Dagur


Dagur - 19.05.1993, Qupperneq 6

Dagur - 19.05.1993, Qupperneq 6
6 - DAGUR - Miðvikudagur 19. maí 1993 IUIlNNING A Odda Margrét Júlíusdóttir Fædd 18. febrúar 1951 - Dáin 11. maí 1993 Kveðja Sortnar þú ský suðrinu í og síga brúnir lœtur. Eitthvað að þér einsog að mér amar ég sé þú grœtur. Já þaö hefur eitthvað amað að okkur vinum Oddu þessa mánuði og miss- eri, sem við höfum vitað að sjúk- dómur hennar myndi fyrr eða síðar draga hana til dauða. Og nú hefur það gerst, það versta, eða kannski það besta eins og komið var. En þetta er and- styggilegt engu að síður. Söknuður okkar er himinhár kæra Odda. Virðistþó greið liggja þín leið um Ijósar himinbrautir. En niðri hér ce mœta mér myrkur og vegaþrautir. Það var lítið um lognmollu í sam- skiptum okkar Oddu. Oftlega man ég fjör í reykmett- aðri stofu. Þá var hlegið, grátið og kysst, skeggrætt eða rifist hástöfum. Gott ef stundum var ekki staðið upp í þjósti og með tilþrifum. Því marga stormana vöktum við Odda upp í staupi, en þá storma lægði sam- stundis - eða síóar. Oftar en ekki reyndi Odda að ala menn upp, því hún var mikill uppal- - 'ji En hún vissi það svo sem að þaö er erfitt að kenna gömlum hundum að sitja, einkum þeim sem ánetjast hafa „listabölinu“ (einsog einn lítill skíðamann orðaði það í Deginum), þeir þykjast sjálfstæðir og stórir strákar. En Odda reyndi samt og tíminn leiðir í ljós hversu vel henni tókst til. Hafi hún náð broti af þeim ámagir með okkur, sem hún náði með börnunum, sem hún kenndi af list, erum við á grænni grein. Jónsi minn og Vala, ég sam- hryggist innilega. Hœgfara ský flýt þér ogflý frá þessum brautum harma. Því jörðu hver ofncerrifer oft hlýtur vœta hvarma. (Ljóó: Til skýsins eftir Jón Thoroddsen) Kristján Pétur. Það var þriðjudagsmorguninn 11. maí sem okkur barst til eyrna aö Odda hefði látist þá um nóttina. Að lokið væri langri og strangri baráttu sem hún háði af bjartsýni, hörku og á stundum ómannlegri seiglu. Andspænis slíkri fregn mega hversdagsleg orð sín lítils og eftir- lifendum verður fátt fyrir annað en að leita athvarfs í orðum sér vísari manna. I Ijóði Snorra Hjartarsonar „Ferð“ segir að hver vegur að heim- an sé vegur heim. Sá vegur er vissu- lega misgrýttur og lífsgangan oftar en ekki á brattan. En í lok sama ljóðs er brugðið upp mynd af land- inu handan fjalla þar sem ríkir eilíf- ur friður. Þangað er góð heimvon. Héma megin fjalla stendur eftir hnípinn hópur sem í annað sinn sér á bak félaga úr þeim flokki sem hélt glaðbeittur út í lífið fyrir 22 árum. Við þökkum samfylgdina og biðjum ástvinum Oddu huggunar harmi gegn. Bekkjarsystur í 6.b MA 1971. Enn er brosið þitt rjótt og barnglatt, barnið mitt sjúka, þó vorið þitt ríka, von mín sem vermandi beið, heyi nú eitt við ofraun örlagastríð. Og allt sem ég vil, allt sem ég gef fœr engu breytt, tár sem égfel, föl sól yfirföllnum val, blómstráðri gröf; bros þín og kvöl eru byrgð þar, byrgð hér við hjarta mitt húmrjóð og þreytt. Með þessum erindum úr kvæði Snorra Hjartarsonar viljum við minnast okkar elskulega kennara og félaga, Oddu Margrétar, sem var okkur sannur vinur bæði í leik og starfi. Sérstakar kveðjur frá foreldrum fyrir frábær kynni og samstarf í gegnum árin. Foreldrar og nemendur 7. bekkjar 21. stofu Lundarskóla ’91-’92. Eg man hana fyrst sem leggjalangan ungling á Eyrinni. Seinna uröum við málkunnugar. En haustið 1989 tókum við báöar við tíuárabekk í Lundarskóla. Næstu ár var barist á mörgum vígstöðvum. Sigrar og ósigrar eins og gengur. Hún óx viö hverja raun. Síðasta orustan var hörð og hún féll með sæmd. Kannski