Dagur - 08.07.1992, Blaðsíða 4

4 - DAGUR - Miðvikudagur 8. júlí 1992
ÚTGEFANDI: DAGSPRENT HF.
SKRIFSTOFUR: STRANDGATA 31.
PÓSTHÓLF 58. AKUREYRI. SÍMI: 96-24222
ÁSKRIFT KR. 1200 Á MÁNUÐI
LAUSASÖLUVERÐ KR. 110
GRUNNVERÐ DÁLKSENTIMNETRA 765 KR.
RITSTJÓRI: BRAGI V. BERGMANN (ÁBM.)
FRÉTTASTJÓRI: KRISTJÁN KRISTJÁNSSON
BLAÐAMENN:
INGIBJÖRG MAGNÚSDÓTTIR (Húsavíkvs. 96-41585).
JÓHANN ÓLAFUR HALLDÓRSSON. JÓN HAUKUR BRYNJÓLFSSON (iþróttir).
ÓLI G. JÓHANNSSON. ÓSKAR ÞÓR HALLDÓRSSON.
SKÚLI BJÖRN GUNNARSSON (Sauöárkróki vs. 95-35960. fax 95-36130).
STEFÁN SÆMUNDSSON. ÞÓRÐUR INGIMARSSON
LJÓSMYNDARI: KJARTAN ÞORBJÖRNSSON
PRÓFARKALESTUR: SVAVAR OTTESEN
ÚTLITSHÖNNUN: RÍKARÐUR B. JÓNASSON. ÞRÖSTUR HARALDSSON
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRÍMANN FRÍMANNSSON
DREIFINGARSTJÓRI:
HAFDÍS FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR. HEIMASÍMI 25165
FRAMKVÆMDASTJÓRI: HÖRÐUR BLÖNDAL
PRENTVINNSLA: DAGSPRENT HF.
SÍMFAX: 96-27639
Aftur tíl Kjaradóms
Sú ákvörðun ríkisstjómarinnar að setja
bráðabirgðalög í Kjaradómsmálinu svo-
nefnda kom vægast sagt á óvart eftir þær
yfirlýsingar sem ráðherrarnir höfðu áður
gefið um málið. Ríkisstjórnin var vissulega í
erfiðri stöðu en segja má að hún hafi hafnað
bestu leiðinni til lausnar en valið þá næst
verstu.
Besti kosturinn í stöðunni var tvímæla-
laust sá að kalla Alþingi saman án tafar og
setja ný lög um Kjaradóm, því Kjaradómur á
að sjálfsögðu að heyra undir Alþingi allt en
ekki ríkisstjórnina eina. Eftir þær breytingar
sem gerðar voru á þingskaparlögunum situr
Alþingi nú allt árið um kring og hægt er að
kveðja það til reglulegra funda nánast hve-
nær sem þurfa þykir. Þess vegna var ekkert
því til fyrirstöðu að þing kæmi saman til að
taka afstöðu í Kjaradómsmálinu og grípa til
viðeigandi ráðstafana. Þessari leið hafnaði
ríkisstjórnin engu að síður og hafnaði þar
með meginkröfu útifundarins í Reykjavík á
dögunum.
Versti kosturinn í stöðunni hefði eflaust
verið sá að aðhafast ekkert og láta úrskurð
Kjaradóms standa óhaggaðan. Reyndar má
segja að ríkisstjórnin hafi í fyrstu ætlað að
grípa til þess ráðs, eða því sem næst, því
hún ætlaði upphaflega að sitja aðgerðalaus
fram í lok ágústmánaðar en kanna þá hvort
eitthvað væri hægt að gera í málinu. Sú leið
hefði vafalaust reynst dýrkeypt og því fagn-
aðarefni að ríkisstjórnin kaus að skipta um
skoðun.
