Þjóðviljinn - 20.05.1949, Side 4

ÞJÖÐVXLJTNN
Pöstudagur 20. caaí 1949.

IMÓÐVILJINN
Ctfeland): Bamelningarflokkur alþýSu — Sóaíai iatafl okkuilnn
Rítatjórai: liagnúa Kjartansson. Blgurflur GuSmundason (ábt,
Fréttaritatjóri: Jón BJarnaaon.
BlaBam.: Ari Káraaon, Magnúa Torfl Ólafaaon, Jónaa Árnaaon.
Rltatjórn, afgrelSala, auglýalngar, prentamiSja, Skótavöróa-
gtíg 1S — Bimi 7600 (þrjár Unu r)
Áakrll'arrerS: kr. 12.00 á mánuSl. — LauaaaSlursrS 90 aur. sint
PrentsmlSJa ÞjóSrlljaaa h. f.
jtóafaiiataflokkgrimn, Þóragötu 1 — Siml 7510 (þrjár línur)
Framkoman við ojiinbera starfsmenn
Deila opinberra starfsmanna við ríkisvaldið hefur að
vonum vakið mikla athygli. Mjög lengi hafa opinberir
starfsmenn fært óvéfengjanleg rök að því við ríkisstjórn-
ina að kjör þeirra væru með öllu óviðunarilég, en s\’örin
hafa verið algerlega neikvæð. Opinberir starfsmenn sáu þá
að bónarvegurinn var haldlaus og ákváðu að grípa til rót-
tækari ráðstafana. Þeir kölluðu saman aukaþing og á því
þingi kom greinilega í ljós að allur þorri starfsmanna var
reiðubúinn til verkfalla ef enn yrði haldið áfram að hunza
kröfur þeirra. Andspænis alvörunni kom geigur í stjórnar-
liðið og það sá að eitthvað varð að gera til að „i’óa1' opin-
bera starfsmenn.
En ráðstafanir stjórnarliðsins í því skyni eru mjög
táknrænar fyrir vinnubrögð ’þess. Við afgreiðslu f járlaga
komu fram tvær tillögur um kjarabætur til opinberra
starfsmanna. Sósíalistar lögðu til að þeim yrði veitt 25%
launaaukning á þessu ári og Gylfi Þ. Gíslason og Hannibal
Valdimarsson komu með tillögu um nokkru minni kjara-
bætur. Þessar tillögur voru báðar kolfelldar af sameinuðu
stjórnarliði, og fjárlögin voru afgreidd að fullu án þess að
þar væri gert ráð fyrir nokkru fé til opinberra starfsmanna.
Svo þegar fjárlagaafgreiðslu er að fullu lokið kemur loks
fram tillaga frá nokkrum stjórnarliðum um heimild (!) til
rikisstjórnarinnar til að bæta opinberum starfsmönnum
upp sívaxandi dýrtíð með 4 millj. kr. á þessu ári. Eru slík
vinnubrögð að sjálfsögðu fullkomlega hneykslanleg, þótt
ekki kæmi meira til.
En það kom meira til. Þegar til átti að taka var meiri-
hluti stjórnarliðsins einnig andvígur þessari síðkomnu til-
iögu og felldi hana fyrir sitt leyti með 22 atkv. gegn' 18.
Hún hlaut þó samþykki þingsins vegna fylgis Sósíalista-
flokksins, en þá tók við ný torfæra. Jóhann Þorkell Jósefs-
son reis upp og kvaðst ekki myndi greiða opinberum starfs-
mönnum einn eyri fyrr en sýnt væri að tekjur ríkisins
hrykkju fyrir öllum öðrum lögbundnum gjöldum og það
myndi ekki sjást fyrr en í árslok! Og formaður f járveitinga-
nefndar reis einnig upp og kvaðst treysta því að heimildin
yrði ekki notuð!
★
Vandræði opinbexra starfsmanna hafa þannig ekki
verið leyst að neinu leyti enn. Það undanhald sem starfs-
mönnunum tókst að knýja fram með mætti fapitaka sinna
og hótunum um verkfallsaðgerðir er aðeins á yfirborðinu
enn sem komið er. Rikisstjórnin og fjármálaráðherra geta
mjög auðveldlega látið hjá líða að nota „heimild“ sína og
ekkert er auðveldara en sanna á pappírunum í árslok að
ekkert fé sé fyrir hendi.
Opinberir starfsmenn munu því verða að heyja. bar-
áttu sína áfram sleitulaust. í þeirri baráttu er þeim það
vissulega styrkur að meirihluti Alþingis hefur efnislega
fallizt á að þéim beri 4 milljóna króna uppbót það sem
eftir er ársins, en það samsvarar ca. 16% launahækkun.
En siðferðislegur styrkur einn saman hrekkur skammt í
viðskiptum við núverandi ríkisstjórn. Aðeins einhuga vald
stéttarsamtakanna getur komið ríkisstjórninni til undan-
halds í kjaramálum almennings, og í þeirri baráttu sem
framundan er eiga opinberir starfsmenn vísan stuðning
allrar alþýðu.
