Þjóðviljinn - 15.06.1946, Blaðsíða 3

Laugardagur Í5. júní 1946.
ÞJÓÐVILJINN
3
Allir í Rauðhóla í da«
I dag klukkan 5 liefst önnur útiskemmtun Æskulýðs-
fylkingarinnar í Rauðhólum á þessu sumri. Til hennar verð-
ur vel vandað eins og áður, og fyrirkomulagið verður sem
liér segir: Byrjað verður að dansa klukkan 5, en skemmt-
uninni lýkur á miðnætti. KI. 7 leikur lúðrasveit, Lárus Páls-
son les upp og Einar Olgeirsson flytur ræðu. Kl. 10 sýna
K. R.-ingar hnefaleika og Haukur Mortens og Alfred
Clausen syngja. Hlé verður á dansinum á meðan Jtessi
skemmtiatriði fara fram.
Viðíal við Guðlaug Jónsson
Eg skrapp upp í Rauðhóla [ — Já, þetta verður öllu
í gærkvöld til að ná tali af betra. En hvað segirðu um
Guðlaugi Jónssyni, framkv,- [ Baldur Georgs og skopteikn-
stjóra Rauðhólaskálans, og arann?
láta hann segja okkur eitt-
hvað um skemmtunina og
undirbúning hennar. — Þeg-
ar upp eftir kom sá ég stór-
an hóp af ungu fólki, sól-
brenndu og vinnuglöðu, sem
var í óða önn að undirbua
skemmtunina, draga að nauð
synjar, hreinsa svæðið o. s.
frv. Eg kom strax auga á
Guðlaug og .kallaði á hann.
— Þið ætlið að fara að
halda aðra útiskemmtun á
laugardaginn hérna í Rauð-
hólunum, sagð: ég.
— Já, því ekki að nota
góða veðrið? sagði Guðlaug-
ur. — Það var annars gott
að þú komst, bætti hann við.
— Við þig hef ég rnikið að
tala.
— Jæja, það var gott. Eg
ætlaði einmitt að forvitnast
um til’nögun'na á skemmtun-
inni. Verður hún ekki með
sama sniði og sú síðasta? —
Hún var svo ágæt.
— Nei, ekki að öllu leyti,
sagði Guðlaugur. — Vegna
16. júní-hátíðahaldanna vero-
um við að halda þessa
skemmtun á laugardegi og af
þeim ástæðum verðum við
að byrja se'nna um daginn
en ella. Og aðra breytingu
höfum við gert, sem við von-
um að takist vel, en hún
er sú, að í stað þess að byrja
skemmtiinina með prógramm
inu og dansa síðan að því öllu
loknu, ■ ætl-um við- nú -• að
byrja strax að dansa, gera
svo tvisvar hlé-teá:.dánsinum |
til að hlusta á'’ þrogtamniið. j
— Því miður eru þeir nú.
báðir staddir úti á landi og
geta því ekki skemmt okkur
að þessu sinni, en láta sig
vonandi ekki vanta á Jóns-
messumótið hinn 23. júní,
sem við ætlum að halda hér
í Rauðhólum.
— Jónsmessumót? Þar verð
ur gaman að vera. Heyrðu,
: hvað var þetta m'kla, sem þú
: ætlaðir að segja við mig?
j — Ja, það er í sambandi
við skemmtunina. Eg ætlaði
að biðja þig að segja lesend
um Þjóðviljans frá því, að
í þetta skipti kostar inngang
urinn að öllurn skemmtunun-
um og dans'num aðeins 10
Tkrónur. Nú fara öll skemmti-
atriðin fram á. sama stað,
nefnilega í lautinni, þar sem
nýi danspallurinn er. — Til
að forðast þrengsli, ætlu.m
við nú að selja. eingöngu
kaffið og mjólkina í skálan-
Veiztu
að það voru brezkir hergagna
framleiðendur, sem brutu
Versalasamninginn árið
1934 með því að byrja
þá þegar að flytja flug-
vélar, skriðdreka og önn-
ur vopn til Þýzkalands í
því skyni að flýta fyrir
vígbúnaði Hitlers?
