Dagblaðið Vísir - DV - 13.09.1994, Blaðsíða 15

ÞRIÐJUDAGUR 13. SEPTEMBER 1994
15
Þræðir framsóknar og krata
Össur Skarphéðinsson, um-
hverfisráðherra úr Alþýðuflokki,
og Finnur Ingólfsson, þingmaður
Framsóknarflokks í Reykjavík,
hafa ritað athyglisverðar og keim-
líkar greinar í DV síðustu vikur.
Kunna þær að vera til marks um
aukin tengsl milii flokka þeirra og
viðleitni til að búa i haginn fyrir
stjómarsamstarf þeirra.
Össur og Finnur vilja eiga sinn
hlut í sigri R-listans. Báðir vilja
þeir hlut Jóhönnu Sigurðardóttur
og Ólafs Ragnars Grímssonar sem
minnstan. Þeir eru báðir með hug-
ann við samsæriskenningu um
samstarf Sjálfstæðisflokks og AI-
þýðubandalags 1994, sem byggist á
Morgunblaðsgrein frá 1979. Loks
líta þeir báðir þannig á, að persónu-
legur metnaður ráði öllu um af-
stöðu þeirra, sem taka virkan þátt
í stjómmálum.
Kjallaiinn
Björn Bjarnason
alþingismaður
„Hvemig væri fyrir vinstrisinna að
hætta að rífast innbyrðis og segja okk-
ur, hvað fehst 1 félagshyggjunni?“
Samstarf í gerjun
Séu greinar þeirra Össurar og
Finns lesnar með tilhti til þess,
hvemig þeir túlka sjónarmið ann-
arra, hlýtur að mega álykta, að
þeir vilji stofna til samstarfs Al-
þýðuflokks og Framsóknarflokks,
ef til vill með stuðningi Kvenna-
lista en alls ekki Jóhönnu Sigurð-
ardóttur eða Ólafs Ragnars.
Finnur Ingólfsson telur sér skylt
að vara ungt fólk við, þegar hann
útlistar hugarburð sinn um brú
milli Sjálfstæðisflokks og Alþýðu-
bandalags. Hann gerir það m.a.
með vísan til afturhalds. Mesta aft-
urhaldsstjóm síðan 1904 er einmitt
samstjóm framsóknar og krata á
fjórða áratugnum. Við súpum enn
seyðið af henni.
Hver á Röskvu?
Vinstrisinnaðir stjómmálamenn
sýnast vera komnir í reiptog um
eignarhald á Röskvu. Þar er um að
ræða félagsskap háskólastúdenta,
sem hingað til hefur ekki tekið þátt
í flokkapólitík.
Endurtekin skrif, um að Röskva
sé hlynntari einum vinstri flokk-
anna en öðrum, kalla á yfirlýsingu
forráðamanna félagsins. Varla telja
þeir virðingu félagsins samboðið
að vera einhvers konar herfang,
sem rifist er um í blaðagreinum.
Þess vegna ber það enn vott um litla pólitiska söguþekkingu Finns Ing-
ótfssonar, að hann skuli líta á tengsl við Ólaf Ragnar sem samstarf við
fulltrúa sovétkommúnismans.
Sovétkommúnisminn
Deilur vinstrisinna era þess eðlis,
að þeir, sem ekki hafa hagsmuna
að gæta, eiga að sjálfsögðu að halda
sig í sem mestri fjarlægö.
Skrif þeirra Össurar og Finns um
brúarsmíði milh Sjálfstæðisflokks
og Allþýðubandalags era tilraun
að þeirra hálfu til að koma höggi á
formann Alþýðubandalagsins, Olaf
Ragnar Grímsson. Þess vegna ber
það enn vott um litla pólitíska
söguþekkingu Finns Ingólfssonar,
að hann skuli lita á tengsl við Ólaf
Ragnar sem samstarf við ftilltrúa
sovétkommúnismans. Innan Al-
þýðubandalagsins era það einmitt
arftakar gæslumanna sovétkomm-
únismans, sem era í andstöðu við
Ólaf Ragnar.
Hvað er félagshyggja?
