Þjóðviljinn - 08.03.1953, Side 4

4) — ÞJÓÐVILJINN — Sunnudagur 8. marz 1953
l
Ritstjóri: Guðmundur Arnlaugsson
Botvinnik varð skákmeistari Sovétríkjanna
1933, 1939, 1941, 1944 og 1945.
Frá því var skýrt hér í þættin-
um fyrir skömmu að 2Q. skákþingi
Sovétríkjanna lauk svo að iafnir
urðu og efstir heimsmeistarinn
Mikael Botvinnik og ungur tafl-
meistari og slaghörpuleikari, Mark
Tajmanoff að nafni.
Þeir hafa nú þreytt með sér
einvígi #og varð Botvinnik hlut-
skarpari.
Einvígið var háð um mánaða-
mótin janúar-febrúar og skyldi
standa sex skákir. Fyrsta skákin
var lengi afarjöfn, en Tajman-
off lék .brapalega af sér . undir
lokin og varð aö gefast upp
eftir 52 leika tafl.
Önnur skákin varð jafntefii, en
sú þriðja varð all viðburffarik.
Botvinnik valdi hollenzka vörn, en
Tajmanoff fékk snemma betra
tafl, svo að hann mátti hafa sig
aiian vjð til að forða stórum
áföllum. Hann fórnaði peði, en
það stoðaði litið, og þegar skák-
inni var frestað átti Tajmanoff
unnið tafl. En hann lét Botvinnik
leika á sig og varð að láta drottn-
inguna fyrir hrók og riddara.
Þrátt fyrir þetta áfall stóð Taj-
manoff. betur, en Botvinnik tókst
að haida jöfnu.
Fjórffa skákin er talin bezti
leikur viðureignarinnar og geta
lesendur sjáífir dæmt um hana
hér á eftir.
I fimmtu . skákinni valdi Bot-
vinnik nimzo-indverska vörn, Taj-
manoff kom honum á óvart með
frumlegum og snjöllum drottn-
ingarleik, náði sókn og fylgdi
henni fram til sigurs i 36 leikjum.
Sjötta og síðasta skákin varð
aftur jafntefli og varð Botvinnik
þannig sigurvegari með 2 skákir
unnar, eitt tap og 3 jafntefli.
Þetta var í sjöunda sinn að
Botvinnik varð skákkóngur Sovét-
rikjanna. Hin skiptin voru 1931,
t * uf w n» 9i t '.íi '. yoíít, í' . , ..
Miiíael Botvinnik
Fjórða skák einvígisins.
Nimzo-indversk vörn.
Botvinnik — Tajmanoff
1 d2—d4 Rg8—f6
2 c2—c4 e7—e6
3 Rbl—c3 Bf8—b4
4 e2—e3 Rb8—c6
5 Rgl—e2 d7—d5
6 a2—a3 Bb4-—e7
7 c4xd5 e6xd5
8 Re2—f4 0—0
9 Bfl—e2 Bc8—f5
10 g2—g4 J
Hvítur bíður ekki boðanna. Þessi
leikur setur skarpan blæ á skák-
ina, peðið getur haldið áfram tii
g5, svo að svartur á naumast um
annað að velja en leika eins og
hann leikur.
10 ----- Bf5—e6
11 Rf4xe6 Í7xe6
12 0—0' Dd8—d7
13 f2—f4 Rc6—d8
14 Be2—d3 Rd8—f7
.6*.
Hvali-r og kvalir — Gagnrýni á fréttir blaðanna
— Kveðjurnar íóru ranga leið
Ó. Ó. skrifar Bæjarpóstinum
eftirfarandi tvö bréf: „Ekki er
éig rnikill íslenzkumaður, en
þó kemur fyrir, að ég sé slæm-
:ar villur r dagblöðunum, og
sennilega eru þau öll sek í því
efni.
