Þjóðviljinn - 23.11.1951, Blaðsíða 1

Föstudagur 23. nóvember 1951 — 16. árgangur — 263. tölublað
n mmm er
m

Eínor Olgeirsson leggur til að frumvarpinu sem veifa á
landrá&Gsamningnum lagagildi sé vísaS frá
Reynt var í gær að veita.
vatninu af flóðasvæðinu við
mynni Pófljótsins á Norður-
Italíu útí Adríahaf með því
að sprengja stíflugarða. Við
þetta fóru enn átta þorp á kaf
í vatni. Alt fólk var flutt frá
borgginni Logano, vegna þess
að ný flóðalda er á leið niður-
eftir Pó. Þoka hindrar enn flug
yfir flóðasvæðið en hundruð
mótorbáta sigla um í leit að
fólki, sem enn hefst við á húsa-
þökum og í trjám.
ítalíusöfnun er hafin víða
um heirn. Flugvél fer frá Nor-
egi í dag með fimm tonn af
fatnaði, sem þegar hefur safn-
azt þar.
í gær var birt á Alþingi nefndarálit Einars Olgeirs-
sonar um frumvarpið sem ætlaö er að gefi lagagildi
landráðasamningum ríkisstjprríar Sjálfstæðisflokksins og
Framsóknar um hernám íslands og „réttarstöðu“ her-
námsliðs Bandaríkjanna.
Leggur Einar til, sem minnihluti varnarsamningsnefnd-
ar, aö frumvarpið verði afgreitt með rökstuddri dagskrá:
„Þar sem samningur sá, sem írumvarp þetta á
að staðfesta, er gerður af ríkisstjórninni þvert ofan
í lög og stjórnarskrá og stofnar íramtíð íslenzks
þjóðernis og tilverm íslenzkrar þjóðar í hættu, en
Alþingi álítur það hins vegar fyrir neðan virðingu
sína að ræða slíkan milliríkjasamning við erlent
ríki meðan her þess er í landinu, vísar deildin
máli þessu frá og tekur fyrir næsta mál á aagskrá."
Nenfndarálitið er ýtarlegt,
rökfast og þrungið alvöru,
sögulegt plagg í hinni nýju
þjóðfrelsisbaráttu Islendinga.
Verður það kynnt lesendum
Þjóðviljans næstu daga.
Andstætt hinu algera á-
byrgðarleysi og vauþékhingu
sem einkcnndi framsöguræðu
Stefáns Jóhanns Stefánsson-
ar um landráðasamninginn
einkenndi alvara og ábyrgð-
artilfinning framsöguræðu
Einars Olgeirssonar á fundi
neðri deildar í gær.
Borgarstjóra Stalmgrad
fagsað í Coveiífzy
Tatjana Murasjkina, vara-
borgarstjóri Stalíngrad, kom til
Coventry í Bretlandi í gær i
boði borgarstjórnarinnar þar.
Var henni tekið með kostum og
kynjum. Borgarstjóri Coventry
kom til móts við hana á járn-
brautarstöðinni í fullum em-
bættisskrúða, en slíkt tíðkast
annars aðeins við konungskom-
nr.
Stefán hliðraði sér aiveg
hjá að ræða samninginn í
einstökum atriðum,. enda
þótt þingsköp mæli svo fyrir
að það skuli gert við 2.
umræðu, en lét nægja froðu-
fellandi æsingaræðu. Einar
ræddi hins vegar ýtarléga
um einstakar greinar sarnn-
ingsins, sýndi frarn á hve
gífuríeg hætta felst í ýms-
um sakleysislegum ákvæðum
hans, hvernig Iiagsmuiiir Is-
lands hafa verið sviknir og
skuldbindingar lagðar á ís-
lendinga langt fram í tím-
ann, jafnvel eftir að íslend-
ingar hefðu sameinazt um að
segja samningnum upp.
„STÖRF“ VARNARSAMN-
INGSNEFNDAR
Meðferð málsins í þingnefnd
er í samræmi við forsögu þess.