Við heyrum hvað eftir annað tal-
að um nauðsyn þess, að félags-
hyggjufólk sameinist. Málgagn
Framsóknarflokksins, Tíminn,
auglýsir sig sem félagshyggjublað.
Ólafur Ragnar, Jóhanna Sigurðar-
dóttir, Össur Skarphéðinsson og
Finnur Ingólfsson h'ta öll á sig sem
talsmenn félagshyggjunnar. Jón
Baldvin Hannibalsson, formaður
Alþýðuflokksins, telur sameiningu
vinstrisinna sögulegt pólitískt hlut-
verk sitt.
Hvemig væri fyrir vinstrisinna
að hætta að rífást innbyrðis og
segja okkur, hvað felist í félags-
hyggjunni?
Björn Bjarnason
Ný lög um grunn-
og framhaldsskóla
Mig rámar í að hafa einhvers
staðar lesið að þegar kommúnistar
í Rússlandi vora búnir að koma
efnahag landsins á kaldan klaka
hafi þeir reynt að bjarga málunum
með því að setja lög þess efhis að
fátækt skyldi bönnuð. Og þegar ís-
lenska ríidð er í þann mund að
koma skólakerfinu á kaldan klaka
dettur ráðamönnum það snjallræði
í hug að setja ný lög. Það er meira
að segja búið að semja nýtt frum-
varp til laga um framhaldsskóla og
drög að framvarpi til nýrra grunn-
skólalaga. Þessi framvörp hljóma
svo sem ekkert mjög illa. Helst er
á þeim að skilja að ráðamenn vilji
færa íslenska skólakerfið í svipað
horf og það danska.
Kennslan skorin niður
Undanfarin ár hafa íslensk
stjómvöld lagt nýjar skyldur á
skólana en dregið um leið úr fjár-
framlögum til þeirra. Sem dæmi
má nefna að framhaldsskólar hafa
þurft að taka við æ sundurleiiari
hópi nemenda, þ.á m. nemendum
sem þurfa sérkennslu. Þeir hafa
líka orðið að taka upp greinar eins
og tjáningu þar sem kennsluhópar
verða að vera fámennir. Á sama
tíma hefur ríkið skorið kennsluna
niður þannig að nú greiðir það um
10% færri kennslustundir á hvem
nemanda en fyrir 15 árum. Laun
kennara hafa líka farið lækkandi
KjáUaiiim
Atli Harðarson
kennari
svo það hefur orðið æ erfiðara að
fá duglegt og vel menntað fólk til
starfa í skólunum.
Ef yfirvöld vilja taka Dani sér til
fyrirmyndar í skólamálum ættu
þau ef til vfil að spara sér miklar
lagasetningar en minnast þess að
Danir verja 28% hærra hlutfalli af
landsframleiðslu til menntamála
heldur en íslendingar. Að öllu
jöfiiu ættu íslendingar þó að verja
stærri hluta tekna sinna til mennt-
unar en Danir því böm og ungling-
ar era hlutfallslega fleiri hér en
þar.
Telji yfirvöld að kennarar í Dan-
mörku skili betra verki en starfs-
bræður þeirra hér þá mega þau
rifja upp að dagvinnulaun fram-
haldsskólakennara þar era um
280% (já næstum þrefalt) hærri en
hér svo auðvelt er að fá hæfa menn
til starfa og þeir þurfa ekki að
vinna yfirvinnu og sitja yfir verk-
efnum fram eftir kvöldi til að eiga
fyrir salti í grautinn.
