Þjóðviljinn - 13.08.1953, Blaðsíða 4

Þjóðviljinn - 13.08.1953, Blaðsíða 4
%)' __ ÞJÓÐVILJINN — Fimmtudagur 13. ágúst 1953 Hvers w©gina er ssnt- víiim vfNrlscilýðs- ilokkemncE ncniðsYn? í DAG eru liðin rétt fjöru- tíu ár síðan hinn niikli brautryðjandi sósíalismans í Þýzkalandi, Ágúst Bebel, lézt. 1 tilefni þess afmælis þykir Þjóðviljanum hlýða að birta eftirmæli Bebels eins og þau voru skráð af I'or- steini Erlin"ssyni skáldi fyr- ir 40 árum. I»au birtust 20. september 1913 í Verka^ mannabíaðinu, sem út var gefið af Verkamannafélagir.u Dagsbrún. ^ Af því að BebeJs hefur verið getið hér í blaðinu, gseti verið, að mönnum þætti ekki ófróðlegt að fá ágrip af hinni merkilegu ævi þessa manns, en örstutt verður það að vera hér. Bebel er fæddur 1840, 22. febrúar í Köln við Rín á Norð- 'Ur-Þýzkalandi. Faðir hans var Pólverji af þýzkum ættum og undirforingi í Prússaher, en móðir hans prússnesk. Bebel missti föður sinn á 4. ári og var móðir hans öreigi eftir. Hann komst í skóla fyrir fá- tæk iböm, lifði við örbirgð og oít við sult. Á 13. ári missti hann móður sína og fór árið eftir; til náms hjá rennismið, var þar s.veinn, og fór siðan í 2 ár um Suður-Þýzkaland, Sviss og Austurríki. 1860 gekk Bebel í fyrsta iðn- aðarmannaféiagið og þá ein- göngu til þess að ná sér í bæk- ur til að lesa, því til þess varði hann öllum stundum, jafnvel frá svefni, og vann þó 14 stunda stranga vinnu. 27 ára er Bebel orðinn sósíal- isti og er þá kosinn á þing og um það leyti skrifar þessi rennismiður ágætan bækling um stefnu og markmið fiokks- ins. Rétt á etir kom ófriðurinn við Frakka 1870—’71 og börð- ust þeir þá fyrir því Bebel og Liebknecht á norður-þýzka þinginu, áð neitað yrði fé til framhalds ófriði við lýðveldið frakkneska, og gerður friður við það sem fyrst og engin lönd af því. tekin. Svo víðsýnir og djarfir vóru þessir menn. En það varð þeim líka dýrt hjá Bismarck og hundaþvögu hans, því að þeim var dæmt tveggja ára kastalafangelsi 1870, fyrir landráð og drottins- svik, og framkvæmt vægðar- laust. En flokkur þeirra græddi á því. Hugmyndir þeirra urðu kunnar um löndin og dáðst að hugrekki þeirra og stillingu. Fáum mánuðum síðar féklc Bebel 9 mánaða fangelsisdóm fyrir djarfmæli um keisara og ráðgjafa hans um það, að þeir hefðu ekki haldið ýms heit sín við þjóðina efir ófriðinn. Þessa og aðrar fangelsisverur sinar notaði Bebel til að mennta sig, að svo miklu leyti sem honum voru leyfðar bækur og skrifaði ágæt rit, þar sem hann sýndi Ijóslega fram á það meðal annars, að það væri miklu fremur menntunarleys-ið en fátæktin sem gerði verka- og iðnaðarmenn að undirlægj- um. Þeir af þeim sem mennt- unina hefðu kæmust upp á við og yrðu mikilsráðandi engu síð- ur en embættismenn og auðugir menn. Menntunarleysið er tjóð- urbandið. Smám saman varð Bebel svo skæður á ríkiaþinginu að Bis- marck fór bdátt áfram að standa stuggur af honum, þar sem her hans margfaldaðist líka og skoðanir hans breiddust óðfluga um landið. Bismarck var þó svo heppinn að einhver glópaldi sýndi Vilhjálmi keis- ara banatilræði 1878 og notaði Bismarck það til þess að koma fram kúgunarlögunum sem Þorsteinn Erlingsson. getið var um hér í blaðinu og heftiu allan féíags- og fundarétt lægri stéttanna. En Bebel varð honum líka skæðari þar, því að þótt allt yrði að vera á laun og í kyrrþey, þá efldist svo með tilstyrk Bebels menntun og áhugi verkalýðsins og hatur þeirra á kúguninni, að flokkur- inn margfaldaðist enn á ný