Þjóðviljinn - 21.06.1949, Blaðsíða 1

14. árgangar.
Þrifjudagur 21. júní 1949.
132. töiublað.
W|
Nýir sigror verkalýSsins i kaupgjaldsbaráftunni:
DAGS8RUN
rr1
08 LAGMARKSKAUP
Vestfjarðafélögin hækka lágmarkskaup sitt í kr. 2,95
AlþýðKambandsstjérnin fullkamlega einangruð í þjónkun sinni við ríkisstjérnina
gskránarkjSr iá Akureyri
■V}*'
í
! gænwzgui tókst samkttmtilag milli stjórnai
og samningamelndaz Dagsbrúrtar og Virnmveitenda-
sambandsins. eftir að sáttaiundur haiSi siaSið yfir
frá kl. 4 síðdegis á sunnudag.
Samkvæmf hinum nýja samningi hækkax
grunnkaup á almennri dagvinnu úr kr. 2.80 í kr.
3,08, en hærii taxtar félagsins hækkuðu yfirleitt
um 20—25 aira. Mánaðarkaup verkamanna hækk-
ar úr kr. 530,(00 í kr. 580,00 og mánaðarkaup bif-
reiðarstjóra úr kr. 580,00 í kr. 830,00.
Samningurinn gildir til 15. des., með eins
mánaðar uppsagnaríresti, en verði honum ekki sagt
upp þá íramlengist hann um 3 mánuði í senn með
sama uppsagnaríresti.
Kl. 2,30 e.h. í gær boðaði Dagsbrún til íundar
í Gamla Bíó til að taka ákvörðun um samningsupp^.
kastið og var það samþykkt með 512 atkv. gegn 8.
Vinnuveitendasambandið samþykkti það einnig í
gær, en ekki var hægt að íá upplýsingar um hvernig
atkvæði íéllu.
Vestfjarðafélögin, — sem undanfarm ár hafa
Mý!2 b@ði iUþýðiiílokksins í kaupgjaldsmálum, ems
og mönnum er sérstaklega minnisstæii írá barátt-
unni Í947, — hækkuðu nú kaup sitt um 30-—40
aura á klst., wpp í kr. 2,95 á klst.
Þannig hafa verkalýðssamtökin í heilum lands-
íjórðungi ger! opp við stefmi Mþýðuflokksins og
Alþýðusambandssij. í kaup- og kjaramálum.
lega frá samningunum og gerðu
fundarmenn góöan róm að máli
hans.
Kauphækkun sú er Dagsbrún
hefur náð á lágmarkskaupinu
svarar nákvæmlega til vísitölu-
skerðingarinnar og kjötuppbót-
arinnar fyrir einn einstakling.
Að atkvæðagreiðslunni lok-
inni ávarpaði Sigurður Guðna-
son Dagsbrúnarmenn og þakk-
aði þeim fyrir þá ágætu ein-
ingu og stuðning er þeir hefðu
veitt stjórninni í þessu máli og
hét á þá að standa ætíð einhuga
saman um hagsmuni Dagsbrún-
ar, hvenær sem þörf krefur.
Enginn vafi leikur á því að
önnur verkalýðsfélög víðsvegar
um allt land munu nú sem óðas't
fylgja í kjölfar þeirra er nú
hafa hækkað kaup sitt.
Stefna ríldsstjórnarinnar
gjaldþrota
Þessi árangur náðist svo að
segja án þess að til verkfalls
kæmi og þrátt fyrir að ríicis-'
stjórnin gerði það sem hún
megnaði til að hindra að sam-
komulag næðist. Sú staðreynd
að samningar tókust allt að
einu er gleggsti vitnisburðurinn
um öngþveiti ríkisstjórnarinnar,
og gjaldþrot á stefnu hennar, |
—og ekki ér hlutur Álþýðusam
bandsstjúrnariiinar beisnari.1
Jafnvel sterkasta vígi Alþýðu-'
flokksins, Vestf jarðafélögin,!
hundsaði aigerlega fyrirmæli
Alþýðiisambandsstjórnarinnar
um að verkalýðsfélögin létu sér
nægja 3% máiamyndakaup-
rækkun. Hinsvegar kom það
greinilega fram í samningum
Dagsbrúnar við atvinnurekend-
ur, að kjörorð Alþýðusambands
stjórnarinnar var atvinnurek-
endum mikill stuðningur í við-
spyrnuhni gegn kröfum verka-
manua.
Á Dagsbrúnarfundinum í gær
skýrði Eðvarð Sigurðsson ýtar-
Guðbrandur Gunnlaugsson,
vélamaður í málningaverksmiðj
unni Hörpu, breniulist talsvert
mikið á höndum og andliti er
eldur kom upp í lakksuðuher-
bergi verksmiðjunnar í gær-
morgun .
