Þjóðviljinn - 17.05.1949, Blaðsíða 3

Þriðjudagur 17. mai. 1949.
.'" .I . |J í'W."?!?
ÞJÓÐVILJINTí
-j— f .M . I . I I .
tÞRÚTTIR
Ritstjóri: Frímann Helgason
Finnsku fimleikamennirnir koma
j á morgun
Finnland á langa 09 merkilega fimleikasögu
Það má fullyrða að heimsókn
þessa fimleikaflokks er stór við-
burður í íþróttalífi okkar og
sérstaklega ættu þessir góðu
gestir að vera fimleikamönnum
kærkomnir og ættu ef rétt og
karlmannlega er að staðið, að
geta markað tímamót í fimleika
sögu okkar. Finnskir fimleikar
hafa um tugi ára staðið mjög
framarlega á heimsmælikvarða,
og er skammt að minnast ólym-
píusigurs flokksins, sem nú er
að koma hingað.
Fimleikar eru orðnir mjög
gamlir í Finniandi. Árið 1831—
32 berast áhrifin frá Ling-leik-
fiminni til Finnlands. Maður
nokkur að nafni Giacchino Otta
kynntist Ling í Stokkhólmi og
lærði við „Gymnastiska Central-
institutet.“ Hann fékk síðan há-
skóla í Helsingfors til að
gera sal fyrir fimleika og skilm
ingar, sem jafnframt mátti nota
fyrir danssal. Þetta var tilbúið
Kraftmikil félög voru stofnuð.
Stærst þessara félaga má
nefna Ponnistus (1888), í Hels-
ingfors og Reipas (1891).
Milli 1880 og 1890 sýndu
flokkar oft í Svíþjóð og Dan-
mörku við góðan orðstír. Á 01-
lympíuleikunum í London 1908
hlaut finnskur fimleikaflokkur
bronsverðlaim og í Stokkhólmi
1912 fékk flokkur Finna silfur-
verðlaun.
Á Olympíuleikunum í Los
Angeles 1932 hlaut flokkurinn
bronsverðlaun og ein silfur og
brons einstaklingsverðlaun. I
Berlín 1936 vann A. Saarvala
Frá Fegranarfélagi Reykjavíknr: Síðari grein.
(Indirstöðuatriði fyrir
skrúðgarðaræktun

gullverðlaun í einstaklings-
képpni og í 12 manna flokka
keppni fengu þeir bronsverð-
verðlaun. Þetta gefur til kynna
að finnskir fimleikar standa á
gömlum merg og Finnar hafa
verið meðal fremstu þjóða í fim
leikum síðan um aldamót. Um
1920 byrjuðu finnskir íþrótta-
menn að nota fimleika í víðari
merkingu en áður. Þeir nota þá
til að byggja upp þjálfun undir
keppni í öðrum greinum.
Þessi þjálfunaraðferð hefur
síðan farið sigurför um allan
hinn íþróttamenntaða heim.
Það er sannarlega ástæða til
að þakka Ármanni fyrir að
hafa komið þessari heimsókn
af stað. Islenzk íþróttaæska bíð
ur vissulega þessa frægu
Suomis-sýni velkomna á ís-
lenzka grund.
f.R.mótið:
Bailey hleypur 200 m á 21,3 sek.
og 100 m á 10,4 sek.
Stúlkurnar settu tvö íslenzk met
I ýmsum greinum varð góður
1835. Otta þessi hefur síðan ver, árangur á þessu móti. Má þar
ið talinn brautryðjandinn.
Um miðja 19 öldina hnign-
ar fimleikunum mjög í Finn-
landi. En um 1870 fékk karla-
leikfimi nýtt líf með starfi Vikt-
or Heikel, sem 1875 varð yfir-
kennari í fimleikum við háskól-
ann í Helsingfors. Hann hafði
áður numið fimleika í Svíþjóð
og Þýzkalandi, og gætti áhrifa
beggja landanna í leikfimi hans.
Heikel hefur verið kallaður:
„Faðir finnskra fimleika“. Árið
1843 voru gefin út fyrirmæli
um það að fimleikar skyldu iðk
aðir við skólana. I fyrstu var
erfitt með kennara, en Finnar
unnu markvisst að því að leysa
það mál og eignuðust síðar full
komna íþróttaháskóla. Fyrstu
námskeiðin fyrir kvennafim-
leikakennara voru haldin 1869
Var þar kennd hrein þýzk leik-
fimi ,en síðar breyttis^, hún oj*
sænsk leikfimi ruddi sér til
rúms.
Brautryðjandinn fyrir hinni
mjög svo þekktu finnsku
kvennaleikfimi, og sem byggði
á kerfi Lings, var Elin Kallio
og Elle Björkstén, sem var
þeirra frægari.
