Dagur - 16.07.1987, Blaðsíða 7

Dagur - 16.07.1987, Blaðsíða 7
Þegar ekið er fram Lýtings- staðahrepp og komið fram undir Varmalækjarhverfið biasir við skilti, þar sem heim- reið liggur að loðdýraskála neðan vegarins. A því stendur; Sóttkvíarbú, óviðkomandi bánnaður aðgangur. Þetta er nýbýlið Hyrna sem stendur í landi Reykjaborgar og var stofnað af Ragnari nokkrum Sverrissyni. Ragnar þessi er fæddur á Akureyri og var þar til 10 ára aldurs. Þá fluttu foreldrar hans suður í Laugarás í Biskupstung- um þar sem þau tóku að stunda garðyrkjustörf. „Fyrst hugurinn stóð ekki beint til garðyrkjunnar, varð maður að fara í eitthvað annað. Ég hef alla tíð haft áhuga á því að verða bóndi og eins og tíðin var orðin í landbúnaðinum varð ofaná að fara út í loðdýra- ræktina." - Hefur þú eitthvað farið í skóla í sambandi við hana? „Já. Ég fór í nám 1984, til Finnlands og var þar þangað til vorið ’86 í Korsholm landbrugs- skulor, sem er búnaðarskóli. Ég var þar á loðdýrabraut einn vetur, í 11 mánaða námi. Það byrjaði með bóklegu námi og síð- an var verklegf í feldun. Á með- an á henni stóð, frá nóvember- byrjun og fram að jólum var ekk- ert bóklegt, en tekið við það bók- lega aftur eftir áramótin og fram að pörunartímanum, og þá voru 6-7 vikur verklegar. Síðan lauk bóklega náminu í endaðan maí og þá var verklegt á fóðureldhúsi í 6 vikur. Síðan vann ég þarna úti í tæpt ár, á 3 loðdýrabúum á þeim tíma. Ég byrjaði síðan strax að byggja hér upp þegar ég kom heim.“ - Er ekki lítið um það að menn stofni nýbýli eingöngu til loðdýraræktar? „Jú, það eru voðalega fáir held ég sem hafa gert það. En það virðist vera töluvert um það núna að menn hætti alveg með sauðféð og fari út í þetta.“ - Hvað er þetta stór skáli? „Þessi áfangi sem byggður var síðasta sumar er fyrir 200 læður og þá miðað við blárefi, en það komast fleiri silfurrefalæður fyrir þar. Á paraða silfurrefslæðu ertu með svona 3-3,5 hvolp, en á par- aða blárefslæðu 6-8 hvolpa. Það er líka munur á skinnaverði. Silf- urrefurinn leggst á 5-6 þús, blá- refur rétt um 2 þús. Fóðurkostn- aður er svipaður, svo kostnaður á dýr af hvorri tegund er því mjög álíka.“ - Og þú fórst út í það að flytja inn lífdýr, í stað þess að kaupa þau hér innan lands? „Já. Þróunin hefur verið sú síðustu ár, að það hefur mikið verið byggt yfir ref um allt land. Það hefur alltaf verið sett á svo mikið af dýrum að gæðum stofns- ins hefur hrakað vegna of örs ásetnings. Það var hvoru tveggja, að ég taldi mig ekki fá nógu góð dýr hérna heima og eins líka að ég hef hug á að fara út í svokall- aða afbrigðaræktun sérstaklega í silfurref. Þau dýr eru bara ekki til í landinu og fyrst ég þurfti að flytja inn eitthvað af þeim þá gat ég alveg eins flutt allan bústofn- inn inn. Það hefur verið geysileg þróun erlendis í afbrigðarækt- unni og það eru miklir peningar sem fást út úr henni. Ég hygg jafnvel á útflutning á lífdýrum héðan. Ég held að það séu fáir bændur á íslandi tilbúnir að borga 20-100 þúsund fyrir einn ref og sé því ekki fram á að geta selt þau dýr hér heima, en get flutt þau út. Ég hef trú á því að sá tími komi að við íslendingar sköpum okkur sérstöðu, því við erum lausir við sjúkdóma hér og að bændur erlendis geti jafnvel sloppið við að setja dýr sem þeir kaupa héðan í sóttkví. Það er auðvitað ákaflega mikill munur fyrir bændur að geta keypt dýr og selt undan þeim kannski 6 mán- uðum seinna. Eins og þetta er hjá mér, eru þetta 16 mánuðir í ein- angrun og það þýðir það að eitt ár dettur alveg út í lífdýrasölu, eða reyndar VÁ því af sölu á pöruðum læðum næsta vor verð- ur ekki vegna sóttvarnanna. Það verður ekki fyrr en í lok pörunar- tímans sem búið verður laust úr sóttkvínni.