Þjóðviljinn - 22.12.1943, Qupperneq 7
7
Miðvikudagur 22. desémber 1943 ÞJÓÐVILJINN
(Lauslega þýtt).
rétt að kveikja í pípunni minni. Heldurðu að ég geti
bæði reykt og teflt í einu?“
„Menn geta það sem þeir vilja,“ sagði Pétur.
„Einmitt það,“ sagði ráðgjafinn heldur mildari. Og
hann fór að raða taflmönnunum-
Þegar þeir fóru að tefla, varð ráðgjafinn svo ákafur, að það
dó í pípunni. Hann vann tafhð. Og þá missti hann pípuna ut
úr sér.
Þeir tefldu á hverju kvöldi og ráðgjafinn var orðinn svo hress
;jg kátur, að hann fór að vinna úti með mönnum sín'um. Og menn
hans unnu eins og bersérkir. Þeim þótti ráðgjafinn svo fyndinn
ojr skemmtilegur.
t) &
— •—;----Það liðu mörg ár. Kóngsdóttirm var orðin stór stúlka.
Þá sagði pabbi hennar einu sinni við hana: ,,Nú ættir þú að fara
að gifta þig, barnið mitt“.
,,Þá vil ég helzt eiga Pétur“, sagði kóngsdóttinn. Kóngurinn
varð vondur og sagði: ,,Þú átt að giftast kóngssym. Ekki geturðu
átt hestamanninn hérna“.
,,Menn geta það, sem þeir vilja. Og ég^ vil eiga Pétur“, sagði
kóngsdóttirin.
Kóngurinn skellihló og sagði: ,,Þetta hef ég alltaf sagt, að
enginn ætti eins skemmtilega dóttur og ég“.
Karlinn, sem alltaf talaði í spakmælum
i (Lauslega þýtt og endursagt)
Einu sinni var kóngur og- drottnins;. Þau voru að borða morg-
unverð.
,,Þú ættir að tala við gamla garðyrkjumanninn okkar", sagði
drottningin við kónginn.
„Hvers vegna?“ spurði kóngur.
„Hann er svo vitur maður“, sagði drottningin. „Hann getur
svarað í spakmælum, að hverju sem hann er spurður“.
Wj ÞETE4
Þaó er siöur í afskekktu
þorpí á írlandi, aö halda há-
tíö ár hvert geithafrinum til
heiðui’s Þessi venja er æva-
forn og stendur í sambandi
viö sögn um þaö, aö geithaf-
ur hafi oröiö til þess aö
bjarga þorpinu frá óvinaárás.
Hátíðin hefst með því, að fall-
egasti hafur þorpsins er val-
inn til ,,konungs“ og sett
gyllt pappírskóróna á höfuö
honum. Síöan er reistur turn
á aöal torginu og hafurinn
hafður í búri efst í turninum.
Þá hefst hátíðin meö markaöi
á torginu, dansi og alls kon-
ar fagnaði, sem stendur yfir
í tvo sólarhringa. Þessa hátíö
eru Zigeunar vanir aö sækja
og skarta í litríkasta klæön-
aði sínum.
★
Tyrkir eru vanir aö setja
brauö og vatnsílát á grafir
dauöra manna, til þess að
hæna fugla áð gröfunum.
Tyrkir álíta, aö fuglarnir beri
þeim dauöu fréttir af lifandi
mönnum. Og fái fuglarnir
ekkert æti, er óttast, aö þeir
fari meö bakmælgi og kvik-
sögur.
Þjóöhöföinginn (Lama) í
Tíbet er kjörinh með óvenju-
legum hætti, og þaö er oft
flókiö mál: Ætt eöa auöur
skiptir engu, en hann veröur
aö vera fæddur nákvæmlega
á sörnu stundu og gamli þjóö-
höföinginn deyr. Sál hans
endurfæöist nefnilega í nýja
ríkiserfingjanum, segja menn.
Sendimenn eru látnir fara um
þvert og endilangt landiö og
spyrjast fyrir um ýms dular-
full tákn, sem eiga að benda
þeim á hvar hinn rétta Lama
sé aö finna. Þetta hefur oft
oröiö löng leit, jafnvel tutt-
ugu ár.
r*,iii--M>i>.i^>i -*i Ki—•»fii*>,<ndr>w~iv*i*i<‘i j*^íii"*i ii*i*i*-if*~*^ ‘ * 1 ‘ 1>*^>**A**Jt,^**>
ELÍ og RÓAR
M SAGA EFT I R
NORSKV SKÁLDKONV N A NINIROLL ANKER.
hræösla fyrr en hún sá sjúkra
bílinn fara á fleygiferð niöur
að höfninni. Hún sá Pryser
lækni í bílnum viö hliöina á
bílstjóranum. Þá fór hún aö
hlaupa.