var það hennar stærsti sigur. Eg kveð Oddu Margréti með virðingu og þökk. Margrét Nýbjörg Guðmundsdóttir. Við lifum í vinum okkar í meira mæli en við gerum okkur yfirleitt grein fyrir. Ein mannsævi er ævin- lega samofin lífi margra. Ef við glötum vinum eða þeir deyja þá deyr eitthvað í okkur. Odda Margrét var vinur minn. Odda Margrét ólst upp á Akur- eyri, gekk hefðbundinn veg um skóla bæjarins og lauk stúdentsprófi frá MA áriö 1971. Hún lauk síðan fóstrunámi frá Fósturskóla íslands 1973. Allan starfsaldur sinn vann hún á Akureyri, lengst af við kennslu í Lundarskóla en einnig sem fóstra í leikskólum bæjarins. Þótt nokkuð langt sé síðan hún kenndi þess meins, sem hún laut í lægra haldi fyrir, þá tókst henni að vinna fulla vinnu fram eftir sl. ári, enda var hún dugnaðarforkur og hörð af sér. Eg kynntist bæði henni og manni hennar, sem síðar varð, Jóni Laxdal Halldórssyni, í menntaskóla, en vin- ur þeirra varð ég ekki fyrr en við Jón vorum saman í Háskóla Islands. Sumarió 1975 varð það að ráði að ég og þau hjón leigðum saman heilt hús í eitt ár á Akureyri. Næsta vetur 1976-77 dvöldu þau hjón í Arósum í Danmörku, en ég hvarf í önnur út- lönd um tíma. Við gerðum ýmislegt okkur til gamans, iðulega ásamt öðru fólki, enda var gestkvæmt á heimili þeirra hjóna. Við rákum Rauða húsið á Akureyri. Stundum á sumrum höfð- um við sumarhátíðir, þar sem allir veizlugestir gerðu eitthvað til að gleðja hina gestina, lásu ljóð eða sögur, sungu, léku á hljóðfæri eða geröu eitthvað annað, sem þeim datt í hug. Viö hittumst líka reglulega og borðuðum saman. Odda kom síðast í slíkt matarboð snemma í apríl sl. Oddu var margt til lista lagt. Hún hélt fallegt heimili meö dóttur sinni og manni, var góð matselja og bak- aði afbragðs brauð. Hún var framúr- skarandi kennari. Eg þekkti sjálfur böm, sem fara ekkert í launkofa meö það, að skólaseta hjá henni var sífellt tilhlökkunarefni. Eg hygg, að hún hafi ekki verið síðri fóstra. Hún hafði mikinn áhuga á listum, en þó sérstaklega á leikhúsi. Hún hafði vanizt leikhúsi í æsku með föður sínum, Júlíusi Oddssyni, sem lengi lék með Leikfélagi Akureyrar, og sótti þangað meðan hún mögulega gat. Um tíma ritaði hún leikdóma í Norðurland, sem þá var vikublað á Akureyri. Við höfðum bæði mikið dálæti á Agötu Christie og skiptumst á bók- um eftir hana öðru hverju, en Odda las mikjð. Hún sökkti sér niður í aðra höfunda, sérstaklega samtíma- höfunda íslenzka. Hún hafði gaman af að ræóa kosti og lesti á þeim bók- um, sem hún var að lesa þá stund- ina, og bryddaði oft upp á slíkum umræðuefnum. Odda hafði afdráttarlausar skoð- anir á flestum hlutum, var stundum nokkuð dómhörð, en það er enginn löstur á fólki, ef það kann að fara með hörkuna. Það var auk þess hátt- ur vina hennar að taka afdráttarlaust til orða og vera sem glannalegastir í skoðunum. Hún átti það líka til að reiðast við vini sína og fór þá ekki dult með. En það stóð aldrei lengi og skyggði ekki á vináttuna. Það hafði verið ljóst nú um nokkurt skeið að hverju dró. Odda þjáðist af krabbameini, sem tókst ekki að ráða við. Hún gisti spítala nokkurt skeió, en fjórum dögum fyrir andlátið kom hún heim. Flestir áttu von á, að hún fengi nokkum tíma heima. Hún var ánægó að vera komin heim, enda undi hún hag sín- um bezt þar. En því miður naut hún þess stutt. Dauðinn er böl, hvernig sem á er litið. Hann sviptir þann sem deyr lífinu, þá sem næstir standa því sem hvað dýrmætast er, ættingja og ást- vini. Jón Laxdal og Valgerður sjá nú á bak eiginkonu og móður, systkini hennar tvö kærri systur. Megi góður