Þjóðviljinn - 28.06.1945, Síða 6
6
ÞJ ÓÐVILJINN
Fimmtudagur 28. júní 1945.
Lappi og Gráfeldur
Nú hélt höggormurinn, að snákurinn vildi sitja
einn að krásinni og sagði vingjarnlega:
„Viltu, að ég segi uglunum að láta lirfurnar í
friði?“
,,Já, það þætti mér vænt um, ef þú hefur ein-
hver ráð hér í skóginum“.
„Þá væri líklega rétt, að ég segði örfá orð við
þrestina líka“, sagði höggormurinn. „Eg vil gjarn-
an gera þér greiða, ef þú biður ekki um það, sem
ómögulegt er“.
„Þú hefur gert mér mikinn greiða“, sagði Varn-
arlaus. „Mér þykir vænt um, að ég fór til þín“.
Mörg ár liðu. Einu sinni að morgunlagi svaf
Lappi utan við dyrnar. Það var vor og dagurinn
langur.. Sólin var þó enn ekki komin upp.
Lappi vaknaði allt í einu við, að kallað yar á
hann.
„Ert það þú, Gráfeldur?“ spurði Lappi. Elgur-
inn var vanur að koma til hans nærri því hverja
nótt.
Enginn- svaraði en eftir litla stund var kallað
aftur. Lappi þóttist þekkja rödd Gráfelds og gekk
á hljóðið.
Hann heyrði, að Gráfeldur hljóp á undan hon-
um, en náði honum ekki. Hann hljóp gegnum
þéttasta' greniskóginn og fylgdi engum stígum.
Lappi átti fullt í fangi með að rekja slóðina.
(MÞETX4.
Á tímum frönsku lénsherr-
anna þóttu einvígi hin glæsi-
legus’tu>æyintýri og spunnusl
um þau rnargar hetjusagnir.
Frægt einvígi fór til dæmis
fram í Frakklandi árið 1547
í viðurvist konungs, hirðar,
kirkjulegra embættismanna
og skrautklæddra aðals-
ktfénna. Einvígishetjurnar
komu inn á bardagasviðið
með fríðu förunevti og
hornablæsíri, og kallari kon-
ungs tilkvnnti þeim hátíð-
léga, að það væri vilji hans
h'átignar, að þeir útkljáðu
deilu sína með vopn í hönd.
— Sá, sem undir varð í við-
ureigninni, dó af sárurn sín-
'um „æpandi háít og bölv-
andi guði og mönnum“.
Frægum einvígishetjum
var fyrirgefið meira en öðr-
ufn’ möi^num. Var einn slík-
ur berserkur, barón Vitaux,
jáfnan kallaður ..sómi Frakk-
lands“. Vóg hann menn þó
varnárlausa í rúmum sínum,
ef því var að skipta, og
framdi rnargt annað, sem
ehginn annar en einvígis-
kappi gat leyft sér ámælis-
laust.
Jafnvel konur tóku þátt í
einvígum. Frægust þeirra var
leikkonan Maupin. Iiún
hafði verið ástmey skilm-
ingakennara og numið af
honum listina. Einu sinm
reiddist hún á grímudansleik
við þrjá dansherra, skoraði
þá alla á hólm, hvern eftir
annan og gekk af þeim öll-
um dauðum. Konungurinn
varð svo hrifinn af' hugprýði
hennar, að hann lét„ niður
falla kærur á hendur henni:
•
Árið 1828 skoraði ung
stúlka, Jaguette Rameau,
mann á hólrn út af tryggðar-
rofum. Hún skaut tvisvar, en
andstæðingurinn skaut upp í
loftið. Varð strilkan svo
hrærð af göfuglyndj hans, að
hún íleygði sé-r í faðm hans
— og þau giftust-.
Fyrsta loftorusta heimsins
var einvígi, sern tveir Frakk-
ar háðu út af ástamálum ár-
ið 1808.
Einvígi héldust lengst við
1 þýzka hernum. Þar tíðkuð-
ust þau alveg fram að styrj-
öldinni 1914, þó að þau væru
bönnuð með lögum,
fyrir tengdason. Það var
mikið lán, jafnvel þó að harm
sé gamall og feitur.
