Þjóðviljinn - 17.11.1949, Blaðsíða 4

fe
"TT
WODVIUINN
¦¦'¦»fi.:;.
K Fi-mmtudagur. • 17. v aóv. ,:194&/
ih'UftiJJto. ^Uíbwwwí"^

Ctgefandl: Bamelnlagarfioklrar tlþýSn — BÓBÍaitetaflokkurlnn
Ritatjorar: Magnúa XjartanMon íib.), Slguröur GvSmundaaon
Vréttaritatjörl: Jón Bjarnaaon
BlaSam.: jfcrt Kaxaaon, l&agcúa Tortl TWnf—nn, Joaaa Araaaon
ik.nglýBlngaBtj6ri: Jónsteinn H&raJdaaon
Rltatjorn, afgreiðala, auglýalngar, prentamiCja: SkóisvörCu-
atig 19 — Simi 7600 (þrjar tSnur)
AakriftarverS: kr. 12.00 á manuSi — L&uaaaöluveio' 50 aur. elnt
PrentsmiSJa Þióðviljana h.f.
Sosf&Mstaflokkurlnn. ÞóragBto 1 — Sfml 7610 «þrjfcr ttnur)
i
Forsetakosningarnar á Alþingi og nefndakosningarnar
í dag urðu fyrirboði þeirrar stjórnmálaþróunnar sem fram-
Lögreglan og svellið
á Tjörninni.
Halldór Jörundsson skrifar:
— „Kæri Bæjarpóstur!
Tvennt er það, sem Iögreglan
í Reykjavík þyrfti að hafa betri
gát á en húii gerir. Hið fyrra
er tjörnin, eða öllu heldur
svellið á tjörninni. Eg hef tek-
ið eftir því, að þegar tjörnina
leggur eftir hlákutíð, þá vjlja
börnin sækja mjög út á hana,
áðnr en ísinn er orðinn svo
þykkur, að hann geti talizt ör-
.1 uggnr. Undir slíkum kringum-
undan er. Þær varpa skýru Ijósi á óbilandi ihaldsþjonkun j gtæðiam er nauosynlegt> að hafð
Alþýðuflokksins og sýna £inkar glöggt óheibndi Fram-Jur sé lögregluvörður við tjörnr
sóknarflokksins. . |roa (einn eða tveir lögreglu-
„,,..,,.., . , »,__ ,. . , ! þjónar mundu sjálfsagt nægja)
Sosialistaflokkurmn bauð Framsokn samvmnu um f or ;,., . x ... . ._ , _
tjl'.að vara bprnm við hætt
setakosningar á þingi, en val forseta er að sjálfspgðu
nauðsynlegur undirbúningur að myndun ,stjórnar og Fram-
sóknarforðprakkarnir hafa undanfarið. íagt mikla áherzlu
á vilja sinn til að mynda vinstri stjórn. En Framsókn
neitaði öllu slíku samstarfi og Iýsti yfir. því að .bún myndi
ekki hafa samvinnu við neinn flokk. Sú afstaða, þýddi að
Framsóknarfíoklíurinc var reiðubóinn til að afhenda íhaíd-
sem flesta þmgmenB befur, áJJa fQxaeta á Alþmgi.
unni og aftra þvi að þau sæki
út á svellið... Það mundi án
efa verða til að varna mjög
nrörgum slysum..
„Menningarsjóður hefur ekki
haft orð á sér fyrir frjálslyndi.
...... Þess vegna undraðist
maður í haust, að jafn gleðilega
róttæk smásaga og „Apinn sem
missti rófuna", skyldi vera
prentuð á vegum Meíiningar-
sjóðs, en hún er ein af mörg-
um úrvalssmásögum enskum, í
snotru bindi frá útgáfu þessari.
— Sagan um apann, sem missti
rófuna, er hæðin og markviss
dæmisaga um skipulagið í nú-
tíma þjóðfélagi kapítalismana,
og um byltingarkenndan mót-
þróa sem myndast í þesskonar
samfélagi. Er fyllsta ástæða til
að benda öllu hugsandi fólki h,
að lesa þessa sögu."
