Þjóðviljinn - 12.05.1945, Page 3

Laugardagur 12. maí 1945.
ÞJOÐVILJINN
3

Málgagn
Æskulýðsfylkingarinriar
(Sambands ungra sósíalista)
Greinar og annað efni
sendist á skrifstofu félags-
ins, Skólavörðust. 19, merkt
„Æskulýðssíðan“.
IIIIII slarfa
Vetrarstarfi Æskulýðsfylkingar-
innar í Reykjavík er lokið að sinni.
Nú eru ]iað verkefni sumarsins,
sem kalla okkur til stai'fa.
Suinarstarf Æ.F.R. verð'ur nú
eins og í fyrrasumar mestmegnis
í sambandi við Rauðhólaskáíann
og landið í kring.
Með því að taka landið og skál-
,ann á leigu í fyrra var ætlunin
ekki sú ein að skapa tilbreytni
í starMiáttum félagsins — prófa,
hve vel félagarnir dvgðu til púls-
verka og hvernig þeir þyldu úti-
vist. A bakvið þessa ráðstöfun býr
fleira.
Reykavíkuralþýðan á enn eng-
an hvíldarstað, þar sem hún gæti
dvalið sér til endurnæringar, fjarri
ryki og hávaða bæjarins. Verka-
menn og vinnandi fólk Reykja-
víkur, sem mesta þörf hafa fyrir
hvíld og hressingu, fá ekki not-
ið sumarsins að gagni, af því að
þetta fólk hefur ekki efni á því
að reisa sér sumarbústaði eins og
þeir nýríku.
Skemmtanirnar eru veigamikill
.þáttur í Iffi æskulýðsins. Fyrir
hann skiptir það miklu máli,
hversu að honum er búið að þessu
leyti. Og það verður varla sag't
um reykvískan æskulýð, að hann
eigi nokkra völ á heilbrigðum
skemmtunum. Það er t.d. eftir-
tektarvert, hve lítið er um góðar
úti'skemmtanir á sumrin. Virðist
þó auðsætt, að slíkar skemmtanir
gætu verið hollar og eftirsóknar-
verðar fyrir æs'kulýðinn, en hing-
að til héfur það verið svo um
slíkar samkomur," að á þeim er
einna minnstur menningarbragur
af öllum hérlendum mannamót-
um, og er þá mikið sagt.
I>að er hlutverk Æ.F.R. í sum-
ar að bæta hér úr brýnustu þörf-
am. 1 Rauðhólum á að rísa upp
aðlaðandi hvíldar- og skemmti-
staður reykvískrar alþýðu.
Er þetta ekki einmitt verkefni
við okkar hæfi?
Jú, vissulega, félagar. Þetta er
stórkost'legt verkefni' fyrir félag
okkar, en það mun kosta okkur
mikið starf og það 'rrefst vakandi
áhuga. Það er því skylda hvers
íélaga að koma í Rauð'hóla og
taka þátt í starfinu. Enginn þarf
að sjá eftir ])ví.
Með því að koma í Rauðhóla
og vinna þar að hinu glæsilega
verkefni Æskulýðsfylkingarinnar,
erum við líka að styrkja og efla
félag okkar. Við Icynnumst þar
Verkalýðurinn
og friðurinn
Sól frelsisins er aftur upp runn-
in yfir hinar langhrjáðu þjóðir
Evrópu. Frelsinu hefur hvarvetna
verið fagnað af mikilli gleði, að
visu trega blandinni, þegar hugsað
er til þeirra, sem hafa látið lífið
í hinni fórnlfreku baráttu við
drottnunarvald siðlausra villi
manna og harðstjóra, en samt sem
áður fullri af vissu um það, að
aldrei framar eigi slíkar hörmung
ar öftir að endurtaka sig, vissu
um það, að 'hið gamla skipulag
arðráns og kúgunnar, sem varð,
alls þéssa valdandi, muni nú líða
undir lok og ekki framar verða
innleitt í Evrópu.
Ósigur þriðja ríkisins er full-
kominn, en mörgum mun verða á
að spyrja, hvort fasisminn í heim-
inum sé þar með sigraður. Því
miður er ólíklegt að svo sé enn.