Finnska fimleikafélagið er
stofnað i Helsingfors 1875 og
hlaut síðar nafnið: Fimleikafé-
lag Helsingfors. 1882 tekur það
þátt í sænskri fimleikahátíð og
vöktu æfingar félágsins mikla
a,thygli í fimleikalandinu sjálfu,
dUm 1880 fóru fimleikar að
breiðaát út? meðal almennings.
nefna langstökk Torfa Bryn-
geirssonar 7,10 og stangarstökk
hans 3,90 og gefur það vonir
um að Torfi komist yfir 4 m.
í sumar. Hinsvegar er þátttakan
ískyggilega lítil, og sama er að
segja um þátttökuna í 200 m„
aðeins tveir menn, þar af annar
útlendingur. Tími Bailey í því
hlaupi var mjög góður á al-
þjóðamælikvarða. Huseby náði
aðeins einu verulega góðu kasti
í kringlu 44,27 og það í næst
síðasta kasti. Annars voru köst
in jöfn. Friðrik átti jafnaii
köst. Allir 5 keppendurnir í
kúlu vörpuðu yfir 13 m. Stúlk-
urnar fjölmenntu á þetta mót
og settu tvö met. I kúluvarpi
kvenna, Margrét Marteinsdóttir
KR og 5x80 m. boðhlaupi var
það sveit KR sem setti met á
57,3. Eldra metið var 57,7 og
átti KR það.
100 m. hlaup:
1. M. D. Bailey, Trinidad 10.4
2. Örn Clausen iR 10,9
200 m. hlaup:
1. Mac D. Bailey Trinidad 21,3
2. Sigurður Björnsson KR 24,6.
800 m. hlaup:
1. Óskar Jónsson ÍR 2.02,0
2. Pétur Einarsson IR 2.02,1.
Langstökk:
1. Torfi DBryngeirsson KR 7,10
2. Finnbjöm Þorvaldss, ÍR 6,92.
Stangarstökk:
1. Torfi Bryngeirsson -3,90
2. Bjarni Linnet 3,40
Sp jótkast:
1. Jóel Sigurðsson IR 61.23
2. Halldór Sigurðsson Á 55,65
Þegar lokið er að ræsa hús-
lóðina er næsta stigið að ^mdir-
búa væntanleg trjábeð, ea rétt
væri fyrir húsráðanda að hafa
þegar frá upphafi til skipulag
garðsins í höfuðdráttum.
Auk þeirra leiðbeininga, er
viðkomandi getur fengiÁ um
það efni hjá garðyrkjuráðunaut
bæjarins og víðar, er til hand-
hæg bók um gerð og hirðingu
skrúðgarða eftir hinn reynda
garðyrkjumann Jón Rögnvalds-
Gon á Akureyri. Nefnir hann
bókina „Skrúðgarðar".
Eins og áður greinir er nauð-
synlegt, að jarðvegur fyrir
trjábeðin sé aðeihs hinn ákjós-
anlegasti og er því í flestum
tilfellum nauðsynlegt að skipta
um jarðveg eða bæta þann sem
fyrir er með góðri,
sandblendinni móamold. Þá er
einnig hagkvæmt, ef nokkur
tök eru á, að blanda moldina líf
rænum efnum, húsdýraáburði,
þara eða sorpúrgangi. Kolaaska
er þó varasöm ef eitthvað er
af henni að ráði.
Ég tel rétt, að húsráðandinn
planti ekki strax í trjáabeðin,
þótt undirbúningur sé í sam-
ræmi við allar helztu reglur.
Jarðvegurinn er lengi að taka
breytingum og komast í að-
gengilegt ástand fyrir hinn
kröfumeiri gróður.
Fyrstu 2—3 árin ætti að
rækta kartöflur eða grænmeti
í trjá- og runnabeðum, bera
mjög vel í þau helzt lífrænan
áburð, stinga þau djúpt upp vor
og haust, láta athuga sýrustig,
ef spretta er ekki góð o.s.frv.
Forræktunin þarf síður en
svo að tef ja vöxt skrúðgarðsins
og hún á að koma í veg fyrir
misheppnaða ræktun hans, sem
því miður er sorglega algeng,
jafnvel hjá áhugasömum rækt-
endum. Strax þegar lóðin hefir
verið girt eða hægt er að kom-
ast að vegna byggingafram-
kvæmda, er bezt fyrir húsráð-
anda að útbúa skjólgott beð til
bráðabirgða. Hann útvegar sér
nú frá Skógrækt ríkisins, eða
annarsstaðar frá, eins góðar
runna- og trjáplöntur og imnt
er áð fá, plantar í sinn bráða-
birgðagróðurreit og hefir síðan
eftir 2—3 ár 1—1,5 m háum
trjáplöntum á að skipa og til-
svarandi þroskalegum runna-
plöntum, eftir því hve stórar
plöntur hafa fengist í fyrstu
og hvernig uppeldið hefir tek-
ist.
