Dagur - 23.02.1994, Blaðsíða 4

4 - DAGUR - Miðvikudagur 23. febrúar 1994
ÚTGEFANDI: DAGSPRENT HF.
SKRIFSTOFUR: STRANDGATA 31,
PÓSTHÓLF 60, AKUREYRI, SÍMI: 96-24222
ÁSKRIFT KR. M. VSK. 1400 Á MÁNUÐI
LAUSASÖLUVERÐ M. VSK. KR. 125
GRUNNVERÐ DÁLKSENTIMETRA 765 KR.
RITSTJÓRI: BRAGIV. BERGMANN (ÁBM.)
FRÉTTASTJÓRI: KRISTJÁN KRISTJÁNSSON
BLAÐAMENN:
GEIR A. GUÐSTEINSSON, HALLDÓR ARINBJARNARSON (íþróttir),
INGIBJÖRG MAGNÚSDÓTTIR (Húsavík vs. 96-41585, fax 96-42285),
JÓHANN ÓLAFUR HALLDÓRSSON, ÓSKAR ÞÓR HALLDÓRSSON,
STEFÁN SÆMUNDSSON, ÞÓRÐUR INGIMARSSON
LJÓSMYNDARI: ROBYN ANNE REDMAN
PRÓFARKALESTUR: SVAVAR OTTESEN
ÚTLITSHÖNNUN: RÍKARÐUR B. JÓNASSON
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRÍMANN FRÍMANNSSON
DREIFINGARSTJÓRI:
HAFDÍS FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR, HEIMASIMI 25165
FRAMKVÆMDASTJÓRI: HÖRÐUR BLÖNDAL
PRENTVINNSLA: DAGSPRENT HF.
SÍMFAX: 96-27639
Vandi Suður-Þingeyinga
Á síðasta ári greiddi Vinnumiðlunin á Húsavík sam-
tals 45 milljónir króna í atvinnuleysisbætur en starfs-
svæði hennar er Húsavíkurkaupstaður og hreppar
Suður-Þingeyjarsýslu austan Vaðlaheiðar. Liðlega
helmingur þessarar upphæðar fór til fólks sem búsett
er í Húsavíkurkaupstað en afgangurinn; 22.2 milljónir
króna voru greiddar vegna atvinnuleysis í öðrum
sveitarfélögum í sýslunni. Ef þessar tölur eru reiknað-
ar sem hlutfall af fjölda einstaklinga á vinnumarkaði
kemur í ljós að greiddar voru um 18 þúsund krónur á
hvern einstakling á Húsavík. í sumum sveitahreppun-
um er þetta hlutfall hærra og til marks um það voru
greiddar 37 þúsund krónur á hvern einstakling á
vinnumarkaði í Mývatnssveit, um 26 þúsund í Aðal-
dælahreppi, um 22 þúsund í Bárðdælahreppi og um
21 þúsund í Hálshreppi á árinu 1993. í öðrum hrepp-
um var þetta hlutfall lægra eða á bilinu 10 til 16 þús-
und krónur á hvern vinnufæran einstakling. Auk mik-
ils atvinnuleysis er einnig ljóst að yngra fólk á erfið-
ara með að fá vinnu í Suður-Þingeyjarsýslu en víða
annarsstaðar því 28% atvinnulausra í sýslunni eru á
aldrinum 21 til 30 ára á meðan aðeins 4,6% þeirra eru
á aldursbilinu 51 til 60 ára. Auk framangreindra talna
um atvinnuleysi má gera ráð fyrir að talsvert dulið at-
vinnuleysi leynist í sýslunni - einkum til sveita.
Þessar upplýsingar, sem komu fram í erindi Aðal-
steins Baldurssonar, hjá Verkalýðsfélagi Húsavíkur, á
atvinnumálaþingi um framtíð Þingeyjarsýslu í Ýdöl-
um í Aðaldal síðastliðinn laugardag vekja vissulega
ýmsar spurningar. Þær vekja spurningar um á hverju
atvinnulíf í sýslunni hafi einkum byggst, hvaða þættir
þess hafi dregist saman og hvort unnt sé að efla fyrri
atvinnugreinar og vekja nýjar til lífsins.