Hörð orð nm
kúlupennana.
D
Götuvitnnum sé stólyrð-
islaust hlýtt.
Þannig hefðu úrsíitin óhjáJtvæmilega orðið, ef hver flokk-
ur hefði haldið sinum mönnum til streitu., Sósialistar komu
hins vegar í veg fyrir þessi úrslit með því að kjósa Stein-
grím Steinþórsson forseta sameinaðs þings, þeirvöldu held-
ur að styðja frambjóðanda Framsóknar án samninga en
að þoia það að íhaldinu yrðu afhent öll völd um stjórn
þingsins, eins og Fi'amsókn ætlaði að stuðla að.
Sama sagan endurtók sig i gær við nefndarkosning-
arnar. Samkvæmt stýrkleika sínum á þingi hefuf Alþýðu-
flokkurinn engin tök á a3 koma manni í nokkra fimm
manna nefnd. Ef flokkarnir bjóða fram hver fyrir sig eru
styrkleikahlutföllin í fimrn manna nefndum þessi: einn
sósíalisti, tveir Framsóknarmenn, tveir íhaldsmenn. En
hvað skeður? FramsÓKn gerir samning við Alþýðuflokkinii
lun að tryggja honuii'. einu mann í hverja nefnd á ssnn
kosteað, þar sem íhaldið eitt gat ekki trj7ggt hjáleigíi sinnij 1*
mann. Afleiðingin er só að íhaldið og aðstoðarihaldið | regluþjónanna. Þeir eiga (að ár. — Það
hafa meirihluta í flestum nefndum þimgsms. Þannig fylgir' minnsta kosti núna fyrst, með- regluna og
Framsóknarflokkurinn kosningasigri sinum eftir. Hami
hefur nákvæmlega sömu aöstöðu í öllum nefndum Alþingis
og fyrir kosningar vögna íhaldsþjónustu sinnar og hefði
engan forseta fengið ef sósíalistar hefðu ekki komið í veg
fyrir algera yfirdrottnun íhaldsins'!
Og þetta gerrr Fi'amsóknarflokkurinn eftir að Alþýðu-
flokkurinn hefur auglýst áframhaldandi íhalds:þjónustu
sína á eftirminnilegan hátí. Þegar sósíalistar höfðu komið
í veg fyrir að íhaldio fengi forseta sameinaðs þings, gerð-
ust þau tíðindi að Aiþýðuflokkurinn gekk opinberlega til
samstarfs við íhaldið í neðri deild í fyrstu atrennu or
tryggði því fqrseta þar. Hms vegar hafði Alþýðuflokkur-
inn r.eitað Framsókn um 'alla samvinnu við forsetak'jðrið!
Og síðan gefur Framsókn Alþýðuflokknum sem sagt einn
mann frá sér í öllum nefndum!!
Það er þannig greinilfcgt að ástandið á Alþingi ætlar
að vera með sama marki brennt og fyrir kosningar. Ihaldið
er hinn drottnandi aðili og Alþýðuflokkurinn óbilandi í
íhaldsþjónustu sinni. Framsókn er á stöðugum biðilsbux-
um við Alþýðuflokksbroddana, fær alltaf nei og hneygir
sig alltaf jafn auðmjúklega og lætur íhaldið ráða.
Bréfritarinn heldur áfram:—
„...... Út frá þessum hugleið
ingum rekur hver menntavinur
slóð út á túndrur innflutnings-
ins og hnýtur þar hneykslaður
um oflítið af erlendum bók-
„Þá er hitt atriðið, sem mig menntum. Aftur á móti eru
langaði til að nefna í þessu sam kúlupennar í hverri búð, fyrir
bandi, það lýtur að umferða- okurverð boðnir, smyglaðir ým-
Ijósunum nýju, eða götuvitun- ist gegnum Keflavíkurflugvöll
um eins og þið viljið sumir eða millilandaskip. — Annars
nefna þau. Eg hef tekð eftir er það ekki einleikið með þessa
því, _að fólk gerir mikið að því andsk...... kúlupennadellu.