Hún mætti lögreglustjóran-
um á bryggjunni. Allir viku
úr vegi fyrir henni. Elí nam
staöar fyrir framan hann.
Hún haföi hjartslátt og opn-
aði varirnar, án þess að geta
komiö upp nokkru oröi.
Þaö vildi til dálítið slys,
frú Liegaard“.
„Hvar er Róar?“
„Maöurinn yöar er enn úti
í bátnum. Pryser lækni'- ei
hjá honum. Þér veröiö aö
biöa örlitla stund“.
„Féll hann fyrir borð ?"
„Nei, ekki var það —“.
Elí atlaöi fram hjá nonum,
en hann tók um hand’egginn
á henrii.
„Aðejivs örfá augnabiik, irú
Lxegaa’d. Svo megiö þér koma
ti! ftan; .
,,Iiv aö er að?“'
„Það 'p .ii skot í fötinn á
honum“
„Skot — —
Elí starði á manninn, sem
stóð fyrir frarnan hana. Hug-
ur hennar var í uppnámi.
Henni fannst, aó hún mundi
hljóöa af öllum kröftum. Þaö
fór titringur um líkama henn
ar. En svo var eins og allt
settist aö í hálsinum og hjart
slátturinn varö rólegur. Hún
lyfti höndunum og lét þær
falla máttlausar niöur aftur.
„Skot í fótinn. Hvernig?"
Lögreglustjórinn sagöi
henni frá því sem gerzt hafði:
Verkfræöingurinn hafði misst
jafnvægiö í ölduganginum.
Hann hafði fingurinn á
gikknum, þegar hann datt og
þá hljóp skotið úr byssunni.
Elí gekk niöur bryggjuna,
út á bryggjusporðinn. Þar lá
báturinn.
Pryser læknir og Róar
skiptust á fáeinum oröum.
Gamli læknirinn kraup á kné
ViÖ hliðina á honum meö dá-
litlum erfiöismunum.
„Eg haföi slöngu meö mér“,
sagöi hann.
„Þeir sögðu aö bólga hefði
hlaupiö í sáriö. Eg veit ekki.
En þú sérö aö ég lifi“.
Pryser læknir batt gúmmí-
slöngu um læriö.
„Akir þiö mér heim“, sagöi
Róar.
„Nei, til sjúkrahússins.
Láttu skynsemina ráða“.
Róar lét aftur augun. „Gef-
iö þiö mér aö bragða vín“,
sagöi hann.
Pryser gaf mönnunum meö
sjúkrabörurnar bendingu um
aö koma. Þá stóð Elí allt í
einu hjá þeim. Sturland tók
um handlegginn á henni og
hjálpaði henni þegjandi niöur
í bátinn.
Róar lá með aftur augun.
Þegaf hún tók um hönd hans
fóru kippir um andlit hans,
en hann leit ekki upp.
„Ert þú hér, Elí?“
Hún hélt um hönd hans,
þar til honum var lyft upp á
börurnar. Þá kom ungur mað
ur í ljósgráum fötum og ætl-
aöi aö hjálpa til.
Pryser ýtti honum til hliö-
ar. „Þetta getið þér ekki, verk
fræöingur11, sagði hann.
Elí leit á manninn leiftr-
andi augum. En svo sneri
hún sér undan, þemian mann
treysti hún sér ekki til aö sjá
framar. Aldrei framar!
Hún fékk sæti í sjúkrabíln-
um. Róar opnaöi augun tvisv-
ar sinnum og brosti viö henni.
------Þeir lofuöu henni að^
vera einni hjá honum fáein
augnablik þegar búiö var aö
leggja hann á skurðarborðiö.
Pryser hafði deyft hann fyrir
aðgerðina. Smám samanuröu
augu hans stór og skær.
„Viö tökum öllu rólega, Elí“.
„Já, Róar“.
„Þaö var ágætt sjóveöur í
dag“.