Guð varðveita Oddu Margréti og líkna og styrkja fjöl- skyldu hennar og aðra ættingja í sorginni. Guðmundur Heiðar Frímannsson. Öll þurfum við að horfast í augu við þá staðreynd að dauðinn bíður okk- ar allra. Hann vægir engum og það er sársaukafullt og illskiljanlegt fyr- ir okkur sem eftir stöndum þegár hann - alltof snemma - sækir heim einhvem sem er eins og hluti af okkur sjálfum. Þegar það gerist er í fyrstu eins og þessi hluti deyi líka. I gær vissi ég að ég kæmist ekki norður á Akureyri til að vera við jarðarför Oddu, æskuvinkonu minn- ar, og ég fann sárt þörfina fyrir að kveðja hana. Eg gerði mér grein fyr- ir að þessi þörf er að hluta eigin- gimi. Mér fannst eins og kveðjuat- höfnin mundi gera mig heila aftur og auðvelda mér að sætta mig viö að minningarnar um Oddu og þann hluta af lífi okkar sem vió áttum saman, þurfa nú að koma í staóinn fyrir hana sjálfa. Ég varð því að búa mér til mína eigin kveðjuathöfn. Ég skoðaði gamlar myndir frá því við vorum í landsprófi, frá skíðaferðum upp í Hlíðarfjall, frá skátamótum og frá því í Mennta- skólanum á Akureyri. A flestum þessara mynda er Odda. Ég náði í gamlan skókassa fullan af gömlum bréfum og enn fleiri myndum, m.a. frá heimili foreldra hennar við Sól- velli. Ég fann þar gamla leikskrá frá Þjóðleikhúsinu og mundi eftir haustferð til Reykjavíkur, en þangað áttum við vinkonurnar tvö erindi; að versla föt í Karnabæ og fara í Þjóð- leikhúsió. Við höfðum þénað ágæt- lega um sumarið í Niðursuðuverk- smiðju K.J. Við gerðum hvort tveggja og komum norður í útsniðn- um dátabuxum og þröngum rúllu- kragabolum og höfðum séð „Ó þetta er indælt stríð“. Ég rifjaði upp tjald- ferðir í Vaglaskóg og Húsafell. Hvaö það var gaman að vera ungur og eiga allt lífið framundan. Og hvað vinahópurinn var skemmtileg- ur. Ein ljúf minning er frá því í des- ember 1973 þegar ég heimsótti Oddu og Jónsa og nýfædda dóttur þeirra, hana Völu Dögg. Ég man hvað við vorum sæl og ángæð, ég með mína dóttur sem hafði fæðst nokkrum mánuðum fyrr og þau með sína. A þessum tíma vorum við skólasystumar úr 6.b Menntaskól- ans á Akureyri að eiga okkar fyrstu böm, það var kominn myndarlegur hópur af strákum en þetta voru fyrstu stelpumar og við vorum stolt- ar. Eins og gengur völdum við okk- ur mismunandi leiðir til að lifa líf- inu og þær lágu ekki alltaf saman. Odda og Jónsi völdu að flytja aftur heim til Akureyrar eftir nokkur ár hér í Reykjavík og í Danmörku; ég settist að í Reykjavík eftir langa námsdvöl erlendis. Vinátta okkar Oddu varð hluti af sameiginlegri fortíð okkar beggja en væntumþykj- an var alltaf fyrir hendi. Þess vegna var alltaf jafn ljúft að hittast, hvort heldur það var í hópi gamalla skóla- systra eöa bara við tvær. I desember síðastliðnum hitti ég Oddu hér í Reykjavík. Hún var í einni af mörgum ferðum sínum á sjúkrahús. Þó svo að það færi ekki fram hjá neinum að þarna fór fár- sjúk manneskja var hláturinn hennar enn jafn bjartur og bjartsýnin og trú- in á lífið sterk. Eg óttaðist að þetta yrði síðasta skiptið sem ég sæi hana og mér leið illa. Ég var svo hrædd um að myndin af henni svona veikri mundi skyggja á allar hinar mynd- imar en ég veit það núna að það var ástæðulaus ótti. Elsku Jónsi, auðvitað geta minn- ingar aldrei komið í staðinn fyrir hana Oddu þína en þær eru raun- verulegar. Huggun í fyrstu en von- andi seinna meir mikilvægur þáttur af því sem við erum og gera okkur öll sem þekktum Oddu að betri manneskjum. Ég sendi þér og dóttur ykkar henni Völu Dögg, svo og þeim Rósu og Nick, mínar innileg- ustu samúöarkveðjur. Stefanía