Dagur - 17.11.1987, Síða 4
4 - DAGUR— 17.^ióvember 1987
rnrnm,
ÚTGEFANDI: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
SKRIFSTOFUR:
STRANDGATA 31, PÓSTHÓLF 58, AKUREYRI
SlMI: 24222
ÁSKRIFT KR. 560 Á MÁNUÐI
LAUSASÖLUVERÐ 55 KR.
GRUNNVERÐ DÁLKSENTIMETRA 400 KR.
RITSTJÓRAR:
ÁSKELL ÞÓRISSON (ÁBM.)
BRAGI V. BERGMANN
BLAÐAMENN:
ANDRÉS PÉTURSSON
(Reykjavík vs. 91-17450, pósthólf 5452, 105 Reykjavík),
ÁSLAUG MAGNÚSDÓTTIR, EGGERT TRYGGVASON, EGILL BRAGASON,
INGIBJÖRG MAGNÚSDÓTTIR (Húsavík vs. 41585),
JÓHANN ÓLAFUR HALLDÓRSSON, KRISTJÁN KRISTJÁNSSON (Iþróttir),
PÁLL B. VALGEIRSSON (Blönduósi vs. 95-4070), STEFÁN SÆMUNDSSON,
TÓMAS LÁRUS VILBERGSSON, VILBORG GUNNARSDÓTTIR,
ÞÓRHALLUR ÁSMUNDSSON (Sauöárkróki vs. 95-5960),
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRlMANN FRÍMANNSSON
ÚTBREIÐSLUSTJÓRI:
HAFDlS FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR, HEIMASlMI 25165
FRAMKVÆMDASTJÓRI: JÓHANN KARL SIGURÐSSON
PRENTUN: DAGSPRENT HF.
Ttyggja þarf fullt jafn-
vægi mil i byggðarlaga
Kjördæmisþing framsóknarmanna í Norður-
landskjördæmi eystra var haldið að Hrafnagili í
Eyjafirði um síðustu helgi. Fulltrúar á þinginu
voru einhuga í stuðningi við ríkisstjórn Fram-
sóknarflokks, Sjálfstæðisflokks og Alþýðuflokks
og lögðu menn áherslu á að ríkisstjórnin héldi
fast við þau meginmarkmið að stuðla að jafn-
vægi, stöðugleika og nýsköpun í efnahags- og
atvinnulífi, jafna lífskjör og draga úr verðbólgu.
í stjórnmálaályktun þeirri sem samþykkt var í
lok þingsins segir m.a.:
„A síðasta kjörtímabili tókst ríkisstjórn
Steingríms Hermannssonar að ná niður verð-
bólgu, draga úr skuldasöfnun erlendis, efla
atvinnulífið og auka kaupmáttinn. Undanfarna
mánuði hefur þensla ríkt í íslensku efnahags- og
atvinnulífi og verðbólga vaxið á ný. Kjördæmis-
þingið leggur áherslu á að stjórnvöld geri allt
sem í þeirra valdi stendur til að hemja verðbólg-
una og draga úr þenslu. Mikilvægt er að gæta
þess að efnahagsleg skilyrði og umgjörð
atvinnu- og efnahagslífs tryggi eðlilega sam-
keppnishæfni íslenskra atvinnuvega. “
Þingið hvetur til að í sjávarútvegi verði áfram
fylgt heildarstjórnun fiskveiða og telur að fylgja
beri í aðalatriðum þeirri stefnu sem gilt hefur og
leggur áherslu á að ekki verði gerðar breytingar
nema í fullu samráði við hagsmunaaðila. í land-
búnaðarmálum er lögð áhersla á að staðið verði
við ákvæði í búvörusamningum og áhersla
lögð á uppbyggingu nýrra atvinnugreina í sveit-
um.
„í landinu býr ein þjóð“, segir í ályktuninni.