Sem fyrr segir er setning bráðabirgðalaga
líklega næst versta úrræðið sem hægt var að
hugsa sér. Með setningu bráðabirgðalaga er
ekki hægt að tryggja að Kjaradómur komist
að annarri niðurstöðu en hann hefur þegar
gert. Hætt er við að dómstóllinn muni nota
sömu viðmiðanir og áður þegar hann
ákvarðar laun umbjóðenda sinna öðru sinni -
ef hann þá fæst til þess - og breyti því
úrskurði sínum lítt eða ekkert. Þá fyrst væri
málið komið í fullkomið óefni.
í stað þess að kalla Alþingi saman og
höggva á hnútinn og taka þar með pólitíska
ábyrgð á lausn málsins á sínar herðar, ákvað
ríkisstjórnin að skjóta málinu til Kjaradóms
öðru sinni. Enginn veit á þessari stundu
hver viðbrögð hans verða og því eru lyktir
málsins enn á huldu. Það er afar slæmt með
tilliti til þess hve mikhr hagsmunir eru í húfi.
BB.
Þjóðskólinn á Akureyri
Meðal síðustu vorverka Alþingis
var að setja Háskólanum á Akur-
eyri ný lög. Þetta er í sjálfu sér
fagnaðarefni. Það furðulega við
þessa afgreiðslu er að mennta-
málanefnd Alþingis fékk sam-
þykkta þá breytingu á frumvarp-
inu, að í burtu falli seta fulltrúa
Akureyrar og Fjórðungssambands
Norðlendinga í háskólanefnd.
Þessu var breytt á þann veg að í
staðinn komi tveir fulltrúar
nemenda háskólans, sem þeir
kjósa árlega á almennum fundi
sínum.
Rök menntamálanefndar eru
athyglisverð, en í nefndaráliti
segir:
„Það er skoðun nefndarinnar
að Háskólinn á Akureyri sé líkt
og Háskóli íslands skóli allra
landsmanna og því sé ekki eðli-
legt að í stjórn hans sitji fulltrúar
staðbundinna samtaka."
Þetta eru ekki hlýjar kveðjur
til Akureyrarbæjar og Fjórðungs-
sambands Norðlendinga, sem
hafa haft frumkvæði um stuðning
íbúa Norðurlands og ekki síst
velvild landsbyggðarmanna
almennt við skólann. Þetta er þó
verjandi, ef Háskólinn á Akur-
eyri axlar það hlutverk að vera
alhliða þjóðskóli í þeim anda sem
Jón Sigurðsson forseti stefndi að
með stofnun háskóla á íslandi.
Kannski vakti bara fyrir nefnd-
inni sú einfalda túlkun, að skól-
inn sé ætlaður öllum landsmönn-
um, Ii'kt og Háskóli íslands í
Reykjavík hefur verið frá upp-
hafi.
Það er fjarri því að Háskólinn
á Akureyri sé viðurkendur af kol-
lega sínum í Reykjavík. Þeir sem
eru djarfastir á þeim bæ telja að
efla megi Háskóla íslands með
því að hætta starfsemi Háskólans
á Akureyri. Þeir ræða um dýrasta
háskóla í norðanverðri Evrópu,
en gleyma að geta þess að Há-
skóli Islands býr að sjálfstæðri
tekjulind, utan fjárlaga, sem er
Happdrætti Háskóla lslands. Til
þeirra fjármuna er oftast leitað,
þegar Háskóli íslands eflir búnað
sinn og húsakost.
Áskell Einarsson.
Hér norðan heiða hafa okkar
vísu háskólafeður ekki fundið
upp hliðstæða tekjulind. Hins
vegar fann norðanstúdentinn,
Ólafur G. Einarsson, mennta-
málaráðherra, hvöt hjá sér að
vekja athygli á þessu. Því er
vænst að heimamenn háskólans á
Akureyri láti ekki sitt eftir liggja.
Ekki er vafamál að ekki stendur
á stuðningi Fjórðungssambands
Norðlendinga og margra annarra
víðsvegar í byggðum landsins.