Núna hef ég sérstaklega í huga
meðferðina á stöfunum „h“ oig
„k“ í Tímanum. Fyrir stuttu
var igrein í því blaði, þar sem
orðið kvað kom fyrir í þrjú
eða fjögur skipti, eða öllu held-
iur, það átti iað vera kvað, en
var í staðinn orðið hvað. T. d.
„hvað hann svo :að orði“. Enn-
fremur ræddi Tíminn um
að íslend.ingar myndu hvergi
„kvika“ frá réttum málstað.
Líka verður nafnorðið hvalur
að kvalur í því góða blaði.
Hver af blaðamönnum Tímans
skyldi vera svona* orðhagur.
Eða er þetta starfsmönnum
prentsmiðjiunnar að kenna?“
OÞetta var hið fyrra bréf. Hér
kem-ur hið síðara:
„MIG LAjNGAR að igera frétta-
flutning dagblaðanna að -um-
,ræðuefni, og hef þá í huga
frásagnir af hinu hryggilega
slysi við Vestmannaeyjar, þeg-
ar m. b. Guðtún fórst. Svo
rangar og fj-arstæðukenndar
voru fréttír blaðanna af þeim
atburði í fyrstu, að kunnugum
.blöskrar, — Ekiki þætti sá
Landeyingur merkur í munnin-
um, sem segði svo frá atburð-
um sem iþá var gert.
Ég er að velta því fyrir mér,
hvort blaðamönnum hafi aldrei
dottið í hug að .líta á landa-
kort þagar þeir þekkja ekki
staðhætti. I þessu tilfelli munu
hvorki blaðamenn Þjóðviljans
né Tímans hafa gert það. Hvað
Þjóðviljann snertir, mun igrein
hans hafa verið nokkuð rétt
að öðru en því, að Hallgeirsey
er í Austur-Landeyjum, en
ekki í Þykfcvabæmum. í Tím-
anum hafa staðreyndirnar
„skolazt til“, eins og hann seg-
.ir sjálfur, ,og er vel skiljan-
legt, þar sefn frétt ihans er
■skáldskapur að mestu. . Nokkuð
vissi fréttamaðurinn, t. d. nafn
bátsins, hversu margir þeir
voru, sem fórust, og hversu
mailgir björguðust.
-Ekki er Elliðaey í norðvestur
frá Heimaey, heldur austur eða
norðaústur frá henni. Hvað
skyldi fréttamaðurinn halda,
að Hallgeirseyingar hafi verið
að géra niður við sjó í því
Hér kom c7—c5 sterklega til
greina.
15 b2—b4 a7—a5
16 b4—b5 Rf7—d6
17 Ddl—f3 a5—a4
18 Hal—a2 c7—c6
19 b5xc6 Dd7xc6
20 Ha2—c2 Dc6—d7
21 g4—g5 Rf6—e8
Hverju leikur hvítur næst?
22 Bd3xh7t!
Falleg fórn! Aftur á móti dugði
Dh3 ekki, þótt sá leikur ógni
bæði h7 og d5: svartur válaár
hvorttveggja með Rf5.
22 ---- Kg8xh7
23 Df3—h3t Kh7-—g8
24 Rc3xd5!
: Hótar bæði Rb6 og , g5—g6.
I 24---- Be7—d8
i 25 g5—g& Re8—f6
: 26 Rd5xf6t g7xf6
27 g6—g7! • Hf8—e8
28 Dh3—h8t Kg8—f7
29 Dh8—h5t Kf7—g8
En ekki Kxg7, Hg2t, Kf8, Dh8t,
[ Ke7, .Hg7t Rf7, Hxf7t, Kxf7, Dh7t
og Dxd7.
30 Ha2—g2 Rd6—f7
31 Hfl—f3 Ha8—a5
32 Dh5—h4 e6—e5
Svartur verður að láta drbttn-
inguna.
