Dagur - 26.03.1994, Síða 9

BORCARLIF
Laugardagur 26. mars 1994 - DAGUR - 9
Laugavegurinn er þjóðbraut. Þangað leita gestir og
gangandi er ieið eiga um miðborg Reykjavíkur. Erindi
sumra eru brýn eins og gengur en forvitnin dregur
aðra að þeirri margvísiegu þjónustu sem finna má við
þessa aðai verslunargötu höfuðborgarinnar. Fólk af
landsbyggðinni venur komur sínar í umhverfi Lauga-
vegarins ekkert síður en höfuðborgarbúar. Skoðunar-
og verslunarferðir um hjarta miðbæjarins eru oft hluti
af ferð þess suður. Umhverfi aðal verslunargötu lands-
ins dregur þannig marga til sín á hverjum degi.
SÍKurpáll Grímsson að störfum á rakarastofu sinni á Klapparstíg. Mymi w.
Konan og rakarastofan
héldu mér í borginni
Sigurpáll Grímsson, hárskcri á
Klapparstígnum, tckur undir þctta.
Hann scgir marga landsbyggðar-
mcnn koma til sín. Sumir séu fast-
ir viðskiptavinir og eftir að fólk
hafi farið aó grciða fyrir þjónustu
meö ávísunum þá hafi hann oft
vcitt því athygli, þegar hann hafi
gcrt kassann upp að kvöldi, aó allt
að þriðjungur ávísana hafi verið
gefinn út af fólki utan af landi.
Sigurpáll cr hcldur ckki ókunnug-
ur Iandsbyggðinni, fæddur og
uppalinn í Olafsfirði, en hcfur rek-
ið aóra af tvcimur elstu rakarastof-
um landsins, Rakarastofuna á
Klapparstíg um aldarfjórðungs-
skcið. Þótt stofan sé stofnuö 1918
og hali veriö óslitið við Klappar-
stíginn frá þcim tíma cr síöur cn
svo að hún minni á forna daga
hárskuróarlistarinnar hér á landi. I
hlut Sigurpáls Grímssonar og
starfsfólks hans kom aó innlciða
nýjan stíl í hárskurói þcgar hár-
tíska karlmanna brcyttist undir lok
sjöunda áratugarins cn margir rak-
arar voru fasthcldnir á þá snöggu
klippingu scm lcngi hafði tíðkast.
✓
Atti að leita mér
léttrar vinnu
- Lcið þín hcl'ur lcgió suður cins
og margra ungra manna utan af
landi á þcssum tíma:
„Ég fór suóur scm unglingur í
framhaldsskóla," sagði Sigurpáll
þcgar vió höfðum komið okkur
i’yrir yl'ir kaffibolla á Mokka á
laugardagsmorgni l'yrir skömmu.
„A þcim árum þurl'ti ég einnig að
gangast undir læknisaógcrð og
varð að dvclja af þcim sökum á
sjúkrahúsi um tíma. Að sjúkrahús-
dvölinni lokinni var mér ráðlagt
að lcita mér léttrar vinnu, var víst
ekki talinn cfnilcgur á sjóinn scm
var og cr cnn lció margra ungra
Ólafslirðinga út í atvinnulílið.
Þctta cr scnniícga ástæða þess að
ég hóf nám í hárskurði. Ég hafði
þó raunar ckki gcrt mér grein fyrir
því líkamlega crfiði sem hárskurð-
arstarfið krcfst; þcim miklu stöð-
um og nákvæmnisvinnu scm hár-
skcrinn vcröur að standast og
framkvæma. Mér varð til happs að
ég náói mér vcl cl'tir spítalavistina
og þarna má segja að brautin hafi
'vcriö lögð, framtíðin ráðin cf svo
má komast að orði.
Konan og rakarastofan
héldu mér í borginni
- En hvarflaði aldrei að þcr að
snúa til baka, fara að klippa Ólafs-
firðinga?
„Jú - mikil ósköp. Framan af
hugsaói ég mér að fíytjast norður
þcgar ég væri búinn að læra. Ég
gcrði dálítið af því að aka lcigubíl
á kvöldin framan al' námsárunum
hér í Rcykjavík og einnig vörubíl
citt sumar í Ólafsfirði. Ég taldi að
cg gæti sameinað þcssa tvo þætti í
Olafsflrði; aö setja upp rakara-
stofu og rcka einnig litla bílastöð,
til dæmis með leigubifreið og
jafnvcl einnig vörubifreið. Þannig
voru hcimahagarnir ofarlcga í
huga mér. En aðstæðurnar breytt-
ust og áætlanirnar einnig. Ég gifti
mig og áður cn námstíma niínum
lauk, kcypti ég þcssa rakarastofu,
Rakarastofuna á Klapparstíg, í fé-
lagi við annan hárskera scm þá
var kominn með full meistararétt-
indi. Síðar keypti ég einnig lilut
hans í rakarastofunni og eftir það
varð ckki snúið til baka. Ég hcf
haldið tryggð við Klapparstíginn
síöan." -
Önnur af elstu rakarastof-
ununi og alltaf við
Klapparstíginn
- Þú sagðir mér cinhverju sinni
þcgar ég sat í stólnum hjá þér að
þctta væri clsta rakarastofan í
Rcykjavík.