Háskólinn á Akureyri býr að
liðsinni hinna mörgu, er eiga
menntun sína og framgöngu að
þakka Menntaskólanum á Akur-
eyri, þegar það þóttu forréttindi
að sækja menntaskólanám. Þetta
kom greinilega í ljós, þegar safn-
að var liði til undirbúnings
háskóla á Akureyri. Hér kom
einnig til frumkvæði Norðlend-
inga sjálfra, í öllum byggðum
Norðurlands, sem ásamt lands-
byggðarmönnum víða um land,
sameinuðust um málið, sem
byggðamál. Útslagið var þó
ákvörðun tveggja ágætra norðan-
stúdenta, sem skipuðu stól
menntamálaráðherra á sinni tíð.
Það verður að vara alvarlega
við því að þrengja vinahóp
Háskólans á Akureyri, og tengja
starf hans sérstaklega við eflingu
byggðar hér við fjörðinn. Há-
skólinn á Akureyri verður að
treysta landsbyggðartengsl sín,
hvar sem er í landinu. Þessi sömu
tengsl dugðu Menntaskólanum á
Akureyri, þegar hann barðist fyr-
ir lífi sínu. Akureyrarskólinn hef-
ur mótað nýja hópa mennta-
manna í þessu landi, til fremstu
áhrifa í þjóðfélaginu.
Eins og gefur að skilja er
Háskólinn í Reykjavík arftaki
hinna gömlu embættismanna-
skóla á sviði guðfræði, læknis-
fræði og lögfræði. Háskóli
íslands mun að sjálfsögðu halda
áfram því hlutverki, að fullnuma
háskólamenntaða embættismenn
handa þjóðinni. Hér hefur
Háskólinn á Akureyri hins vegar
frítt spil, þar sem hann tekur ekki
við sögulegu hlutverki embættis-
mannaskólanna. Ef til vill á hann
hægara með, frekar en Reykja-
víkurskólinn, að verða í raun
þjóðskóli, þar sem áhersla er
lögð á þau fræði, sem næst eru
atvinnulífi og daglegu striti þjóð-
arinnar.
Á þessu sviði hefur brautin
verið rudd. Ljóst er af afgreiðslu
Alþingis, að á næsta leiti er
kennaranám við Háskólann á
Akureyri, og vonandi eflist
rekstrarfræðinámið t.d. með auk-
inni kennslu í markaðsfræðum.
Þrátt fyrir það að fulltrúar
„staðbundinna samtaka“, þ.m.t.
Akureyrarbæjar, séu ekki nægi-
lega fínir til að vera í akademískri
stjórnarnefnd, verður skólinn að
treysta á þessar sömu baksveitir
áfram í hvert sinn, þegar draga á
nýjungar að landi. Þetta er kjarni
þessa máls.
Það pýramídasjálfstjórnar-
kerfi, sem einkennir háskóla-
starfið, er starfseminni fjötur um
fót. Þetta sýnir reynslan, hve
háskólamönnum gengur illa að fá
þjóðarfylgi við nýmæli í rekstri
stofnana sinna.
Áskell Einarsson.
Höfundur er framkvæmdastjóri Fjórð-
ungssambands Norðlendinga.
Tónlist_______________
Suniartónleikar
2. júlí hélt Tónlistarhópur Akur-
eyrarkirkju tónleika á Dalvík á
vegum Sumartónleikanna á
Norðurlandi. Það voru fyrstu
tónleikar sumarsins og upphaf
fimmta starfsárs sumartónleik-
anna. Tónlistarhópurinn flutti
sömu efnisskrá á tónleikum í
Raufarhafnarkirkju, 3. júlí, í
Reykjahlíðarkirkju, 4. júlí og í
Akureyrarkirkju, 5. júlí.