Hin fasistiska tilhneigins auðvalds
ins er óyggjandi og margar tilraun
ii munu verða gerðar, til að ná
aftur því kúgunarvaldi, sem stór-
iðju'höldar og fjármálabra'skarar
höfðu yfir verkalýðnum. Hinn
gamli söngur um of hátt kaup,
of stuttan vinnutíma, óþarfar
tryggingar, taprekstur á atvinnu-
tækjunum o.s.frv. mun endur-
taka sig.
En í þessu atriði hefur verka-
lýðurinn öðlast reynslu og þekk-
ingu, sem hann átti ekki áður,
liann þdkkir mátt sinn og hlut-
verk, veit að það var alþýðan
sjálf, sem átti sterkastan þátt í
að sigur var unninn yfir fasis-
manum. Verkalýður Evrópu lítur
með virðingu og þakklæti til fé-
laga sinna í Ráðstjórnarríkjun-
um, fólksins, sem aldrei lét bug-
a'st, þrátt fyrir þær ægilegustu
hörmungar, sem sögur fara af í
þessu stríði, ungir og gamlir
þoldu allskonar kvaiir og pynding-
ar og fórnuðu lifi sínu svo að al-
þýðá heimsins mætii verða frjáls
og byrja nýtt líf, fegurra og betra
tn áður. í fyrstu undruðust menn
þetta óbilandi baráttuþrek og
stöðugu fórnir sovétborgaranna, en
smám saman skildist þeim hve
eðlilegar þær voru. Hér var um
hvert öðru, en kynningin er m.ikil-
væg fyrir alla okkar félagsstarf-
semi. Við vinnum þar úti í heil-
næmu lofti. En við erum ekki allt
aif að þræla. Á kvöldin, þegar
vinnutíma ei; lokið. förum við út
í leiki, syngjum, hlustum á brand-
ara eða draugasögur o.s.frv. Það
er margt sem við getum gert okk
ur til skemmtunar. ef viljinn er
með.
Félagar! Liggið ekki á liði ykk-
ar!‘ ,
Allir til starfa 'í Rauðhólum!
sx.
að ræða þegna hins fyrsta sam-
eignaþjóðfélags, síðan stéttaskipt
ing hófst meðal manna, þjóðfélags
sósíalismans. Og þetta fólk skildi
aðstöðu sína, það vissi að það var
hafið til þroska, sem átti sér eng-
in takmörk, það lifði við síféllt
batnandi lífsskilyrði og það gat
svo hjartanlega unnt stéttarbræðr
um sínum og systrum um allan
heim hins sama. Þess végna fannst
þeim frelsun mannkynsins undan
oki nasisma og afturhalds aldr-
ei öf háu vei'ði keypt. Eftir þessa
áþreiifanlegu sönnun hefur megin
þorra verkalýilsins um allan
heim loks skilizt að þjóðfélag
sósíalismanis getur eitt veitt al-
þýðunni þau lí'fsskilyrði og þann
andlegan þroska, sem henni ber,
og hún keppir að Nú stendur
fyrir dyrum að reisa nýtt atvinnu-
líf og nýja menningu upp úr rúst-
um þeirra ægilegu eyðilegginga,
sem þessi styrjöld he’fur orsakað.
Það verður erfitt veik og vanda-
samt og útheimtir skilyrðislaust,
Framhald á 5. síðu.
Frá vorsýningu Hándíðaskólans.
Ilandíða- og mynd-
listaskólinn
Handíða- og myndlistaskólinn
he'fur undáfarið haidið sýningu á
vinnu nemenda, í sýningarsal Hót
el Heklu. Fjöldi manns hefur sótt
þessa sýningu og allir lokið upp
einum munni um ágæti hennar.
Þó virtíst mér fólk ekki almennt
gera sér fyllilega ljóst hvað hér
er um að vera. Skóli þessi starfar
í tiveim höfuðdeildum, eins og
WWWWWWWWWWtfWWWWtfWVWVVWWWWWWWM
Um torg Berlínarborgar marséruðu vigreifir unglingar með haka-![
kross um handlegginn og lofuðu Guð og fofingjann fvrir nýtt stríð.1!
Börnum fengu þeir byssur, til þess að leika með og gleði þeirra var ]
fólgin í voninni um járnkross á brjóstið. Þeir þekktu gjörla dásemd-
ir þess að vera sigurvegarar og geta neybt valds síns. Og þegar for-]
í; inginn sagði skjótið!, þá lögðu þeir af stað, til þess að útrýma gyð-
ingum og „slavneskum þrælum“.