„Eg sá bátinn, þegar þiö
komuð. Eg var hjá Ingfid“.
„Ingrid og Sverre geta beö-
iö, þar til búiö er aö ganga
frá sárinu. Og ég vil ekki hafa
neinn grát“.
„Hvers vegna ættum viö aö
gráta, Róar?“
Hún horfði á hanh og
brosti.
„Nú skyldi ég hlæja, ef ég
þyldi þaö“. Hann gretti sig
og brosti. „Þú ert rétt að
bresta í grát, góöa mín“.
Hún lagöi andlitið aö
brjósti hans og hann tók
kaldri hendi um hnakka henn
ar.
Elí beiö frammi á gangin-
um, meöan búiö var um sár
iö. Hún þekkti sig vel á
þessum gangi. Þarna voru
dyrnar aö rannsóknarstof-
unni. Hún hugsaöi sér, aö Ró-
ar væri þar inni, álútur við
smásjána. Hann var i hvíta'
sloppnum, sem þau keyptu í
París. Hún gæti opnaö hurö-
ina, ósköp varlega og gægzt
inn. En hann var vís til að
heyra þaö líta til dyranna
Nei, þaö var ekki vert aö ó-
náö'a hann.-------Allar hur'ð-
ir voru tölusettar. Sumar
merktar meö bókstöfum.
Hún stillti sig um aö líta á
klukkuna. Það var réttara
aö te’ja hvaö gangurinn var
mörg íet á lengd. Nítján og
hálftl Næst var hún smástíg-
ari. Tuftugu!
Uadyrnar opnuöust. KarL
maöur og kvenmaöur gengu
inn ganginn, hávaxinn maö-
ur, litil kona. Þau komu nær.
Fvaö vildu þau. Hún greip
höndunum fyrir andlitið.
Ingrid og Adolf staðnæmd-
ust viö dyrnar á skurðstof-
unni.
„Er hann hér inni, Elí?“
spuröi Ingrid.
Elí gekk hægt til þeirra.
„Þeir eru að binda um sárið.
Það er bráðum búiö“. Hún
leit undan og fór aö horfa á
dymar hinum megin í gang-
inum. ,,Aðstoöarlæknir“ stóð
á hurðinni.
Hún heyrði gráthljóö. Þá
fannst henni gólfið lækka
undir fótunum á sér. En svo
áttaði hún sig og leit á Ing-
rid.
„Ekki aö gráta Ingrid. Ró-
ar vill það ekki“.
„Það var ég líka að segja“.
Adolf lagöi handlegginn utan
um hana. „Þaö er vont fyrir
þig aö gráta. Eg var aö segja
þér það“.
Ingrid var óróleg. „Hitti
það — hitti það lífæðina, Elí?
Lífæöina!“ Hún horföi grát-
bólgnum . augum á stjúpu
sína.
LífæÖ! Elí hafði aldrei tek-
i'ð eftir þessu orði fyrr. Hún
sá í anda rautt, streymandi
blóö — í æöum hennar sjálfr-
ar, Róars, barngins — allra
manna, sem liföu og fundu
til. Hún þrýsti höndunum a’ö
brjóstinu.
„Nei,“ hvíslaöi hún. „Þaö
er ekki lífæöin. Þaö er ómögu
legt“.
„Adolf! Þaö er ekki lífæðin.
Þá deyr hann ekki“, Ingrid
fleygði sér í faðm Adolfs. Hún
haföi hrópaö hátt.
Dyrnar aö skuröstofunni
opnuöust. Yfirlæknirinn kom
út. Ingrid rak upp hljóö. Hvíti
sloppurinn hans var blóöug-
ur.
„Fariö þið meö hana burt“.
Hann benti á Ingrid. „Frú Lie
gaard. Yið ætlum aö reyna
a'ö gefa honum bló'ö. Aðstoðar
læknirinn býöst til aö láta
taka sér blóö. Eruö þér nokk-
uö á móti því?“
„Er ekki hægt að taka mér
blóð?“
Gamli læknirinn lyfti hend
inni, eins og hann ætlaöi aö
klappa henni á öxlina, en þá
sá hann að' hendin var blóð-
ug og lagöi hana aftur fyrir
bakið. Hann gekk nær Elí og
sagði lágt:
„Þér blandiö blóöi vi'ó hann
á annan hátt. Er þáð ekki,
góöa kona?“ Hann sneri sér
aö Adolf: