Dagur - 29.06.1988, Blaðsíða 5

júní; 1988 ^OAGUR -*5
Haukur Halldórsson.
eru ár frá ári að auka kornrækt
og það viljum við mjög gjarnan
styðja. Ég tel að þar séu mögu-
leikar á stórfelldri kornrækt og
mér finnst rétt að bændur nýti sér
þessa möguleika og snúi sér í
auknum mæli að kornræktinni.
Þetta er dæmi um einn jákvæðan
þátt í þessum efnum.“
Bændur eru að læra
á fullvirðisréttinn
Haukur segir að á undanförnum
árum hafi sauðfjárbændum ekki
fækkað en hins vegar hafi ærgild-
um á hvern framleiðanda fækkað
á mörgum svæðum sem bendir til
þess að sauðfjárbændur séu á
þessum svæðum í auknum mæli
að taka upp aukabúgreinar.
„Hins vegar er annað upp á ten-
ingnum í mjólkurframleiðslunni.
Þar fækkar framleiðendum jafnt
og þétt en þeir sem eftir eru
stækka heldur en hitt,“ segir
Haukur.
- Þær raddir hafa einmitt
heyrst hjá mjólkurframleiðend-
um að þeir hafi ekki möguleika á
að stækka bú sín og hendur
þeirra séu mjög bundnar. Er
þetta þá að breytast?
„Auðvitað er mikið af mönn-
um tekið þegar þarf að hefta
athafnaþrána. Hins vegar tel ég
að menn séu að læra inn á sinn
fullvirðisrétt og læra að búa við
hann. Menn hafa ákveðinn full-
virðisrétt og reyna að framleiða
upp í hann á sem hagkvæmastan
hátt. Til þess að ná þessu mark-
miði geta verið margar leiðir.
Hafi bændur mikla ræktun þá
geta þeir framleitt með minni nyt
eftir hvern grip og meira af inn-
lendu fóðri. Aðrir geta haft
minni húsakost og verða að fara
þá leið að ná sem mestum afurð-
um eftir hvern grip. Þetta kerfi
gefur ákveðna sveigju og við telj-
um okkur hafa séð í gegnum bú-
reikninga á undanförnum árum
að bændur hafa töluvert náð að
aðlaga sig þessu. Aðföng eru
verulega spöruð og það held ég
að eigi stóran þátt í að mjólkur-
framleiðendum hefur tekist að
halda sínum tekjum.“
- Á þeim tíma sem liðinn er af
búvörusamningunum þá hefur
ekki tekist að ná fram aukningu í
nýbúgreinum til að mæta sam-
drætti í mjólkur- og kjötfram-
leiðslu. Eru merki um breytingar
á þessari þróun?
„Jú, það er alvarlegt hve ilia
hefur tekist að byggja upp nýjar
búgreinar samfara samdrætti í
hefðbundnum búgreinum. En á
það má benda að fiskeldi er í
mikilli uppbyggingu og við verð-
um varir við að bændur t.d. í
Kelduhverfi og Ölfusi eru farnir
að standa sameiginlega að stærri
fiskeldisstöðvum og hafa vinnu
þar. Á þessum stöðum er
hægt að sjá að slíkar stöðvar liafa
bjargað atvinnulífinu."
Loðdýradæmið
er ekki búið
„Ég tel að loðdýradæmið sé eng-
an veginn búið. Menn eru að tak-
ast á við þann vanda núna sem
átti að gera í upphafi þ.e. að
koma fóðurstöðvum á rekstrar-
grundvöll. Allt byggist á því.
Danmörk hefur alltaf verið okkar
aðal samkeppnisland vegna þess
að þeir hafa mesta arðsemi í
þessari grein og að mínu mati
þarf fóðurverð hjá okkur að vera
a.m.k. 20% lægra en þar vegna
þess að húsin eru dýrari hérlend-
is. Ef við náum því markmiði þá
á loðdýraræktin að geta gengið
hér á landi. Það átak sem verið er
að gera núna varðandi endur-
skipulagningu á fóðurstöðvum er
grundvallaratriði og ég er síður
en svo búinn að gefa upp alla von
hvað þessa búgrein varðar.
Samhliða endurskipulagningu
fóðurstöðvanna þarf að breikka
undirstöðuna í loðdýraræktinni
og gerá bændum kleift að skipta
yfir í mink og síðan þurfa að að
koma til einhverjar viðbótar-
greiðslur til refabænda nú í sum-
ar til þess að bændur grípi ekki til
þess ráðs að fella hvolpana."
- Hvar á að fá fjármagn til
þess?
„Stjórn Stéttarsambandsins
hefur ályktað að loðdýraræktinni
beri að fá uppsafnaðan söluskatt
þriggja síðustu ára af aðföngum í
loðdýrarækt frá ríkinu. Fáist
þetta fjármagn ekki þá verði
Framleiðnisjóður á annan hátt að
tryggja að bændur grípi ekki til
þess ráðs að drepa refahvolp-
ana."
Ekki nóg að hafa hugsjón
- Einn bóndi sagði í Viðtali við
ríkisútvarpið fyrir skömmu að
ungt fólk þurfi bæði verulegt
fjármagn og mikla hugsjón til að
hefja búskap í dag. Ér svona
mikið átak að hefja búskap í
dag?