- segir Olafs-
fírðingurinn
Sigurpáll
Grímsson, sem
rekur aðra af
tveimur elstu
rakarastofum
landsins,
Rakarastofuna
á Klapparstíg
„Þaó cr rétt. Hún er önnur af
tveimur clstu stofunum scm hafa
vcrið óslitiö í rckstri frá stofnun.
Rakarastofan á Klapparstíg var
stofnuð 1918, l’jórum árum áður
cn rakarar tóku sig saman um að
stofna félag cn Félag hárskcra-
mcistara var stofnaó 1924 og er
því 70 ára um þcssar mundir. Já -
stofan hcfur vcrió stöðugt í rckstri
í 74 ár og alla tíð verið við Klapp-
arstíginn. Hún var lengi á horninu
á Klapparstíg og Laugavcgi, þar
scm vcitingastofa Náttúrulækn-
ingalclagsins cr nú. Þetta hús var
upphaflcga byggt sem hótcl og
rakarastofan var í þeim hluta þess
scm var hesthús, bílageymsla
þcirra tíma. Við vorum fyrstu árin
í „hcsthúsinu" en þegar starfsemin
óx þá urðum við einnig að lcita að
stærra húsnæði. Við fórum þó
ckki langt, aóeins um nokkra
mctra og næstu árin var rakara-
stofan gegnt vcrsluninni Ham-
borg. Til gamans gct ég sagt að
mcðan við vorum í „hesthúsinu"
þá kom inn maður scm dvalið
hafði um 20 ár í Astralíu. Þcgar
hann kom inn og lcit í kringum sig
var Ijóst að hann þckkti sig cltir
langan tíma og á meðan ég var að
klippa hann hafði hann orð á því
að citthvað væri þó cnn óbrcytt í
Rcykjavík."
En margt breytist og hár-
tískan einnig
- Miklar breytingar voru að vcróa
í hárskurðinum á þessum árum cn
byrjaðir þú ckki aó klippa stutt
cins og flcstir gerðu á þcssum
tíma?
„Um þaö bil sem við fiuttum úr
„hcsthúsinu" var gcrð breyting á
lögum, þess cfnis að sala á rak-
spíra var lcyfð í vcrslunum cn áö-
ur hafði áfengisverslunin cin mátt
hafa þcssa vöru á boóstólum. Viö
fórum því að selja rakspíra á stof-
unni og fijótlcga þróaóist þctta út í
verslun með almcnnar snyrtivörur.
A nýja staönum, gegnt Hamborg,
höfóum við aðstöóu til að konta
upp sýningarglugga og í framhaldi
af því réóum við stúlku til að ann-
ast algreiðslu- og sölustörf. Þetta
var upphaflð að þeirn breytingum
scrn urðu á starfscminni hjá okk-
ur. En annað kom einnig til, scnt
var hin rnikla breyting er varð á
hártísku karlmanna á þcssum
tíma. Ég lærði hjá dönskum rak-
ara," hélt Sigurpáll áfram. „Hann
lagði svo fyrir að við ættum að
klippa stutt. Stundum stálumst við
til að klippa loðið og þá l'cngum
viö snuprur hjá honurn ef hann
komst að því. Flcstir rakarar
klipptu stutt á þcssum árum og sú
kynslóð scm var aó vaxa upp og
safnaði hári átti ekki í ntörg hús
að vcnda hvað rakarastofur varð-
ar. Við á Klapparstígnum fórum
því að þreifa okkur áfrarn mcð
nýjan stíl. Við fórurn að klippa
loðið og jafnvel mjög loðið þann-
ig að sumum ungntcnnanna scm
koniu á stofuna fannst við ckki
taka nóg af hárinu. Þctta spuröist
út og á sama tíma og samdráttur
var að ciga sér stað hjá hárskcrum
þá fylltist allt hjá okkur."
Permanent og strípur
í karlmenn
- Fóru karlmenn ekki að lcggja
mciri rækt við hárið á sér í lram-
haldi af hippatískunni?
„Það cr rétt, hippatískan var
aöcins byrjunin á mun mciri
brcytingum. Aður höfðu fiestir
rakarar aöcins klippt hárið burt.