að haga sér í fyllsta ósamræmi Bóndi lengst inn úr afdal kem
við, fyrirmæli ljósmerkjanna, ur bálreiður í kaupstaðinn, með
hvort sem það er nú af skiln- kúlupennann sinn, af því að
ingsleysi eða tregðu við ' að blekfyllingin 'er strax búin, og"
hlýðnast settum reglum. Ef hittir í sömu búð sjómann utan
umferðin er ekki þeim mun af Grímseyjarsundi, í sömu er-
meiri, þá gengur fólk yfir ak- indum. Kúlupennarnir eru þeim
brautimar eins og því sýnist. ónýtir. Nýjar blekfyllingar ekkí
En svona má þetta auðvitað fáanlegar. Pennarnir sviknir
ekki vera. Fólk á skilyrðislaust inná skrifendur gegnum flug-
að hlýða ljósmerkjunum hálfkák völl með okurverði. Og svo kem
kemur- ekki að neinu gagni á nr það líka á daginn, að skrift
þessu sviði frekar en öðrum... kúlupenna er óekta, hverfur al-
hér 'kemur til kasta lög- veg af pappírnum eftir nokkur
ætti að senda lög-
dómsmálaráðherr-
an mál þessi eru á byrjunar- ann á þá sem smygla kúlupenn-
stigi) að standa síöðugan vörð um. — Akureyrarbúi."
á gatnamótunum og" sjá svo D
um, að umferðaljósunum sé
skilyrðislaust hlýtt. — Halldór
Jörundsson."
tíl Antwerpen í dag 16.11, fer það
an til Rotterdam. Fjallfoss er í R-
.vík.! Goðafoss fór frá Reýkjavík
15.11. vestúr og: norður. Lagarfoss
fer frá Reykjavík í kvöld til Kefla
víkur, lestar frosinn fisk. Seifoss
fór frá Kotka í Finnlandi í gær
16.11. til Hamborgar. Tröllafoss
fór frá Reykjavik 9.11. til N. T.
Vatnajökull fór frá Keflavík 14.11.
til London.
ÍSFISHSAIAN:
Þann 15. þ. m. seldu eftirtaldir
togarar afla sinn í Þýzkalandi:
ElliSi 283,2 smál. í Bremerhaven,
Garðar Þorsteinsson 210,9 smál. i
Bremerhaven og Jörundur 245,1
smál. í Cuxhaven.
Nættirvörður er í lyfjabúðinni
Iðunni. ----- Sími 7911.
Nseturakstur í nótt annast B.S.R.
----- Sími 1720.
/fS , 18.30 Dönsku-
kennsla; II. 19.00
Enskukennsla; I.
20.20 Útvarpshljóm
sveitin (Þórarinn
Guðmundsson stj.).
20.45 Lestur fornrita: Egils saga.
Skallagrimssonar (Einar óí.
Sveinsson prófessor). 21.10 TónT
leikar: Þættir úr ópérunni „Porgy
og Bess" eftir Gershwin. 21.35
Dagskrá KvenréttiTidafélags Is-
lands. — Erindi: Um kvennadag-
skrána (frú Ragnheiður Möller).
22.10 Syfónískir tónleikar. 23.15
Dagskrárlok.
Þann 13. nóv. fædd
y ist Hjördísi Ragn-
!^* arsdóttur og Tóm-
V asi Tómass., Stór-
holti 12, 18 marka,
sonur.
D
Einkúnnagjöfin á
kvikmyndir.
K. J. skrifar: „Herra bæjarpóst
ur! — Mig langar, að gera
stutta athugasemd við hátterni
kvikmyndadómarans P. B. Eg
álít, að það geti ekki staðizt
að gefa „einkunnir" fyrir kvik-
myndir. Þeíía athæfi er sam-
bærilegt við það, að farið yi*ði
að gefa „einkunnir" fyrir hljóm
Ieika, bækur, málverk eða önn-
ur Ifstaverk, sem ekki verða
vegin eða metin í tölum. ¦—
Það mætti h'ins vegar vel skipta
kvikmyndum í nokkra gæða-
flokka, eins og gert var m. a.
