Þjóðviljinn - 22.08.1951, Qupperneq 4
4) — ÞJÓÐVTLsINN — Miðvikudagur 22. ágúst 1951
þlÓÐVILIINH
Útgefandl: Sameiningarflokkur alþýCu — Sósíalistaflokkurinn.
Rltstjórar: Magnús Kjartansson, SigurOur GuOmimdsson (áb.)
Fréttaritstjóri: Jón Bjarnason.
Blaðam.: Ari Kárason, Magnús Torfi Ólafsson, GuSm. Vigfússon.
Auglýsingastjóri: Jónsteinn Haraldsson.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðustíg
19. — Sími 7500 (þrjár línur).
Áskriftarverð kr. 16 á mánuði. — LausasöluverB 75 aur. eint.
Prentsmiðja Þjóðviljana b.f.
Rússlandsæðið í Morgunhlaðinu
Þeim er órótt innanbrjósts, leiguþýjunum, sem fylla
dálka Morgunblaðsins. Útrás sína hefur þessi óróleiki feng-
ið í einu mesta Rússlandsæði, sem setzt hefur að þessu
vanstillta burgeisablaði.
I rauninni hefur Morgunblaðið fengið hreint og beint
kast, sem er að sliga marga lesendur þess.
Á sunnudaginn var mátti segja að „notuð væri
hver músarholan“ eins og blaðið sjálft komst að orði.
Þá er hráum Bandaríkjaáróðri um alþýöuríkin dreþ-
ið í hverja smugu sem hinir æstu ritstjórar þess hafa
fundið, meira að segja á næstsíðustu blaðsíðunni, sem
vön er aö fyílast af dánarauglýsinkum og öðru frið-
saml&gu efni, var nú höfð æsifregnauppsetning með
bandarísku lostæti úr Time!
Þetta Rússakast hófst í þann mund, er hið stórkost-
lega æskulýðsmót var að hef jast í Berlín. Það var sem allar
taugar vandamanna blaðsins færu úr lagi.
Hversvegna varð Morgunblaðið svona heltekið af Ber-
línarmótinu ?
Vegna þess, að þetta mesta æskulýðsmót allra tíma
hefur skekið allan áróðursgrundvöll hins stríðsóða auð-
valds. Vegaa þess, að ,,frelsi“ æskulýðsins í Marshalllönd-
unum reyndist frammi fyrir öllum heimi vera hinir römm-
ustu fjötrar, reyrðir að æskulýðnum með hervaldi.
Hin gífurlegu áhrif Berlínarmótsins má einmitt marka
af vanstillingaröskrum Morgunblaðsins. Það er óttaslegið
við áhrif mótsins á íslenzka æskulýðinn.
En Berlínarmótið er aðeins eitt af mörgum tilefnum
Rússakastsins.
Margvíslegar áhyggjur sækja að herrum Morgun-
blaðsins.
Ein þyngsta sorgin er sú, að þeim hefur ekki heppnazt
að vekja áhuga þjóðarinnar fyrir hinu nýja hemámi, svo
sem þeir ætluðu.
Islenzka þjóðin umgengst hið pantaða innrásarlið með
kulda þess fólks, sem í þúsund ár hefur barizt fyrir að búa
eitt að sínu landi. Og þessi kuldi leggst ekki aðeins að inn-
rásarliðinu. Hann næðir einnig um þá menn, sem sviku
erlendan her til langdvalar inn á þjóðina.
Önnur sorgin er sú, að síðustu vikumar hefur fegurð-
argrímunni verið svipt af íhaldinu í aðalvígi þess, bæjar-
stjórn Reykjavíkur. Eftir hefur staðið hin Ijóta mynd af
óstjóm, bruðli og gengdarlausum álögum á almenning, sem
fordæmdar em jafnt af Sjálfstæðismönnum sem öðrum.