Nýlega hafa opin-
berað trúlðfun sína
ungfrú Hulda Haf-
berg, Spítalastíg 1
og Guðmundur Sig
mundsson, Kirkju-
teigi 14.
„Lélegasta húsnæði sem
til er.“
Með komu brezkra hermanna
hingað hófst tilvera bragga á
íslandi. Það voru Bretar sem
braggana reistu. Engir ættu því
að vera kunnugri kostum og
löstum bragganna en Bretar.
Og það er þeirra skoðun að lé-
legra húsnæði sé ekki til. Al-
þýðublaðið segir frá þessari
skoðun Breta í gær: „Þeir
<braggarnir) eru rakir, og ekki
aðeins hættulegir heilsu í'oú-
anna, sérstaklega barnanna,
heldur skemma þeir húsgögn
með rakanum." :— En það
þurfti raunar ekki neina brezka
yfirlýsingu í málinu. Þetta vissu
allir hér, :— jafnvel það íhald
og aðstoðaríhald sem stjórnar
bænum og ríkinu og viðheldur
tilveru bragganna.
★
Silalég viðbrögð.
Enda er mikið búið að skrifa
um braggana í blöðin okkar.
Flestir eru á einu máli um að
þarna sé fólginn einn hinn ljót-
asti af mörgum ljótum glæpum
samfélagsins. Ár eftir ár hefur
það verið almenn krafa að íbú-
um bragganna yrði séð fyrir
húsnæði sem hæfir manneskjum
í menningarríki, — braggarnir
sjálfir rifnir, afmáðir af ásjónu
•landsins. En það er svo með í-
haldið okkar, þennan silalega
flóðhest, sem marar í kafi póli-
tískrar spillingar og yfirstéttar
hagsmuna, að viðbrögð þess
verða sjaldan greind þegar í
hlut eiga hagsmunir fátækrar al
þýðu. Og lítil börn hafa haldið
áfram að alast upp í hermanna-
bröggum á íslandi.
★
Alvarlegast hvað hörnin
, snertir.
Því að sú hlið þessa máls,
sem að börnunum snýr, er hin
alvarlegasta. Það er ekki nóg
með að dvölin í bröggunum
spilli heilsu þeirra, valdi þrálát-
um hósta, sem heldur þeim vak
andi á nóttunni, meðan heil-
brigð börn í góðum húsum sofa
vært. Umhverfið, öll þessi ryð-
brunna andstyggð sem þau
verða að alast upp í, getur lika
orsakað óbætanlegar veilur í
þroska þeirra og sálarlífi. Það
eru börnin í bröggunum sem
hranalegast verða fyrir barðinu
á kergju, þröngsýni og lífsfjand
samlegu eðli íhaldsins.
★
Ekki a!!s varnað.
Gæðingar íhaldsins halda á-
fram að búa í stórum lúxusvill-
um, þessum glæsilegu musterum
pólitískrar spillingar. Lítil börn
í bröggum halda áfram að vaka
með vondan hósta á nóttunni.
— En íhaldinu er samt ekki alls
varnað, nei, ónei. Það hefur t.
d. lýst yfir stuðningi sínum í
baráttunni gegn berklunum.
Heiður þeim sem heiður ber ....
Margir íþróttamenn, fáir
tónlistarmenn.
Tónlistarvinur skrifar: —
„Nú flykkjast hingáð erl. í-
þróttamenn í stríðari straum-
um en nokkru sinni fyrr. Ekki
skal ég harma það. En hvernig
stendur á því, að nú er orðið
miklu minna um heimsóknir erl.
tóníistarmanna ? Er það vegna
þess, að þeir sem þeim málum
stjórna séu svona miklu ódug-
legri en hinir sem hafa með
íþróttaheimsóknir að gera ?
Varla trúi ég því. En hver er
þá ástæðan? Er hún kannski
sú, að valdhafarnir mismuni
þessum tveim menningargrein-
um, íþrótt og tónlist ?“
*
Ean eru skilti á lágum
stöngum.
Einn kunningi minn bendir á
að lögreglan sé ekki alstaðar
búinn að setja upp forsvaranleg
umferðarskilti í bænum. Skiltin
á lágu stöngunum séu sumstað-
ar ennþá, þannig t. d. eitt á
horni Vonarstrætis og Tjarnar-
götu. Vill hann að þessu sé taf-
arlaust kippt í lag. Hann var
nefnilega nýbúinn að rekast á
fyrrnefnt skilti þegar við hitt-
umst.
★
HÖFNIN,
1 gær fóru Marz og Ingólfur Arn
arson á .veiðar, en Egill Skalla-
grímsson kom af veiðum. Oliuskip
ið Skeljungur fór í strandferð.
