Þjóðviljinn - 24.06.1953, Blaðsíða 10

10) — ÞJÓÐVILJINN — Miðvikudagur 24. júní 1953
Nokkrar hugleiðlngar
53,
A.J.CRONIN:
Á anmarlegrl strönd
hvíldu á honum — það fyllti hana ólýsanlegum
kvíða.
En jafnvel það gat ekki dregið úr ljóma
augna hennar né léttleika göngulagsins, þegar
hún opnaði dyrnar sem stóðu í hálfa gátt og
gekk iun í anddyrið í Los Cisnes. Enginn var
.á ferli. Með eftirvæntingarsvip á ófríðu and-
litinu gekk hún inn í borðstofuna. Enginn
morgunverður var lagður á borð; engin manu-
vera var sjáanleg. Hún varð undrandi og hikaði
um stund; svo brosti hún með sjálfri sér og
hugsaði: Hann hefur auðvitað sofið yfir sig —-
hann er ekki kominn á fætur. Brosið var kyrrt
á andliti hennar eins og henni væri skemmt.
Svo sneri hítn sér við, gekk hægt upp stigann
og nam enn staðar. Svo barði hún feimnislega
,,Eruð þér kominn á fætur“, kallaði hún.
Það varð kynleg þögn; svo heyrðist rödd
hans innan úr herberginu. En þótt hún legði
eyrað upp að veggnum, gat hún ekki greint
orðaskil. Aftur varð þögn og svo heyrðist rödd
hans aftur — skýrari — og hann bað hana
að koma inn fyrir.
Hún tók í húninn og gekk inn í herbergið.
Hún gekk þrjú skref inn í herbergið en þá
kom eitthvað fyrir bros hennar. Það fóru
viprur um munn hennar og öll gleði hvarf
úr svipnum. Hún leit af teknu andliti hans og
á líkamann í rúminu. Hún var að því komin að
reka upp hljóð.
„Hún er veik“, sagði hana hljómlausri rödd.
„Það er þessi hræðilega pest“. Og hann sneri
sér undan. Heimurinn hafði allt í einu misst
ljóma sinn í augum Súsönnu. Henni datt ekki
í liug að spyrja, hvers vegna Mary væri þama.
Það var nóg að hún var þarcia — það var
hræðilegt áfall sem rak á flótta allar hinar
nýju vonir. Hún leit sljólega kringum sig í her-
berginu og hún sá allt sem þar var að sjá:
vot handklæðin á gólfinu, beran handlegginn á
Mary, hönd hennar sem hvíldi í hönd hans,
silkinærfötin í hrúgu í stólnum. Um Ieið var
eins og óbærileg þjáning gagntæki hana. En
hún neyddi sjálfa sig til að tala.
„Er hún mjög veik?“
„Já“.
„Og er húji ekki í neinu — ekki •—■ ekki
einu sinni náttkjól ?“
„Skiptir það nokkru máli?“
Þögn.
„Vöktuð þér yfir henni í alla nótt?“
„Já“
„Þér unnuð allan daginn í gær og vöktuð
álla nóttina. Þér hljótið að vera dauðþreyttur".
Hann svaraði engu; hún sagði ekkert heldur.
Svo fannst honum sem hann væri tilneyddur að
koma með einhverja skýringu, og hann sagði
henni í stuttu máli frá komu Mary kvöldið
áður.
Hún horfði niður fyrir sig meðan hún hlust-
aði; síðan sagði hún. „Þér getið ekki haft
hana hér. Hún verður að fara til Santa Crus.
Hér eru engar aðstæður til að hjúkra sjúklingi.
Þé.r hafið engin lyf, ekki neitt“.
,jÉg get fengið ailt sem ég þarfnast. Það
má ekki flytja hana. Ég vil ekki láta flytja
hana“.