að yngsta barnið, sem látið
var ganga í Heimdall á
aðalfundinum síðasta, er
aðeins 14 ára — og elztu
yngismeyjarnar á fertugs-
aldri?
að 131 stúdent var drepinn
af Gestapo í Danmörku
á hernámsárunum?
að Bjarni Benediktsson skrif
ar sjálfur lofgerðarroll-
urnar um borgarstjórann
í Reykjavík, sem birtast
daglega á annarri síðu
Morgunblaðsins?
í tjöldunum. Skilaðu svo til
þeirra félaganna, sem vilja
hjálpa til á skemmtuninni,
að það sé mjög áríðandi, að
þeir mæti eins fljótt og þeir
geta. Ferðir fyrir þá verða
frá Óðinstorgi á laugardag-
inn kl. 1, 2 og 3. Taktu svo
fram — greinilega — að
ölvun sé stranglega bönnuð.
Þessu lofaði ég, og lagði
svo af stað í bæinn, eftir að
hafa skoðað mig um á staðn-
um og vakið hjá mér tilhlökk
íslenzkum SS-manni sleppt ur
dönsku fangelsi „af vangá“
un'na að verða þarna aftur
um en allar aðrar veltingar á laugardaginn.
siQuslu skemmtan ÆskulijSsfijlkinofirihnar sáu gesiir
cias oo mynd þessi s'jnir. (1 dag inmui ICR-ingar sö.na kiici'g.
Dönsku blöðin gerðu það
mjög að umtalsefni í lok
síðasta mánaðar að S.S.-mann
inum Birni Sveinssyni hefð:
verið sleppt úr fangelsi. Sam
kvæmt þeim var Björn
Sveinsson einhver illræmd-.
asti nazisti í Danmörku á'
hernámsárunum, hann var
forsprakki liðsins sem tók ^
danska útvarpið með ofbeldi!
1943 og var yfirmaður þess
um hríð, hann var háttsett-
ur maður við áróður nazista
í Danmörku og gaf m. a. sjálf
ur út blað sem nefndist Dag-
gry-
í stríðslok var Björn
Sveinsson tekinn höndum og
sat í brezku fangelsi þar til
hann var afhentur Dönum
I
fvrir nokkrum mánuðum |
síðan. Danska- lögreglan j
sleppti honum skilyrðislaust,
í maímánuði með þeim for- ]
sendum að hann hefði ekki |
verið búsettur 1 Danmörku *
og væri því ekki hægt að
dæma hann samkvæmt dönsk
um lögum. Dönsku blöðin
gagnrýndu mjög þessa ráð-
stöfun með þeim árangri að
dönsk yfirvöld lýstu því yf-
ir að honum hefði venð
sleppt úr fangelsi af lágt
settum embættismanni af
vangá og gáfu aftur út varð-
haldsskipun. En þá var
Björn Sveinsson horfinn ur
Danmörku.
Dönsku blöðin töldu þetta
mál svo mikils vert að þau
skýrðu frá því í stórum grein
um á fremstu síðum. Danska
íhaldsblaðið B. T. segir m. a.
27. maí: „Hann (þ. e. Björn
Sveinsson) var eins og kunn-
ugt er á síðustu árum raun-
verulega yfirmaður hinnar
þýzku útvarpsfréttaþjónustu
í Danmörku og hG&u: sjálfur
sam'ð mikið af hinum ill-
kynjuðu fréttaskýringum sem
hlustendum var boðið upp á
á bessu tímabili. — Vafalaust
minnast menn ennþá hinnar
hvössu, köldu raddar hans.