33 Hf3—h3 Dd7xh3
34 Dh4xh3 e5xf4
35 e3xf4 Bd8—b6
Ef til vill undrast einhver að
svartur skuli ekki krækja sér, í
mann tií viðbótar með. Helt. Á-
stæðan er þessi: 35: —Helt 36
Kf2 Hxcl 37 Dh7t! og mát í
öðrum ieik.
36 Bcl—b2 Ha5—b5
37 Kgl—fl Bb6—a5
38 Hg2—c2 Hb5—b3
39 Dh3—d7 Hb3—e3
40 Dd7xa4, He3—elt
41 Kfl—f2 Ba5—c7
Botvinnik lék nú biðleik, en
skákin varð aldrei lengri, því að
Tajmanoff komst að raun um
það við nánari athugun að fánýtt
væri að tefia og gafst því upp.
vonzkuveðri, sem var þennan
mmrædda dag? Hann segir, að
menn frá Hallgeirsey hafi tek-
ið á móti þeim sem björguðust,
þegar þá bar upp í fjöruna.
Ekki var mögulegt, að til
gúmmíbátsins sæist heiman frá
.bænum, sízt í <siíku veðri.
S A N NLEIKURINN er -sá, .að
blaðamönnunum mun . hafa
gengið illa að ná siambandi
við hina sjóhröktu menn þá um
kvöldið, en ekki mátti bíða þar
til öll atvik voru kunn. Og þá
var bar.a lokaráðið að búa til
fréttina ,af eigin ta-kmörkuðu
hyggj^viti. /Jiá, isivo -er það
Ísafold-Vörður. Ekki ,gat það
skilað þakkiæti frá skipbrots-
mönnúnum, fyrir 'góðar móttök-
ur, til réttra aðila. í staðinn
fyrir þakldr og kveðjur til
starfsfólksins við káupfélagið
á Hvolsvelli og til héraðslækn-
isins á Stórölfshvoli, Helga
Jónassonar, þótti ísafold sjálf-
sagt ,að senda þær fcveðjur
heldúr til Ingólfs Jónssonar al-
þingismanns og starfsfólksins
við kaúpfélagið á Hellu, ásamt
til dýralæknisins á sama stað.
Þó að skriffinnarnir við ihalds-
blöðin hafi ef til vill ekki háar
,hugmyndir um isjómennina, þá
-eru þó ennþá mannalækwar en
ekki dýralæknar sóttir til
þeir.ra, ef þeir slasast eða, eru
veikir á annan hátt. Hér læt
ég staðar numið 1 bili, en óska
iþess, ,að blaðamenn vandi bet-
iur sín störf, hlaupi ekki eftir
allsfconar" flugufregnum, og
vandi betur málfarið. — Ó. Ó.“
„Mér virtist Stalín í hærra
meðallagi á vöxt, hann er
grannur, vel limaður. Af
sterkri rólegri framkomu lians
lýsir öry.ggi lúns fulllirausta
manns sem enn stendur á tindi
lífsorku sinnar. Hann er dökk-
ur á brún og brá, en ekki
svartur, er farinn að grána
í vaungum. Höndin er í senn
laung og- þó sterkleg. Hann er
klæddur búníngi óbreytts lier-
manns, án nokkurra virðíngar-
merkja. Það sem einkennir lát-
bragð mannsins alveg sérstak-
lega er róin, liið fullkomna
vald yflr hverri hreyfíngu,
samfara sjaldgæfri sparsemi á
hreyfíngar, liann er einnig
spar á svipbrigði og brýnir
næstum ékki röddina. Ræðu-
menska hans er liin full-
liomna andstaða við belgíng
og bægslagáng. Ifann lítur í
kríng um sig dálítið saman-
kipruðum livörmum, aðgætnu,
tortryggnu, lángdrægu augna-
ráði sem lætur jafnvel ekki
smámuni skjótast fram hjá
sér, það er eins og liann horfi
fram á mót erfiðum leiðum þar
sem ýmsra veðra er von, jafn-
vel lítið ský fjarst alð sjón-
hríng getur tálinað yíirvofandi
feilibyl, mér dettur í liug auga
gamals formánns á opnum
báti, sem gáir til veðurs í dög-
un, elnhverjúm öðrum mundi
sennilega detta í bug leiðsögu-
maður karavans í eyðimörk-
inni. Roddin hefur eðlilegan
hreim sem ekki drégur að sér
sérstaká athygii, báún er kok-
mæltur á errunum að grúsisk-
um sið, rússnéskan er iioúum
útlent mál. Hið fullkomna iáfc-
leysi einkennir mæiskuform
Leiðrétting á prent-
villu
1 grein minni í dag var prent-
villa, sem ég tel rétt að leiðrótta.