Súsanna svaraði ekki. Hún einblíndi á gólf-
ið. Hún titraði af löngu andvarpi, sem komst
ekki lengra en upp í hálsinn. Hún færði sig
til, gekk hægt nær, tók af sér hattinn, bóm-
ullarhanzkana og lagði hvort tveggja á borðið
við gluggann.
„Jæja, þér þurfið að minnsta kosti að hvíla
yður núna“, sagði hún loksins; hún talaði svo
lágt að orð hennar heyrðust varla. „Þér hljótið
að vera dauðþreyttur. Ég skal annast hana“.
Það var engu líkara en hann hefði ekki
heyrt hvað hún sagði, en þegar hún fór að
taJra til í herberginu horfði hann útundan sér
á hnitmiðaðar hreyfingar hennar. Og loks sagði
hann:
„Ætlið þér iþá að hjálpa mér að hjúkra
henni ?“
,JÉg skal hjúkra henni. Ég á ekki annars
úrkosta. Það er skylda mín“.
Hann virti hana fyrir sér svefnþungum aug-
um, svo sagði hann lágt:
„Þessu mun ég ekki gleyma. Þér eruð þá
góð í raun og veru“.
Súsanna kipptist við eins og hún hefði orðið
fyrir ciálstungu. Og hún eldroðnaði — roðnaði
af blygðun. Það var eins og hún kæmi ekki upp
neinu orði, en loks hrópaði hún:
,,Yður skjátlast", og hún talaði ekki lengur
lágt. ,?Ég geri þetta ekki af neinum gæðum.
UW OC CAMMI
Faðir: Af hverju skekltirðu svona skóna þíns
drengrur?
Sonur: Ætii það sé ekld af þvi að jörðin e
hnöttótfc. ,...
Móðlr: Hvað er orðiö aí kökunni, sem lá þarn
rétt áðan?
Spáðl: Ég gaf hana strák sem var svangur o
Imigaði svo mikið í hana.
Móðir: l»að var faliega gert — hvaða stráku
var þetta?
Snáði: O, það var nú ég sjálfur.
Hóndi: I*essi nýi maður hjá borgarstjóranun
það or undarlegur fugl: hann vill eiga allt ser
hann sér.
Hús.freyja: Eigiun við að bjóða honum heir
einhverntíma og láta hana Möggu okkar taka
móti honum?
Framhald af 3. siðu.
Yfirmenn Hamiltons voru
spurðir af fulltrúa félagsmála-
ráðuney.tisins að því hvort mað-
urinn fengi kaup eða annað
meðan hann væri veikur, og
svarið sem Hamilton gaf var
eitt nei.
Svon.a eru blessaðir vemdar-
amir okkar Bjarna bingó. Eru
þeir ekkí góðir?
Hvers vegna fá þeir helmir.gi
hærra kaup?
Otg svo er eitt sem við allir
sem vinnum á fkigvellinum vild-
um umfram allt fá svar við:
Hversvegn,a fá hinir erlendu
verkamenn meira en helmingi
hærra- kaup en við, íslending-
amir, sem vinnum með þeim
sömu vinnu?
Er.það til þess að þeir geti
keypt þessar 6 fiöskur af vín; á
vik.u og selt þær aftur, eða
hvað?
Er það til þess að þeir -ge.ti
boðið íslendingum 500.00 kr. og
2 flöskur af víni, ef þefr geti
komið þeim í kunningsskap við
stúlkur eitt kvöld?
Burt með kanann af íslandi!
Ef einhver verkamaður skyldi
vera svo ósvífinn að reyna að
leita réttar síns og .tala við Is-
Iendingana sem kallaðir eru
„yfirmenn" þorir enginn í þeirra
ihópi að ige.ra neitt. Þeir segja
aðeins: Ef við gerum eitthvað í
þessu þá ve.rðum við bara rekn-
ir. Því miður er þetta satt. Ég
veit um nokkur slík dæmi.
Framhald af 1. síðu
fram, að í þessu máli væru
slík rök ekki einh'ít. Hér kæmu
til greina bæ’ði pólitískar og
efnahagslegar ástæður. Og síð-
an vék hann að „reynslunni
frá Islandi", og viðhafði þau
orð, sem hér voru höfð eftir
að ofan.
