Dagur - 01.02.1996, Síða 4

4 - DAGUR - Fimmtudagur 1 .febrúar 1996
ÚTGEFANDI: DAGSPRENT HF.
SKRIFSTOFUR: STRANDGATA 31,
PÓSTHÓLF 60, AKUREYRI,
SIMI: 462 4222
ÁSKRIFT KR. M. VSK. 1500 Á MÁNUÐI
LAUSASÖLUVERÐ M. VSK. KR. 125
RITSTJÓRAR: JÓHANN ÓLAFUR HALLDÓRSSON, (ÁBM.),
ÓSKAR ÞÓR HALLDÓRSSON, (ÁBM.)
AÐRIR BLAÐAMENN:
AUÐUR INGÓLFSDÓTTIR, GEIR A. GUÐSTEINSSON,
HALLDÓR ARINBJARNARSON,
SIGURÐUR BOGISÆVARSSON, FROSTI EIÐSSON ((þróttir),
BLAÐAMAÐUR HÚSAVÍK- SÍMIÁ SKRIFSTOFU 464 1585,
FAX 464 2285. HEIMASÍMI BLAÐAMANNS 464 3521
LJÓSMYNDARI: BJÖRN GÍSLASON
PRÓFARKALESTUR: SVAVAR OTTESEN
ÚTLITSHÖNNUN: RÍKARÐUR B. JÓNASSON
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRÍMANN FRÍMANNSSON
DREIFINGARSTJÓRI:
HAFDÍS FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR, HEIMASÍMI 462 5165
FRAMKVÆMDASTJÓRI: HÖRÐUR BLÖNDAL
PRENTVINNSLA: DAGSPRENT HF.
SÍMFAX: 462 7639
SÍMFAX AUGLÝSINGADEILDAR: 462 2087
LEIÐARl------------------
Við kortamánaðamót
Sagt er á að á íslandi haldi menn tvenn jól og
samkvæmt þeirri kenningu eru seinni jólin að
ganga í garð, kortajólin. Talsverð aukning varð
í notkun greiðslukorta fyrir jólin miðað við
sama tíma í fyrra, sem að hluta til má skýra á
þann hátt að þessi nútímagreiðslumáti er sífellt
að ryðja sér meira til rúms. En þessi aukning
getur líka verið merki um síversnandi hag fjöl-
skyldna og heimila og er miklu líklegri skýring.
Stjórnmálamenn hafa talað mikið um versnandi
stöðu heimilanna í landinu en ekki eru sjáan-
legar neinar lausnir sem duga til að stöðva þró-
unina. Spurningin er sú hvort hér sé ekki í upp-
siglingu stærra mál en menn gera sér almennt
grein fyrir, vandi sem næsta vonlaust verður að
snúa ofan af ef svona heldur áfram.
Hart hefur verið gengið að fjölskyldufólki á
íslandi á undanförnum árum og áratugum.
Skattabyrðin hefur verið þung og verðbólgufár-
ið hefur skilið eftir sig stór sár sem seint gróa.
Sú skýring er samt ekki einhlít því á seinni ár-
um hefur framboð lánsfjár aukist og svo virðist
sem alltof seint sé gripið í taumana þegar fólk
tekur á sig skuldbindingar. Eitt eru nauðsyn-
legar fjárfestingar í t.d. húsnæði en annað eru
munaðarfjárfestingar þar sem fólk lifir hrein-
lega langt um efni fram. í fyrra örlaði á við-
brögðum í bankakerfinu og stofnanir kepptust
við að kynna fyrir almenningi aðstoð í fjármál-
um og ráðgjöf. Síðan hefur alltof lítið farið fyrir
þessu starfi. Slíkt átak þyrfti að standa í nokkur
ár ef vel á að vera en ekki fáeina daga eða vik-
ur.
Stór spurning er sú hvort skólakerfið þarf
ekki að bregðast við og láta neytendamál meira
til sín taka. Ráðherrar neytendamála á Norður-
löndum voru á fundi sínum á dögunum sam-
mála um nauðsyn þess. Rannsóknir í Svíþjóð og
Noregi sýna að almenn þekking ungs fólks á
fjárhagsmálum heimilanna er mjög lítil og ólík-
legt er að niðurstaða slíkra rannsókna á íslandi
yrði önnur. Opnari fjármagnsmarkaður og lána-
markaður krefst hins vegar meiri kunnáttu
þessa þjóðfélagshóps. Þama er hægt að bregð-
ast við í forvarnarstarfinu en það breytir ekki
hinu hversu illa er komið fyrir heimilunum.
