Dagur - 10.10.1995, Blaðsíða 5

Þriðjudagur 10. október 1995 - DAGUR - 5
Skólamál
Sautjándi kafli í Aðalnámskrá
grunnskóla ber heitið Aðrir náms-
þættir. Þar er gerð grein fyrir mik-
ilvægum námsþáttum sem falla að
nokkru leyti utan námsgreina en
er þó brýnt að sinna í skólastarfi.
Einn þessara þátta er umferð-
arfræðsla. Markmið umferðar-
fræðslu felast m.a. í því að nem-
endur:
- verði sem hæfastir vegfar-
endur og skynji umhverfi sitt
og umferð út frá sjónarmiði
umferðaröryggis
- læri að bregðast rétt við ýms-
um hættum í umferðinni
- þroski með sér varkámi,
ábyrgð og tillitssemi í umferð
- hafí jákvæð viðhorf til notk-
unar öryggisbúnaðar í umferð
Umferðarfræðslan byrjar á
heimilunum og á leikskólunum
áður en skólagangan hefst. Við
upphaf skólagöngu þarf að hjálpa
nemendum að velja öruggustu
leiðina á milli skóla og heimilis.
Foreldrar
Foreldrar bera ábyrgð á því að
bömin fái nauðsynlega fræðslu og
læri umferðarreglur.
Þeir verða líka að fylgjast með
að bömin hjóli ekki úti í umferð-
inni fyrr en þau hafa getu til.
Þeir verða að sjá til þess að
hjólin séu inni í svartasta skamm-
deginu.
Opinber yfirvöld
Bæjar- og sveitarstjómir og Vega-
gerð rfkisins skipuleggja og láta
gera umferðarmannvirki, þ. á m.
vegi, gangstéttir og hjólreiðastíga
og sjá um viðhald.
Það er einnig í höndum þeirra
að ákvarða staðsetningu skóla,
íbúðarhúsa og tómstundasvæða.
Yrirvöld bera því ábyrgð á að
tryggja nemendum eins ömgga
leið í skólann og kostur er.
Hér á undan hef ég talið upp
ýrnsa þætti sem aðilar í þjóðfélag-
inu eiga eða ættu að bera ábyrgð
á. Því miður er ýmislegt sem betur
mætti fara hjá skólanum, foreldr-
unum og yfírvöldunum. Sem
dæmi nefni ég skólann, sem hefur
þá skyldu samkvæmt lögum að
ræða þessa þætti við nemendur.
Eg veit að margir kennarar gera
skyldu sína í þessum efnum en því
miður ekki allir. Örfáar mínútur á
dag þurfa ekki að taka mikið frá
hefðbundinni kennslu. Foreldrar,
ég leyfi mér að efast um að allir
foreldrar taki þessa hluti alvar-
lega. Af hverju sjást þá svo oft
böm án endurskinsmerkja og á
vanbúnum hjólum úti í umferð-
inni? Hvers vegna dettur yfirvöld-
um stundum í hug að leggja hrað-
brautir alltof nálægt skólunum? Er
það blikkbeljan sem hefur forgang
eða???
Valgerður Hrólfsdóttir.
Endurskinsmerki
Um það bil 40% af öllum slysum
'gangandi fóllks verða í myrkri.
Skýringin á þessu er m.a. að
manneskjan er dagdýr. Auga
mannsins hefur ekki þann eigin-
leika að sjá vel í slæmu ljósi.
Bflstjóri hefur ekki mikla
möguleika á að uppgötva þann
gangandi í myrkrinu. Þess vegna
verður sá sem er gangandi að
reyna að sjást betur. Besta leiðin
til þess er að nota endurskins-
merki.
Hinn gangandi sem ekki ber
endurskinsmerki sést ekki fyrr en
bfllinn er ca. 30 metra frá honum.
Hér á undan vitnaði ég í lög og
reglur. Engar slíkar reglur eru til
um endurskinsmerki.
En hugsið ykkur að eitt lítið
endurskinsmerki getur verið líf-
trygging.
Haustið er tími dimmviðris og
lélegs skyggnis. Það er nauðsyn-
legt að sjá og sjást í myrkrinu.