Það vakti því almenna at-
hygli þegar það fréttist fyr-
ir nokkrum dögum að þessi
í illkynjaði áróðursmaður naz-
istarík'sins hefði snögglega
verið látinn laus af dönsku
lögreglunni". Síðan birtir
B. T. viðtöl við háttsetta
embættismenn sem lýsa því
yfir að Birni Sveinssyni hafi
verið sleppt af vangá og að
aftur hafi verið send út varð
haldsskipun.
Information, blað danskra
íhaldsmanna sem þátt tóku
! í frelsishreyfingunni, ritstjóri
Ole Kiilerich, birtir stóra
j frásöng ’um Björn Sveinsson'
i 27. maí og gagnrýnir harð-
lega vinnubrögð lögreglunn-
ar. Sama dag birtir Informa-
t'.on forustugrein um málið
undir . fyrirsögninni „SS-
Björnsson látinii ;laus“, Þar
„Lausn hins íslenzka SS*
manns Björns Sveinssonap
Björnssonar úr fangelsi hlýti
ur að stafa af því að borgar-i
yfirvöldunum hefur snöggi
lega daprazt sýn á lögfræðN
leg mál. Þær röksemdir semj
fram hafa verið færðar eruj
alveg út í bláinn, enda hefurt
þe'm verið hafnað af hinunf
opinbera saksóknara ríkisins,
sem hefur krafizt þess a3,
SS-herrann verði fangelsaður'
aftur. En of seint. — Hannl
er þegar kominn út fyriij
landamærin á leið til Islands^;
Þaðan verður hann a5
minnsta kosti ekkj framseld-1
ur aftur. Það hafa þe:'r, semi
létu hann lausan séð réttN
lega.
Það hlýtur að hafa veriðj
lagt óskiljanlega hart að,
borgarayfirvöldunum fyrsij
þau misstu ráð og rænu svo;
gersamlega. En frá íslandd
hálfu hafa engin slík tilmælii
komið fram. Þvert á móti. Á'
íslandi er mönnum ekkij
kunnugt um afrek BjörnS!
Sveinssonar Björnssonar. Að
minnsta kosti ekki^ nema aí
sögusögnum. Blöðin í Reyxja'
vík hafa verið óvenjulegai
þögul. En Björnsson er sonuri
íslenzka forsetans, sem að
sjálfsögðu hefur verið ái
hyggjufullur vegna hins’
spillta sonar síns. Og senni-*
lega hefur faðirinn ger.gið
úr skugga um að hann yröil
að minnsta kosti ekki dærnd-i
ur t:'l dauða. Hefði komið
fram ósk um að betrunarhús-<
vistin yrði á íslenzkri jörð,
hefði vafalaust verið hægt að.
koma því 1 kring. ,En döns'4
réttvísi varð að ganga sinnl
gang, alveg á sama hátt og
íslendingar dæmdu og fang->
elsuðu danskan eftirlitsmanni
fyrir að hafa móðgað heiðuú
og sjálfstæði íslands með því
að skrifa hættulegar greinar,
um verð á íslenzkum fiski i
brezk fiskveiðatimarit.
Glæpir Björnssons errfl
líka öllu áþreifanlegri. Hmu
gekk í lið með Þjóðverjum,
en um þá er sagt á Islandii
að þeir hafi unnið á móti því
að Islendingar segðu upp;
sambandslögunum. — „Ogi
reyndu að skapa andúð á Is-<
lendingum vegna hinna rétti.
mætu atburða 1944“, skrifaj,
íslenzku blöðin nú.
Björnsson reyndi ekki að(
rækja hin blessunarrikui
störf sín á íslandi. eins ogi
hinir íslenzku félagar hans’
í SS gerðu tilraun til, með
því að láta setja sig á landJ
á Sögueyjunni á stríðsárun-<
j um. Þei'r hafa nú fengið al-
varlega, dóma hjá íslenzkumi
; dómstólum fyrir landráð. En
herra Björnsson sem hélt
; uppi heiðri og mannorði Is-i
i lands með því að. .ofsækiai
jhið danska þióðfé'hvg og
I Framhald a 7. síðir,