Svo mikið var við haft áð
kjósa sérstaka nefnd til að
fjalla um málið, en sú nefnd
var ekki kvödd saman nema
tvisvar til funda. I fyrra skipt-
ið komu svo fáir að ekki varð
fundarfært. I síðara skiptið
mætti ekki Stefán Jóhann, sem
FyFrverasidi Fáðlierra IiefwF
IsaFáÉÉw gegw liervædiwgw
V est wr-I»ýzkalastds
Fyrrverandi ráðherra í stjórn Vestur-Þýzkalands hefur
tekið forystu fyrir baráttu borgaralegra afla gegn her-
væöingu.
þó var kjörinn til að hafá
framsögu af hálfu meirihlut-
ans! Sá fundur stóð í eina
klukkustund. Og það var ekki
haft svo mikið við að lesa
frumvarpið, fulltrúar Sjálf-
stæðisflokksins og Framsóknar
þóttust svo nákunnugir þessum
margbrotnu og flóknu samn-
ingum að ekki þyrfti að við-
hafa jafnsjálfsagða þingvenju.
En þekkingin reyndist glopp-
ótt enda þótt samningurinn
fengizt ekki ræddur að nokkru
ráði.
Engum sem hlýddu á þessa
alvöruþruhgnu ræðu mun liafa
dulizt að ályktanir þær sem
Einar dró, um samningsgerðina,
voru réttar:
Auk hins stórhættulega
tilgangs samningsins, auk
þess sem hann stofnar ís-
lenzku þjóðinni í gífurlega
hættu, er samningurinn
sjálfur svo skammarlega illa
gerður, að hagsmunir ís-
lendinga eru þar alstaðar
fyrir borð bornir og licndur
þelrra bundnar langt inn í
framtíðína.
Framha’d á 7. síðu.
jÆFIfc - SFÆ
ilFarin verður vinnuferð í skál-
árni á laugardag kl. 6 frá Þórs-
götu 1. Unnið verður fyrir bas-
íarinn og skálann. — Dansað
^verður um kvöldið. — Listi
|;liggur frammi á skrifstofunni.
Fjölmennið félagar, og skrif-
ið ykkur á listann. Skálastj.
Dr. Gustav Heinemann, sem
var innanríkisráðherra í stjórn
Adenauers, en sagði af sér
vegna andstöðu gegn hervæð-
ingarstefnu hans, hefur ásamt
frú Wessel, foringja Miðflokks-
ins, flokks vinstrisinnaðra ka-
þólskra manna, verið kjörinn
til að veita forystu nefnd, sem
á að skipuleggja baráttu borg-
aralegra andstæðinga hervæð-
ingarinnar. Heinemann er einn
af forystumönnum mótmælenda
kirkjunnar í Vestur-Þýzkalandi.
Adenauer forsætisráðherra
ræddi í gær við utanríkisráð-
herra Vesturveldanna í París.
Arekstrar á Sues-
svæðiiiu
í gær voru enn tveir brezkir
hermenn drepnir á Súessvæð-
ingu og lik annarra tveggja,
sem saknað hafði verið síðan
á sunnudag, fundust í skurði í
Ismailia. Allar símalínur milli
Port Said og aðalstöðva brezkia
herstjórnarinnar í Fayid voru
rofnar í þriðja skipti í gær.
Tilkynnt var, að þeir hefðu
samþykkt uppkast að ramma-
samningi milli Vestur-Þýzka-
lands og Vesturveldanna, en.
það yrði ekki birt fyrr en gerð-
ir hefðu verið samningar um
ýmis einstök atriði. Markmið
samninganna er að greiða götu
hervæðingu Vestur-Þýzkalands.
'T
©kyrrð í franska
hernnm
Fi-anskt Iierlið, sem beið
þess í Marseille að vera
flutt til Indó Kína, Iiefur
verið flutt Jiaðan til smá-
bæjarins Frejus vegna þess
að herstjórnin óttast að
uppreisn brytlst út meðal
hermannanna, ef þeir yrðu
kyrrir i Marseille. A her-
göngu um götur Marseille
hlupu hermennirnir hópum
samau úr röðunum og tóku
undir með fólki, sem mót-
mælti nýlendustyrjöldinni
I Indó Kína.