Fræðsla er eitt mikilvægasta
vopnið í baráttunni gegn slysum á
börnum í umferðinni. Agæti les-
andi! Stuðlum að því að fækka
slysum á bömum með aukinni
fræðslu. Lítum í eigin barm og
spyrjum okkur sjálf. Hvað get ég
gert til að stuðla að því að ör-
yggi barna í umferðinni sé sem
best? Svari hver fyrir sig.
Hver sér fyr, aftan sig brekku eða bakka.
Bíðið þið róleg og heyrið í mér.
Enginn erfœddur með augu í Irnakka.
Enginn því sér, hvað á bak við hann er.
Víst þið verðið að lœra
vinstri hlið því teljiðfœra.
1 umferð mótferðu
og eflaust þá sérðu
að í þvífelst trygging og vit.
(Lag: Öxar við ána)
Valgerður Hrólfsdóttir.
Höfundur er kennari, starfandi á Fræðsluskrif-
stofu Norðurlandsumdæmis eystra.

LANDSSAMTÖKIN
HEIMILI OG SKÓLI
Menntamálaráðuneytið:
Mótuð verði stefha í upplýsingamáhim
Menntamálaráðherra hefur ákveð-
ið að mótuð verði stefna í upplýs-
ingamálum fyrir menntamálaráðu-
neytið. Slík stefnumótun er nauð-
synleg til að ráðuneytið sjálft,
skólar, menningarstofnanir og
aðrar stofnanir á verksviði
menntamálaráðuneytisins geti
með skipulegum hætti fært sér í
nyt þær stórstígu framfarir í upp-
lýsinga- og fjarskiptatækni, sem
orðið hafa á undanförnum árum.
Þessi upplýsingabylting opnar ný
tækifæri fyrir íslenskt mennta- og
menningarlíf.
í þessum tilgangi hafa verið
skipaðar þrjár nefndir á vegum
menntamálaráðuneytisins, en þær
eru:
1. Nefnd um upplýsinga-
stefnu á sviði menntamála.
Nefndinni er ætlað að fjalla al-
mennt um upplýsingabyltinguna
og menntakerfið, um nám í tölvu-
fræðum eða upplýsingamálum,
fjarkennslu, aðbúnað í skóla,
kennslugögn í margmiðlunar-
formi, hugbúnað o.s.frv. Nefndin
mun koma með tillögur til úrbóta
þannig að nemendur geti nýtt sér
til fullnustu tækifæri upplýsinga-
byltingarinnar. FoiTnaður nefndar-
innar er Guðbjörg Sigurðardóttir,
tölvunarfræðingur.
2. Nefnd um upplýsinga-
stefnu á sviði menningarmála.
Nefndinni er ætlað að fjalla um
hvernig menningarstofnanir geti
fært sér upplýsingabyltinguna í
nyt, um tengsl menningar og
margmiðlunar, aðgang almenn-
ings að tölvutækum upplýsingum,
áhrif upplýsingabyltingarinnar á
íslenskt mál o.s.frv.
Formaður nefndarinnar er
Hrund Hafsteinsdóttir, lögmaður.
3. Nefnd um innanhúsmálefni
ráðuneytisins, vörslu upplýsinga
og gagnabanka.
Nefndinni er ætlað að fjalla um
hvemig ráðuneytið sjálft geti fært
sér upplýsingabyltinguna í nyt,
unr gagnabanka á sviði mennta-
og menningarmála, um úrvinnslu
og vistun upplýsinga, samstarf við
aðila sem annast gerð og vörslu
gagnabanka o.s.frv.
Formaður nefndarinnar er
Kristín Jónsdóttir, skrifstofustjóri.
Ásdís Halla Bragadóttir, að-
stoðarmaður menntamálaráðherra,
hefur umsjón með starfi nefnd-
anna, verkaskiptingu og samræm-
ingu á milli þeirra. Pétur Ásgeirs-
son, hagfræðingur, er starfsmaður
nefndanna. Gert er ráð fyrir að til-
lögunt verði skilað til mennta-
málaráðherra fyrir lok ársins.