Hann mimti á, að fyrir ári
hefði norska stjórnin synjað
tilmælum Bandaríkjamanna um
herstöðvar og sagði, að sú af-
staða Norðmanna hefði orðið til
að móta skocun margra Dana
í þessu máli. Það væri skoð-
ua fjölmargra, að slík herseta
mundi ver'ða til að sundra sam-
fylkingu borgaraflokkanna og
sósíaldemókrata um atlanzpóli-
tíkina. Auk þess hélt Hedtoft
þ\n fram, að mjög væri vafa-
samt, hvort landvörnum Dana
yrði befcur borgið, þótt erlend-
um flugher yrði leyfð seta í
Iandinu, á meðan hæpið væri
hvort hægt yrði aö verja landa-
mærin með |>eim lier. sem Jæir
hafa á að skipa. Hedtoft sagð-
ist ekki vita, hver afstaða rík-
isstjórnarinnar væri í þessu
máli, utanríkisráðherrann segði
eitt, forsætisráðherrann annað.
En að öllu því athuguðu, sem
hann hefði upp talið, teldi
hann, að við þær aðstæíur.
sem nú ríktu í alþjóðamálum,
og vegna þeirra herfræðilegu
og sálfræðilegu raka sem til
greina kæmu, yrði stefna flokks
ius í þessu máli að vera sú,
að „tilboð“ bandamannanna
um sendingu herliðs til lands-
ins verði þakkáð, en því vísað
á bug.
Raímagnstakmörkun
Kl. 10.45-12.30
Miðvikudagur 24. júní
Hafnarfj. ogr nágrenni, Reykjanes.
Svona er „lýðræðið11 á íslandi
1953. Er það ekk; glæsilegt?
Ég er búinn að vinna í ár á
Kef'lavíkurfluigvelli og hef því
lært ,að þekkja hina réttu hlið
á málinu. Nei, ísl.endingar, allir
sem vinnið á KefLavíkurf’.ugvelli,
ég veit hvemig ykkur er innan-
brjósts og að enginn ykkar væri
hér ef nóg önnur vinna væri
fyrir hendi í landinu. En þið
skuluð muna hverjir valda því
að þið eruð komnir á Keflavik-
urfliuigvöll til erlends hers.
Munum það allir 28. þ. m. Lát-
um engan hernámsfIokkann,a fá
atkvæði okkar. Burt með Kan-
ann, burt með herinn af íslandi.
Með beztu kveðju.
Keli frá Hlí2.
! n n r á s
á V es'tfi r ð /
Framhald af 3. síðu.
.„Kjósið gegn afsali landsréttinda!
Kjósið Alþýðuflokkinn!" er nú
orðinn svo seldúr að hann h-afði
ekki eitt orð að segja um þetta
mál!
Þannig stendur formiaður Al-
þýðufloikksins vörð gegn afsali
íslenzkra landsréttinda!!
Irmrásin á að liefjast eftir
kosningarnar.
Innrás bandaríska hersins á
Vestfjörðum á að hefjast eftir
kosningar. Fyrir lalllöngu luku
Bandaríkjamenn við smíði mikils
innrásiarpramma í Keflavík, sem
knúinn er tveim vélum. Hefur
hartn legið í Keflavíkurhöfn síð-
an og beðið síns tíma.
Agentar bandaríska hersins
hafa verið að þreifa fyrir sér
um að fá tvo vélbáta til sinnar
þjóniustu, en skipstjóramir urðu
að vera „þaulkrmnragir fyrir
vestan"!! Þegar spurt var hvar
„fyrtr vestan“ skipstjórarnir
þyrftu sérstaklega að vera kunn-
ugir mátti með engu móti segja
það!
Bandaríski herinn tekur
„Iandshöfn.ina“ í Njarðvík.
