Dagur - 29.03.1988, Blaðsíða 4

4 - DAGUR - 29. mars 1988
ÚTGEFANDI: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
SKRIFSTOFUR: STRANDGATA 31,
PÓSTHÓLF 58, AKUREYRI, SlMI: 24222
ÁSKRIFT KR. 660 Á MÁNUÐI
LAUSASÖLUVERÐ 60 KR.
GRUNNVERÐ DÁLKSENTIMETRA 465 KR.
RITSTJÓRAR:
ÁSKELL ÞÓRISSON (ÁBM.)
BRAGI V. BERGMANN
BLAÐAMENN:
ANDRÉS PÉTURSSON
(Reykjavlk vs. 91-17450, pósthólf 5452, 105 Reykjavík),
ÁSLAUG MAGNÚSDÓTTIR, EGGERT TRYGGVASON, EGILL BRAGASON,
FRlMANN HILMARSSON (Blönduósi vs. 95-4070),
INGIBJÖRG MAGNÚSDÓTTIR (Húsavlk vs. 41585),
JÓHANN ÓLAFUR HALLDÓRSSON, KRISTJÁN JÓSTEINSSON,
KRISTJÁN KRISTJÁNSSON (Iþróttir), STEFÁN SÆMUNDSSON,
VILBORG GUNNARSDÓTTIR,
ÞÓRHALLUR ÁSMUNDSSON (Sauöárkróki vs. 95-5960),
LJÓSMYNDARAR: GUÐMUNDUR HRAFN BRYNJARSSON,
TÓMAS LÁRUS VILBERGSSON,
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRÍMANN FRlMANNSSON
ÚTBREIÐSLUSTJÓRI:
HAFDlS FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR, HEIMASI'MI 25165
FRAMKVÆMDASTJÓRI: JÓHANN KARL SIGURÐSSON
PRENTUN: DAGSPRENT HF.
Kennsla í Norður-
landamálum
Nýlega lauk í Ósló 36. þingi Norðurlandaráðs. Mörg mál
voru til umfjöllunar og starfsáætlun á sviði menningar-
mála var afgreidd frá þinginu. í menningarlegum efnum
hafa þjóðir Norðurlanda lengi dregið dám hver af annarri.
Með menningarmálasamningnum frá 1971 skuldbinda
ríkin sig til þess að efla samvinnu sín á milli í menningar-
málum, leggja rækt við norrænan menningararf og auka
framlög til menntunar, rannsókna og annarrar menning-
arstarfsemi.
Hið opinbera samstarf er þó aðeins brot af allri þeirri
samvinnu sem á sér stað í menningarmálum á norrænum
vettvangi. Norrænu félögin og önnur hugsjónafélög,
starfsgreinasamtök af ýmsum toga svo og áhugamenn
leggja sig fram um að koma norrænni menningu á fram-
færi og þannig mætti lengi telja.
En lykillinn að þessu samstarfi er málskilningur. Ekki
er því að neita, að þær þjóðir sem ekki hafa dönsku,
norsku eða sænsku að móðurmáh, standa ekki jafnfætis
þeim sem það gera í norrænu samstarfi. Hér á landi hefur
danska verið kennd í skólum og norska og sænska í litlum
mæh, aðallega á Reykjavíkursvæðinu.'Fyrir um 15 árum
var dönskukennslu breytt á þann veg, að meiri áhersla
var lögð á framburð og talað mál heldur en beinar þýðing-
ar.
Núna hafa forsvarsmenn dönskukennslu viðurkennt,
að þetta tókst ekki sem skyldi, danskur framburður næst
ekki með því að kenna hann á þennan hátt. Því hefur ver-
ið ákveðið að einangra kennsluna ekki við dönsku ein-
göngu, heldur að kynna norsku og sænsku einnig fyrir
nemendum, þannig að þeir skilji almennt orðaðan texta á
þeim tungumálum einnig.
Þetta hlýtur að teljast skref fram á við í norrænu sam-
starfi.
Á ráðstefnu sem haldin var í Reykjavík sl. haust um
kennslu í norrænum málum á íslandi, í Færeyjum og á
Grænlandi - og Norræna málstöðin í Ósló stóð fyrir - fékk
sú hugmynd að stofna Norræna kennslumiðstöð á íslandi
stuðning ahra ráðstefnugesta, sem voru frá öllum Norð-
urlöndunum.
Aðaltilgangur með stofnun slíkrar kennslumiðstöðvar
er, að starfsmaður hennar sjái um útvegun og dreifingu á
kennsluefni og fylgist með útgáfu á hinum Norður-
löndunum, verði tengiliður milh kennara sem kenna nor-
ræn mál, safni og dreifi upplýsingum um Norðurlöndin til
skólanna og fleira mætti upp telja.
Á nýafstöðnu Norðurlandaráðsþingi var samþykkt til-
laga sem gerir ráð fyrir uppbyggingu þessarar starfsemi
hér á landi. Það er fuh ástæða til að binda miklar vonir við
þessa nýjung í kennsluháttum og að hún verði til þess að
auka áhuga nemenda á norrænum málum og norrænu
samstarfi. Dönskukennarar í grunnskólum fá stundum þá
spurningu frá nemendum sínum, til hvers þeir þurfi að
læra dönsku, hvort það sé ekki nóg að læra ensku.