í Þjóðviljanum um skeið. En
En hvað segja kjósendurnir? Hvað segja þær þúsundir j Þessar „einkunnargjafir" eru
óbreyttra Framsóknarmanna sem lögðu trúnað á hin rót-
tæku skrif Framsóknarflokksins og yfiriýsingar hermanns-
manna um vinstri stjórn ? Hvað segja kjósendur Alþj'ðu-
flokksins sem 'hafa verið að vona að flokksbroddarnir
hefðu eitthvað lært af úrslitum kosninganna? Finnst þeim
^kki timi til kominn að láta til sán heyra?
vægast sagt fáránlegar, og vildi
ég vinsamlegast mælast til, að
þær verði lagðar niður. —
(Virðingarfyllst — K. J."
?
„Apinn, sem missti
rófana."
Akureyrarbúi skrifar: —
HÖFNIN:
Jón forseti kom af voiðum í
fyrradag og fór til útlanda í gær-
kvöld.
KIKISSKIP:
Hekla fer frá Reykjavík um há-
degi í dag aus'tur um land í hring
ferð. Esja er í Reykjavík'. Herðu-
breið er á leið frá Austfjörðum
til' Reykjavíkur. Skjaldbreið er í
Reykjavik. Þyrill var á Akureyri
í gær. Hermóður var á Isafirði i
gær á leið til Strandahafna og
Skagastrandar. Helgi er í Reykja-
vík.
EISAESSONtZOÉGA:
Foldin er í Reykjavík. Linge
stroom er í Amsterdam.
E I M S K I P :
Brúarfoss kom til Kaupmannah.
12.11., fer þaðan 17.11. til Gauta-
borgar og Reykjavíkur. Dettifoss
fór frá Leith 14.11. vœntanlegur
HeiIsuhælissjóSi Náttúrulækninga
félags Islands hafa nýlega borizt
þessar gjafir: Frá Árna Gunn-
laugssyni, Reykjavík, kr. 100. Á-
heit frá L. H. Akureyri, kr. 400. —
Hugheilar þakkir. r— Stjórnin.
Mlnningarsjóður Sisrurðar Guð-
mundssonar, skólamelstara.
Gamlir nemendur Sigurðár Guð-
mundssonar, skólameistara, hafa
stofnað sjóð í minningu hans.
Minningarspjöld fást í Bókaverzl-
un Lárusar Blöndals. i
Nýlega hafa opin-
berað trúlofun sina
ungfrú Bára Vest-
mann frá Fá-
skrúðsfirði og Guð-
jón Jónatanss. vél-
virki, Hauksstöðum Seltjarnarnesi.
— Nýlega hafa opinberað trúlofun
sína, ungfrú Guðbjörg Bjarnadótt
ir saumakona, Flókagötu 16 A og
Óskar Lárusson stýrimaður, frá
Vestmannaeyjum.
Gjafir til Slysavarnafélags íslands.
Frá Slysavarnadeíldinni, Hrísej',
kr.^ 1000.00, til björguharflugvélar!
Frá Slysavarnadeildinni Framtíð-
in, Tálknafirði. kr. 1000.00, til
björgunarflugvélar. Frá Slysavd.
Vestureyjasveit, Flatey, til björg-
unarskútu Vestfjarða kr. 1000,00,
frá Kvennadeiklinni í Iíafnarfirði,
til aukins öryggisútbúnaðar í skip
brotsmannaskýli deildarinnar, kr.
1500.00.
1 gser' voru
gefin saman í
hjónaband af
séra Jóni Auð-
uns, úngfrú Ást
¦>- **¦'"&' hildur Torfad.,
Háteigsvegi 20 og Arnór Þorláks-
son, loftskeytamaður, Gulltcig 18.
Nýtt tíriiarit
— Heimilis-
jpósturlnn.
Nýtt tímarit,
sem nefnist
„Heimilispóst-
urinn,' er byrj
að að koma út, og er útgefandi
þess Steindórsprent h. f. en ritstj.
er Karl Isfeld. Heimilispósturinn
er með nokkuð „óvenjulegu sniði.
Efninu er skipt í tvennt, annar
I . Framh. á 7. síðu