þau 12 ár, sem kúgunarilögin voru í gildi, og setti hvem manninn á fætur öðrum inn í rífcisþingið, Framhald á 11. síðu. Ágúst. Bebel. í stéttaþjóðféiagi eins og okkar ræður það mestu um f jár- hagslega afkomu og sigursæld höfuðstétta þjóðfélagsins í á- tökunum um skiptingu arðsins og mótun heildarstefnu í art- vinnu og fjárhagsmálumhveraig verkalýðsstéttinni og auðsétt- inni tekzt að skipuleggja sam- tök sín og baráttu, bæði á sviði hagsmunaátakanna í þrengri merkingu og sjálfrar stjórn- málabaráttunnar. Sú stéttin sem stendur betur saman, skipuleggur sig af meira öryggi og festu, slcapar víð- tækari einingu í hagsmunasam- tökum sínum og þeim traustari forustu, hlýtur að standa betur að vígi í þeim átökum sem ó- hjákvæmileg eru innan auð- valdsþjóðfélagsins um skipt- ingu arðsins af vinnu og fram- leiðslu þjóðarheildarinnar og þá fyrst og fremst verkalýðsstétt- arinnar. Sama er að segja um þá bar- áttu sem háð er á vettvangi löggjafarstarfs’ms. Sú þessara höfuðstétta þjóðfélagsins, sem ræður yfir öflugri og samhent- ari stjórnmálasamtökum hlýtur að ráða meiru um þá stefnu sem mörkuð er og fylgt á hverj- um tíma. En á því veltur ekki hvað sízt hve haldgóður og traustur sá árangur reynist sem næst á sviði hagsmunabar- áttunnar. Islenzka verkalýðsstéttin hef- ur skapað sér fjölmenn og sterk hagsmunasamtök sé þeim rétt beitt og stjórn þeirra í höndum heiðarlegra manna sem láta hagsmuni verkalýðsins sitja í fyrirrúmi og ráða stefnu sinni og athöfnum. Það sem á hefur skort í þessu efni á síð- ari árum eða síðan 1948 er að yfirstjóm heildarsamtakanna hefur verið í höndum útsendra fulltrúa stéttaraadstæðingsins, auðstéttarinnar í landinu, og þannig verið gerð að fótaþurrku annarlegra og framandi afla. Þetta hefur gert íslenzku verkalýðsstéttinni örðugra að halda í horfinu þeim lífskjörum sem hún náði meðan sam- tökin voru í höndum hennar sjálfrar. Þetta hefur gert auðstéttinni færara en ella að ræna verka- lýðinn smám saman árangrin- um af þeirri baráttu sem hann háði sameinaður og sterkur und ir forustu einingarstjórnarinnar í Alþýðusambandinu '1942— 1948. Því það er ómótmælanleg ■ staðreynd að samstjórn auð- stéttarinnar og Alþýðuflokks- foringjanna í Alþýðusambandi Islands hefur legið eins og mara . á hagsmunabaráttu verkalýðs- ins síðustu árin og jafnframt gert sig seka um stórfelld skemmdarverk þegar verkalýð- urinn hefur neyðst til að taka forustuna í eigin hendur og- skipuleggja varnarbaráttu sína gegn skerðingu lífskjaranna. Dæmin úr vinnudeilum síð- ustu ára sanna þetta á óvé- fengjanlegan hátt. Samfylking Alþýðuflokksfor- ingjanna og auðstéttarinnar f verkalýðshreyfingunni er því versti skaðvaldur verkalýðs- stéttarinnar og hefur átt sinn. stóra þátt í því að auðstéttinni hefur tekizt að skerða lifskjör- alþýðunnar en safna sjálf vax- andi gróða. Á stjórnamálasviðinu hefur- auðstéttin komið sér upp sterk- um og vel skipulögðum samtök- um sem gæta hagsmuna hennar í hvívetna og láta hvergi á sig ganga að nauðsynjalausu. Þessi samtök er Sjálfstæðisflokkur- inn. Með ótakmörkuðu fjár- magni og lævísum áróðri hefur þessum hagsmunasamtökum. auðstéttarinnar á sviði stjórn- málabaráttunnar tekizt að villa miklum fjölda alþýðufólks og millistétta sýn, fá hann til að leggja fjandmönnum sínum lið, véla hann til að bregðast eigin. hagsmunum á fölskum og upp- lognum forsendum, og efla Framh. á 11. síðu. ÞEGAR ég heyri fréttir af því, að nú sé að fara fram