Þetta er ekki nema eðlileg spurning hjá barni, sem
heyrir ensku daglega en afar sjaldan skandinavískt mál.
Við þurfum að vera vel meðvituð um uppruna okkar,
við erum hluti af hinum norræna menningarheimi. Þess
vegna er mikilvægt að leggja enn frekari áherslu á
kennslu í Norðurlandamálum á íslandi. V.S.
Bónkvöld á
trésmiöjunni Borg
Oft vilja hinar ýmsu hugmynd-
ir skjóta upp kollinum í kaffi-
tímum á vinnustöðum. Fæstar
þeirra komast þó í
framkvæmd, en sem betur fer
verða sumar að veruleika. Svo
var t.d. með hugdettu sem
fæddist í kaffitíma hjá Tré-
smiðjunni Borg á Sauðárkóki
fyrir skömmu.
Að bóna bílinn er ekki það
allra skemmtilegasta sem margur
gerir. Því kom fram sú hugmynd
að ef menn færu í þetta í samein-
ingu yrði það allt annað og betra
mál. Var fastmælum bundið að í
lok vinnuvikunnar kæmu starfs-
menn með bíla sína til þvotta og
bóns á verkstæðið.
Þegar Dagur leit inn á Borgina
föstudagskvöldið í fyrri viku voru
bílar út um allt verkstæðið, þar
sem venjulega höfðu staðið hinar
ýmsu tegundir innréttinga.
myndlist
Fyrst og fremst
sjónræn víma
- segir Kristján Steingrímur sem sýnir í Glugganum
Kristján Steingrímur Jónsson
er fæddur á Akureyri árið
1957. Að sögn kunnugra er
hann ein bjartasta von Akur-
eyringa í myndlistinni og um
þessar mundir stendur yfir sýn-
ing á verkum hans í Gluggan-
um. Kristján Steingrímur var
að koma myndum sínum fyrir í
sýningarsalnum þegar ég
gægðist inn í Gluggann og
hann var fús til að svara nokkr-
um spumingum meðan við
skoðuðum málverkin.
- Mig langar að spyrja þig
fyrst, hneigðist hugurinn snemma
að myndlist?
„Já, hann gerði það reyndar.
Ég fór að fikta við þetta í kring-
um fermingu og hef ekki losnað
við þessa áráttu síðan, hún hefur
frekar ágerst ef eitthvað er.“
- Kom áhuginn kannski fram í
skóla, t.d. í teikningu?
„Hann kom eiginlega fram í
kroti á skólabækur til að byrja
með. Ég fór síðan á kvöldnám-
skeið í Myndlistaskólanum á
Akureyri, flutti suður og fór í
Myndlista- og handíðaskóla
íslands 1977 og útskrifaðist það-
an úr nýlistadeildinni 1981. Þá
fór ég út til náms og var í Ríkis-
listaháskólanum í Hamborg frá
1983-’87 hjá Bernd Koberling.
Nú er ég búinn að afgreiða
skólann, en lífsins skóli er eftir.“
- Nú fluttir þú frá Akureyri
fyrir um 10 árum en kemurðu
stundum hingað til að mála?
„Já, ég geri það. Ég var t.a.m.
á Akureyri í fyrrasumar og mál-
aði fyrir sýningu á Kjarvalsstöð-
um og nú er ég búinn að vera hér
í tvo mánuði sem gestakennari
við Myndlistaskólann og hef
málað nokkrar myndir fyrir sýn-
inguna. Það er gott að vinna hér,
óneitanlega annað andrúmsloft
en í Reykjavík og meira næði.“
Ég fór nú að skoða verk Krist-
jáns Steingríms betur en allt eru
þetta olíumálverk á striga. Þau
eru hins vegar mörg hver óvenju-
leg í laginu, sum súlulaga og önn-
ur ofurmjóar ræmur. Flest koma
þau abstrakt fyrir sjónir, þríhyrn-
ingar og önnur beitt form, en í
þeim flestum eru þó litlar fígúr-
ur, minni úr íslenskum sjávarút-
vegi, eða danskar kórónur. Einn-
ig er útskorin rúmfjöl notuð sem
mótíf, skorin út í dúk og þrykkt á
málverkin. Hvers vegna?
„Ég er ekki beinlínis að velta
fyrir mér þjóðlegu efni þrátt fyrir
þessar fígúrur. Þetta er fyrst og
fremst sjónræn víma, ég lít frekar
á myndirnar sem abstrakt en fíg-
úratífar. Að vísu hefur skilgrein-
ingin á þessum hugtökum
breyst."
- Þú ert eingöngu með olíu-
málverk, er einhver sérstök
ástæða fyrir því?
„Ja, olíulitir eru erfiðir. Það er
eina ástæðan. Mér finnst þeir
gefa manni meira en önnur efni.“
- En af hverju notar þú þessa
ramma, eða rimla í bakgrunni
myndanna?
„Þessar flísar, eða marmara-
plötur nota ég til að fylla út í
myndirnar og eru þær stundum
gagnsæjar og maður er ekki alveg
öruggur hvort maður sér í gegn-
um þetta eins og rimla.“
Kristján Steingrímur hefur
alltaf haldið tryggð við pensilinn
og málninguna þrátt fyrir að hafa