„Þess vegna þarf að vinna markvisst að auknum
skilningi á milli þéttbýlis og strjálbýlis og
tryggja fullt jafnvægi milli byggðarlaga. Þingið
leggur áherslu á að bættar samgöngur á öllum
sviðum eru mikilvægur þáttur til að tryggja
þetta jafnvægi. Sérstaka áherslu leggur þingið á
uppbyggingu hafnarmannvirkja, en hafnir eru
lífæðar sjávarplássa og þar með byggðarlaga
um allt land. Þingið minnir á nauðsynlega upp-
byggingu á sviði mennta-, félags- og heilbrigð-
ismála til að tryggja sem jafnasta og besta þjón-
ustu við landsmenn alla, hvar sem þeir velja sér
búsetu."
í lok stjórnmálaályktunar kjördæmisþingsins
segir:
„Ný öld er í augsýn. Öld þekkingar, upplýs-
inga og hátækni. Öld meiri og víðtækari sam-
skipta þjóða í milli. Kjördæmisþingið leggur
áherslu á mikilvægi þess að Framsóknarflokkur-
inn verði áfram það leiðandi afl í íslenskum
stjórnmálum, sem best er treystandi til að leiða
þjóðina inn í þessa nýju öld.“ ÁÞ.
Fnióská
- og spörðin hans Olgeirs
Ég hafði ekki hugsað mér að
standa í opinberum bréfaskrift-
um við, vin minn, Olgeir, en
spörðin sem hann tínir til í seinni
grein sinni eru farin að þorna ansi
mikið á annarri hliðinni svo ég er
að hugsa um að snúa þeim við og
sjá hvað kemur í ljós.
1. sparð. (Tilv.) „Og þótt hann
segist láta aðra í friði með
skoðanir sínar, þá dæmir hann
allar mínar skoðanir um Fnjóská
ósannindi.“ (Tilv. lýkur.) Menn
fá, eins og ég sagði áður, að hafa
skoðanir sínar í friði fyrir mér, en
ég legg dóm á þær, að sjálfsögðu.
Eftir langa romsu um huldu-
manninn í Flúðum kemur
2. sparð. (Tilv.) „Nú þá var
bara um eitt að ræða: Ég hafði
misheyrt það sem hann sagði, og
hvort sem ég viðurkenni það eða
ekki (leturbr. mín.) verður við
það að sitja.“ (Tilv. lýkur.). -
„samt snýst hún“ - er fræg setning
úr veraldarsögunni. Og nafn
huldumannsins eflaust hugarfóst-
ur Olgeirs.
3. sparð. (Tilv.) „Það var mik-
ill og góður árangur þegar
Fnjóská var komin í 550 laxa eða
vel það, og með meðalþyngd laxa
um 10 pund eins og reyndin varð
1978.“ (Tilv. lýkur.) Þarna erum
við loksins sammála. Enda hefst
skýrsla mín á aðalfundi Flúða
1979 (fyrir árið 1978) á þessum
orðum. (Tilv.) „Húrra fyrir
Fnjóská. í dagsins önn er ég yfir-
leitt spar á hin stóru orð, enda
tækifæri fá til að nota þau með
réttu. Nú hefir það gerst sem ég
og við allir höfum beðið eftir og á
vissan hátt verið vissir um að
kæmi, svo nota mætti hin stóru
orð. Sem sagt, vatnið sem rennur
niður Fnjóskadal er orðið að laxá
(stórt orð). Fram til þessa hefir
það verið álitamál hvort við vær-
um að kaupa frið við vatn eða
stríð við lax. Við höfum oftast
keypt friðinn. En friðurinn er úti,
það er kominn lax í vatnið.“
(Tilv. lýkur.). En Adam var ekki
lengi í Paradís. Þarna var sofnað
á verðinum. Auðvitað átti að
halda áfram með ræktun árinnar
árlega, ekki með höppum og
glöppum eins og gert hefir verið
frá 1979. (Gaman væri að fá
sundurliðun á slepptum seiðum
öll árin frá 1968.) - En, í guðs
bænum, ekki í dagblöðum -. í
skýrslu veiðieftirlitsmanns árið
1974 stendur orðrétt neðst.