“ - Stílarðu þá aðallega á líf- dýrasöluna? „Já, megintilgangurinn hjá mér er að vera með til sölu þessi dýru afbrigði og einnig hágæða- framleiðslu á skinnum. Skinna- salan verður samt töluverð því maður selur mikið meira af læð- um en högnum og þar af leiðandi verða högnar afgangs og svo falla auðvitað til dýr sem standast ekki þær gæðakröfur sem gerðar eru til þeirra sem lífdýr.“ - Ertu bjartsýnn á framtíð loðdýraræktarinnar hér á landi? „Eins og lánafyrirgreiðsla til loðdýraræktarinnar er í dag held ég að það sé tiltölulega auðvelt að fara af stað. Það er gott að fá fjármagn og er loðdýraræktin ein af þeim fáu atvinnugreinum sem auðvelt er að fá fjámagn til í dag. En ég held að menn verði að skoða sinn hug vel áður en þeir fara í loðdýrabúskap. Hún er allt öðruvísi en þessar hefbundnu búgreinar. Þú ert mikið bundnari yfir þessu en t.d. kindum og næstum því bundnari en yfir kúm. Ég var geysilega bjartsýnn áður en ég byrjaði á þessu, en það hefur aðeins dregið úr henni. Við búum við allt of hátt fóður- verð og það er allt of dýrt að byggja yfir dýrin. Við erum með of dýrar byggingar miðað við það sem gerist erlendis. Það er sér- staklega fóðurverðið sem verður að lækka til að gera íslenskan loðdýrabúskap samkeppnishæfan við þann erlenda og það er eitthvað verið að vinna í því held ég-“ - Hvernig hefur svo gengið að koma þessu af stað? „Lífdýrakaupin hafa verið mér geysilega erfið, því þarna er farið út í geysilega dýra fjárfestingu, svo til fyrirgreiðslulausa. Ég fékk einungis 300 þúsund af þessum 3 millj. í lánafyrirgreiðslu. Þetta ár hefur komið dálítið illa út vegna þess að dýrin komu mánuði of seint. Ég náði ekki að para nema 60% af silfurrefnum og 40% af blárefnum. Gotið kom hins vegar mjög vel út, á því sem ég náði að para. Nýtt hús, lykt- arlaust og það hvað innflutningur fékkst seint eru örugglega orsak- irnar fyrir því hvað pörunin gekk illa. Ég hefði viljað flytja dýrin inn um miðjan nóvember, en fékk ekki til þess leyfi fyrr en 17. desember. Það var voðalegt stríð að fá þennan innflutning, 6 mán- aða stríð. Það var geysileg þrjóska í þessu og Samband loð- dýraræktenda hjálpaði ekki sem skyldi í því sambandi." Ragnar var að lokum spurð- ur um, hvaða tegundir af ref hann væri með. Svaraði hann því til að bústofninn væri til helminga silfurrefur og blárefur. En hann væri með afbrigði í bláref, sem enginn annar væri með hér á landi. Nefndi af því tilefni norsk- an safír. -þá Ragnar Sverrisson loðdýrabóndi í Hyrnu. 16. júlí 1987 - DAGUR - 7 spuming vikunnan Hildur Ragnarsdóttir (Akureyri): Ég hef nú ekki farið víða en mér finnst Akureyri vera snyrtilegri en aðrir bæir. Hér eru snyrtilegir garðar og falleg hús. Hólmar Svansson (Akureyri): Já nema um helgar. Mér finnst það ennþá of áberandi að fólk hendir rusli út úr bílum þar sem það er statt, hvort sem það eru dósir eða heilu hamborgararnir. Mér finnst að það ætti að sekta þetta. Hér á Akureyri er hins vegar mikið af fallegum görðum og húsum. Caroline Smith (Englandi): Þetta er mjög fallegur og snyrti- legur bær. Göturnar eru hrein- ar, sérstaklega í samanburði við götur í Englandi. Húsin eru mjög falleg og mikið af fallegum húsagörðum. Elín Jónsdóttir (Akureyri): Það fer nú eftir því hvernig á það er litið. Hann er afskaplega þrifalegur þegar maður gengur hér um síðari hluta dags en hann er það ekki ef maður slæðist hérna um miðbæinn snemma á morgnana. Heilt yfir er bærinn þrifalegri en margir aðrir. Jose Luis (Arkitekt frá Hondúras): Mér finnst Akureyri fallegur bær en hér er nokkuð mikið af rusli um helgar. Einnig finnst mér að torgið líti ekki nógu vel út núna. Ég er búinn að vera hér í eitt og hálft ár og finnst bærinn snyrti- legri en til dæmis Reykjavík. Finnst þér Akureyri vera þrifalegur og aðlaðandi bær?

x

Dagur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Dagur
https://timarit.is/publication/256

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.