Dagur - 05.01.1994, Blaðsíða 6

6 - DAGUR - Miðvikudagur 5. janúar 1994
Héraðsgarður og náttúrusvæði
- Um Þingey í Skj álfandaflj óti og nágrenni hennar
Héraðsnefnd kom saman til fund-
ar þann 9. júní. I fundargeró segir
svo um Þingey:
Oddviti kynnti bréf Óttars
Indrióasonar dags. 7. júní 1993
varðandi Þingey. Jafnframt las
oddviti bréf Hólmfríðar Péturs-
dóttur f.h. Skógræktarfélags S-
Þingeyinga þar sem sótt er um
styrk til vegagerðar í Fosssels-
skógi úr Þingeyjarsjóði.
I umræðum fundarntanna kont
fram að héraðsnefnd væri skylt að
sýna þessum stað þann sóma sent
í hennar valdi stæði. Jafnframt aö
tekjum af eigninni yrði ráðstafað
til að varðveita þennan sögustað
og gera hann aðgengilegan al-
menningi.
Héraðsnefnd fagnar þeim
áhuga sem viróist vera að vakna á
málefnum Þingeyjar og væntir
þess aö framhald verði þar á.
Akvörðun um fjárveitingu úr
Þingeyjarsjóði er frestað til næsta
fundar héraðsnefndar.
Eftir fund héraðsnefndar var
stutt fréttafrásögn í dagblaðinu
Degi um fundinn og það að Þing-
ey hefói verið rædd í sambandi
við bréf mitt frá 7. júní sl. Vegna
þessara undirtekta í Degi og sam-
ræðum við Hlöðver á Björgum
varð það úr að ég hélt áfrant að
kanna Þingeyjarsvæðið þó veóur
væri sérlega kalt og rigningasamt
þetta sl. sumar. I bréfi til Halldórs
Kristinssonar sýsluntanns og hér-
aðsnefndar dags. 5. sept. stakk ég
upp á frekari aðgerðum sem gera
þyrfti til þess aó bæói vernda og
nota Þingey og nágrenni hennar.
Seinni hluti
Ég stakk upp á nafninu Héraðs-
garður Þingeyinga sem er ekki frá
mér komið heldur fyrrverandi
sýslumanni, Jóhanni Skaptasyni,
og líka notaó af Þóri Baldvins-
syni, sem vitnað er í hér að fram-
an. Annað nafn finnst mér koma
til greina og stakk upp á því í
bréfinu, en það er Sögu- og nátt-
úrusvæði Þingeyinga.
Þegar ég tala unt Þingeyjar-
svæði á ég við Þingey auðvitaó
svo og Skuldaþingey og Fosssels-
skóg og land upp á heiðarbrún og
Glauntbæjarselsland sem inni-
heldur afar fallega gróna boga-
myndaða hlíð Fljótsheiðar sunnan
Fossselsskógar. Að vestan er urn
að ræða Fellsskóg og hlíð Kinnar-
fells móti austri frarn fyrir Barna-
foss. Svo vel vili til að sl. sumar
var Kinnarfell girt og friðaó að til-
stilli landeigenda svo þessi austur-
hlíó fellsins öll, með Fellsskógi, er
friðuð fyrir ágangi búfjár. Þetta
svæði er því mjög samfellt. Éyjar
og hlíðar með fossum og skógum
og sögustað. Það sent líka er áríð-
andi og ætti að gera allar fram-
kvæmdir auðveldari er það aó
mest af þessu landi er í almenn-
ingseign, sýslu, ríkis cða þá skóg-
ræktarfélaga, eöa leigt þessum að-
ilunt. Hér er því aðallega þörf at-
hafna sem byggjast á samvinnu
aðila með svipuð eða sömu áhuga-
mál. Þingeyjarsýsla eða sýslur
eiga kjarnann að mestu, sent er
Þingey og ættu að hafa forráð um
framvindu mála. Þar sem hér er
um héraósgarð að ræða er og eðli-
legt að forusta og framkvæmdir
verói í höndum heimamanna.