Þessi ræktunaraðferð hefir
m.a. þá kosti, að þar sem múr-
girðingar eru, standa hærri
trén mun betur að vígi en hin
minni vegna skuggans og auð-
veldara er að velja saman jafn-
ari trjáraðir og vernda fyrir
ágangi, en þegar hríslurnar
eru minni.
Hvað undirbúning grasflata
Kringlukast:
1. Gunnar Huseby KR 44,27
2. Friðrik Guðmundss. KR 41,48
Kúluvarp:
1. Gunnar HusebyKR 14,89
2. Friðrik Guðmundss. KR 14,25
4x100 m. boðhlaup:
1. Sveit IR 43,3
2. Sveit Ármanns 44,8
100 m. boðhlaup:
1. Sveit ÍR 2.04,5
2. Sveit KR 2,05,0
(Bailey hljóp í sveitum IR).
,i . . KEPPNI KVENNA:
80. m. hlaup:
1. Hafdís Ragnarsd. KR 11,1
2. Hildur Helgadóttir KR 11,3
England tapar fyrir
Svíum 3 : 1
Það hefur vakið mikla at-lsnertir er nauðsynlegt’að lóðin
hygli að Svíþjóð skyldi sigra
England í knattspyrnu s. 1.
laugardag með miklum yfir-
burðum 3 : 1 og stóðu leikar
i 3 : 0 í hálfleik. Fyrir þennan
leik-höfðu verið gerðar stór-
breytingar á liði Englendinga
Tapið fyrir Skotum nú fyrir
stuttu varð til þess að mark-
maðurinn Swift og báðir bak-
verðirnir Howe og Aston
urðu að víkja. Nýr maður
kom í . framvarðarlínuna.
Matthews var settur, út og
fleiri breytingar vóru gerð-
ar á framlínunni. Enskir
knattspyrnudómarar töldu, að
betra hefði verið að fá þetta
tap á Wembley, en að fá það
•í Stokkhólmi.
' Þessi breyting virðist ekki
hafa getað forðað Bretum
frá tapi í Stokkhólmi líka..
Verður gaman að heyra
Langstökk:
1. Hafdís Ragnarsd. KR 4,35
2. Fríða Þórðardóttir UMFR
4,02.
Kúluvarp:
1. Margrét Margeirsd. KR 8,16
nýtt met.
2. Dagrós Stefánsdóttir Á 7,90
5x80 m. boðhlaup:
1. Sveit ’KR 57,3 nýtt met.
2. Sveit ÍR . 63,6.
sé jafnsígin áður en þakið er
eða sáð en ekki er áríðandi að
vinna jarðveginn meira en 25
—30 cm ^iiður og jafnvel
grynnra ef möl er undir.
Síðar munu verða gefnar
nánari leiðbeiningar um ræktun
grasflata, en þeim er mjög á-
bótavant hjá okkur, þrátt fyrir *
beztu aðstöðu.
Það er ekki rétt að nota torf-
eða þakningaraðferðina nema
ágangur sé mikill vegna um-
ferðar, t.d. mörg börn í húsinu,
því ef lóðin er vel undirbúin
grær á einum eða tveimur mán-
uðum það mótstöðumikið gras1,
að það þolir talsverðan ágang.
Nú sem stendur eru til (í,
Blómaverzluninni Flóru) sér-
stakar grasfræblöndur, sem
gefa margfalt áferðarfallegri
grasfleti en við höfum hingað
til átt að venjast.
Ef til vill hefði verið rétt
hvernig, tiltekst hjá enska/ ag mhmast ýtarlega á girðingar
liðinu í Osló á rnorgun Og í umhverfis lóðir í þessum þætti,
Kaupmannahöfn eftir nokkra
daga.
Svíar voru nokkuð van-
trúaðir á þennan leik, Nor-
dahls lausir og virtust í
vanda að finna miðframherja
en þar lék Hans Jeppeson,
sem hingað kom fljúgandi
á eftir Djurgarden og lék
með þeim hér.
Alls léku 6 Olympíumeist-
, aranna í sænska liðinu.
en vegna takmarkana á fjár-
festingu til þeirra hluta, er
varla tímabært að gefa leið-
beiningar þar um að sinni.
Ég vil aðeins minna á, að
múrgirðingar eru mjög ljótar,
þunglamalegar og geta oft á
tíðum verið til meira tjóns en.
skjóls fyrir gróðurinn.
Þær trégirðingar, er hús-
ráðendur eru að setja upp,
I Framhald á 7. siðw.