Þjóðviljinn - 11.06.1948, Síða 1
13. árganRur.
Föstudagur 11. júní 1918.
HneyhslanlegasSi viðskip&asamningnr nklssfiémarinnar:
128. töiublað.
S.ie krefst vopna-
valds fyrir
öryggisráðið •
Trygve Lde, aðalritari SÞ,
hélt ræðu í gær í Harvardhá-
skóla í Bandaríkjunum. Krafð-
ist hánn þess, að öryggisráðið
fengi þegar í stað umráð yfir
fámennu, vopnuðu liði til að
fylgja eftir samþykktum sínum.
Sagði Lie, að þetta væri nauð-
synleg bráðabirgðaráðstöfun,
meðan hermálanefnd SÞ hefur
ekki komið sér saman um end-
anlegan herstyrk SÞ. .
f FÍMssÉfénsfM geltai* Ilretuiti síMarelfra
fyrlr ©5 sterlingspamd Éemisié? þegaF liœgt er
ssé selfa á 130 sterlingspmid tll ineginlands-
tns og norgjka stjórnln krefst 110 pnnda (sif >
' hennar m að
sett fram við
Fnllvíst
að Clottwald
verður forseti
Fullvíst er nú talið, að Gott-
wald verði kjörinn forseti Tékk
óslóvakíu, er þingið kemur sam
an til forsetakjörs 14. þ. m.
í gær samþykkti miðstjórn Þjóð
fylkingarinnar einróma að
mæla með Gottwald við þingið.
Fyrsti fimdur hins nýkjörna
þings var haldinn í gær og var
einn af þmgmönnum sósíaldemo
krata kjörinn forseti þess.
Eíkisstjórnin hefur nú meðgengið þann verkn-
að, sem nýlega var sagt frá hér í blaðinu, að
hún væri að undirbúa. Hún hefur selt Bretum
13 þús smálestir af síldarolíu á 95 sterlingspund
smálestina fob. í tilkynningu sinni viðurkennir
ríkisstjómin að með þessu sé hún að undirbjóða
Norðmenn, sem heimti hærra verð. Skal nú gang-
ur þessa máls rakinn, því hér er um að ræða eitt
mesta hneyksli, sem gerzt hefur í stjómmálum
íslendinga.
1 febrúar hafði rikisstjórnin
samið við Breta rnn að selja
þeim allt að 13 þúsund tonn af
síldarolíu fyrir 5 sterlingspund-
/
um lægra verð frítt um borð á
íslandi, en Norðmenn seldu
hvalolíuna komna í höfn í Bret
landi. — Þessi samningur var
að visu tjón fyrir Isl., hvað það
snertir, að það er óþarfi
að lækka sig niður í verð Norð-
manna, meðan til eru mögu-
leikar á að selja síldarolíu til
meginlandsins fyrir allt að 130
sterlingspund, —- en þangað
vill enski feitihringurinn, Uni-
lever, ekki lofa íslendingum að
selja, og ríkisstjórnin er undar-
lega hlýðin fyrirskipunum hans.
Hinsvegar var það þó heiðar-
legt við þennan samning að ís-
land ætlaði elcki að undirbjóða
Noreg, því þessi 5 punda mis-
munur er eðlilegur munur
vegna fragtar og gæðamunar.
Þó hafði það reyndar verið
reynslan undanfarin ár, að Is-
lendingar höfðu haft forgöng-
una í að hækka verðið og pína
einokunarhringinn til þess að
borga hærra, með því að hag-
nýta sér samkeppnina frá meg-
inlandinu, en Norðmenn hofðu
komið í humátt á eftir. Það var
því eins og að Island afsalaði
sér forustunni í hagsmunabar-
áttu fiskimanna við einokunar-
hringinn mikla og léti sér
nægja að fylgja Norðmönnum,
en léti þá um baráttuna. — En
það var þó að minnsta kosti
drengilegt að ætla að fylgjast
að með frændum vorum sem
fóstbræður og láta eitt yfir
Vesbnannaeyingar vilja íí
tvo nýja togara
Á fundi bæjarstjórnar Vestmannaeyja í gær
var samþykkt í einu hljóði að reyna að festa
kaup á tveimur af þeim tíu togurum, sem rík-
isstjórnin nú hefur samið um smíði á í Bret-
landi.