Það hefur alltaf veriö böl eða
blessun Þingeyjar að hún liggur
ekki í almannalcið og auk þess er
erfitt að komast út í cyjuna sjálfa,
því báóar kvíslar fljótsins eru tölu-
verð vatnsföll. Þó undarlcgt ntcgi
virðast hefur aðgangur scnnilega
verið auóveldari fyrr á árum, t.d. á
söguöld, þegar fólk feróaðist á
hestum. Brynjólfur Jónsson scgir í
frásögn sinni, sern ncfnd cr hér á
undan, að miklir götutioðningar
sjáist niður vesturhlíð Fljótshcióar
í nánd við þingvöllinn. Ekki hefi
ég séó þá sjálfur en efalaust hefur
hann rétt fyrir sér og sýnir það að
fornmenn hafa sótt þingstaðinn öt-
ullega. Nú cr öldin önnur hvað
þetta snertir!
Fjórir vegir liggja að Þingeyj-
arsvæðinu allir lélegir. Bestur er
vegurinn frá Vaði suóur í gegnum
Fossselsskóg, enda var hann end-
urbættur mikió sl. suntar fyrir
forgöngu samgöngumála- og land-
búnaóarráðherra. Hinir eru: Veg-
arslóð frá þjóðvegi í Kinn suður
um Fellsskóg, scm er þolanlcgur
en þarfnast bóta; moldargötur frá
þjóóvegi nr. eitt á Fljótshciði
norður heiðina og nióur í Foss-
selsskóg og svo vegarslóó frá
Fremstafelli norður að Barnafossi.
Alla þessa vegi þarf að endurbæta
svo þeir séu sæmilega góðir sum-
arvegir.
Þegar komið er suður í skógana
beggja vegna eða að Barnafossi er
spurningin 'sú hvcrnig komast
megi út í Þingey? Sem stendur er
eiginlega eina leiðin sú að fá afnot
af báti sem veiðimenn hafa á
Skipapolli noróan við Ullarfoss og
róa honum yfir pollinn að malar-
eyrum hinu megin. Þessi bátur er í
vörslu Vésteins Garðarssonar á
Vaði. Að vísu geta kunnugir menn
vaðió kvíslarnar í vöðlum á stöku
stað ef lítið er í Fljótinu en aldrei
getur þaó orðið úrlausn fyrir nátt-
úruskoóendur eða almennt ferða-
fólk. Þó eru ýmis gömul hestavöð
yfir kvíslarnar, sum þekkt og eru
notuð s.s. Krosshólmavað, all-
skammt norðan við Fljótsbakka,
sem er cnnþá notað af búcndum
þar. En þetta cr syóst í Þingey og
langt lrá þeint stöðum sem flestir
mundu vilja heimsækja s.s. þing-
vellinum, Ullarfossi, Barnafossi
og gljúfrinu noróan hans. Margir
hafa bent á þörf þess að gera
göngubrú eða brýr, helst yfir báð-
ar kvíslarnar út í cyjuna. Þcssar
Óttar Indriðason.
hugmyndir hafa fengið aukið fylgi
vegna áhuga veióileyfishafa, sem
gjarnan vilja lá bctri aðgang að
Þingey, því suma bcstu stang-
veiðistaði í Fljótinu er að finna
við eyjuna, cinkunt aó vestan í
Barnafossgljúfrunum.
I samræðum við þessa aðila
hafa þcir jafnvcl boðist til að
leggja þar eitthvaó að mörkum í
vinnu eða el'ni til þess að göngu-
brú sé gcrö.