100 mlSij. dollam ffárveiílng Basidaríkfa-
þings fi£ undlrréðurs og hermdarverka í
sésíalistiskum löndum kcerð fyrir SÞ
BÓKMENMTAKYNN8NG
Máls ©g mennlnga? næsia sunnudag
helguð Gunnari Gunnarssgni
3. bókmenntakynning Máls
og menningar verður í Austur-
bæjarhíói næsta sunnudag kl.
13,15, or er að þessu sinni
helguð Gunnari Gunnarssyni.
Leikararnir Þorsteinn Ö. Step-
hensen, Herdís Þorvaldsdóttir
og Lárus Pálsson lesa upp úr
verkum hans, en Kristinn E.
Andrésson flytur nokkur inn-
gangsorð um höfundinn.
Af heildarútgáfu Landnámu
á skáldritum Gunnars eru nú
komin alls tíu bindi og von er
ó Fjallkirkjunni næstu daga í
nýrri útgáfu.
Fjórða bókmenntakynning
Máls og menningar mun verða
að liálfum mánuði liðnum.
Gromiko, aðstoðarutanríkis-
ráðherra Sovétríkjanna, af-
henti bandaríska sendifulltrú-
aiium í Moskva í fyrradag orð-
sendingu, þar
sem mótmælt
er samþykkt
Bandaríkja-
þings á 100
milljón dollara
f járveitingu til
undirróðurs-
starfsemi og
hermdarverka
í sósíalistisk"
um löndum. —
Sovétet jórnin
lýsir yfir, að með þessu hafi
Bandaríkin brotið alþjóðalög
og sáttmála SÞ og frain-
ferði þcirra verði kært fyrir
Sameinuðu þjóðunnm.
Hundrað milljón dollara fjár-
veitingln er sérstakur hluti lag-
anna um bandaríska hernaðar-
aðstoð við önnur lönd og á-
kvæði laganna um hvernig fénu
skuli varið eru að ásettu ráði
óljós, en í þingræðu sagði flutn-
ingsmaður tillögunnar, rcpu-
blílianaþingmaðurinn Charles J.
Kersten, um þessa fjárveitingu,
að hún væri „aðferð, sem
Bandaríliin geta notað til að
veita aðstoð neðanjarðar frels-
ishreyfinguin í löndum komm-
únista“.
BANDARÍKíN ANDVlG
BANNI VIÐ AÐ STUÐLA
AÐ HERMDARVERKUM
OG BORGARASTYRJÖLD
Kersten gerði tilganginn enn
Ijósari með því að krefjast,
að fulltrúar Bandaríkjanna
beittu sér gegn því að tekið
yrði til umræðu á þingi SÞ
uppkast að sáttmála um ,,af-
brot gegn friði og öryggi mann-
kynsins“, vegna þess að þar
væri ríkisstjórnum bannað að
ýta undir „stárfsemi, sem bein-
ist að því að fremja hermd-
arverk“ eða stofna til borgara-
styrjaldar í öðrum löndum. —
Fréttaritari „New York Times“
í aðalstöðvum SÞ sagði í blaði
sínu 4. þ. m., að sáttmálinn um
afbrot gegn friði og ör.vggi
myndi, ef samþykktur yrði,
„bamia starfsemi eins og þá,
sem ætlazt er til að 100 milljón
dollara fjárveitingin, sem for-
setinn hefur staðfest, standi
straum af“.
Ljóst er að Bandaríkjastjóm
er sömu skoðunar og Kersten
þingmaður um að jiað væri
henni fjötur nm fót, ef bannað
væri að efna til morða, skemmd
arverka og borgarastyrjalda í
öðrum löndum, því að í bréii
fil Kerstens segir Porter Mc
Keever, upplýsingafulltr. banda-
rískú sendinefndarinnar Iijá SÞ,
að „Bandaríkjastjórn er þeirr-
ar skoðmiar, að liann (sáttmál-
ann um al'brot gegn friði cg
öryggi mannkynsins) beri ekki
að ræða efnislega á í hönd
farandi þingi SÞ‘‘.