Tónlistarhópur Akureyrar-
kirkju var skipaður Margréti
Bóasdóttur, sópransöngkonu,
Lilju Hjaltadóttur, fiðluleikara,
Hólmfríði Þóroddsdóttur, óbó-
leikara, Dagbjörtu Ingólfsdóttur,
fagottleikara og Birni Steinari
Sólbergssyni, organista Akureyr-
arkirkju.
Margrét Bóasdóttir flutti Til
Maríu eftir Gunnar Reyni
Sveinsson, þar sem hún naut
dyggrar aðstoðar Björns Steinars
Sólbergssonar. Einnig fluttu þau
tvö þrjú trúarverk eftir Jón Leifs,
Upp, upp mín sál, Allt eins og
blómstrið eina og Faðir vor. Loks
flutti Margrét Flammende Rose,
Zierde der Erden eftir G. F.
Hándel og naut undirleiks hljóð-
færaleikaranna allra.
Til Maríu er dálítið sundur-
laust verk, þar sem höfundur fer
talsvert á milli stílbragða. Það er
þó alláhrifamikið og naut sín vel í
flutningi Margrétar og Björns
Steinars. Upp, upp mín sál er
svolítið þvingað verk; gleði hinn-
ar trúuðu sálar kemur ekki svo
fram sem eðlilegt hefði mátt
teljast. Allt eins og blómstrið
eina er hins vegar innileg tón-
smíð og var flutt af mikilli innlif-
un. Eins var um flutning hins
eftirtektarverða verks, Faðir vor,
en þar hefði heldur meiri radd-
styrkur en Margrét hefur yfir að
ráða verið æskilegur. Hið sama
gilti að hluta til um Flammende
Rose, Zierde der Erden eftir
Handel, en þar naut sín aftur til
fullnustu mikið vald Margrétar
Bóasdóttur á flutningi þess tóna-
flúrs, sem einkennir tónlist sam-
tíma tónskáldsins.
Hljóðfæraleikararnir fluttu tvö
verk eftir A. Corelli: Tríósónötur
op. 2 nr. 1 og op. 3 nr. 1. Einnig
fluttu þeir Tríó í g-moll eftir A.
Vivaldi. Flutningur var í heildina
góður. Sérlega vel tókst að skila
anda hinna ýmsu kafla verkanna
þannig að þeir nutu sín hver um
sig og skildu sig vel að. Marker-
ing var einnig góð og samstilling
tónstyrks í góðu lagi. Gallar voru
fáir. Einna helst þeir, að fyrir
kom að óbó og fiðla voru ekki
ætíð svo samstíga í hröðum nóta-
leik sem hefði mátt vera, og einnig
henti, að tónn fiðlunnar náði
ekki alveg réttri hæð einkum í
sólóinnkomu í tríói Vivaldis.
Tónleikarnir í Akureyrar-
kirkju voru vel sóttir, en aðsókn
á sumartónleikana hefur farið
vaxandi ár af ári, sem sýnir, að
þessi starfsemi á góðan hljóm-
grunn. Hún hefur líka verið auk-
in verulega á þessu starfsári.
Nokkrar kirkjur hafa bæst í flokk
þeirra, sem leikið er í. Þær eru
Dalvíkurkirkja, Lundarbrekku-
kirkja, Raufarhafnarkirkja og
Dómkirkjan á Hólum í Hjalta-
dal.
Það fólk, sem staðið hefur að
þessari starfsemi, á miklar þakkir
skyldar fyrir ötula framgöngu
sína. Þar eiga Björn Steinar Sól-
bergsson, organisti, og Margrét
Bóasdóttir, söngkona, stærstan
hlut. Því miður er Margrét Bóas-
dóttir væntanlega á förum suður í
Skálholt á þessu ári. Hún hefur
verið mikil stoð og driffjöður í
tónlistarlífi fjórðungsins undan-
farin ár og skilur eftir sig skarð,
sem torvelt er að sjá hver muni
fylla.
Haukur Ágústsson.