FRIA\ERKI SICURÐUR H. ÞORSTEINSSON
íslensk írímerki áríð 1996
Nú er loks komin út áætlun fyrir út-
gáfu íslenskra frímerkja árið 1996.
Hljóðar áætlunin upp á tíu útgáfur
með 21-23 frímerkjum samtals.
Þann 7. febrúar kemur fyrsta út-
gáfan nr. 335, sem eru tvö fuglafrí-
merki teiknuð af Þresti Magnús-
syni. Verðgildi þeirra verður tutt-
ugu og fjörutíu krónur. Með mynd
af Dílaskarfi og Húsönd. Sama dag-
inn koma út tvö frímerki, útgáfa nr.
336, með myndum af málverkum,
að verðgildi eitt hundrað og tvö
hundruð krónur. Eitt hundrað króna
málverkið er mynd Gunnlaugs
Scheving (1904-1972), „Sjómenn í
báti“, sem er olíumálverk í eigu
Listasafns íslands. Hitt verðgildið
upp á tvö hundruð krónur, er eftir
málverki Kristínar Jónsdóttur
(1888-1959), „Við þvottalaugam-
ar“, sem einnig er olíumálverk í
eigu Listasafns Islands. Það er Sig-
ríður Bragadóttir sem hannar útgáfu
þessara frímerkja.
Þá verður þennan sama dag gef-
in út gjafamappa með fjórum fugla-
merkjum Þrastar, frá 1995 og 1996.
Verður söluverð möppunnar 400
krónur.
Evrópufrímerkin tvö koma svo
út þann 11. apríl. Myndefni þeirra
eru tvær þekktar konur frá upphafi
þessarar aldar og verðgildi frí-
merkjanna, sem Tryggvi T.
Tryggvason hannar, er þrjátíu og
fimm krónur og fimmtíu og fimm
krónur. Þá verða einnig gefin út.tvö
frímerkjahefti sitt með hvoru frí-
merki og kosta þau því þrjú hundr-
uð og fimmtíu og fimm hundruð og
fimmtíu krónur stykkið. Konumar
sem prýða þessi frímerki í hönnun
Tryggva eru þær Ólafía Jóhanns-
dóttir, sem á sínum tíma stofnaði
Hvíta bandið og Halldóra Bjama-
dóttir, sem var allt í senn, hand-
menntakennari og skólastjóri á
Svalbarðseyri og víðar, stofnandi
og alla tíð ritstjóri ársritsins Hlínar,
sem lengi kom út og var sérrit um
hannyrðir og störf kvenna. Auk
þess varð hún allra kvenna elst og
lést 108 ára gömul á Blönduósi,
fyrir nokkrum árum.
Þá kemur út smáörk með póst-
bflum, þann 14. maí. Þröstur Magn-
ússon teiknar þessa smáörk eins og
fyrri póstflutningstækja arkir.
Einnig verður hún með átta frí-
merkjum í örkinni, tveim af hverri
gerð, jaðarprenti og sérstakri gjafa-
möppu, sem þá er með riftökkuðum
jaðar á tveim frímerkjunum lengst
til vinstri. Það eru frímerkin sem
notuð eru til þess að festa örkina í
gjafamöppuna. Frímerkin verða að
nafnverði þrjátíu krónur, því kostar
hver örk tvö hundruð og fjörutíu
krónur en gafamappan kemur til
með að kosta fjögur hundruð krón-
ur, Þröstur Magnússon hannar hana
einnig.
Næst verður svo Ólympíuleik-
anna í Atlanta minnst með útgáfu
fjögurra frímerkja þann 25. júní.
Nafnverð frímerkjanna verður tutt-
ugu, þrjátíu, fjörutíu og fimmtíu
krónur. Það er Hlynur Ólafsson,
sem hannar þessi frímerki. Þess
skal getið að gjafamappa verður
einnig gefin út með þessum frí-
merkjum í.
Útgáfa nr. 335A og 335B. Dílaskarfur og Húsönd í teikningu Þrastar Magn-
ússonar.