Þar stendur: ....Þá skal minnzt
á þriðja svarta iistánn óg vísað til
orðanna, sem Bjarni Benediktsson,
er. nú hefur stunda.rdvör á Is-
landi, lét út úr sér fara á Al-
þingi um úrræði sín í örlágúrík-
um vandamálum" ,osfrv.
Nú .er það að vísu rétt, að
Bjarni. Benedik.tsson hefur aðeins
stundardvöl á Islandi eins og við
öll hin á þessari jarðarreisu, en í
handriti mínu stóð: ......Bjarni
hans; þótt hann standi hér í
liinni sexlyftu Moskvaóperu
þar sem hvert sæti er skipað,
þá er eins og óbreyttur maður
væri að skeggræða í hópi gam-
aila vina. Hann liefur að vísu
ekkert skrifað fyrir sér, ekki
einu sinni niiiinispúnkta, samt
er hver setníng gagnhugsuð og
formuð í áliveðnum stíi sem
hæfir þessum manni einum,
liver setníng er sett þannig
fram að hún segi sem allra
mest á sem allra einfaidastan
liátt, eins og nusður talar ó-
sjálfrátt við greind böra, aldrei
verður vart við vott af æsíngi
eða jafnvel geðbrigðum, hið
fylgna, sívökula augnaráð eitt
saman vitnar um kiö sterka
innra líf undir hverjum gára á
hinu kyrríáta yfirborði ræðunn-
ar. Hann hafði hægri höndina
í barmi sér næstum alla ræð-
una, en dró hana fram einu
sinni eöa tvisvar og baðaði út
flötum iófanum. Það er auð-
velt að sjá að hann sækir
áhrif sín sem mæiskumaður
fyrst og fremst í hinn óbrotna
samtaisstíl viturra gamal-
reyndra alþýoumanna utan úr
náttúrunni, einatt blandinn
góðiátlegri kýmni, en stuiidum
belttri kaldhæðni. Hann vitnar
oft í hið þjóðlcgasta úiv'rúss-
neslium hókmentum, en þó
énn oftar í hárbeiit spakmæli,
híaðin alþýðlegri veraidarvisku.
Ilann er níeistarl í þyí aö
greina sundur erfiðustu félags-
leg viðfángsefni á svo einfald-
an liátt að Iivert barnið skllur,
og gerir þetta með þeim föður-
iega hlýleik og ró sem í senn
laöar að sér og veitir öryggi".
(Halldór Kiljan Laxness í .
Gerska ÆDfintýrinu).
Benediktsson, sem nú hefur stuhd-
arvöid á Islandi. ..
Á þetta orö vil ég benda. Völd
hans eru og skulu verða aðeins
síundarvöld. Það er lausnarorð,
sem við skulum, heiðruðu lesend-
ur, í nafni samtíðar og Íramtíðar
undirstrika í litum islenzka fán-
ans.
7. marz 1953. g’M. M.
Brezkt herskip mun flytja Títc
forseta Júgóslavíu, í opinbe’r
héimsókn til London 16. þ. n
'Förinni hefur verið f'lýtt ur
viku að beiðni Títós.