Þjóðviljinn - 25.03.1953, Blaðsíða 5

Miðvikudagur 25. marz 1953 — ÞJÓÐVILJINN— (5 5
Tako Sölku Vöiku hefst í Grindavík í fúní
- ntYndin frumsýnd á anncxn x jólum
Frá því var skýrt í Stokkhólmi í síöustu viku aö taka
kvikmyndarinnar eftir skáldsögu Halldórs Kiljans Lax-
ness um Sölku Völku rnyndi hefjast í júní.
Fulltrúi Nordisk Tonefilm,
sem tekur myndina, sagði
sænskum blaðamönraum að ætl-
unin væri að ljúka tcfku mynd-
arinnar í september. Öll úti-
atriði verða tekin í Grindavík.
Vonast er til að frumsýning
geti orðið á annan dag jóla.
Ánægður með handritið.
Laxness var staddiir á fund-
inum með fréttamönnum o'g
sagði •þeim að hann væri mjög
ánægður með kvikmyndahand-
ritið, sem Rune Lindström hef-
ur gert eftir sögunni. Þar væri
hugsuninni, sem lá til grund-
vallar sögunni, fylgt í öllu sem
máli skipti og afdrifaríkustu
atburðirnir látnir njóta sín.
Söguruar um Sölku Völku,
Þú vínviður hreini og Fuglinn
í fjörunni, komu út í sænskri
þýðingu 1934 og verða gefnar
út í nýrri þýðingu í haust.
Hlutverkaskipun.
Ekki hefur enn verið gengið
Maj-Britt Nilsson, sem tnil/.t er.
vlS aö leiki Sölku Völku. Hér er
hún í aSallílutverkinu í sænsku
myndinni Sommarlek.
frá samningum um hlutverka-
skipun í kvikmyndinni en búizt
er við að leikkonan Maj-Britt
Nilsson leiki Sölku Völku full-
orðna, leikarinn Folke Sund-
quist Arnald fullorðinn og Ed-
vin Adplphson Holgeir Löven-
adler og Nils Hallberg fari með
önnur hlutvérk. Kvikmynda-
tökustjóri verður Arne Matt-
son.
AfiilkiilisÉi yflr gyHiiags^ félk
l^ýxfealaiftd niisieisdiiF
Þýzkir hermdarverkamenn höíðu sam-
band við yíirherssijórn A.-bandalagsins
Opinberi ákærandinn í Braunschweig á brezka hernáms-
svæöinu i Þýzkalandi hefur höföaö mál gegn tveim fyfr-
verandi nazistum fyrir að undirbúa fjöldamorð.
Fréttaritara brezku frétta-
stofunnar Reuter farast þannig
orð um mál þetta í skeyti frá
Braunschweig fimmtudaginn í
síðustu viku:
100 nöí'n á aftökulistanum.
,,Bauer ríkissaksóknari
skýrði frá því í aag að tveir
fyrrverandi nazistar, Heinz
Anders og Dieter vou Klann,
sem ákærðir eru fyrir að hafa
undirbúið morð á gyðingum og
fólki, sem annað hvort hafði
sambönd við Austur-Þýzkaland
eða hafði áhuga á nútímalist,
hefðu fyrir milligöngu franskra
o.g bandarískra aðila haft sam-
band við SHAPE, aðalstöðvar
herstjórnar A-bandalagsins í
París. Bauer kvaðst ekki liafa
orðið þess var að brezku her-
námsyfirvöldin hefðu á nokk-
urn hátt komið nærri málinu.
Á aftökulistunum voru nöfn á
annað hundrað manna“.
Ótakmörkuð íjárráð.
„Ennfremur segir Bauer að
Anders hafi ráðið sérfræðinga
til að sprengja í loft upp bygg-
ingar og brýr þann dag sem
nazistar hrifsuðu völdin á ný.