ISFISKSAIAN:
Askur seldi 4739 kits fyrir 7799
pund, 18. þ. m. í Grimsby. J.ón for-
seti seldi 5038 kits fyrir 9026 pund,
18. þ. m. í Grimsby. Karlsefni seldi
4634 kits fyrir 7800 pund, 18. þ. m.
í Fleetwood. Egill Skallagrímsson
seldi 4847 kits fyrir 7740 pund, 19.
þ. m. í Grimsby. Bjarni riddari
seldi 271,4 smálestir, 16. þ. m. í
Hamborg.
EINAKSSON&ZOÉGA:
Foldin kom til Reykjavíkur sið-
degis á miðvikudag. Lingestroom
er á Súgandafirði.
E I M S K I P :
Brúarfoss er i Antwerpen. .Detti-
foss er í Rotterdam, fer þaðan
væntanlega í dag 20.5. til Leith og
Reykjavíkur. Fjallfoss er í Ant-
werpen. Goðafoss er á Akureyri.
Lagarfoss kom til Reykjavíkur 18.
5. frá Gautaborg. Reykjafops fór
frá Vestmannaeyjum 18.5. til Ham-
borgar. Selfoss fór frá Reykjavik
17.5. til Immingham og Antwerpen.
Tröllafoss er í N. Yf fer þaðan
væntanlega 25.5. til Reykjavíkur.
Vatnajökull er á Akranesi.
RIKISSKIF:
Esja var á Vestfjörðum í gær á
norðurleið. Heklá er á Austfjörð-
um á suðurleið. Herðubreið er í
Reykjavik. Skjaldbreið er i Reykja
vík. Þyrili er x Faxaflóa.
Næturvörður í Laugavega-
apóteki. —- Sími 1616.
Gullfaxi er vænta.n
legur frá London
kl. 3.30-i dag.-Flug-
félagið sendi fiug-
vélar til Akureyr-
ar, Vestmannaeyja, Kefiavíkur,
Fáskrúðsfjarðar, Reyðarfjarðar og
Noi’ðfjarðar í gær. Hekla fór í
morgun til Prestvílcur og Kaup-
mannahafnar. Kemur hingað á
morgun. Loftleiðir sendu flugvélar
í gær til Vestmannaeyja, Altureyr-
ar, Isafjarðar, Patreksfjarðar,
Sands, Steingrímsfjarðar, Djúpu-
víkur, Bíldudals og Hellu.
20.30 Útvarpssag-
an: „Qatalína" eft
ir Somerset Maug-
ham; V. lestur. 21.
00 Strokkvartett út
varpsins: Kvartet.t
í G-dúr eftir Mozai’t. 21.15 Frá út-
löridum (Jón Magnússon frétta-
stjóri). 21.30 Tónleikar. 21.35 Er-
indi: Um jarðvinnslu; fyrra erindi
(Árni G. Eylands stjórnarráðsfull-
trúi). 22.05 Ávarp um norrænt
stúdentamót (Bergur Sigurbjörns-
son viðskiptafræðingur). 22.30 Dag
skrárlok.
Leiðrétting. I fregn um afmælia
tónleika Áskels tónskáids Snorx’a-
sonar, sem birt var sl. þriðjudag,
hefur orðið meinleg prentvilia. Þar
stendur: „Voi'U þar einnig flutt
tónverk eftir Áskel sjálfan .....“
1 stað „einnig" átti að vera ein-
göngu, og leiðréttist það hér með.
Fiug
Framhald af 8. síða.
bæði flugfélögin að undanfömu
haldið uppi reglubundnum ferð
um milli Islands, Norðurland-
anna og Bretlands, en Loft-
leiðir h.f. til Bandaríkjanna.
Hafa íslenzku flugfélögin.
smám saman fengið aukna við-
urkenningu réttinda til að
flytja farþega beint milli er-
lendra flugstöðva og ísl., en
hinsvegar ekki mátt flytja þá
milli erlendra brottfarar- og á-
kvörðunarst., nema að fengnu
sérstöku leyfi viðkomandi rík-
isstjórna og hefur þess jafnan
orðið að leita í hvert skipti og
leiguferðir hafa verið farnar.
Um mánaðamótin marz—ap-
ríl s.l. var gengið frá samning-
um, varðandi gagnkvæm flug-
réttindi, milli Islands annars
vegar, en Danmerkur og Breb-
lands hinsvegar. Samkv. samn-
ingsgerð þessari fengu íslead-
ingar rétt til að halda uppi á-
ætlunarferðum og flytja far-
þega milli lendingarstöðva í
Bretlandi og Danmörku. Er
þetta í fyrsta skipti, sem ís-
lendingar fá þess konar rétt-
indi og gæti það, ef heppni yrði
með, orðið upphaf að nýjiun og
merkilegum áfanga í þróunar-
sögu íslenzkra flugmála.
Er óskandi að þetta nýja
skref megi færa íslenzk flugfé-
lög farsællega nær því marki að
taka myndarlegan þátt í hinni
alþjóðlegu samkeppni á hinu.m
fjölförnu fiugbrautum nútím-
aas.