lands- leikur í knattspyrnu milli Dana og íslendinga eða milli einhverra annarra þjóða, þá verður mér hUgsað til knatt- spyrnumannsins í Plágunni eftir franska rithöfundinn Al- bert Camus, og þá sé ég skýrt ■ og greiniiega eins og ég horfi á tvær mynd’r sem hanga upp 1 á vegg hvor við hliðina á ann- arri, hver rnunur er að lifa 1 við ástand striðs eða friðar; ég veit að þegar borgarhlið- unum hefur verið lokað og stríðið er í algleymingi, þá er ' ekki lengur ne:n knattspyrna. Eg get ekki stillt mig um að taka hér upp glefsur úr Plág- unni, ef aðrir skyldu þá koma 'betur auga á þessar tvær : myndir: „Það var einn sunnudag, síðdegis, að þeir Tarrou og ' Rambert lögðu leið sína til í- ' þróttavallarins. í för með j Jieim var Gonzales, knatt- Knattspyrna — Plága — Þjóð spymumaðurinn .... Þegar þeir hittust hafði Gonzales orð á því, að þáð hefði ein- mitt verið á þessum tíma dags, sem hann hefði verið vanur að klæða sig í knatt- spyrnubúningiein, áður en drep sóttin brauzt út. Nú þegar leikvellirm'r höfðu verið tekn- ir eignarnámi, var ekki leng- ur hægt að stunda knatt- spyrnu, og Gonzales var fyrir vikið bæði í útliti og raun eins og hann vissi ekki hvað hann ætti af sér að gera .... Him- ininn var hálfþakinn skýjum og Gonzales, er horfði upp í himininn, sagði með saknaðar- hreim í röddinni, að ekki væri hægt að hugsa sér betra veð- ur til að leika knattspyrnu, hvorkí rigning né of mikill hiti. Hann reyndi eftir megni að endurvekja í huga sér ilm- inn af smyrslunum í búnings- klefunum, mannmergðina á á- horfendapöllunum. litskæru knattspymubolina yfir mógul- um vellinum, sítrónurnar í hlé inu milli hálfleika, eða gos- drykkinn, sem stakk skræln- aðar kverkarnar þúsund hress andi nálum .... “ Þannig er það, þegar stríðsástand ríkir. EN við sitjum við útvarpið og ■hlustum á lýs'ngu á knatt- spyrnukappleik sem fram fer í Danmörku milli Islendinga og Dana. Við höfum beðið ó- sigur, já, já. En hvað gerir það til? Við segjum bara: Þetta hef ég alltaf sagt; og: Þeir geta ekkert í knatt- spyrnu; en það skiptir engu máli. Við skrifum um þá í blöðin og segjum að þeir séu labbakútar og aumingjar að gera þjóðinni það til skammar að tapa með fjórum mörkum gegn engu, og síðan skömm- um við Reykvíkinga fyrir að þeir, sem hafa í mörg ár haft beztu skilyrði til knattspyrnu- iðkana þrátt fyrir grasvalla- skort, skuli vera svo slakir í knattspyrnuíþróttinni að við verðum að fá fjóra eða rétt- ara sagt fimm utanbæjarmenn í landsliðið; og við látum okk- ur um munn fara ýmis miður vinsamleg orð um alla þessa knattspyrnumenn, að þeir skuli ekki sparka hinsegin í stað þess að sparka svonar og áð þeir skuli ekki hafa meira þol, og við segjum að heiður þjóðarinnar sé í veði og þar fram eftir götunum; en samt skiptir þetta engu máli. V;ð höfum beðið ósigur fyrir austurrískum knatt- spyrnumönnum og við höfum beðið ósigur fyrir dönskum knattspyrnumönnum og við eigum sjálfsagt eftir að bíða ósigur fyrir norskum knatt- spyrnumönnum. En þrátt fyr- ir alla þessa ósigra stöndum við jafn uppréttir. Og þó að v;ð eigum eftir að 'bíða marga slíka ósigra, þá geta þeir ekki gert ckkur neinn skaða. Þeir skipta engu máli. Hitt skiptir xnáli, ef við biðum ósigur fyr- ir stríðsprédikurunum, ef v:ð bíðum Ó3igur fyr:r öflum plágunnar, sem reyna að smeygja snöru ófrclsisins um háls okkar. — Því að hvar heyjum við landsleik, ef við erum ekki lengur þjóð?

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.