Dagur - 04.02.1987, Blaðsíða 2

2 - DAGUR - 4. febrúar 1987
_viðtal dagsins.
ÚTGEFANDI: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
SKRIFSTOFUR:
STRANDGATA 31, PÓSTHÓLF 58, AKUREYRI
S(MI: 24222
ÁSKRIFT KR. 480 Á MÁNUÐI
LAUSASÖLUVERÐ 50 KR.
RITSTJÓRI OG ÁBYRGÐARMAÐUR:
HERMANN SVEINBJÖRNSSON
FRÉTTASTJÓRI:
GYLFI KRISTJÁNSSON
RITSTJÓRNARFULLTRÚI:
BRAGI V. BERGMANN
BLAÐAMENN:
ÁSLAUG MAGNÚSDÓTTIR, EGGERTTRYGGVASON, EGILL BRAGASON,
GESTUR E. JÓNASSON, GESTUR KRISTINSSON
(Blönduósi VS. 95-4070 hs. 95-4368),
HELGA JÓNA SVEINSDÓTTIR, INGIBJÖRG MAGNÚSDÓTTIR
(Húsavík vs. 41585 hs. 41529), KRISTJÁN KRISTJÁNSSON,
RÚNAR ÞÓR BJÖRNSSON, STEFÁN SÆMUNDSSON,
ÞÓRHALLUR ÁSMUNDSSON (Sauöárkróki vs. 95-5960 hs. 95-5729)
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRÍMANN FRlMANNSSON
ÚTBREIÐSLUSTJÓRI:
HAFDlS FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR, HEIMASÍMI 25165
FRAMKVÆMDASTJÓRI: JÓHANN KARL SIGURÐSSON
PRENTUN: DAGSPRENT HF.
leiðari.____________________________
Málefnastaða Fram-
sóknar er góð
„Unga fólkið þarf að meta það hvort það vill
fara heilbrigðan og skynsamlegan milliveg
milli frjálshyggjunnar annars vegar og mikilla
ríkisafskipta hins vegar. Framsóknarflokkur-
inn er flokkur félagshyggju og samvinnu sem
vill stuðla að því að gera einstaklingana sem
sjálfstæðasta en vill jafnframt vernda þá sem
minna mega sín.
Ungt fólk sem leggur áherslu á góða
menntun, aðstöðu til heilsuræktar og heilsu-
gæslu, góð dagvistarheimili o.s.frv. hlýtur að
vilja verja velferðarríkið. Þetta unga fólk hafn-
ar frjálshyggju. Ég er sannfærður um að það
vill heldur ekki of mikil ríkisafskipti. Það hlýt-
ur því að styðja Framsóknarflokkinn, “ segir
Steingrímur Hermannsson, forsætisráðherra,
í viðtali nýlega þegar hann var spurður um
Framsóknarflokkinn og þann mikla fjölda
ungs fólks sem nú tekur í fyrsta skipti þátt í
alþingisko sningum.
Forsætisráðherra sagði ennfremur, að
Framsóknarflokkurinn væri ekki fremur
bændaflokkur, eins og andstæðingarnir halda
gjarnan fram, en flokkur sjávarútvegsins og
allrar alþýðu á íslandi. Þeir aðilar sem stóðu
að uppbyggingu flokksins voru fulltrúar
bændasamtaka, fulltrúar ungmennafélaga,
sem jafnframt voru brautryðjendur sjálfstæð-
isbaráttunnar, en einnig fulltrúar samvinnu-
hreyfingarinnar. Framsóknarflokkurinn hefur
starfað að og tekið afstöðu til þeirra mála sem
varða íslensku þjóðina og landbúnaður er
auðvitað mikilvægur í því sambandi, eins og
ráðherrann kemst að orði.