Vígreiifir unglingar gengu með tígulegum fó'taburði um torg er- j
lendra höfuðborga, lofuðu Guð og foringjann, drápu börn og öld-
unga og nauðguðu konum, sér til afþreyingar. Æ lengri var leið i
þeirra. Æ meira blóð flaut í sporum þeirra. Já þið hernrenn Hitlers, [
vissulega voru járnkrossar hengdir á brjóst ykkár, í samræmi við Ij
hetjuverkin, sem þið unnuð. Var ekki dásamlegt að vera sigurveg- \
ari og hetja? En því námuð þið staðar? Var ekki förinni lieitiðí
lengra ?
Glaðlyndir sveitadrengir og verkamannssynir aus'tan úr Sovét,!
sem aldir' voru upp í allt öðrum tilgangi, gerðust svo djarfir gð1
h klæðast stálhúfum með rauðri stjörnu yfir skyggninu og ota að
E ykkur dauðvænlegum byssuhlaupum. Og Olga hin rússneska . —;
• svaraði hún ekki faðmlögum ykkar með rýtingsstungu milli rifj-
í anna?
Sveitadrengirnir og verkamannasynirnir austan úr Sovét — já;
1 jafnvel systur þeirra og unnustur, konur þeirra og mæður, feður
1 þeirra og alfar — fólkið, sem elskaði friðinn og vann störf sín í I;
! kyrrþey og gleði, varð í einu vetlfangi að óvígum her, verjendum ■!
frelsis og menningar og járnkrossar þýzíku veiðimannanna prýddu !>
auðvirðileg lík fyrirlitinna böðla og foringinn er horfinn. ■!
Hverjir marséra nú um götur B'erlínatborgar? Ekki dátar Ilitlcrs '■
! með haka'kross um handleggmn.
!> Góðlyndir sveitapiltar og verkamannasynir austan úr Sovét, fundu ]
! lfk Gö'bbels ráðherra í Berlínarborg, lík heigulsins, morðin'gja sinna <
i eigin barna!
VWWWWWIVWVWWWVWVWWWyWVtfWWWVWWSWWr
naifnið bendir til, önnur þeirra,
myndlistardeildin, er til þess ætluð
að búa þá nemenlur, sem vilja
ieggja stund á mynlist undir frek-
ara nám í erlendum hstaháskólum.
Með stofnun þessarar deildar hef-
ur verið stigið mjög nauðsynlegt
spor, sem er ómetanlegt þeim, sem
ætla sér að leggja á þessa braut.
Með því að geta aflað sér nægi-
legrar undirbúningsmenntunar
hér heima spara þcir sér dvalar-
kostnað erlendis, sem auðvitað
yrði langtum til'finnanlegri en ef
stunda má samskonar nám hér á
landi. Þessarri dei'.d ér að vísu
nokkuð þröngur stakkur skorinn
og orsakast það einkum af ónógu
og óþægilegu húsnæði, sem aftur
leiðir af sér að deildin getur ekki
háft eins marga kennara og með
þyrfti. í myndlistardeildinni eru
einnig þeir, sem ætla sér að leggja
stund á teiknikennslu, en auk
þess stunda þeir nám í Kennara-
skólanuni í nokkrum greinum, en
Kurt Zier ylfirkennari Handíða-
skólans kennir annað það, sem að
námi þeirra lýtur. Engum getur
dulizt að mikil nauðsyn er á sér-
menntuðum teiknikennurum, enda
he'fur ríkið styrkt þessa starf-
eemi.
Hin aðaldeildin skiptist. í smíða
deild, sem fyrst og fremst er ætluð
smíðakennurum og svo fjölda
nároskeiða þar senl kennt er bók-
band, útskurður. leðurvinna,
járnsmíði, skrautmálun og fleira.
Þessi starfsemi er að sínu leyti
engu ómerkilegri, en sú, sem áður
er minnst á og hefur að mínum
dómi ótvírætt þjóðfélag’slegt gildi.
Um smíðaikennaraefnin er sama
að segja og teiknikennarana, að
þeir stunda jáfnfraint nám í Kenn
arask., en í smíðadeildinni fá
þeir alla verklega kennslu og eng-
inn sem séð hefur sýninguna getur
efaist um að þeir, sem nú stunda
nám í skólanum munu verða starfi
sínu vaxnir.
Feikna athygli hafa vakið ýmsir
Framhald á 5. síðu.