Traustadóttir. Við munum Oddu Margréti. Við munum hana glaða og káta opna okkur heimili sitt. Þangað sótt- um við ávallt þótt oft skildu höf og ár vini að. Við munum Oddu Margréti bera ilmandi brauð á borð og eiga leiftr- andi samræður við hvem þann sem vildi reifa áhugamál sín. Þannig þjóta minningamar fyrir hugskots- sjónum, ávallt glaðlegar, ávallt brosandi. Missirinn er sár en minn- ingin mun lifa með okkur. Odda Margrét var skapandi kona, hún hafði öllum eitthvað að miðla, bömum jafnt sem fullorðn- um. Þetta fundum við og okkur leið vel í návist hennar. Og skemmst er að minnast síðasta samkvæmis þeg- ar við hittumst gamla klíkan á heim- ili Oddu sumardaginn fyrsta, snæddum saman og hlógum sem jafnan fyrr. Það var tímalaust andar- tak og eins getað gerst fyrir fimmtán árum. í dag þegar við kveðjum Oddu vottum við ykkur, Jónsi og Vala, Rósa, Gummi og fjölskyldur, okkar dýpstu samúð. Stefán Hörður var Oddu hugleik- ið skáld. Þetta ljóð hans finnst okk- ur hæfa þessari stund. Helgistef Affegurð blóms verður aldrei sagt aldrei sagt með orðum né þinni með neinum orðum. Sólveig og Kiddi, Haddú, Hanna og Oli, Kristján Stein- grímur, Guðmundur Oddur. ...“Og til eru þeir, sem gefa og þekkja hvorki þjáningu þess né gleði og eru sér ekki meðvitaðir um dyggð sína. Þeir gefa eins og blórnið í garðinum, sem andar ilmi sínum út í loftið. Með verkum þeirra talar guð til mannanna, og úr augum þeirra lýsir bros hans jörðinni"... (Kahlil Gibran) Odda Margrét Júlíusdóttir andaðist á heimili sínu aðfaranótt 11. maí sl eftir langt og strangt veikindastríð. I dag minnumst við hennar með þakklæti og virðingu fyrir árin hér við skólann. Hún hóf kennslustörf við Lundarskóla haustið 1979, og varð þegar ákaflega vinsæl af nem- endum sínum. Hverjum bekk stjórn- aði' hún af festu og öryggi en um- fram allt sanngirni. Þessa eiginleika kunna böm vel að meta. Oft fékk hún erfióa einstaklinga og fjöl- menna bekki tii umsjónar, sem henni tókst frábærlega að koma til þroska. Hún var jafnvíg á kennslu yngri bama sem eldri. Einnig var hún vinsæl á kennara- stofunni glaðleg og hress, það raun- ar geislaði frá henni lífsorkan og starfsgleðin. Odda Margrét gerði alla hluti vel og oftast betur en aðrir. Alltaf var hún sívinnandi og allt lék í höndunum á henni. Hún var ekki gefin fyrir langar umræður og vangaveítur um skólastarfið, hún framkvæmdi hlutina án málaleng- inga. í bemsku kynntist hún töfra- heimi leiklistarinnar og notfærði sér gjaman þá kunnáttu í kennslustof- unni. Marga eftirminnilega ljóða- flokka og leikþætti æfði hún með nemendum sínum. Allar þessar skólasýningar báru vott um næm- leika hennar og hæfileika. Hún var líka mjög ljóðelsk og dáði mörg Ijóðskáld svo sem Stein Steinar og Jóhannes úr Kötlum og vakti áhuga nemenda sinna á ljóðlist og fegurð lífsins. Odda Margrét Júlíusdóttir verður þeim, sem umgengust hana og þekktu, ógleymanleg. Minningin um þessa lífsglöðu og hæfileikaríku konu lifir í hjörtum okkar allra, jafnt bama sem fullorðinna. Við vottum ástvinum hennar samúð og biðjum þeim guðs bless- unar. Tilviljun réði að viðfylgdumst að spölkorn eftir götunni. Ennþá djarfar í hug mér fyrir birtu dagsins. Er þú hvarfst fyrir horn stóð ég eftir andartak í sömu sporum og vissi vart hvert halda skyldi. (Þóra Jónsdóttir) Starfsfólk Lundarskóla. Fleiri minningargreinar um Oddu Margréti Júlíusdóttur bíða birt- ingar til morguns.

x

Dagur

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Dagur
https://timarit.is/publication/256

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.