Kippt það stutt svo ckkcrt þurl’ti
annað að gcra. Þótt síða hárið færi
úr tísku þá gekk þróunin ckki að
öllu lcyti til baka og þeir voru lair
scnt tóku gömlu hcrraklippinguna
að l’ullu upp að nýju. Ymsar milli-
síddir uröu ráðandi og karlmcnn
fóru að huga mun meira að hárinu
cn vcrið hafói. Um 1978 komu til
dæmis íþróttamenn heim frá Dan-
mörku mcð pcrmanent og fijót-
lcga grcip unt sig hálfgert perman-
cntæði á meóal ákvcóinnar kyn-
slóðar karlmanna. Við mættum
þcssum kröfum og lórum að setja
pcrmancnt og strípur í karla og
cinnig lór að bera á því að ein-
staka karl léti hylja á sér gráu hár-
in. Allt þctta varó til þcss að enn
varð að stækka viö sig og með
kaupunun á núvcrandi húsnæði
stolunnar við Klapparstíg 29 voru
slegnar tvær fiugur í einu; að Rak-
arastofan á Klapparstíg eignaðist
sitt eigió húsnæði og möguleikai
til að auka starfsemina voru opn-
aðir. I kjölfarið á þessum breyt-
ingurn opnuðum við einnig hár-
greiðslustofu á Klapparstígnum og
síðan hefur stofan sinnt hár-
greiðsluþörfum bæði karla og
kvenna."
„Afkvæmi“ um allt Iand
- Nú hafa margir lært hjá þér og
stigið sín fyrstu spor á hárskera-
brautinni með góöum árangri.
Attu ckki orðið „afkvæmi" um allt
land?
„Já - það cr rétt hjá þér, margir
hafa lært á Klapparstígnum og
síðar komið við sögu hárskuróar-
ins með margvíslegum hætti. A
tímabili áttum við á Klapparstígn-
um þrjá hárskcra í landsliði hár-
skuróarmcistara og margt af okkar
lólki hcfur unnið til vcrðlauna í
gegnum tíðina. Ég tel cngar aðrar
ástæður vcra fyrir þcssu cn aó við
höfum verið svo heppin að fá gott
fólk til starfa auk þess sem vió
vorum nokkuð í eldlínunni í því
sern var aö gerast í hártískunni á
ákvcðnu umbrotatímabili."
Ég hef fengið samkeppni
- Hefur þctta fólk þá ckki farið út í
samkcppni við þig - margt af því
margfaldir verðlaunahafar?
„Jú, blessaður vcrtu. Ég geröi
mér alla tíð grein fyrir því að sú
uppsvcifla scm varð mcð breyt-
ingunum á hátískunni myndi ekki
varr. að eilífu. Ég vissi cinnig að
mírir ágætu nernar rnyndu fara út
í líllð cins og sagt er og hefja störf
á cigin fótum. Annað hefói verið í
fyllsta máta óeðlilegt og mér
linnst mjög ánægjulcgt að vita af
þcssu fólki þegar því gengur vel.
Af þcim sökum var alla tíð ljóst
aó umsvifin myndu eitthvað
minnka hjá mér þegar stofum
fjölgaði og ný kynslóð kæmi inn í
stéttina, þcssi kynslóð sem ég hcf
átt þátt í aó móta. Þegar flestir
unnu á Klapparstígnum voru unt
25 ntanns að störfum þar. Nú cr-
unt viö á bilinu níu til tíu. En mér
gckk ckkert illa að vinna þetta
niður cf svo má að orði komast og
því hcf ég einnig haft bctra tæki-
færi til aö mæta þeim samdrætti
scm nú á sér stað í þjóöfélaginu."
Sigurpáll hugsar sig um viö næstu
sputningu. „Já - það er hálfgerð
kreppa. Fólk sparar við sig. Ef til
vill ckki klippingarnar en aðra
þjónustu á borð við permanent og
litanir. Ég finn greinilega mun á
þcssu nú og fyrir cinu til tvcimur
árum."
Maður verður að hafa tíma
til að sinna verkcfnunum
Auk þcss aó reka cina af elstu og
cinnig vinsælustu rakarastofum
landsins hcfur Sigurpáll Grímsson
gefið sér tíma til að sinna félags-
málum stéttar sinnar. Nú starfar
hann meðal annars að undirbún-
ingi aó sameiningu félaga hár-
skera og hárgreiðslumeistara. Auk
innri fclagsmála hefur Sigurpáll
einnig starfað að erlendum sam-
skiptum hárskurðarlólks. Hann
segir þau hafa verió einkar
ánægjuleg en nú hefur hann hcld-
ur dregið úr þeim þætti. „Maður
verður að hafa tíma til aó sinna
verkefnunum," sagði þessi síungi
Olafsfirðingur, sem rekur aðra af
tveimur elstu rakarastofum lands-
ins og lagði auk þess grunnin að
breyttum hárskurði þegar snögga
hcrraklippingin hvarf af sjónar-
sviðinu, um leið og við gengurn
nióur Klapparstíginn. ÞI.