Þeir fengu 350 mörk í mánað-
argreiðslu og auk þess átta
mörk á dag og not af bíl. Fé
til þessa kom úr stórum sjóði
en ekki hefur tekizt að komast
eftir því, hver lagði fé í ha.nn,
því að það var eins og að herja
höfðinu við stein þegar reynt
va.r að afla upplýsinga hjá
starfsmönnum hernámsstjórna
Vesturveldanna. Anders á nú
heima í Wiesbaden á banda-
ríska hernámssvæðinu en er
þar sjaldan um kvrrt því að
hann er að jafnaði á ferða-
lögum fram og aftur um
Evrópu.“
Ekki einsdæmi.
Fyrirtæki þeirra Anders og
von Klann er annað en liægii-
mannasamtök þau, Bund Deut-
scher Jugend, sem forsætisráð-
herra sósíaldemókrata í vest-
urþýzka fylkinu Hessen skýrði
frá að hefðu undirbúið morð á
stjórnmálamönnum, sem berj-
ast gegn þátttöku Vestur-
Þýzkalands í fyrirlluguðum
Vestur-Evrópuher. BÐJ sam-
tökin hafa síðan verið leyst upp
én fyrirliðar hermdarverkadeiid
ar þeirra sluppu við málsókn
vegna þess að bandarísku her-
námsyfirvöldin tóku þá undir
vernd sína. Rannsókn á starfi
þeirra hafði sannað að þeir
höfðu fengið þjálfun í skóla
bandarísku leyniþjónustunnar
til kennshr í skæruhernaði og
Bandaríkjamenn höfðu lagt
þeím til vopn og fé. '
Sjálfstætt fólk kvik-
myndahæf.
Auk Nordisk Tonefilm stóðu
bókaútgáfufyrirtækið Rabén
& Sjögren og Vi, vikublað
sænsku samvinnufélaganna, að
fundinum með blaðamönnum. í
Stokkhólmsblaðinu Ny Dag,
sem þessar upplýsingar eru
eftir, segir að blaðamennirn-
ir hafi spurt Laxness í þaula
um bækur hans. Hann taldi að
af öðrum bókum $ínum kynni'
Sjálfstætt fólk, að vera kyik-
myndunarhæf. Er blaðamaður
spurði, hvort franska liandrit-
ið að k.vikmynd eftir Sölku
Völku hefði verið betra en það
sænska, svaraði Laxness að-
eins:
-—• Það var franskara.
Verið að þý£a Gerplu.
Blaðamönaunum var skýrt
frá því að þýðing á Gerplu
kynni að koma út í Svíþjóð í
haust. Um hana sagði Laxness
að „möiigu í henni er beint til
nútímans, en myrkur miðald-
anna er líka á mörgum sviðum
í ætt við Riitímann. Þrátt .fynr
yaxandi vélamenningu hefur
höfuð'ð dregizt dálítið aftur úr
og crT'ðléikárnir þá og nú eru
Evipaðir“.
mm
T'*>
K

r ra

mnm iiwmii
Leifitogai franskra gy'ðinga hafa lýst ábyrgð á hendur
kaþólsku kirkjunni fyrir rán tveggja bræðra, sem hurfu
þegar senda átti þá til ættingja simia í ísráel.
Guy de Rothschild barón af
ætt hinna frægu fjármála-
manna, sem er forseti leik-
mannasamtaka gyðinga í Frakk
landi, hefur lýst því afdráttar-
laust yfir að öll kaþólska -kirkj-
an verði að taka á sig sökina á
hva’rfi bræðranna Roberts og
Geralds Finaly, sem annar er
tíu ára en hinn ellefu. Nazist-
ar myrtu foreldra drengjanna á
stríðsárunum og ólust þeir upp
4 munaðarleysingjaheimili.
Kaþólsk forstöðukona þess lét
skíra þá og þegar móðursystir
þeirra í ísi’ael fékk úi’skurð
fransks dómstóls um að hún
hefði rétt til að taka drengina
til sín hurfu þeir og voru flutt-
ir með leynd milli klaustra .og
prestsetra um Suður-Frakk-
laad og loks smyglað til Spán-
ar.
Fimmtán handtökur.
Fimmtán manns, sex þeirra
kaþólskir prestar og tvær
abbadísir, hafa verið handtekn-
ir fyrir hlutdeild í barnarán-
inu en öll eru nú laus úr gæzlu-
varðhaldi fyrst um sinn.