En svona réð ég fram úr
þessu og allt leiddi hvað af
öðru, þar til mér hafði tek-
izt að greiða öll vandræðin.
Og nú getið þér farið —
ekki þó heim til þeirra,
heldur eigið þér að hitta alla
fjölskylduna á gisthúsi í suð-
urhluta borgarinnar niðri
við sjóinn. Þar eigið þið að
talast við og drékka te, eins
og siður er. Siðan er hægt
að ákveða brúðkaupið eftir
siðum og reglum. Málið er
því svo að segja til lykta
leitt“.
„En úlnliðurinn á henni?“
spurði I-wan. Hann gat ekki
gleymt því, að blóðið hafði
streymt úr sári á handlegg
hennar.
„Það var vont sár“, svar-
aði gamli maðurinn. , En hún
var víst viss um. að þetta
væri eina ráðið til að fá föð-
ur sinn til að láta undan. Þá
sá hann loksins að hún var
jafn staðföst og hann. — Já,
nú er þetta allt komið í
kring. En mig langar til að
gefa yður eitt ráð: Flýtið þér
ýður að bindast henni, áður
en hún hefur fengið tíma til
að átta sig betur. Þegai: kona
er svona viljasterk er hún
óviðráðanleg eins og sjálft
hafið“.
Gamli maðurinn tók papp-
írsblað úr ermi sinni, spýtti
á það og lét það undir borð-
ið. Þá var hann laus allra
mála og beið aðeins rólegur
eftir launum sínum.
I-wan brosti og stóð á fæt-
ur til að greiða honum féð.
„Eg skal gefa yður helmingi
meira á brúðkaupsdegi mín-
um“, sagði hann.
Gamli maðurinn tók við
peningunum og gekk frá-
þeim í belti sínu. „Þið Km-
verjar“, sagði hann, „hugsið
áldréi. lgngra en til næsta
dags. En brúðkaupið er að-
eins upphaf hjónabandsins.
Ójá, þannig' er. það“.
Hann reis á fætur, hó'staði,
hneigði sig og fór leiðar
sinnar. Þetta var atvinna
hans,>og það hafði verið mik-
ið lán fyrir hann, 'að unga
stúlkan var reiðubúin til að
ffemja sjálfsmorð vegna bið-
ilsins. - ~
Þegar hann var farinn. tók
I-w_an spariföt sín og lét þau
niður í ferðakoffort. Á moi'g
un ætlaði hann að biðja Shio
um leyfi til að fara og segja
honum hvert erindið væri.
Hann bjóst ekki við, að það
hefði nærri því eins mikil á-
hrif ,á Shio að frétta það og
að finna gamalt fílabeinslík-
neski. En þrátt fyrir það,
varð hann nú að líta á Shio
sem bróður sinn og sýna hon
um vinsemd. Hann ætlaði að
gera allt, sem krafizt yrði af
honum. — Tama hafði ætlað
að deyja hans vegna
Og vegna hennar sætti
hann sig við athöfnina, sem
fór fram á gistihúsinu. Hann
varð að hitta fjölskylduna
þar, eins og hann væri al-
gjörlega ókunnur maður. Frú
Muraki var klædd í þykkan,
svartan hátíðarbúning, sem
hann hafði aldrei séð áður.
Fáeinir vinir og ættingjar
sem hann þekkti ekki, voru
með í förinni og meðal þeirra
var Tama, sem hann þekkti
ekki heldur —■ eins og hún
var nú. Hár hennar var greitt
og smurt á japanska vísu og
andlitið málað rautt og hvítt.
Og þegar hún hneigði sig,
brosti hún þessu tómlátlega,
kurteisisbrosi, sem japönsk-
um konum er kennt. Hann
varð ekki rólegur fyrr en
hann mætti augnaráði henn-
ar. Það ljómaði af fögnuði
og glettni.
„V-ið reynum að hafa þetta
af“, sögðu augu hennar.