Unt nauðsyn brúa á kvíslarnar
bcggja mcgin Þingeyjar og llcira
sent lítur aó Þingeyjarsvæðinu var
rætt í öðru bréll mínu til sýslu-
manns og héraðsnel’ndar, dags. 5.
sept. sl. Þar var bent á aó fólki al-
mennt fyndist ntikil þörf á brú,
einni eða Hciri, út í eyjuna. Stung-
ið var upp á tveimur brúm. Ann-
arri aö austan, t.d. rétt ofan við
syóri cnda Skuldaþingcyjar, því
að þangað Iiggur bcsti bílvegur á
svæöinu suður í gegnum Fosssels-
skóg og alveg niður á allháan qg
þurran bakka Ullarfosskvíslarinn-
ar. Þarna viröist og vera lrcmur
stutt og gott brúarstæói. Þctta cr
einmitt sá vegur sem var cndur-
bættur sl. sumar. Hitt brúarstæðið,
og það sent meira hefur veriö tal-
aó unt, t.d. af laxveiðimönnum, er
rétt ofan við Barnafoss. Þar er
nijög stutt haf og elalaust auðvelt
að gcra brú. Hins vegar mun ekki
bílfært að þcssum staó og líka þarf
að komast yfir Djúpá sem kentur
þar að sunnan og feílur í sama hyl
og Barnafoss.
Af þessum orsökum mundi brú
á austur- cóa Ullalbsskvíslina nýt-
ast fcróamönnum bctur. Báóar
þcssar brýr ættu að vera göngu-
brýr. Þær ættu scnnilcga að vera
þannig úr garði gerðar aö taka
megi þær niður á haustin, þ.c.a.s.
gólf og handrió, og setja upp á
vorin. Annars cr þaö auóvitaö
verkfræóilegt mat hvort um sum-
argöngubrýr gæti aðeins vcrið aó
ræða, eóa hvort þær gætu verið
varanlcgar brýr. Aóstæður ráða
slíkum ákvöróunum líka að sjálf-
sögðu.
Hlöóvcr á Björgum hefur hug-
leitt hvort það kærni til greina að
gera kláffcrjur í stað brúa. Kláf-
ferjur gætu sennilega verió hærri
og því varanlegar. Auk þess cru
þær gamall og þjóðlegur feróa-
máti, sem garnan væri að. Þá þarf
aó finna og merkja hestavöó á
báðum kvíslum svo að hestamenn
geti komist ríðandi út í eyjuna.
Bcnt var á í áðurnefndu bréfi
að þegar brýr séu kornnar á sé
auövelt aó fara og merkja göngu-
leið um báða skógana, Fells- og
Fosssels- og yfir Þingey og þar
mcð skapa cinstaka leið fyrir
gönguntenn. Aó sama skapi má
merkja og laga gönguleiðakerfi
um Þingey s.s. á Þingvöllinn, að
Ullarfossi og Barnafossi og gljúfr-
unum.
Þá gerir bréfió ráð fyrir nátt-
úruslóóum í skógunum. „Nature-
trails“ eóa náttúruslóðir eru al-
gengar í Noröur-Ameríku, fólki til
skemmtunar og upplýsinga. Þær
er að finna í þjóó- og héraðsgörð-
um og í þjóðskógunt og ýmsum
friðuöum svæðuni. Þetta eru yfir-
leitt stuttar gönguferðir um falleg
cóa vcl gróin svæði, þar scm smá
merkjum, t.d. númerum eða upp-
halsstöfum, er kornið fyrir hér og
þar, þar scm þurfa þykir og síóan
er rætt um umhverfi þessara staða
í bæklingum scm fólk tckur við
upphaf slóðarinnar. I bæklingun-
urn er bent á ýmsa hluti sem sjást í
nágrenni hinna merktu staða, s.s.
trjátegundir, aðrar plöntur og
blóm eóa náttúrufyrirbæri. Sania
má gera um sögústaöi eóa næstum
hvað og eitt sem þar cr að sjá.
Þetta veröa því nijög fróðlegar og
skemmtilegar, leiöbeinandi
göngur, án þess að þurfa að hafa
náttúrufræðing ntcð í lorinni.
Svona labb gæti því t.d. bcnt fólki
á hinar mörgu tegundir erlendra
trjáa, scm plantað hefur verió í
Fellsskóg og Fossselsskóg. Auk
þess sem hægt væri að kynnast
bctur algengum íslenskum jurtum,
sent margir þckkja kannski ckki
nafn á þó þær komi kunnuglcga
fyrir sjónir.