Útgáfa nr. 336A og 336B. Málverk þeirra Gunnlaugs Scheving og Kristínar
Jónsdóttur.
Útgáfustimplar tveggja fyrstu útgáfanna.
Þann 3. september verða svo
gefin út frímerki til að minnast þess
að eitt hundrað ár eru frá komu St.
Jósefssystra til íslands. Kaþólskt
trúboð á Islandi hófst að nýju eftir
siðabreytinguna, árið 1857 er Prop-
aganda Fide sendi hingað trúboða
frá Nordpolmissionen í Alta í Nor-
egi. Keyptu trúboðarnir Landakot í
Reykjavík árið 1859 og byggðu þar
meðal annars litla kirkju. Hún varð
svo síðar fyrsta sjúkraskýli systr-
anna, sem voru algerir brautryðj-
endur um rekstur sjúkrahúsa á ís-
landi. Kemur því að 150 ára afmæli
kaþólsks trúboðs á næsta ári. Ekki
er enn ákveðið um verðgildi þessa
frímerkis, en áætlað er að aðeins
verði um eitt frímerki að ræða.
Næst verður svo blokk á degi
frímerkisins, sem verður á degi
Leifs heppna, þann 9. október.
Hvorki myndefni né hönnun er enn
ákveðin, þegar þetta er ritað, en
verð blokkarinnar er ákveðið tvö
hundruð krónur. Sama dag kemur
út afmælisfrímerki Menntaskólans í
Reykjavík.
Þann 5. nóvember koma svo út
tvö jólafrímerki og virðist allt um
þau óákveðið, nema að þau koma
einnig út í frímerkjaheftum með tíu
merkjum af hvoru frímerki, sem þar
er sagt að nafnverði þrjátíu og þrjá-
tíu og fimm krónur. Verður því
ekki séð, að nein hækkun burðar-
gjalda verði á þessu ári.
Þennan sama dag koma út eitt
eða tvö frímerki til að minnast
dómkirkjunnar í Reykjavík. Þá
kemur ársmappan fyrir árið 1996 út
sama dag.
Aðgengið bætt
að Akureyrar-
apóteki
Aðgengi fatlaðra að Akureyrarapóteki í
Hafnarstræti hefur nýlega verið bætt. Þeir
sem bundnir eru við hjólastól eða eiga erfitt
með að komast leiðar sinnar af einhverjum
sökum ættu nú auðveldlega að komast í apó-
tekið. Að sögn Böðvars Jónssonar apótekara
var gerður flái úr göngugötunni og að dyrum
apóteksins þannig að þangað er auðvelt að
komast inn. Þá hefur einnig verið settur upp
rofi, sem hægt er að opna dyrnar með. „Við
fengum ábendingar frá viðskiptavinum okkar
um að þessa væri þörf og höfum heyrt marg-
ar þakklátar raddir að undanfömu,“ sagði
Böðvar Jónsson apótekari. -sbs.
Húsnæðisstofnun:
Sendir út yfirlit
vegna skattframtala
Húsnæðisstofnun ríkisins hefur tekið upp þá
nýbreytni að senda öllum lántakendum sínum,
tæpleg 57 þúsund talsins, greiðsluyfirlit vegna
skattframtala 1996. Þetta er gert til hagræðingar
fyrir lántakendur hjá Byggingarsjóði ríkisins,
Byggingarsjóði verkamanna og húsbréfadeild
Húsnæðisstofnunar.
Á yfirlitinu er að finna upplýsingar um stöðu
lána um áramót. Reitimir á yfirlitinu hafa tilvís-
anir í skattframtalið sjálft og þurfa lántakendur
aðeins að færa upplýsingar af yfirlitinu yfir á
skattframtalið.
Vaxtagjöld, sem lántakandi hefur haft á ár-
inu vegna húsnæðiskaupa, mynda stofn til
vaxtabóta og skiptir því miklu að rétt sé fært
inn. Á yfirlitinu frá Húsnæðisstofnun getur
framteljandi fundið upplýsingar um stöðu lán-
anna sem skipta máli við útreikning vaxtabóta.
Auk lána frá stofnuninni geta vaxtagjöld af öðr-
um lánum, s.s. lífeyrissjóðs- og bankalánum,
einnig myndað stofn til vaxtabóta.