Landbúnaður hefur verið megin undirstaða at-
vinnulífs Suður-Þingeyinga. En þeir hafa einnig
stundað ýmsa aðra atvinnustarfsemi meðfram bú-
skap sínum á undanförnum árum. Af þeim sökum
hafa mörg bú í sýslunni verið í minni kantinum og því
þolað illa þá framleiðsluskerðingu sem landbúnaður-
inn hefur orðið fyrir. Vegna almenns samdráttar á
flestum sviðum atvinnulífs hefur önnur atvinna
einnig dregist saman og má þar nefna ýmsa verk-
takavinnu og þjónustu sem íbúar héraðsins hafa
stundað. Þá má nefna ferðaþjónustuna en á atvinnu-
málaþinginu kom fram að ekki hafi verið hugað nægi-
lega vel að markaðsstarfsemi í því efni og Þingeying-
ar fremur dregist aftur úr en sótt fram á því sviði að
undanförnu.
Þungt hljóð var því í mörgum er til máls tóku í
Ýdölum og ljóst að kvíða hefur sett að íbúum sýsl-
unnar hvað atvinnumálin varðar. Þróunin í landbún-
aði hefur leitt til þess að sveitirnar eru að breytast.
Færri munu lifa af hefðbundnum landbúnaði í fram-
tíðinni en fyrr. Því verður að leita nýrra leiða eigi
byggðin ekki að raskast. Hugur margra stendur til
eflingar ferðaþjónustu og ættu nokkrir möguleikar að
vera þar fyrir hendi. Þá vekur hækkandi verð á refa-
og minkaskinnum vonir um að nýta megi eitthvað af
þeim mannvirkjum, er nú standa auð, til þess að
skapa atvinnu og framleiðslu á nýjan leik.
Vandi Suður-Þingeyinga er í raun aðeins hluti af
þeim stórfellda vanda sem skapast hefur í atvinnu-
málum hér á landi. Þar ber samdrátt 1 fiskveiðum og
landbúnaði hæst auk þess hruns er orðið hefur í ýms-
um iðngreinum. Fáum dylst að átak þarf á landsvísu
til að leysa atvinnuvandann. En Þingeyingar eru ekki
þeirrar gerðar að gefast upp og því má gera ráð fyrir
að þeir leggi sitt af mörkum til atvinnumála í framtíð-
inni. ÞI
Úttekt á starfsemi dagvistardeilda:
Um megintilgang
úttektarínnar
Þar sem mér rennur blóöið til
skyldunnar sting ég niður penna
til að fara nokkrum orðum um út-
tekt á starfsemi dagvistardeildar á
Akureyri, sem nýverið er lokið;
sumpart til þess aó svara eóa
skýra atriði sem fram koma í
skrifum fóstra á Akureyri í Degi
þ. 18. febrúar s.l. en sumpart þó til
aó upplýsa almenning, foreldra og
annað áhugafólk um leikskóla, um
þaó hver megintilgangur þessarar
úttektar raunverulega er.
Bæjarstjóm Akureyrar markaði
sér þá stefnu fyrir nokkrum árum
að verja 70% af skatttekjum sín-
um í rekstur en 30% í fram-
kvæmdir. Þessa kostnaóarskipt-
ingu samþykktu allir flokkarnir og
er svo þriggja ára áætlun gerð í
samræmi við það. Gætu menn lif-
aó hamingjusamir alla tíö við
þessa reglu ef ekki kæmu til óskir
um vióbótarrekstur svo aó segja
jafnt og þétt, t.d. eru um fimm-
hundruó börn enn á biðlista eftir
leikskóla, brýn verkefni í öldrun-
armálum bíða úrlausnar og fleira
mætti telja, en þetta ógnar auðvit-
að jafnvæginu sem ég nefndi lyrr
(30/70) því hvar á að taka peninga
fyrir nýjum rekstri? Ekki getum
vió nartað í framkvæmdaféð, því
vió þurfum bæói aó endurnýja
gamalt og byggja nýtt, ekki getum
við aukið við skuldir okkar öóru-
vísi en að sjá hvenær og hvernig
við borgum þær til baka og er þá
ekkert annað eftir en að hafa
reksturinn til sífelldrar end-
urskoðunar þannig aó þessi 70%
nýtist sem best í þágu samíelags-
ins á hverjum tíma. Einmitt þcss
vegna ákvað Bæjarstjórn Akureyr-
ar aó rýna í allan rekstur á vegum
bæjarins og er þessi úttekt liður í
þeirri viðleitni.