Rothschild kvað gyðinga
aldrei myndu sætta sig við að
börnin yrðu með valdi knúiii til
að aðhyllast aðra trú en trú
feðra sinna. Lí'rti hann ráni
þeirra við Dreyfusmálið fræga,
þegar liðsforingi af gyðingaætt-
um var loginn sökum til að fá
höggstað á gyðingum almennt.
Jácob Kaplan, æðsti prestur
g.yðinga í Frakklandi, hefur
skýrt blöðunum frá því að hann
hafi tekið upp viðræður við
stjórn kaþólsku kirkjunnar um
mál horfnu drengjanna.
Sjang sendar þrýstiloíts-
ílugvélar
Skýrt hefur verið frá því í
Washington að send hafi verið
sveit þrýstiloftvéla til æfinga-
flugs til tlughers Sjang Kái-
séks á Taivan. Mun þetta vera
undanfari verulegra sendinga
þrýstiloftsflugvéla þangað.
Stofnunin American Heritage
Foundation, sem vinnur að því,
að auka þátttöku í kosningum
í Bandaríkiunum, hefur birt
skýrslu um forsetakosningarn-
ar í fyrra. Segir þar að 13.116.
000 Bandaríkjamenn á kosn-
ingaaldri hafi verið sviptir
kosningarétti. Af þeim var
milljón erlendis í herþjónustu.
en hinar tólf milljónirnar
,,gátu ekki tekið þátt í bosn-
ingunum vegna þess að þeir
höfðu ekki getað borgað kosn-
ingaskattinn eða vegna þess að
þeir liöfðu flutt búferlum
m'lli fylkja“.
í flestum Suðurríkjanna var
kosningaþátttakan langt fyrir
neðan helming eða 42,8% í
Texas, 36,6% í Arkansas, 31%
í Georgia, 24,9% í Alabama og
ekki nema 24,3% í Mississippi.
Ný rafkveík'ia
Frönsk verksmiðja, S.A. de
machines electrostatiques í
Grenoble, hefur fundið upp
nýja rafkveikju, sem umboðs-
menn hennar í Bandaríkjunum
segja að muni valda byltingu í
iðnaðinum.
KýEiazssáas blása að gyS-
Fylkisstjórnin í Neðra-Sax-
landi í Vestur-ÞýEkalandi hefur
leyst upp samtök, sem stofn-
uð voru eftir að nýnazistaflokk
urinn Deutsche Reichspartei
var bannaður. Við húsramisókn
hjá forystumcnnunum fannst
mikið , ,af, áróðursritum nýnaz-
ista fullum af níði um gyð-
inga.
Á aS gera þá munaSariausa?
Bandaríska félagið, Agriplast
Co. í Sarasota, Florida, aug-
lýsir að það hafi fundið upp
nýja aðferð til að stytta vaxt-
artíma trjáa, runna og jurta.
Félagið framleiðir plastþynnur,
sem innihalda hormóna, víta-
mín og önnur efní, sem plönt-
um eru nauðsynleg. Stjórnend-
ur félagsins segjast hafa full-
reynt að framleiðsla þeirra
komi þvi til leiðaf að tré nái
vérulégri stærð á' tiltölulegá
skömmum tíma.
IJm mánaðamótin rennur út fresturinn, sem bandarískur yfir-
réttur veitti á aftöku Rósenberghjónanna, sem dæmd voru til
flauða fyrir lijarnorkunjósnir ein allra sakborninga og aðeins
fyrir vitnisburð meðákærðra, sem fengu tíltöíulega milda dóma.
Ölluin óhlutdrægum aðilum, sem hafa kynnt sér málsskjölin.
ber saman um að forsendur fýrir sektardómnum séu ákaflega
hæpnar óg dauðarefsingin sé himinlirópandi ranglæti. Hér sést
verjandi hjónanna leiða. syni þeirra, Micliael og Ronnie, frá
heimsókn tii foreldra sinna í klefa hinna dauðadæmdú í fang»
elsinu Sing Sing.