í vitund land&manna er óreiða og sukk bæjarstjórnar-
íhaldsins í Keykjavík spegilmynd af þeim gerspillta
flokki sem tryggt hefur völd sín 1 höfuðstað landsins
með innantómu lýðskrumi og blekkingum.
Þriðja ástæðan fyrir hinum vanstilltu rassaköstum
Morgunblaðsins er sú, að herrum þess er ljóst, að máttur
sjálfrar Rússagrýlunnar fer dvínandi meðal íslenzks al-
mennings. Mótsagnir Marshallááróðursins verða raunsæ-
um Islendingum æ ljósari. Hin sligandi dýrtíð, erfiðleikar
á atvinnu um hásumarið og hraðvaxandi fátækt alls f jöld-
ans er í engu samræmi við prentsvertu Morgunblaðsins.
En þá á Morgunblaðið aðeins eitt ráð: að fá ný og
stöðugt verri rússaköst, nýtt og stöðugt verra Rússlands-
æði.
En nýtt og magnað Rússlandsæði kemur því ekki að
gagni.
Því meir sem það fyllir dálka sína af óhróðri um þær
800 millj. manna, sem byggja sósíalismann upp, því meir
sem það reynir að dylja eigin ófarir með Rússlandsöskrum,
því fleiri verða þeir Islendingar, yngri sem eldri, sem taka
höndum saman um að bjarga íslandi undan oki erlendrar
hersetu og firra þjóðina þeirri fátækt, sem Morgunblaðs-
burgeisarnir eru að leiða yfir hana.
Hvað um söluskattinn.
R. E. skrifar: „Ef ég hef
tekið rétt eftir um daginn þegar
bæjarstjórn afgreiddi aukaút-
svarsmálið, var jafnframt sam-
þykkt að gera tilraun til að
fá í hlut Reykjavíkur ca. 6
millj. af þessa árs söluskatti
og ákveðið að falla frá auka-
niðurjöfnuninni ef það tækizt.
Ég skal nú játa hreinskilnis-
lega að persónulega hefi ég
aldrei verið trúaður á að sam-
þykkt þessarar tillögu hafi ver-
ið alvarlega meint af bæjar-
stjórnarmeirihlutanum og
framsóknarfulltrúanum. En eigi
að síður virðist mér að óþarf-
lega hljótt hafi verið um þetta
mál, því að hvað sem öðru
líður þá er þó bæjarstjórnin
bundin af samþykkt sinni. Fái
hún þenna umrædda hluta hins
óvinsæla skatts er hún skuld-
bundin til að láta óreiðuniður-
jöfnunina niður falla.
• •
Hefur ekkert vcrið gert?
„Sú spurning, sem ég vildi
biðja bæjarpóstinn að koma á
framfæri er þessi: Hvað hefur
bæjarráðið gert í málinu? Hef-
ur það gengið á fund ríkis-
stjórnarinnar og flutt henni
samþykkt bæjarst jórnar ? Og
ef svo er, hverjar voru þá und-
irtektir Eysteins & Co. ? Svar
ríkisstjórnarinnar við þessari
áskorun bæjarstjórnar er ekki
svo þýðingarlítið fyrir Reyk-
víkinga eins og nú er komið.
Á því virðist nú velta hvort
hinar nýju óreiðuálögur íhalds-
ins skella á almenningi eða
ekki, eftir þá vesaldarlegu upp-
gjöf Steingríms Steinþórssonar
fyrir íhaldinu sem öllum er
nú kunn. Já, þar lágðist lítið
fyrir kappann eins og vænta
mátti. Það er dýrt aö sam-
rekkja með svartasta íhaldi
landsins. Það liggur við að
maður vorkenni Tímanum og
Þórði, eftir það ofaníát, sem
ráðherrar Framsóknar hafa nú
fyrirskipað. Eða var þetta
kannski eftir allt loddaraleik-
ur frá upphafi til enda? Margt
væri ólíklegra en það.