Skólarnir ekki nógu góðir
Vissulega vantar nokkuð á að ís-
lenskir skólar séu nógu góðir. En
þá vantar ekki meira af lögum. Það
er nóg til af svoleiðis pappír og
dæmi Rússa ætti að hafa kennt
mönnum að það er ekki hægt að
leysa raunveruleg vandamál með
einum saman fagurgala og gildir
þá einu hvort sá fagurgali heitir
lög, reglugerðir, samþykktir eða
ályktanir. Ef stjómvöld vilja í al-
vöra bæta skólana geta þau hafið
umbótastarf nú þegar við gerð
næstu fjárlaga. Strandi umbætum-
ar á einhverjum ákvæðum gildandi
laga þá, og þá fyrst, er mál til kom-
ið að breyta þeim. Séu hins vegar
ekki til peningar til þess að reka
hér sams konar skóla og í Dan-
mörku þá eiga menn að gangast við
þvi og gera sér raunhæfar hug-
myndir um hvað hægt er að gera
fyrir þá peninga sem til era. Fyrir
það fé sem skólamir hafa fengið
undanfarin ár er ekki hægt að
framfylgja gildandi lögum með
sómasamlegum hætti og reka 10
ára grannskóla og framhaldsskóla
fyrir aUa í 9 mánuði á ári. Enn síð-
ur er hægt að framfylgja ákvæðum
hinna nýju lagafriimvarpa. Fyrir
þetta fé er ef til viU hægt að reka
8 ára grunnskóla og bjóða upp á
einhveija framhaldsmenntun fyrir
svo sem eins og tvo þriðju hluta
hvers árgangs.
Atli Harðarson
„Laun kennara hafa lika farið lækk-
andi svo það hefur orðið æ erfiðara að
fá duglegt og vel menntað fólk til starfa
iskólunum.“
Meðog ámóti
Almennar prestskosningar
Steingrímur Ingv-
arsson, form. sókn-
am. á Seifossi.
Ekki
slæmt
fyrir-
komulag
„Ef fjórð-
ungur sókn-
arbarna ósk-
ar eftir kosn-
ingum á hann
rétt á að þær
fari fram. Við
í sóknamefnd
Selfosskirkju
höfðumaidrei
nema gott eitt
um það að
segja í sjálfu sér.
Venjulega hafa persónulegar
kosningar, hvort sem það er t.d.
um presta eða forseta, farið úr
böndum. Hins vegar var það ekki
í þessu tiMki á Selfossi. Kosn
ingabarátta fór mjög vel fram, af
mikilli prúömennsku, og öUum
hlutaðeigandi til sóma. Ég þakka
þaö fyrst og fremst því hvað
þama vora miklir öndvegismenn
í kjöri.
Ef við hefðum alltaf tryggingu
fyrir því að prestskosningar færu
vel fram þá er þetta ekki slæmt
form til að velja presta. Kosning-
amar era hins vegar orðnar
slæmar ef menn verða gjörsam-
lega ærulausir eftir þær. Þvi var
ekki til að dreifa á Selfossi.
Jafnframt var ég mjög ánægður
yfir kjörsókninni. Þar sem hér
var um prúðraannlega baráttu að
ræða átti ég von á minni kjör-
sókn. Þannig að ég get ekki annað
sagt en að hér hafi í aUa staði
tekist vel til.“
Hábölvað
fyrir-
komulag
„Það liggur
fyrir aö
meirihluti
prestastéttar-
innarvillekki
taka það vald
frá söfnuðin-
um að sókn-
amefndin
vefii prest
með cinhveij-
um hætti.
Min persónulega skoðun er sú að
það mæU mikið með þvi að söfii-
uðimir vejji prestinn úr hópi
umsækjenda. Það er alveg ljóst
að það þarf að lagfæra það kerfi
sem nú er þannig að meira tillit
sé tekið til faglegra sjónarmiða
en gert er. Taka þarf tillit til
menntunar og starfsreynslu og
hvemig menn hafa reynst. Þessu
þarf að koma með einhveijum
hætti í fastar skorður fyrir sókn-
amefndimar.
Mér finnst það skipta verulega
miklu máfi að söfnuðimir hafi
með það að gera hvem þeir kaUa
sem prest Hins vegar er ég algjör
andstæöingur almennra beinna
prestskosninga. Það er hábölvaö
fyrirkomulag. Prestar hafa
hreinlega ekki efhi á því. Þess
vegna er það sorglegt að almenn-
ar prestskosningar eins og á Sel-
fossi eigi sér stað með öUum þeim
fjárútlátum og hasar sem fýlgir.
Þó hef ég trú á að aUt hafi farið
vel fram á Selfossi því þetta era
aUt saman ágætir menn sem þar
áttu hlut að máli.“
Geir Waage, for-
maóur Prestafélags
islands.