(Tilv.) „Sleppt seiðum: 9000 árs-
gömul.“ Ég spyr enn, voru það
ekki sumaröldu seiðin, sem
sleppt var árin 1974-5 og 6, sem
skópu góðu veiðiárin 1978-9 og
80? Hvað er annars aliseiði sem
Olgeiri verður svo tíðrætt um.
Eru ekki öll seiði aliseiði, sem við
sleppum í árnar?
4. sparð. (Tilv.) „Það erósann-
að mál að ræktun árinnar hefði
tekist betur þó Flúðamenn hefðu
ráðið þar ferðinni." (Tilv. lýkur.)
Auðvitað er það ósannað mál.
En er það ekki líka ósannað mál,
að Olgeir og Hallur hefðu fengið
fleiri laxa á „efri svæðum“ hefðu
þeir haft meiri tíma? Annars get
ég ekkert gert að því þótt sumir
veiðimenn hafi þá áráttu að líma
sig fast við einstaka veiðistaði og
verði - hreint út sagt - berg-
numdir og tapi öllu tímaskyni, en
vakni síðan upp við vondan draum
þegar leyfilegur veiðitími er
liðinn, þótt þeir hafi - fyrir langa
löngu - slysast á stórlax (verð-
launalax) á viðkomandi stað. Það
rætast ekki allir draumar, þótt í
vöku séu. Vanalega skortir mig
veiðistaði frekar en tíma. Að
minnsta kosti í Fnjóská.
Annars er hér komið að mestu
firru og öfugmælum - Stóra
sparðinu - í grein Olgeirs. Hann
segir: (Tilv.) „Sigurður kallar
það firru og órökstuddar öfgar að
skipulag veiðinnar hafi leitt til
minni veiði í ánni síðustu ár. Ég
skal nefna hér eitt dæmi, sem ég
tel benda til þess.“ (Tilv. lýk.)
Svo kemur sagan um óveiddu
laxana vegna tímaskorts og þar
segir: (Tilv.) „Vegna tímaskorts
gátum við ekki notað nema 4
veiðistaði á efsta svæðinu sem við
höfðum, en þar eru þeir a.m.k.
10, og þar áttum við von í fleiri
löxum.“ (Tilv. lýkur.) Nú skulum
við velta sparðinu við og skoða
hina hliðina, eða staðreyndirnar.
Áður var ánni skipt í 3 - þrjú -
veiðisvæði með tveim stöngum á
hverju og veitt var í 6 klst. á
hverju hinna þriggja svæða dag
hvern. Á svæði 2 voru 17 merktir
veiðistaðir, en 18 á svæði 3. Nú er
ánni skipt í 6 - sex - veiðisvæði
með einni stöng á hverju og veitt
er í 4 klst. á hverju hinna 6 svæða
dag hvern.
18. ágúst sl. var Olgeiri úthlut-
að veiðisvæðunum B/2 og B/3 í
efri hluta árinnar. B/2 er með 7
merkta veiðistaði, en B/3 með
12. Þannig hafði Olgeir 8 - átta -
klst. til þess að reyna fyrir sér á
19 veiðistöðum, en - takið nú eft-
ir - hefði gamla úthlutunin verið í
gildi hefði Olgeir þurft að reyna
17 veiðistaði (svæði 2) eða 18
veiðistaði (svæði 3) og verið út-
hlutað til þess - ekki átta heldur
sex klst. - á hvoru svæði. í fáum
orðum sagt, með núverandi
skipulagi fer maður alla ána (52
merkta veiðistaði a 24 klst., en
áður varst þú skikkaður til þess
að fara hana á 18 klst. Þar að
auki, meðal annars vegna bænda
við uppá (ofan Skarðs) var hlut-
falli daglegs veiðitíma milli efri-
og neðri hluta árinnar breytt úr 6
klst. á svæði 1 á móti 6 klst. í
uppá í 4 klst. á svæði 1 á móti 8
klst. í uppá. Heitir þetta að mis-
virða vilja bænda? Ætli Olgeir
hefði ekki lent í tímahraki þá,
blessaður, og misst af mörgum
stórlaxinum. - Hvernig var annars
með veiði Olgeirs þann 5. ágúst
sl. Lenti hann kannski í tíma-
hraki vegna laxins sem hann fékk
á Kolbeinspolli, svo enginn tími
vannst til veiða á efri svæðum
þann dag? Að minnsta kosti er
enginn lax skráður í veiðibók
þann dag á nafni hans. Eða var ef
til vill búið að eyðileggja stór
veiðisvæði og hrygningastöðvar
með malartekju og skarki út í
sjálfri ánni fyrir landi Vatnsleysu.