A þingvellinum mætti e.t.v.
gcra söguslóó og beina athygli
fólks aó hinum fornu minjurn. Eða
setja upp vönduð skilti meó upp-
lýsingum cins og gert er víða er-
lendis.
Ég rek þá ckki frckar efni
bréfsins frá 5. sept. sl. enda ficst
af því sem þar var, þcgar ncfnt.
Áfornt mitt mcð þessari untfjöllun
cr að stuóla að umhugsun og unt-
ræðurn um Þingcyjarsvæðió. Mér
og Ileirum, sem ég hefi rætt við,
finnst að gera þurfi Þingey aö-
gengilega. Notfæra sér hana til
ferðalaga og^ náttúru- og
söguskoóunar. Á sama tíma þarf
að græða upp sandlokið og lrið-
lýsa cyjuna og gæta þcss að nátt-
úrufari og söguhclgi hcnnar sé
ckki spillt. Mér virðist að allt þetta
gæti farið sarnan. Það líka að eyj-
an og skógarnir og landið allt
beggja mcgin sé ofið sarnan í cina
hcild til skógræktar, nátt-
úruskoóunar og feróamcnnsku að
cinhvcrju ntarki.
Til þcss aó þetta mcgi vcrða og
aö sitthvaö raunverulcgt gcrist álít
ég að héraðsnefnd S-Þing. ætti að
fela sýslumanni að vera hér í far-
arbroddi og að útncfna fámenna
ncfnd fólks, sem hefur sérstakan
áhuga á Þingey til þess aö gera
lrckari athuganir og kynningu.
Nefndin ætti að starfa án launa.
Þcssi nelnd, scm sýslumaður
stýrði, rnundi svo ákvcóa í sam-
ráói við héraðsncfnd ák'veðin
vcrkcfni s.s. brúargeró og hcftingu
sandfoks og vinna að því að koma
þeint í lramkvæmd.
Óttar Indriðason.
Höfundur er áhugamaóur um náltúruvemdar-
mál og hefur starfaó aó þeim erlendis og býr á
Héóinshöfóa á Tjörnesi.
Menntamálaráöuneytiö
Laus staða
Staða forstöðumanns Rannsóknarstofnunar upp-
eldis- og menntamála er laus til umsóknar.
Forstöðumaður er ráðinn til fimm ára í senn. Hann skal
uppfylla þær hæfniskröfur sem gerðar eru til prófessora
við Háskóla íslands, sbr. 5. gr. laga nr. 76/1991, um
Rannsóknarstofnun uppeldis- og menntamála. Hann
skal hafa staðgóða þekkingu á rannsóknaraóferðum fé-
lagsvísinda og hafa sannað hæfni sína m.a. með rann-
sóknum á sviði uppeldis-og menntamála.
Laun samkvæmt launakerfi starfsmanna ríkisins.
Umsækjendur um stöðu forstöðumanns skulu láta
fylgja umsókn sinni rækilega skýrslu um vísindastörf
þau sem þeir hafa unnið, ritsmíðar og rannsóknir, svo
og námsferil sinn og störf.
Umsóknarfrestur er til 15. febrúar 1994.
Umsóknir skulu sendar til menntamálaráðuneytisins,
Sölvhólsgötu 4, 150 Reykjavík.
Menntamálaráðuneytið,
3. janúar 1994.
Orgelskóli Gígju
Kennsla á hljómborð, skemmtara,
orgel og píanó.
Innritun nýrra nemenda hafin frá kl. 10.00-12.00 og
eftir kl. 20.00 í símum 24769 og 23181.
Hin vinsælu námskeið í alþýðutónlist
fyrir börn og fulloróna hefjast
um miójan janúar.
Létt og skemmtilegt kennsluefni.
itM—-1
Elskuleg móðir mín og tengdamóðir,
VILBORG PÁLSDÓTTIR,
Aöalstræti 80 b, Akureyri,
andaðist að Hjúkrunarheimilinu Seli 3. janúar.
Fyrir hönd aðstandenda,
Kristín Hermannsdóttir, Reynir Eiríksson.