L
Landsvirkjun
ÚTBOÐ
Landsvirkjun óskar hér með eftir tilboðum í vatns-
hjól ásamt fylgihlutum fyrir Búrfellsstöð í samræmi
við útboðsgögn BUR- 01
Verkið felur m.a. í sér deilihönnun, líkantilraun, efnisút-
vegun, framleiðslu og prófanir á 6 vatnshjólum í
hverfla Búrfellsstöðvar ásamt leiðiskóflum, slithringjum
og slitplötum.
Útboðsgögn verða afhent á skrifstofu Landsvirkjunar,
Háaleitisbraut 68, 103 Reykjavík, frá og með mánu-
deginum 9. október 1995 gegn óafturkræfu gjaldi að
upphæð kr. 10.000 fyrir hvert eintak.
Tilboðum skal skila á skrifstofu Landsvirkjunar í
Reykjavík, fyrir kl. 13. mánudaginn 27. nóvember
1995, en sama dag kl. 14 verða þau opnuð að Háaleit-
isbraut 68, Reykjavík, að viðstöddum þeim bjóðendum
sem þess óska.
LANDSVIRKJUN, sími 515 9000.
EIMSKIP
Útboð
Breytingar á Oddeyrarskála
Eimskip óskar hér eftir með tilboðum á 1. áfanga
breytinga á Oddeyrarskála á Akureyri.
Helstu verkþættir eru:
- einangrun þaks 2.800 fm.
- tréveggir 600 fm.
- hitakerfi
- breytingar á raflögnum
Verkið verður unnið í einu lagi á tímabilinu okt.-
nóv. '95 og jan.-feb. '96.
Útboðsgögn verða afhent á skrifstofu Eimskips við
Strandgötu á Akureyri.
Tilboð verða opnuð á sama stað fimmtudaginn 19.
október 1995 kl. 11.
éélKAUPÞING
NORÐURLANDS HF
FÉSÝSLA
Vikuna 1.-7. október voru viðskipti með
hlutabréf 119,9 miiljónir króna. Mest voru
viðskipti með hlutabréf í eftirtöldum fé-
lögum: Hlutabréfasjóðnum hf. fyrir 44,3
milljónir króna á genginu 1,77, Granda
hf. fyrir 35,5 milljónir króna á genginu
2,21-2,25, íslenskum sjávarafurðum hf.
fyrir 15,8 milljónir króna á genginu 1,34-
1,36 og íslandsbanka hf. fyrir 11,0 millj-
ónir króna á genginu 1,20-1,22.
Viðskipti með Húsbréf voru 3,3 milljónir
króna, Spariskírteini ríkissjóðs 135 millj-
ónir, Ríkisvíxla 1.108 milljónir og Ríkis-
bréf 339 milljónir. Ávöxtunarkrafa Hús-
bréfa var í vikunni 5,90-5,96%.
SPARISKÍRTEINI
RÍKISSJOÐS
Tegund K gengi K áv.kr.
92/1D5 1,3423 5,85%
93/1D5 1,2364 5,90%
93/2D5 1,1665 5,85%
94/1D5 1,0600 5,95%
95/1D5 0,9839 5,95%
HÚSBRÉF
Flokkur K gengi K áv.kr.
94/3 0,9581 6,02%
94/4 0,9546 6,02%
95/1 0,9349 6,02%
95/2 0,9166 5,93%
VERÐBRÉFASJÓÐIR
Ávöxtunl.okLumfr. verðbólgu síöustu: (%)
Kaupg. Sölug. 6 man. 12 man.
Fjárfestingarfélagið Skandia hf.
Kjarabréf 5,844 5,903 6,7 7,2
Tekjubréf 1,582 1,598 3,9 5,6
Markbréf 3,203 3235 9,4 7,4
Skyndibréf 2,264 2,264 4,0 4,1
Fjáþjóðasjóður Kaupþing hf. 1,257 1,296 12,3 •11,3
Einingabréf 1 7,703 7,846 5,9 4,5
Einingabréf 2 4,322 4,343 32 1,0
Einingabréf 3 4,931 5,021 5,9 2,4
Skammtimabréf 2,699 2,699 4,1 3,2
Einingabréf 6 1,344 1,385 35,1 17,1
Verðbréfam. Islandsbanka hf.