<a
báða ganga.
Norðmenn byrja svo sina
baráttu við einokunarhringinn
brezka. Norska stjórnin á í vök
að verjast í þeirri baráttu.
Brezki hringurinn hefur kverka
tök á hvalveiðaflota og síldar-
verksmiðjum Noregs, sökum
þess að hann. ræður miklum
hluta af hlutabréfum þessara
fyrirtækja. Hringurinn ætiaði
sér að halda verðinu á hvalolíu
í 90 sterlingspundum og arð-
Framhald á 7. síðu.
Samningaumleitanir á Rédos um
sættir milli Araba og Gyðinga
Bemaílotte greifi, sáttaserajari SÞ í Palestimi mun, er
vopnahlóð í Palestínu er komið til framkvæmda, hef ja sátta-
nmleitanir milli Gyðinga og Araba. Sáttafimdirnir verða
haldnir á grísku eyjuimi Ródos í Tylftareyjimi.
Vopnahléð í Panestínu hófst
kl. 6 í morgun. Þegar í gær
höfðu hersveitir Israelsríkis,
Egyptalands og Transjordan
fengið fyrirskipun frá yfirher-
stjómum þessara landa um að
hætta bardögum á slaginu sex.
Vopnaviðskipti héldu jó áfram
í gær víðsvegar i Falestínu, en
engar meiriháttar breytingar
urðu á stöðu herjanna. Flug-
vélar ísraelsríkis gerðu árás á
birgðastöðvar í Líbanon í gær.
Fregnir bárust af því í gær,
að Stemflokkurinu í ísraelsríki
liefði neitað að halda vopna-
hléð og að Shertog utanríkis-
ráðherra væri farinn á fund fyr
irliða flokksins til að fá þá of-
an af þessari ákvörðun.
Bæði Gyðingar og Arabar
hafa lýst yfir, að þeir muni þeg-
ar hef ja liernaðaraðgerðir á ný,
ef hinn aðilinn rýfur vopnahléð.
Litlar Iíkur á, að sættir taldst
Vonir manna um, að sættir
takist með Gyðingum og Aröb-
um þær fjórar vikur, sem
vopnahléð á að standa, eru frek
ar daufar. Arabar neita öllum
viðræðiun á öðrum grundvelli
en þeim, að ísraelsríki verði
lagt niður, en það taka Gyðing
ar auðvitað ekki í mál. Frétta-
ritarar í Lake Success segja,
að þótt mönnum hjá SÞ finnist
Framhald á 7. síðu.
Marshall-stáliS
fer til vígbimaðar
Bandaríkjanna
Bandariska aðstoðin til
Evrópu verður skorin niðuv
vegna fyrirhugaðrar aukningar
bandaríska loftflotans og ann -
arra greina landvarnanna, segir
Glen N. Craig, aðstoðarforstjóri
í iðnaðardeild Marshalláætlunar
innar. Niðurskurðurinn lendir,
eftir því sem Craig segir, á al-
uminum, stáli, kopar og öðrum
vörum, þar sem þörf Bandaríkj
anna fyrir þær vex mjög við
hervæðinguna.
Bandarikjaþing
samþykkir
herskyldu
Öldungadeild Bandaríkja-
þings samþykkti í gær frum-
varp um almenna serskyldu. Er
Framhald af 8. siðu.
SiglíirSinpr vilja íá nýjan
Frá fréttaritara Þjóðviljans
Siglufirði í gær.
Á fundi bæjarstjórnar Siglufjarðar í dag
var samþykkt að fela bæjarstjórn að sækja um
fyrir bæjarins hönd um 1 af þeim 10 togur-
um sem ríkisstjórnin hefur nýlega samið um
smíði á í Englandi.
Siglufjarðartogarinn Elliði seldi í Þýzkalandi i gær
317 tonn fyrir 12.600 sterlingspund og er það nœstmesta
fiskimagn sem togari af þessari gerð hefur selt í Þýzb».
Iandi.