„Ég held að út af fyrir sig nægi
ekki að hafa hugsjón en hins veg-
ar hefur það mikið aö segja að
menn vilji vinna við landbúnað
og að landbúnaður veiti þær
aðstæður að menn séu tilbúnir til
að una þeim. Hins vegar verður
að segjast að söluverð jarða í
betri sveitum er rétt fyrir góðri
íbúð í þéttbýlinu. Sú vaxtastefna
sem rekin er í þjóðfélaginu í dag
torveldar mjög yfirtöku jarða og
bein stofnlán til jarðakaupa eru
lág þannig að ég get tekið undir
það að erfitt er að taka við
jörðum. En jarðir virðast seljast
samt sem áður og alltaf eru ein-
hverjir tilbúnir til að takast á við
búskap þótt þeir séu færri í dag en
áður sem sjá þetta í einhverjum
ljóma."
Jákvætt viðhorf
almennings
- Hvernig finnst þér viðhorf til
landbúnaðar vera í dag?
„Mér finnst viðhorf almenn-
ings vera jákvætt gagnvart land-
búnaði og flestir skilja að verið er
að takast á við óumflýjanlega og
nauðsynlega hluti þ.e. aðlögun
landbúnaðar að innanlandsþörf-
um. Maður heyrir oft raddir um
að nú sé að miklu leyti búið að ná
tökum á mjólkurframleiðslunni
en það eru líka á lofti raddir sem
að mínu mati eru mjög óbilgjarn-
ar, æsifréttamennska um fjár-
magn til landbúnaðarins. Mér
finnst beinlínis að ákveðnir aðilar
séu að reyna að draga athygli að
einhverju sem sé að í landbúnað-
inum til að beina athyglinni frá
eigin vandamálum. Þarna á ég
við fjármála- og viðskiptaráð-
herra. Gott dæmi um þetta var
nýverið þegar ríkisbankarnir
keyptu gjaldeyri í stórum stíl og
framkölluðu gengisfellingu. Ég
álít að meðal annarra þjóða hefði
bankamálaráðherra sagt af sér en
í staðinn er reynt að beina athygli
fólks að einhverju öðru eins og
að rangtúlka það sem verið er að
gera í landbúnaðinum, tala um
sukk og svínarí.“
- Ein lokaspurning. Hvar
finnst þér landbúnaðurinn á ís-
landi standa í dag?
„Ég tel að landbúnaðurinn sé
að takast á við mjög erfitt mál
sem er endurskipulagningin.
Vandamálið er mest í sauðfjár-
ræktinni og eftir mikinn halla-
rekstur í eggjum, kjúklingum og
eggjum standa margir bændur
mjög illa tekjulega í þeim grein-
um. En við erum að takast á við
þessi vandamál og vinna okkur
markvisst leið út úr þeim.“ JÓH
Falllilífarstökk
Námskeið í fallhlífarstökki hefst nk. mánudag á
Akureyri. Kennd verður hraðþjálfun í frjálsu falli.
Einnig verður boðið upp á farþegastökk.
Nánari upplýsingar gefur Sigurður Baldursson í síma
24464 á kvöldin.
Fallhlífarklúbbur Akureyrar.
Laus staða
Lektorsstaða í gervitannagerð við tannlækningadeild
Háskóla íslands er laus til umsóknar.
Laun samkvæmt launakerfi starfsmanna ríkisins.
Umsóknir, ásamt rækilegri skýrslu um vísindastörf
umsækjenda, ritsmíðar og rannsóknir, svo og námsferil og
störf, skulu sendar menntamálaráðuneytinu, Hverfisgötu
6, 150 Reykjavík, fyrir 26. júlí n.k.
Menntamálaráðuneytið,
24. júní 1988.
Sumarferð
Iðju 1988
Hin árlega orlofsferð verður farin um Norð-
austurland 25.-29. júlí.
Brottför verður frá Alþýðuhúsinu, Skipagötu 14,
mánudaginn 25. júlí kl. 9.00 árdegis. Gist verður á
Hótel Norðurljósi á Raufarhöfn og farnar dagsferðir
um nágrennið. Verð til félagsmanna með öllu kr.
9.000,-
Þátttaka tilkynnist skrifstofu Iðju fyrir 1. júlí.
(Símar 23621 og 26621.)
Ferðanefnd.
Ertu að fara í fríið?
Ferðatöskurnar færðu hjá okkur.
Þú kaupir 3 í setti og borgar fyrir 2!
Eða eftir vali þá 1.200 kr. pr. stk.
Sendum í póstkröfu ef óskað er.
Hrossaræktendur
á starfssvæði Hrossaræktarsambands
Eyfirðinga og Þingeyinga.
Héraðssýning kynbótahrossa verður haldin á Húsa-
vík sunnudaginn 7. ágúst 1988.
Skráningu á haustsýninguna skal vera lokið fyrir
mánudaginn 25. júlí. Skráningarcyðuhlöð liggja
franimi á skrifstofu Búnaðarsambands Eyjafjarðar
og hjá Stefáni Skaftasyni ráðunaut í Straumnesi.
Vandlega útfylltum skráningareyðuhlöðum ásamt
með 600 kr. skoðunargjaldi skal skilað fyrir umget-
inn tíma (25. júlí) til Stefáns Skaftasonar í Straum-
nesi, til Kristins Hugasonar á skrifstofu B.S.E. eða
heima í Klettagerði 2, Akureyri.
Búnaðarsamböndin á svæðinu.
Hrossaræktarsamböndin á svæðinu.
Hrossaræktarsamband Eyfírðinga og Þingeyinga.