Og hann sætti sig við það
allt. Jafnvel þegar Muraki
krafðist þess, að fá bréflegt
samþykki föður hans, lét
I-wan það gott heita. Hann
var líka yiss um samþykki
föður síns, því að hann hafði
jafnan sótzt eftir að votta
Japönum vináttu sína. Faðir
hans- mundi líka hugsa sem
svo, að hann væri Kínverji,
hvort sem kona hans væri
japönsk eða eitthvað^-annað.
I hans augum hlaut Tama
aðeins að vera tengdadóttir.
Þegar bréfið kom var það
alveg eins og I-wan hafði bú~
izt við. Faðir hanís skrifaði
Muraki og kvað það gleðja
sig að friður héldist milli
þjóðanna. ,.Við eigum að
vinna að bræðr.alagi milli
.þjóða vorra“, skrifaði hann.
,„Og þetta er einmitt .farsæl-
asta ieiðin“.
Og í bréfi til I-wans sagði
hann: , Það eru ek.ki til í
víðri veröid ko’nur, sem eru
betur upp aldar en þær jap-
önsku. Þær eru námfúsar.
auðmjúkar og góðár húsmæð
ur. Þú munt verða hamingju
samur heimilisfaðir Ein
hvern tírna geíur. þú komið.
með konu þina hingað heim.
En ekki nú. Hér. ríkir hatur
í garð Japana vegna þessara
síðustu óeirða. En ómerki-
legur almúgi er alltaf fávís
og gjarn á ,að gera mistök.
Þessar -deilur ‘ íMahchuríu
verða jafnaðar á skynsam-
legan hátt. En þrátt fyrir
það, er þér bezt að bíða enn
um stund, áður en þú kem-
ur heim til Kína með jap-
anska eiginkonu“
I-wan brosti og braut bréf
föður síns saman. Hann lang
aði ekki til að fara til Kína,
hvorki með konu sína eða án
hennar.
Enn hafði hann orðið að
sætta sig við siði landsins og
ekki sjá konuefni. sitt fyrr
en á brúðkaupsdeginum. En
hann var ákveðinn óðar og
bréf föður hans kaemi.
Brúðkaupið fór fram á
þessu sama gistihúsi, þar
sem trúlofunin hafði verio
opinberuð. Og hann hitti -þar
sömu gestinS 1 eyðilegu stof-
unum, sem voru að hálfu
leyti japanskar og að hálfu
leyti með erlendu sniði.
Skömmu seinna komu Mur-
akihjónin, Shio og með hon-
um lítil, kyrrlát kona, hæru-
grá. Það var kona hans. Og
loks kom Tama. Þau drukku
vín og fóru í öllu eftir þeim
reglum, sem gamli giftinga-
miðlarinn hafði sett þeim.
Hann var undarlegá ein-
mana, þó að Tama sæti við
hlið hans. Þetta var líka sú
Tama sem hann þekkti ekki.
þögul og máluð. Hann hafði
ekki séð hana eða heyrt rödd
hennar, eins og hún var í
raun og veru vikum saman.
En Muraki hefði aldrei við-
urkennt hann sem tengda-
son, hefði hann kvænzt dótt-
ur hans eftir sínu höfði. Hér
var brúðkaupið á vegum fjöl-
skyldunnar, og vegna henn-
ar.
Þegar áthöfninni var lokið,
leit hann yfir hópinn — á
allt þetía smávaxna,. alvar-
lega, kurteisa fólk að baki
Murakihjónanna. Þetta voru
frændúr og frænkur, sem
störðu á hann með vandræða
brosi. Þau voru öll hvert
öðru lík. Jafnvel Taraa var
svipuð þeim.
Allt í einu datt honum \
hug, að- hánn hefði í raun
og veru kvænzt Japan. Þetta
snerti hann óþægilega, rétt
gins og' hann hefði sv.ikiö
einhvern. En bá heyrði hann
gamla giftingamiolarann
hvisla við hlið sér:
,,Ef þér hafið fataskipti“,
sagði gamli maðurinn viss. í
sinni sök, ,„þá: vérður - brúð-
urin tilbúin- og bifreiðin bíð-
ur ykkar við dyrnarh
I-wap kom aftur til veru-
leikans. Nú mundi hann, að
þau höfðu ákveðið, að fara
upp til fjalla, og dvelja. eina
viku á. veitingahúsinu við