Að sögn Tím.ans bíða íslenzku
ráðherrarnir eftir því með ó-
þreyju iað bandaríski heriim
byrji á byggingu herskipahafnar
í „landshöfninni“ í Njarðvík.
Hyggilegast hefur þó þótt fyrir
■kjörfylgi Ólafs Thórs og Guð-
mundiar Guðmundssomar her-
námsstjóra að fresta fr.amkvæmd
um fram yfir kosningar. En
Bandaríkjamenn hafa þó ekki
getað stillt sig: Þei,r tóku hafn-
argarðsbútinn í Njarðvík til
sinna afnota á laugiardaginn var
og settu vörð til að íslenzkir
fiakimenn væru ekki að hnýsast
í gerðir þeirra! Hafa þeir hafið
þar smíði nýs innrás-arpramma,
— hvort sem stefna á honum
„vestuir“ eða á einhvern annan
stað sem hemámsstjómin þegir
um enn.
Þögi» einnig um Þjórsá.
Á fundinum ræddi Haukur
einnig um fyrirætlanir hemáms-
stjómarinnar um að afhenda
Bandarikjunum yfirráð yfir
Þjórsá til stórvirkjunar í þágu
B andarík jam anna.
Hemámsflokkaframbjóðend-
umir reyndu ekki með einu orði
iað bera þetta af flokkum sínum,
þeir.bara þögðu. Og eiga seldir
eiðrofar nokkum annan kost?
Framhald af 12. síðu.
vitund og samþykki brezkra,
franskra og vesturþýzlcra stjórn
arvalda, en Pravda minnti á,
að þegar á árinu 1950 hefði
Bandaríkjaþiag samþyskt að
verja 1.00 milljónum dollara
til undirróðursstarfsemi og
skemmdarverka í alþýðuríkjum
Austur-Evrópu.
Pravda sagði, að það hefði
ekki verið nein tilviljun að ó-
eirðimar hófust um sama leyti
og Syngman Rhee hóf skemmd
arverk sín gegn vopnahléi í
Kóreu. Hvort tveggja ,átti sér
stað, þegar vemlegar horfur
voru orðnar á sáttum, vopna-
hléi í Kóreu og bættu samkomú
lagi milli þýzku landshlutanna.
Pravda mimti á, að á síðustu
vikum hefði stjóm Austur-
Þýzkalands látið koma til fram-
kvæmda ýmsar ráðstafanir til
að bæta sambúðina við Vestur-
Þýzkaland og kjör fólksins í
la.ndshlutanum; þessar ráðstaf-
anir hefðu verið löng skref í
áttina til friðsamlegrar samein-
ingar Þýzka.lands.' Því hefði
klíka Adenauersstjórnarinnar
og bajadamanna hennar gefið
flugumönnum sínum fyrirskip-
un um að láta til skarar skríða.
Brezka útvarpið skýrði frá
því, að dómstóll í -á-Ustur-Þýzka
Iandi hefði dæmt 42 ára konu
Ema Dori til dauða. fyrir þátt-
töku hennar í óeirðunum. Hún
hafði veitt forstöðu einum af
fangabúðum nazista og hafði
verið dæmd í ævilangt fangelsi.
I óeirðunum hafði henni tekizt
að losna úr fangelsinu og hafði
síðan tekið virkan þátt í þeim.
Sýnir þetta glögglega, hvaða
öfl voni að verki í síðustu viku
í Austur-Berlín, svo glögglega,
að t.d. danska útvarpið forð-
aðist að minnast á fortíð þess-
arar konu, þegar það sagði frá
dómnum yfir henni í gærkvöld.
Skríll réðst í gær inn á 3
skrifstofur Sameiningarflokks
sósíalista í Vestur-Berlín í gær
og braut þar allt og bramlaði,
reif myndir af veggjum niður
og varpaði, skjölum og hús-
gögnum út um gluggana. Lög-
reglan lét atferli skrílsjns af-
skiptalaust.