Verkefnahópurinn var skipaður
í maí 1992, í honum áttu sæti 5
menn. Ekkert samráó var við
fóstrur um tilnefningu í hópinn en
einn fimmmenninganna, deildar-
stjóri dagvistardeildar, er fóstra. A
starfstíma verkefnahópsins kallaði
hann í tvígang á ráógjafahóp
fóstra (en þaö eru þrjár fóstrur til-
nefndar af fóstrum á Akureyri,
ætlaðar til ráðgjafar við félags-
málaráð þcgar svo ber undir), og
einn fund átti undirrituð og deild-
arstjóri dagvistardeildar við fóstr-
ur um ýmis mál er snerta úttektina
þ. á m. kjaramál. Þá var fram-
kvæmd könnun á verkefnum lcik-
skólstjóra og safnað gögnum og
upplýsingum um ýmis mál, að
öóru leyti vann hópurinn verk sitt
svo sem vera ber og skilaði því
svo í lok árs 1993 til stýrihóps
(stýrihópurinn er sá hópur scm
hefur umsjón meó öllum úttektum
á vegum bæjarins). Stýrihópurinn
kallaði verkefnahópinn til sín í
janúar s.l. til að gera grein fyrir út-
tektinni og óskaði þess jafnframt
að verkið yrði kynnt lelagsmála-
ráði. Félagsmálaráð ákvað svo aft-
ur þá nýlundu að halda nokkra
opna fundi á vegum ráösins nú á
vordögum til þess að gefa ýmsum
aðilum pti í bæ mögulcika á að
kynnast verkcfnum á vegum ráós-
ins og ákvað aó fyrsta opna fund-
inn skyldi halda um þessa úttekt
og að fóstrum yröi sérstaklega
boðið. Þannig kom þessi fundur til
þann 7. febr. s.l. og stóð aldrei til
að hann yrói almennur umræðu-
fundur um skýrsluna þar sem ein-
ungis gafst tóm til að kynna hana
félagsmálaráði og gestum. Eftir
fundinn var skýrslan opinbert
plagg til umræðu aó vild og geta
fóstrur auðvitaó óskað eftir við-
ræöum við þá sem þær óska um
innihald hcnnar, en þó skal á það
bent aó verkefnahópurinn er ekki
lengur til þar sem hann hefur lok-
ið störfum.
Félagsmálaráó hefur fengið
margar tillögur úr skýrslunni til
afgreiðslu og er ljóst að ýmsar
þeirra eru þcss eðlis að ástæóa cr
til samstarfs við fóstrur. Þegar
breytingarnar eru framkvæmdar er
eðlilegt og sjálfsagt aó hal't sé
samráð við fóstrur almennt, ráð-
gjafahópinn cóa fóstrur viðkom-
andi leikskóla og er cngin ástæða
til að ætla annað en að sami háttur
verði hafður á hér eftir sem hing-
að til þótt það liggi jafnaugljós-
lega í hlutarins cðli að ráðið verö-
ur aó skera úr um ef mcnn koma
sér ckki saman. Auk þcss að fé-
lagsmálaráö cigi frumkvæði að
samstarfi við lostrur er fóstrum að
sjálfsögðu opin leið að ráðinu,
vilji þær eiga orð við þaó.
Skýringar á nokkrum atriðum
skýrslunnar sem lostrur gerðu að
umtalsefni í Dcgi þann 18. febrúar
s.l.
1) I skýrslunni segir að
áherslu beri að leggja á að starfs-
Hvernig á að hella víni í glös?