„Framsóknarflokkurinn hefur þurft að axla
þann gífurlega vanda sem landbúnaðurinn á í
nú. Flokkurinn hefur reynt að stuðla að því að
landbúnaðarframleiðslan verði í samræmi við
þarfir þjóðarinnar. Frá þeim vanda hefur
Framsóknarflokkurinn ekki hlaupist og mun
ekki gera það.
Framsóknarflokkurinn hefur einnig haft
forystu í sjávarútvegsmálum til margra ára. Á
þeim málum hefur verið tekið af mikilli
festu, “ sagði Steingrímur Hermannsson enn-
fremur í áðurnefndu viðtali.
Málefnastaða framsóknarmanna er mjög
góð og ætti við eðlilegar aðstæður að færa
flokknum góðan kosningasigur. Auðvelt er að
benda á þann mikla ávinning sem orðinn er á
mörgum sviðum undir forystu Framsóknar-
flokksins. Með staðföstum vilja og mikilli
vinnu hefur tekist að færa fjölmargt til betri
vegar í íslensku þjóðfélagi. HS
- Rætt við Matthías Angantýsson,
sem mikinn áhuga hefur á ættfræði
Flestir geta verið sammála um
að það sé hollt hverjum og ein-
um að eiga sér eitthvert tóm-
stundagaman og ánægjulegt til
þess að vita þegar það veitir
fólki einhverja lífsfyllingu þó
ekki sé meira sagt. Dægradvöl
getur verið af margvíslegum
toga, þó að auðvitað séu vissar
greinar þar vinsælastar. Ætt-
fræði er grein sem þó nokkuð
margir dunda sér við og hefur
eftirspurn og þátttaka á nám-
skeiðum í þessari grein sýnt að
áhuginn er mikill og fer jafnvel
vaxandi. Matthías Angantýs-
son 34 ára Sauðkrækingur er
einn þeirra sem tekið hefur
ástfóstri við ættfræðina og
hann var spurður um hvernig
hann hefði fengið áhuga á
þessari grein.
„Árið 1979 fékk móðir mín
senda ættartölu móður sinnar,
sem var rakinn í beinan karlegg
alveg aftur til Helgu fögru dóttur
Þorsteins á Borg sonar Egils
Skallagrímssonar. Eftir að hafa
skoðað töluna rak ég augun fljót-
lega í að tvo ættliði vantaði. Ég
fór með hana upp á skjalasafn og
byrjaði að grúska þar. Ég fékk
geysilegan áhuga á þessu grúski
og var næstu mánuði tíður gestur
á skjalasafninu, og eftir nokkra
mánuði hafði ég stoppað í gatið.
Áhuginn greip mig svo að ég
stoppaði ekkert við og fór út í að
rekja ætt mína, auk þess sem ég
viðaði að mér ýmsum ritum sem
höfðu með ættfræði að gera.
Ættfræðin er engu lík,
eðalkenningarnar fjúka.
Áhrif hefur æ þó slík,
að amast menn þar við að ljúka. “
- Hefurðu rakið þína ætt til
hlítar og kannski meira?
„Ég hef rakið hana í aðaldrátt-
um og er að vinna að frekari frá-
gangi. Ég hef ekki farið út í að
skrá búskap og sögu þessa ætt-
fólks míns, en kannski geri ég
það einhvern tímann. Það er alla
vega mun auðveldara að gera það
eftir að búið er að skrásetja ætt-
artöluna."
- Hverjar eru svo stærstu ætt-
irnar sem þú ert kominn af?
„Mínar ættir eru úr Skaga-
fjarðar- og Eyjafjarðarsýslu. Úr
Skagafirðinum eru þær stærstu
kenndar við: Lambanes, Djúpa-
dal, Vídalín, Erlendung frá
Vatni á Höfðaströnd, Hrólfung
frá Álfgeirsvöllum og Jessaætt
sem aðallega er af Skaganum. Úr
Eyjafirðinum eru m.a. Kálfsár-
ætt, Hólsætt, Hnjúksætt, Krossa-
ætt og Hvassafellsætt.“
- Einhver þekkt nöfn meðal
ættingja?