Guðbrandur var fluttur í
Landsspítalann. Líðan hans var
í gærkvöld talin eftir vonum.
Skemmdir af eldinum urðu
fremur litlar, enda voru sjálf-
virk slökkvitæki til staðar.
MinnisverS fiðindi:
Hæsíirélfor löghelgar sfisliinn
á eigoum verkalýðsíélaganna
Áric 1940 sáu Alþýðuflokksforingjarnir í Keykja-
vík að þeir myndu tapa yfirráðum yfir verkalýðsfélög-
umun í Keykjavík, en réðu ennþá öllu í FúHtrúaráði
verkalýðsfélaganna. Mynd'uðu þeir þá hlutafélag og
seldu þessu hlutafélagi sjálfra sín Iðnó og Ingólfskaffi
o.fl. sem voru eign verkalýðsfélaganna.
Verkalýðsfélögin í Reykjavík fóru í mál og kröfð-
ust ógildingar á þessari sölu á eignum verkalýðsfélag-
anna. I gær féll svo loks dómur hæstaréttar í málinu
og sýknaði hann foringja Alþýðaiflokksins af því að
hafa aðhaf/.t nokkuð ólöglegt með því að selja hluta-
félagi sjálfra sín þær eignir sem verkalýðsféiögin í
Reykjavík liöfðu falið þeim að gæta.
Ðómnr þessi mun verða sígilt dæmi um hvernig
æðsti dómstóll landsins hefur verið notaður sem verk-
færi í höndum yfirstéttarinnar og ríkisstjórnarinnar.
— Eftir þennan dóm ætti t.d. kaupfélagsstjórnum og
bæjarstjórnum að vera innan handar að mynda hluta-
félög og selja þeim síðau fyrirtæki þau sem þeim hefur
verið falið að stjórna. — Mái þetta verður rætt nánar
í blaðinu síðar.
I gær náðust samningar rnilli fulltrúa Verkamannafélags
Akureyrarkaupstaðar og fulltrúa atvinnurekenda l>ar. Á fuadi
í Verkamannafélaginu kl. 9 í gærkveldi var samníngur þassí
einróma samþykktur.
Samningurinn er í ölíum aðalatriðum eins og samnimgur
Dagsbrúnar, lágmarkskaup verkamanna hið sama o.s.frv.
Samstjórn allra lýðræðis-
flokka undirbúin í Kína
Kínverskir stjórnmálamenn úr öllum lýðræðisflokk-
um hafa á fimm daga fundi í Peiping sett á laggirnar
ráð, sem á að undirbúa myndun samsteypustjórnar og
almennar kosningar í Kína.
Maó Tsetúng foringi kín-
verskra kommúnista, flutti
ræðu á fundinum í Peiping.
LIN PIAÓ
foringi kommúnistahersins, sem
tók Sjangsa. ^ g
Skógræktardaguilnn
Á 5. þús. plöntur
gróðursettar
Skógræktardagur Reykvíkinga
var í gær. Voru gróðursettar á
5. þúsund plöntur í gróðrarstöð
inni við Rauðavatn.
Allt að 100 manns vann þar
frá kl. 2—5. Rösklega helming
ur plantnanna voru birki, an
einrtig var gróðursett skógar-
fura og rauðgreni. Þeir sem
þess óskuðu fengu plöntur heim
með sér til gróðursetningar.
Kvað hann hið nýja Kína fúst
til að taka upp stjórnmálasam-
band við hvert það ríki sem
hætti að viðurkenna stjórn aft-
urhaldsins. Hann kvað uppbygg
ingu atvinnulífsins brýnast v.érk
efni lýðræðisaflanna.
Kínverski alþýðuherinn hefur
tekið borgina Sjangsa í Mið-
Kína, 550 km. norður af Kan-
ton, og sækir suður á bóginn.
Kuomintangflotastjórnin segist
ætla að halda uppi hafnbanni á
Sjanghai, Tientsin og aðrar
hafnarborgir á valdi kommún-
ista.
Verzlunarjöínuð-
arinn óhagstæður
um 9,5 millj.
'Vöruskiptajöfnuðurinn fyrstu
5 mánuði ársins er óhagstæður
um 9,5 milljónir kr. I‘It hefur
verið flutt fyrir 135,1 millj. en
inn fyrir 144,6 millj.
Vörujöfnuðurinn í maí var
óhagstæður um 9 millj. kr. Inn
var flutt fyrir 35,9 millj. en úfc
f.vrir 26,8 millj.
Hæstu liðir útflutningsins í
mánuðinum voru ísfislcur fyrir
9,7 millj., freðfiskur fyrir 61
millj. og óþurrkaður saltfiskur
fyrir 5,7 millj., var nokkur hluti
hans fluttur til Portúgal og eru
þetta fyrstu viðskipti við Portú-
gal um langt skeið.