• •
Þeirra er valdið
álagning söluskattsins er með
öllu óverjandi. Þetta er iilraun
til féflettingar á almenningi og
atvnnufyrirtækjum. Allar for-
sendur fyrir álagningu skatts-
ins eru úr sögunni. Samt á-
kvað samstjórn afturhalds-
flokkanna að framlengja hann,
Svo er íhaldið að hræsna fyrir
almenningi og segist vera and-
vígt hinum drepþungu skatta-
álögum. En mér er spurn: Hver
samþykkti þennan óvinsælasta
og ranglátasta skatt með Fram-
sókn á síðasta þingi? Allir
vita að það var íhaldið, Sjálf-
stæðisflokkurinn. Þessi skattur
hefur stóraukið dýrtíðina og
hann er beinlínis að setja
smærri fyrirtæki á höfuðið. Það
á að afnema hann tafarlaust á
næsta þingi. En þar sem hann
hefur, illu heilli, verið inn-
heimtur í ár, ætti ekki að vera
nein göðgá að örlítill hluti hans
gangi til Reýkjavíkur. Ekki
mun upphæðin frá Reykjavík
sem rimnið hefur til ríkisins
í þessum skatti vera svo lítil-
fjörleg að slíkt geti talizt ó-
sanngjamt. — R. E.“
★ -V ★
RIKISSKIP:
Hekla er í Reykjavík. Esja er
væntanleg til Reykjavíkur í kvöld
að austan og norðan. Herðubreið
fer frá Reykjavík kl. 13,00 í dag
austur um land til Siglufj. Skjald
breið var væntanieg til Reykjavík
ur í morgun að vestan og norðan.
Þyrill er norðanlands. Ármann fór
frá Reykjavík í gærkvöld til Vest
mannaeyja.
Skipadeild S.I.S.:
Hvassafell er á Húsavík. Arnar-
fell átti að fara frá Stettin í gær
áleiðis til Kaupmannahafnar. Jök-
ulfell kom til Guayaquil 21. þm.,
frá Valparaiso, með viðkomu í
Talara.
FLUGFÉLAG ISLANDS:
Innanlandsflug: I dag er ráðgert
að fljúga til Akureyrar (2 ferðir),
Vestmannaeyja, Egilsstaða, Hellis-
sands, lsafjarðar, Hólmavíkur og
Siglufjarðar. — Á morgun eru
áætlaðar flugferðir til Akureyrar
(2 ferðir), Vestmannaeyja, Ólafs-
„En svo ég víki aftur að
söluskattinum, þá er öllum Ijóst
að um framkvæmd þeirrar sarn-
þykktar veltur allt á samstjóm
íhalds og Framsóknar. Ráð-
herrar þessara flökka komast
ekki undan að taka afstöðu
só eftir því gengið. Og vissu-
lega ætti Ihaldinu í bæjarráði
að vera það áhugamál að losa
bæjarbúa undan þeirri „illu
nauðsyn" sem aukaútsvörin
eru, meira að segja að dómi
þess sjálfs. Það verður því á-
reiðanlega eftir því tekið hvað
gert verður í málinu af hálfu
forráðamanna bæjarins. Og
enginn efast um að stjórnar-
flokkanna beggja er valdið í
þessu efni, þeir geta lagt fram
af söluskattinum þá upphæð,
sem nægir til að leysa Reyk-
víkinga undan milljónaálögun-
um.
fjarðar, Reyðarfjarðar, Fáskrúðs-
fjarðar, Blönduóss, Sauðárkróks,
Siglufjarðar og Kópaskers. —
Millilandaflug: GuIIfaxi kom frá
London í gærkvöld.
, 19,30 Tónleikar:
1 Óperulög. 20,30 Út-
varpssagan „Upp
^ við Fossa“ eftir
Þorgils gjallanda;
IV. (Helgi Hjörr
var). 21,00 Tónleikar: Sönglög eftir
Helga Helgason og Isólf Pálsson.
