Dagur - 22.09.1990, Blaðsíða 13

Dagur - 22.09.1990, Blaðsíða 13
af erlendum veffvangi Laugardagur 22. september 1990 - DAGUR - 13 Amerískar úrvals matvörur W/op aualitv -M. •• Kynningar I / I Hrísalundi 1^.1- M V • ■Tl— • I • • ■ j* Til solu i öllum verslunum Hvers vegna nota Afríkumenn ekki sebradýr til reiðar? Nýtt á íslandi Telja má víst, að í sambýli við sebradýrin um þúsundir ára hafi Afríkumenn á stundum reynt að nota þau bæði sem dráttardýr og til reiðar. En trúlega hafa þeir komist að sömu niðurstöðu og vagneigandinn enski, að það væri ekki erfiðisins virði að reyna að temja þau. Hins vegar kann vel að vera, að Asíu- og Evröpubúar hafi átt við sömu erfiðleikana að etja, þegar þeir tömdu hestinn. Hlýðn- ir hestar okkar tíma eru árangur af langtíma ræktun. markvissu úrvali og blöndun. Á löngum þróunartíma hafa menn leitast við að ala upp „barnslegt" dýr, sem væri auðveldara að ráða yfir en „fullorðnari" og sjálfstæðari ættfeðrum. Með það í huga má auövitaö spyrja, hvers vegna Afríkumenn hafi ekki fyrir löngu gert það sama með sebradýrin. Trúlega cr það í og með vegna þess, að íbúar Asíu og Evrópu höfðu meiri þörf fyrir nytjadýr á borð við hestinn en Afríkubúar. I hefðbundinni afrískri byggð hefur nautgriparækt alltaf verið helsti bjargræðisvegurinn. Af þeim sökum hefur verið takmörkuð þörf fyrir mikil ferða- lög og meiri áhersla lögð á rækt- un dýra sem mikið kjöt fékkst af en þeirra sem hentuðu til flutn- inga eða annarrar vinnu. (Bengt Bengtsson í Fakta 1/90. - Þ.J.) ..... Til að Ieita svara við þessari spurningu gerðu læknar við Eystra sjúkrahúsið í Gautaborg tilraun, sem tók til 200 sjúklinga með rnjög óhrein sár. f Þegar sjúklingarnir voru lagðir inn, voru sár sumra hreinsuð með dauðhreinsuðum vökva, en ann- arra með venjulegu vatni. Með- ferð þeirra að öðru leyti var hin sama. Þegar að því kom að meta árangurinn, kom í Ijós, að sýking hafði komist í sárin hjá 16 af þeim 100, sem höfðu verið þvegnir með dauðhreinsuðu vatni. Af þeim 100 sem höfðu verið þvegnir með kranavatni, urðu aðeins 8 fyrir sýkingu. Utkoman varð þessum sænsku læknum undrunarefni, því að erfitt var að trúa því, að kranavatn væri betra til notkunar við hreinsun sára en sama vatn dauðhreinsað. Hugsanlega er skýringin sú, að þegar vatn er tekið úr krananum, sé notað meira magn og því verði hreins- unin betri. Rannsóknin hefur líka raun- hæft gildi utan sjúkrahúsanna. Enda þótt oftast sé ekki nauðsyn- legt að hreinsa sárin á slysstað, getur það verið aðkallandi, ef um er að ræða slys vegna eiturefna eða ýmiss konar bruna, og þá er bara að nota ómælda skammta af vatni til hreinsunar. En efasemdamenn kunna að spyrja, hvort kranavatn sé yfir- leitt eins hreint og það, sem læknarnir í Gautaborg notuðu. Cirkus Espanía sýnir í íþróttahöllinni á Akureyri laugardag og sunnudag. Sýningar báða dagana kl. 15.00 og 20.00. Miðasala opin frá kl. 10.00 báða dagana. Loftfimleikar ★ Trúðar ★ Akrópatik Töfrabrögð ★ Jafvægislistir ★ Tarantúlla risakóngulær og margt, margt fleira. Skemmtun fyriralla fjölskylduna. Skýringin á því er samofin af ýmsum þáttum dýrafræði, lofts- lags og menningar. Til þess að skilja þetta er nauðsynlegt að fara nokkrum orðum um hesta- dýr, sem eru sérstök ættkvísl hóf- dýra. Fyrir utan hesta teljast sebra- dýr og asnar til ættkvíslar hesta. Bæði asnar og sebradýr eru sjálf- stæðar og þrjóskar skepnur. Saga ein frá nítjándu öld er skemmtilegt dæmi um þetta. Enskur sérvitringur, sem átti hestvagn til mannflutninga, ákvað að fara að nota sebradýr til að draga vagninn. En í stað þess að flytja farþegana á sem skemmstum tíma til ákvörðunar- staðar, æddu sebradýrin oft yfir grasflatir og húsagarða. Þar tóku þau sér svo góðan tíma til að éta Sebradýrin eru svo einráð, að það er ekki hlaupið að því að spenna þau fyrir plóg eða stjórna þeim á kappreiðabraut. lystugan garðagróðurinn. Akstur á bæjarlífið, en sebradýr henta sebravagnsins setti sérstakan svip ekki vel til að draga vagna. Sú kenning er alþekkt, að sár eigi að þvo með dauðhreinsuðu vatni. Nú hefur sænsk rannsókn leitt í Ijós, að ennþá betra sé að nota vatn úr krananum. Þegar sár myndast við slys,, verða þau oft óhrein og þurfa hreinsunar við. Þetta á ekki síst við um umferðarslys. Venjan hcfur verið sú, að nota dauð- hreinsaða vökva til að þvo sárin, enda þótt venjulegt vatn sé nán- ast laust við sóttkveikjur. Kranavatn hefur líka fleiri kosti. Það er auðfengið og ódýrt og því auðvelt að nálgast það í miklu magni. En hvað með ör- yggið? Því er til að svara, að á öllum Norðurlöndunum á að mega treysta kranavatninu, því að öll gera þau hliðstæðar kröfur til drykkjarvatns. Annars staðar í heiminum er skynsamlegt að hugsa sig vel um áður en gripið er til kranavatns- ins. (Fakta 1/90. - Þ.J.) Kranavatn er best tíl að hreinsa sár

x

Dagur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Dagur
https://timarit.is/publication/256

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.