En þetta átti sér stað árið 1985.
Tilv. í bréf sent formanni veiði-
félags Fnjóskár í sept. sama ár
(sjá mynd 1).
5. sparð. (Tilv.) „Og þeir vildu
ná sem mestum umráðum á ánni
og kemur það fram í grein í bréfi
Sigurðar, en þar segir: „ . . . að
við höfum áhuga fyrir að fá ána
leigða til lengri tíma, með m.a.
fiskirækt í huga . . . ““ (Tilv.
lýkur). Heitir það nú að vilja ná
umráðum yfir veiðivatni að bjóða
fram krafta sína við ræktun þess
meira en eitt ár í senn? - Var
ekki gerður 5 ára samningur árið
1969. Að sjálfsögðu með endur-
skoðunarákvæðum á samningstím-
anum, eins og viðtekin venja er.
Telur ekki Olgeir að árangursrík-
ara sé að gera áætlanir til lengri
tíma en eins árs, t.d. 5 ára, eins
og í Sovét. Setja sér mark og
reyna að ná því. Það sjá allir að
það er erfitt fyrir veiðiréttar-
kaupendur að gera samning til
eins árs í senn og skuldbinda sig
jafnframt til að leggja svo og svo
mikið í ræktun, þar eð sýnilegur
árangur af henni kæmi vart í ljós
fyrr en að tveim til þrem árum
Hreistursýni tekin 1983
9 laxar 4 ár i fersku vatni 1 ár i sjó. 7 laxar 4 ár i fersku vatni 2 ár i sjó.
fór til sjávar 1982 dvelur í ánni 1981 „ „ „ 1980 „ „ „ 1979 kom upp úr möl 1978 ganga hr gning 1977 fór til sjávar 1981 dvelur i ánni 1980 " " " 1979 " " " 1978 kom upp úr möl 1977 ganga hr gning 1976
7 laxar 5 ár i fersku vatni 1 ár i sjó. 3 laxar 5 ár i fersku vatni 2 ár i sjó.
fór til sjávar 1982 dvelur i ánni 1981 •• •• •• 1980 „ „ „ 1979 " " " 1978 kom upp úr möl 1977 ganga hrygning 1976 fór til sjávar 1981 dvelur i ánni 1980 „ „ „ 1979 1978 „ „ „ 1977 kom upp úr möl 1976 ganga hrygning 1975
2 laxar 3 ár i fersku vatni 1 ár i sjó. 1 lax 3 ár i fersku vatni 2 ár i sjó.
fór til sjávar 1982 dvelur i ánni 1981 „ „ 1980 komupp-úr möl 1979 gangakhrygning 1978 fór til sjávar 1981 dvelur i ánni 1980 " " " 1979 kom upp úr möl 1978 ganga hrygning 1977
Örlestur hreistiorsýna úr veiði 1983
Ar I fersku vatni 1 ár i sjó 2 ár i sjó fiskar alls.
Hæ. Hr. Hæ. Hr.
Þrjú 3,0 2,0 hrygning 1978 4,0 hrygning 1977 þrir
fjögur 2.6 3,0 3,0 2,5 1.7 2.5 1.5 2.7 2.5 hrygning 1977 6,8 4,5 6.5 4,5 7,0 4,0 4.5 hrygning 1976 sextán
firrni 4,0 3,0 2,8 4,0 2,8 2,0 2,0 hrygning 1976 4,5 3,8 4,5 hrygning 1975 tiu
Samt. 16 mþ=5,0 2 4 mþ=2,6 7 29
Þungi i kg. / Hæ= teargur / Hr.hrygna / mþ=meðalþungi
Mynd 2.