn“. Að mestu snerust þær frétt-
ir um brotthvarf kvenna af vinnu-
stað, veislur þeirra og fundahöld.
Þó flutu þar með, fremur lágvær-
ar fréttir og ekki margendurtekn-
ar, af einstaka hópum, sem unnu
á sínum vinnustöðum, en létu
dagslaunin renna til mannúðar-
og líknarmála. Þó að þessar frétt-
ir létu lítið yfir sér í fjölmiðlun-
um, voru þær mér stærri tíðindi
en það, að bláklæddar og rauð-
klæddar konur, starfsmenn
ferðaskrifstofa í Reykjavík,
héldu sig vel í mat og drykk á
matsölum þar á stað, að því er
virtist íklæddar einkennisfatnaði
starfs síns, þó í verkfalli væru.
Vissulega hefur samstaða sú,
sem konur hafa sýnt bjartar
hliðar. í henni birtist það afl, sem
þær sameinaðar búa yfir, sem er
ótrúlega mikils megandi. Þegar
allt það afl fellur í sama farveg og
þann sem hóparnir völdu, sem á
„kvennafrídaginn'1 kusu heldur
að gefa dagslaunin sín, daginn
þann til líknarmála en að halda
að sér höndum, verða íslenskar
konur verðugt alheims-fréttaefni.
En það væri ómaklegt að láta
þess ekki getið, að margir hópar
kvenna hafa lyft Grettistökum í
mannúðar- og líknarmálum og í
því staðið okkur körlum miklu
framar. Því mættum við að skað-
lausu taka okkur töluvert á, sýna
meiri þegnlund samfélaginu til
hagsbóta, en spara í þess stað þá
orku, sem við eyðum til að rífa
niður hvorir fyrir öðrum. Þegar
þessum markmiðum yrði náð,
ættum við glæsta framtíð í góðu
landi.
Óskar Sigtryggsson.
Ritstjórn
Auglýsingar
Afgreiðsla
Sími (96) 24222
DAGUR
Laufabrauð - Laufabrauð
Erum farin að taka niðurpantanir í okkar vinsæla laufabrauð
Brauðgerð KEA
sími 21400.
V-------------------------------------/
25. nóvember 1985 - DAGUR - 11
erum
búin aö hafa söluumboð frá
þekkta fyrirtæki
Bing og Gröndal í 20 ár.
Vegna þessara tímamóta bjóðum við
20% afslátt
á öllum vörum frá Bing og Gröndal
næstu 10 daga.
Sannkölluð jólagjöf.^m
Notið tækifærið og eignist
vandaðan grip á góðu verði.
Blómabúðin Laufás
Hafnarstræti 96, sími 24250.
Nauðungaruppboð
sem auglýst var í 43., 50. og 53. tbl. Lögbirtingablaðsins 1985
á fasteigninni Mánahlíð 4 n.h., Akureyri, þingl. eign Hallgríms
Benediktssonar, fer fram eftir kröfu Veðdeildar Landsbanka
Islands og bæjargjaldkerans á Akureyri, á eigninni sjálfri
föstudaginn 29. nóvember 1985 kl. 15.00.
Bæjarfógetinn á Akureyri.
Nauðungaruppboð
sem auglýsf var í 93., 95. og 97. tbl. Lögbirtingablaðsins 1982
á fasteigninni Hólabraut 15, 2. hæð, Akureyri, þingl. eign
Magnúsar Tryggvasonar o.fl. fer fram eftir kröfu Gunnars
Sólnes hrl„ veðdeildar Landsbanka Islands, Inga Ingimundar-
sonar hrl., Brunabótafélags íslands og innheimtumanns ríkis-
sjóðs á eigninni sjálfri föstudaginn 29. nóvember 1985 kl.
14.00.
Bæjarfógetinn á Akureyri.
Nauðungaruppboð
sem auglýst var í 40., 42. og 45. tbl. Lögbirtingablaðsins 1983
á fasteigninni Kaupangi v/Mýrarveg N-hluta, Akureyri, þingl.
eign Verslunarmiðstöðvarinnar hf., ferfram eftir kröfu Verslun-
arbanka íslands hf. og Iðnlánasjóðs á eigninni sjálfri föstudag-
inn 29. nóvember 1985 kl. 14.30.
Bæjarfógetinn á Akureyri.
Nauðungaruppboð
annað og síðasta á Tungusiðu 12, Akureyri, talinni eign
Magnúsar R. Jónssonar, fer fram eftir kröfu bæjargjaldkerans
á Akureyri, Kópavogskaupstaðar, Steingrims Þormóðssonar
hdl. og Brunabótafélags íslands, Akureyri, á eigninni sjálfri
föstudaginn 29. nóvember 1985 kl. 16.30.
Bæjarfógetinn á Akureyri.
Nauðungaruppboð
annað og síðasta á Hrísalundi 16 h, Akureyri, þingl. eign Ara
M. Torfasonar o.fl., fer fram eftir kröfu Róberts Á. Hreiðars-
sonar hdl. og Veðdeildar Landsbanka íslands á eigninni sjálfri
föstudaginn 29. nóvember 1985 kl. 17.00.
Bæjarfógetinn á Akureyri.
Nauðungaruppboð
annað og síðasta á Fjölnisgötu 6, b og c hl„ Akureyri, þingl.
eign Norðurfells hf., fer fram eftir kröfu Benedikts Ólafssonar
hdl. og innheimtumanns ríkissjóðs á eigninni sjálfri föstudag-
inn 29. nóvember 1985 kl. 17.15.
Bæjarfógetinn á Akureyri.