- eyfirskum og þingeyskum konum kennt að halda veislu
Á næstunni mun Marentza
Poulsen, sem menntuð er á sviði
veisluþjónustu, danskrar matar-
gerðarlistar, eins og hún gerist
best, og blómaskreytinga halda
námskeið í undirbúningi
veisluhalda alls konar. Nám-
skeiðin eru á vegum Sambands
eyfirskra kvenna og kvenfélag-
anna á Árskógsströnd, Dalvík,
Akureyri, Siglufirði og víðar og
verður fyrsta námskeiðið föstu-
daginn 25. febrúar nk. á Ár-
skógsströnd, síðan liggur leiðin
m.a. fram í Eyjaljörð, til Dal-
víkur og Siglufjarðar. Einnig
liggur leiðin austur fyrir Víkur-
skarð á veguni Kvenfélagasam-
bands Suður-Þingeyinga.
Marentza Poulsen hefur starfaö
við að skipuleggja veislur um ára-
bil. Hún er nýkomin hcim úr við-
bótarnámi frá Kaupmannahöfn,
þar scm hún naut m.a. lciðsagnar
þckktra aðila í blómaskreytingum,
veisluþjónustu og matargcrðarlist-
ar. Á námskeióunum veröur m.a.
fjallað um val á matscðli og víni;
magnáætlun vcitinga; þjónustu og
móttöku; borðsiði; borðskreyting-
ar og hvernig hægt cr að láta
sköpunargleðina ráóa í því sam-
bandi.
Meðal viðlangsefna nám-
skeiósins verður undirbúningur
fermingarvcislunnar, stórafmælis-
ins, barnaafmælisins, brúðkaups-
ins eða litla kvöldvcrðarboósins.
Marentza Poulsen var spurð aó
því hvort íslenskar konur væru fá-
kunnandi í því aó halda veislur.
„Nei, alls ekki. Islenskar konur
cru mjög myndarlcgar í sér og það
hcf ég l'undið þegar ég hcf vcrið
að vinna með þeim að þær cru
cinnig mjög fúsar til að bæta við
þekkingu sína. Eg kenni þcim að
skipulcggja sig og gera vcisluna
þannig auðveldari og skemmti-
lcgri og um lciö citthvað ódýrari.
Ég tala ckki síst um litla kvöld-
vcróarboðið hcima og hvcrnig er
hægt aó gcra það bæði skemmti-
lcgt og auðvclt. Fcrmingarveislan
cr cin af þeim vcislum sem all-
fiestar fjölskyldur standa einhvern
tíma frammi fyrir og ég tala í því
sanibandi um það hvað fcrmingar-
veisla cr; cr hún hluti af lífsgæða-
kapphlaupinu, kaupæðinu og því
að við gctum ekki lengur valið
fermingargjöfina því þaó er gert af
DV.“
Miðstöð fólks í atvinnuleit:
Víða leynist verkkunnátta
Miðstöð fólks í atvinnuleit verð-
ur með opið hús í Safnaðar-
heimili Akureyrarkirkju í dag,
miðvikudag, kl. 15-18. Á þeirri
samverustund mun Bryndís
Símonardóttir, framkvæmda-
stjóri Þróunarsetursins á
Laugalandi, kynna starfsemina
þar og svara fyrirspurnum.
Einnig mun Björn Þórleifsson,
deildarstjóri öldrunardeildar
Akureyrarbæjar, dusta rykið af
margskonar kveðskap á léttari
nótunum.
Þróunarsctriö á Laugalandi tók
til starfa af fullum krafti í byrjun
janúar sl. Hlutvcrk þess er aö veita
aðstoð viö hönnun og fullvinnslu
hugmynda að handverki, sem hug-
myndasmióurinn selur síðan með
hagnaði. Bryndís Símonardóttir,
sem ráðin hefur veriö fram-
kvæmdastjóri, mun kynna starf-
semina og þá mögulcika sem þar
gefast til að hrinda góðum hug-
myndum í framkvæmd.
Átaksverkefnió Vaki í Eyja-
fjarðarsveit stendur aó baki þessu
starfi cn Iðnþróunarlclag Eyja-
fjarðar átti frumkvæði að því að
stofna til slíkra átakshópa til að
mæta því erfiða ástandi sem nú
ríkir í atvinnumálum.
Ýmsar upplýsingar verða gefn-
ar á samverustundinni í dag og
veitingar verða á borðum sem fyrr
og dagblöðin liggja l'rammi.
I Miðstöðinni eru nánari upp-
lýsingar gefnar í síma 27700 milli
kl. 15 og 17 á þriðjudögum og
föstudögum.