Sj. 1 Vaxtarsj. 3,766 3,765 3,8 2,7
Sj. 2 Tekjusj. 2,049 2,069 3,7 4,8
Sj. 3 Skammt. 2,594 3,8 2,7
Sj. 4 Langt.sj. 1,764 3,8 2,7
Sj. 5 Eignask.frj. 1,703 1,712 3,4 0,9
Sj. 6 ísiand Sj. 7 Þýsk hlbr. Sj. 10 Evr.hlbr. 1,305 1,344 31,3 25,7
Vaxtabr. 2,654 3,7 3,7
Valbr. 2,488 4,8 4,8
Landsbréf hf. íslandsbréf 1,702 1,733 4,9 4,1
Fjórðungsbréf 1,203 1,220 3,9 4,4
Þingbréf 1,979 2,004 4,7 4,3
Öndvegisbréf 1,776 1,799 3,0 1,8
Sýslubréf 1,757 1,780 4,9 8,1
Reiðubréf 1,625 1,625 4,1 3,4
Launabréf 1,070 1,086 1,8 1,9
Heimsbréf 1,543 1,590 23,0 4,7
HLUTABREF
Sölu- og kaupgengi á Verðbréfaþingi íslands:
Hagst. tilboð
Lokaverð Kaup Sala
Alm. hlutabr.sj. hf. 1,08 1,12 1,17
Auðlindarbréf 1,38 1,32 1,38
Eignfél. Alþýðub. 1,08 1,05
Eimskip 5,38 5,38 5,45
Flugleiðir 2,35 2,36 2,39
Grandi hf. 2,23 2,19 2,25
Hampiðjan 3,00 2,98 3,05
Haraldur Böðv. 2,43 2,43 2,49
Hlutabréfasjóðurinn 1,90 1,63 1,91
Hlutabréfasj. Norðurl. 1,46 1,41 1,46
Hlutabréfasj. VÍB 1,27 1,32
jslandsbanki hf. 1,22 1,20 1,24
Isl. hlutabréfasj. 1,34 1,30 1,35
Jarðboranir hf. 1,90 1,82 2,10
Kaupfélag Eyf. 2,15 2,15 2,30
Lyfjaverslun Islands 2,05 1,93 2,20
Marel hf. 3,80 3,70 4,10
Olís 2,60 2,36 2,80
Olíufélagið hf. 5,80 5,67 6,00
Síldarvinnslan hf. 3,15 3,07 3,20
Skagstrendingur hf. 3,00 2,95 3,10
Skeljungur hf. 3,45 3,60 4,20
SR mjöl 2,10 2,02 2,10
Sæplast 3,38 3,34 3,45
Útgerðarfélag Ak. 2,83 2,88 2,99
Vinnslustöðin 1,01 1,01 1,04
Þormóður rammi hf. 3,25 3,12 3,50
Sölu- og kaupgengi á Opna tilboðsmarkaöinum:
Bifreiðaskoðun Isl. 2,15 1,00
Hraðfrystihús Eskifjarðar 2,60 2,90
jsl. sjávaralurðir 1,34 1,36 1,40
ísl. útvarpsfél. 4,00
Pharmaco 6,70 6,70 7,90
Samein. verktakar hf. 7,50 7,51 8,80
Samskip hf. 0,85 1,00 1,05
Sjóvá-Almennar hf. 6,10 6,05 12,00
Skinnaiðnaðurhf. 2,65 2,50 2,65
Softis hl. 6,00
Sölusamb. ísl. fiskframl. 1,85 1,80 1,89
Tollvörug. hf. 1,10
1,10
Tryggingarmiðst. hf. 6,00 5,15
Tæknival hf. 1,49 1,45 1,78
Tölvusamskipti hf. 2,20 1,00 2,70
DRÁTTARVEXTIR
September 15,00%
Október 15,00%
MEÐALVEXTIR
Alm. skuldabr. lán september Alm. skuldabr. lán október 11,90% 11,90%
Verðtryggð lán september Verðtryggö lán október 8,90% 8,90%
LÁNSKJARAVÍSITALA
Október 3438
VÍSITALA NEYSLUVERÐS
Október 174,1