„Ég er kominn af 14 Hólabisk-
upum m.a., Guðbrandi Þorláks-
syni, Gottskálki grimma, Jóni
Árasyni, Marteini biskupi Einars-
syni og ísleifi Gissurarsyni. Pá er
að finna þarna, Ara í Ögri Magn-
ússon, Björn ríka Þorleifsson á
Skarði á Skarðsströnd, Pál í Sel-
árdal sem frægur var á miðöldum
fyrir að vera einna gráðugastur
að setja menn á bál fyrir galdra
og ég er víst líka kominn af bróð-
ur þess sem lenti í fyrstu galdra-
brennunni árið 1625.“
- Hvernig er það, getur ekki
komið fyrir að allt smelli í baklás
með allar þessar ættartölur í höfð-
inu?
„Jú, það getur gerst þegar
maður er orðinn þreyttur og þá
er ekkert annað að gera en hvíla
sig. Ættfræðin er þó nokkur
frumskógur og sem dæmi get ég
rakið ættir mínar á 24 vegu til
Jóns biskups Arasonar og það
býst ég reyndar við að fleiri
íslendingar gætu gert ef þeir færu
út í það. Það er nefnilega talið að
flestir íslendingar eigi ættir sínar
að rekja til hans.“
- Þú hefur ekki hug á að fara í
nám í ættfræði?
„Nei, ættfræði er ekki regluleg
námsgrein, enda byggist hún
langmest á áhuga og grúski. Það
er hægt að kenna fólki á nám-
skeiðum hvernig það á að vinna
við að rekja ættir og skrá þær og
það hafa verið haldin svoleiðis
námskeið og verið vel sótt, m.a.
af unglingum. Ég hef aldrei farið
á svoleiðis námskeið. Ég hef hins
vegar verið að gæla við að læra
fornleifafræði sem ég hef mikinn
áhuga á, en ég veit ekki hvað
maður gerir. Það virðist ekki
vera auðvelt að fá vinnu í þeirri
grein hérna vegna þess hvað
störfin eru fá og ég hef heyrt að
erlendis séu margir um hvert
starf.“
- Hvað er erfiðast við ættfræð-
ina?
„Það eru tvímælalaust villur sem
gerðar hafa verið einhvern tím-
ann við skráningu og síðan aðrir
apað þær eftir. Það þarf mikla
aðgætni og vinnu við að bera
þetta allt saman og yfirfara til að
ganga úr skugga um að örugglega
sé rétt með farið.
Vert er því að varast vítin,
velta hlutum fyrir sér.
Pví skolli drjúg er skekkjuhítin,
svikul læðist hvar sem er. “
- Gerirðu eitthvað af því að
rekja ættir fyrir aðra?
„Nei, alls ekki. Ég forðast það
eins og heitan eld, það truflar
grúskið.“
- Hefurðu eitthvert samband
við aðra ættfræðinga?
„Það er voðalega lítið. Við
Guðmundur ættfræðingur hjá
Héraðsskjalasafninu höfum sama
og ekkert unnið saman. Ég
kynntist honum árið 1981 og þá
skoraði hann á mig að rekja ættir
mínar þar til þær mættu hans ætt-
um og það voru 13 ættliðir sem ég
rakti, og hann rakti sína ættartölu
á móti.“
- Einhver önnur áhugamál?
„Ég hef líka töluverðan áhuga
á mynt- og frímerkjasöfnun.“
- Matti glotti við og sagði ein-
jstaka sinnum eina og eina koma
upp í hugann, þegar hann var
spurður hvort hann gerði eitt-
hvað af því að setja saman vísur.
Ekki var hann lengi að kveða þær
vísur sem birst hafa hér á undan í
tengslum við umræðuefnið.
Hann færðist hins vegar undan
þeirri bón að sýna fram á skyld-
leika sinn við Egil Skallagríms-
son með því að yrkja drápu. -þá