21,20 Frásöguþáttur: Landnám Is-
lendinga i Alberta-héraði (Lárus
H. Blöndal bókavörður flytur).
21,50 Tónleikar: Eob Chester og
hljómsveit hans leika. 22,00 Fréttir
og veðurfregnir. 2210 Danslög.
22,30 Dagskrárlok.
I gær voru gef>-
in saman í
hjónaband ung-
frú Lalla Gríma
Svéinbjörnsdótt
ir frá Patreks-
firði og Harald-
ur Jónsson frá sama stað. Hcimili
þeirra verður að Vesturgötu 24.
Álagning skatísins Loftlelðir h. i
óverjandi. 1 dag verður fl°Sið fiI Vesf-
. mannaeyja, Isafjarðar, Akureyr-
Hitt er svo annað mál, að ar, Sigiufjarðar, Sauðárkróks og
Keflavikur (2 ferðir). — Á morg-
un er áætlað að fljúiga til Vest-
mannaeyja (2 ferðir), Isafjarðar,
Akureyrar og Keflavíkur (2 ferð-
ir). —Frá Vestmannaeyjum verð-
ur flogið til Hellu.
Nýlega hafa opin-
berað trúlofun sína
ungfr. Kristín Frið
bjarnard., Hauks-
stpðum í Vopna-
firði og Sigurður
B. Haraldsson, Njarðargötu 49
Reykjavik.
Guðjón Bjarnason
Fæddur 28. ágúst 1888
dáinn 16. ágúst 1951
I dag er til moidar borinn
Guðjón Ðjarnason frá Bjarna-
stöðum á Grímsstaðaholti.
Guðjón var fæddur 28. ágúst
1888 og lézt í sjúkrahúsi
Hvítabandsins 16. þ.m. og var
því tæpra 63 ára.
Guðjón heitinn var fæddur
í Grimsstaðakoti, en svo hét
bærinn þar sem nú eru Bjama-
staðir, sem foreldrar Guðjóns
byggðu upp, og á Bjarnastöð-
um átti hann heima allan sinn
aldur að undanskildum nokkr-
um' árum, sem unglingur, er
hann var á Grímsstöðum, sem
eru í næsta nágrenni við Bjarna
staðina. For. Guðjóns voru
þau Bjarni Grímsson frá Nesja-
völlum og Þorbjörg Jónsdótt-
ir, Þorleifssonar prests að Öl-
afsvöllum.
Guðjón var einn þeirra gt'cnlu
Reykvíkinga, sem nú eru óð-
um að tína tölunni, er höfðu að
aðalatvinnu sjómennsku á opn-
um bátum ásamt nokkrum bú-
skap.
Allt frá æskuárum stundaði
Guðjón sjómennsku á opnum
bátum, fyrst og lengi fram eft-
ir á árabátum og síðan á trillu-
bátum, var ýmist sótt til fiskjar
vestur á svið eða stunduð hrogn
kelsveiði í Skerjafirði. Lengst
af seldi Guðjón sjálfur afla
sinn á götum bæjarins úr vagni
sínum og munu ,margir Reyk-
víkingar minnast hans frá þeim
viðskiptum. Hin síðari ár vann
Guðjón algenga verkamanna-
vinnu ásamt sjómennskunni.
Guðjón heitinn var ekki í
hópi þeirra manna, sem mikið
láta á sér bera, hann var hæg-
látur og prúður maður, en glað-
ur og skemmtinn í kunningja-
hóp, hann var fastur fyrir í
skoðunum, réttsýnn í öllum við
skiptum og góður nágranni.
1920 kvæntist Guðjón heit-
inn Guðrúnu Valgerði Guðjóns-
dóttur, sem lifir mann sinn á-
samt fjórum börnum þeirra.
Ástvinir, vinir og nágrannar
Guðjóns á Bjarnastöðum kveðja
hann í dag hinztu kveðju, en
eftir eru hugljúfar minningar
um góðan samferðarmann.
E. S.